पृष्ठम्:बृहदारण्यकोपनिषद्भाष्यम्.pdf/२४३

विकिस्रोतः तः
एतत् पृष्ठम् अपरिष्कृतम् अस्ति

अ.जा.१.] १३३ इत्यादिमरणातःकरणरूपेण परिणता त्रिगुणास्मिका अतेिरेख कन, के बीच इति पूर्वपदो भाले " की शास्त्रार्षवत्वात् । आमैन की, न कृतिः; ‘ज्योतिष्टोमेन यजेत ' इत्यादिशास्त्राणामर्थवत्वावश्यम्भावना । शास्सं हि प्रवर्षस्ल' प्रवर्तक ज्ञानप्रदानद्वारा प्रभृच्मुित्पाद्य सफश्यं गच्छेत् । अन्तःकरणादेरचेतनस्स प्रव "वे तस्याचेतनवेन प्रवर्तकानोत्पादनासंभवात् शस्त्रं विफज्मेव स्यात् । न आफ्नोऽआधेयातिशयत्वात् कृत्यमादः शब्दः । सुखदुःखयतिशयस्य प्रत्यक्ष सिन्नत्वेनांगधेयातिशयत्वासिद्धेः। न च कृतिनिमितसंयोगाभावः । ‘आत्मेन्द्रिय भगोयुक्तं भोक्तेत्याहुर्मनीषिणः’ इति निभिसंयोगस्य श्रुत्या प्रतिपादनात् । भसं गचभूतेस्तु जागायां स्मादृष्टेन जीवस्य संबन्धाभावमात्रपतवान् । ‘इन्ता चेम यते इतु ’ मिति श्रुतेः हननक्रियायां नियमामनः कर्तृकर्मभावनिषेधपत्वेन कतृवसामान्यप्रतिक्षेपकवभावान् । अत्र , ' प्रकृतेः क्रियमाणानी' त्यादिना गुणानामेव कर्तृत्वं स्मर्यत इति -- सद् सांसारिकदृष्पामनः कर्तृत सत्वरजस्तमोगुणसंसर्गता, न स्वरूपमयुक्तेति आप्तप्राप्तविवेकेन गुणानामेव कर्तु वनियुच्यते । तथाच तत्रैवोच्यते, ‘कारणं गुणसनोऽस्य सदसयोनिजन्मसु इति । अत एव – अधिष्ठानं तथा कर्ता करणञ्च पृथविषम् । विविध च पृथक्चेष्ट। दैवचैवात्र पञ्चमम्। तत्रैवं सति कर्तारमभनं केवलं तु यः। फफयहसुबिधान स पद्धति दुर्मतिः ॥ इति, अपिष्ठामादिसापे सति आस्भनः कर्तृवे, यः केवलममानं कर्तार । श्यति, स ने पसंतीति केवलयैवमनः कर्तृत्वं निषिध्यते । A, इ अनागह. 2. जे, ग. ततिं । यदा लयीत इति, तत् यत हेपेलवयः। वन्य अनेक उत च भsआधः ।