अलङ्कारसङ्ग्रहः
न्यायानुवृत्तिरेकत्र नीतिरित्युच्यते यथा ॥ ११ ॥
" स्नेहं प्रति न पुत्रेषु विशेषः कश्चिदस्ति मे ।
किं तु न्यायं पुरस्कृत्य मया ज्येष्टोऽभिषिच्यते । ”
उत्तेजनं तु कार्यार्थं यत्नानक्षरमुच्यते ।
उत्तेजन तु कार्यार्य यत्नानक्षरमुच्यते ।
यथा -
“ इन्द्रांजञ्चण्डवीर्येऽसि नाम्नैव बलवानसि ।
धिक् धिक् प्रच्छन्नरूपेण युध्यसेऽस्मद्भयाकुलः ॥"
सिद्धैः परं समं क्ष्लिष्टं साध्यं शोभाऽभिधीयते ॥ १२ ॥
यथा -
“सद्वश सम्भुवः शुद्धः ‘कुटिलोऽपि गुणान्वितः ।
कामं धनुरिव क्रूरो वर्जनीयः सतां प्रभुः ॥”
अभिमानोऽपरित्यागः पक्कदुःखसुखस्य च ।
यथा -
“खरेन्द्रजिद्दषणकुम्भकर्णा
गताः किमेतेन गता गतास्ते ।
अहं च गच्छामि यदि प्रणाशं
तथाऽपि 'सीतां न च मर्षयामि ॥'
अनिश्चयेन वाक्येन समाप्तिः संशयो यथा ॥ १३ ॥
" इयं स्वर्गाधिनाथस्य लक्ष्मीः किं यक्षकन्यका ।
अथ वा विपिनस्यैव देवता किमु पार्वती ॥”
1. तं प्रच्छन्नः खरूपेण युध्यतेऽस्माद्भयाकुल.
2. कोटिदोऽपि.
3. किं चास्य विषयस्यैव.