१४०
अथर्वसंहिताभाष्ये
राज्यप्राप्तिश्च आम्नायते । “यमो वा अकामयत पितॄणां राज्यम् अभि-
1जयेयम् इति । स एतं यमायापभरणीभ्यश्चरूं निरवपत्" इति [तै ब्रा
३. १. ५. १४] । इत्थं यः यमो राजा मरणपूर्वकं प्रथमं प्रेयाय अस्मा-
ल्लोकात प्रगतो बभूव तं वैवस्वतम् विवस्वान् आदित्यः तस्य पुत्रं ज-
नानाम् जनिमतां प्राणिनां संगमनम् संगच्छन्ते अस्मिन्निति संगम-
नः। अधिकरणे ल्युट् ।जनिमद्भिः सर्वैः प्राणिभिः सं-
प्राप्यम् इत्यर्थः । एवंगुणविशिष्टं यमं राजानम् ईश्वरम् । प्राणिकृतसु-
कृतदुष्कृतानुरूपेण शिक्षाकरम् इति यावत् । हविषा आज्यपुरोडाशादिना
सपर्यत पूजयत । हे ऋत्विज इति शेषः । gसपर पूजायाम् ।
कण्ड्वादिभ्यो यक्” इति यक् प्रत्ययः ॥ अथ वा प्रथमः प्रथ-
मभावी कल्पादौ वर्तमानो यो जनः प्राणी ममार यश्च जनः प्रथमः
कल्पादौ वर्तमानः एतं लोकं यमस्य स्वभूतं प्रेयाय प्रगतवान् । तदाप्र-
भृति वर्तमानानां सर्वेषां जनानां संग*। उप संप्राप्यं राजानम् इत्यादि
पूर्ववत् ॥
पिण्डपितृयज्ञे "परा यात" इति चई***'त्वा पितृन् विसर्जयेत् ।
तत्पाठस्तु
[चतुर्थी] ॥
परा यात पितर आ च यातायं वो यज्ञो मधुना समक्तः ।
दत्तो अस्मभ्यं द्रविणेह भद्रं रयिं च नः सर्ववीरं दधात ॥ १४ ॥
परा । यात । पितरः । आ । च । यात । अयम् । वः । यज्ञः । मधुना ।
समऽअक्तः
दत्तो इति । अस्मभ्य॑म् । द्रविणा । इह । भद्रम् । रयिम् । च । नः । स-
र्वऽवीरम् । दधात ॥ १४ ॥
हे पितरः पितृदेवताः अस्माभिः कृतेन पितृयज्ञरूपेण कर्मणा संतु-
ष्टाः सन्तः परा यात परागच्छत । पराङ्मुखतः स्वस्थानं गच्छतेत्यर्थः ।
$
18' अभिजयेदिति.