१३० अलङ्कारसङ्ग्रहः
सतां हि सन्देहपदेषु वस्तुषु
प्रमाणमन्तः करणप्रवृत्तयः ॥ "
वचसा कर्मणा प्रीतिर्यस्मिन्ननुनयो हि सः ॥ ६ ॥
यथा ----
"xxxxxx द्वे पतिष्टे प्रतिष्टे कुलस्य मे ।
समुद्ररशना चोवीं सखी च यूवयोरियम् ॥"
उद्दिष्टं स्यात्परोक्षे च प्रत्यक्षे चार्थकीर्खनम् ।
यथा -
" प्रतस्मिन् जीवति दुर्धर्षे हतमप्य (हतं 'वलम्) ।
(xxxx) प्राणे जीवन्तोऽपि मृता वयम् ॥ "
प्रत्यक्षे यथा --
" हा धिक् प्रियतमा सेयं दुःसंस्थाममलीभसा ।
सवैकप्रत्यभिज्ञेया मूर्ते भवति तद्यथा ॥ "
(दाक्षिण्यं) क्ष्लक्ष्णया वाचा परचित्तानुवर्तनम् ॥ ७ ॥
यथा-
" प्रसाधय पुरीं लङ्कां राजा त्वं हि विभीषण ।
आर्येणानुगृहीतस्य न विध्न्नः सिद्धिमन्तरा ॥ "
प्रसिद्धिर्लोकसिद्धार्थेरुत्कृष्टैरर्थसाधनम् ।
यथा-
" सूर्शन्द्रमसा यस्य मातामहपितामहौ ।
स्वयं वृतः पतिद्वभ्यामूर्वश्या च भुवा च थः ॥ "
य....................द्भेदेन कृत्सनम् ॥ ८ ॥