________________
[क्रियापादः ३०२ अत्र 'ईशानशिवगुरुदेवपद्धतौ स्वव्यासद्विगुणादुच्चमष्टांशं वाधिकं भवेत् ।
अथवाल्पकनिष्ठानां व्यासे सप्तविभागके ॥ २२ ॥ षडङ्गाधिकमुच्चं स्यान्मध्यानां पञ्च चाधिकम् ।
त्र्यंशाधिकं चोत्तमानां प्रासादानामिहोन्नतिः ॥ २३ ॥ यथाधिकारं प्रासादा देवादीनां समृद्धिदाः । ब्रह्मविष्णुशिवानां चाप्युत्तमं चक्रवर्तिनाम् ॥ २४ ॥ शस्तं द्वादशभौमं स्यान्नान्येषां तद् विधीयते ।
त्रयस्त्रिंशत्सुराणां च यक्षनागेन्द्रवेधसाम् || २५ ||
एकादशतलं शस्तं द्वितलं शशिसूर्ययोः । महाराजाधिराजानां विमानं नवभूमिकम् ॥ २६ ॥ अष्टभौमं तु गन्धर्वसिद्धविद्याधरोचितम् । सप्तभौमं द्विजेन्द्राणां नृपाणां च समृद्धिदम् ॥ २७॥ षड्भौमं मण्डलेन्द्राणां पञ्च स्युर्यौवराजकम् ।
सामन्तानां चतुर्भीमं पुरेशानां च शस्यते ॥ २८ ॥
श्रीमतां वैश्यशूद्राणां सेनेशानां त्रिभौमकम् ।
द्वितलं चैकभौमं च सर्वदेवनरोचितम् ॥ २९ ॥
अत्र यदुक्तं तु द्विजातीनामन्येषां तलसंख्यकम् । तत् सर्वं द्युसदगिप्रं द्विजेन्द्रोक्तं च भृभुजाम् ॥ ३० ॥
वैश्योक्तं चैव शुद्राणां द्विजानां सर्वमेव वा ।
हीनानां नाधिकांक्तं स्यादिति प्राह पराशरः || ३१ ॥
विमानाच्छतहस्तोच्चादधिकं न कली स्मृतम् । महावातादिपीडाभिः पयिते यतोऽधिकम् ॥ ३२ ॥ स्वव्यासाद् गर्भगृहमविशेपोदित भवेत् । विमानव्यासनन्द्रांशात् कृटशालाविशालता ॥ ३५ ॥
१. 'मादिष्टं' क.. पाठा नि. पाट