|
यद्गावः खगभादिके जलमये संमूच्छिता भास्वरा |
अथ शाण्डिल्यमुनिवरगोत्रावतंसः कुम्भोद्भवालङ्कृतदिगङ्गनाभरणसर्वस्वः' सह्यकुलाचलाश्रित-जडविड-नगरनिवासेन sपवित्रतदण्डकारण्यो नानामखाजितपुण्यो याज्ञिकानामग्रणीर्यजुः शाखिनामुपाध्यायः सांवत्सराणामाचार्यः काव्यनाटकालङ्कार विदामध्यापयिता धीवृद्धिदोपायकर्ता ब्रह्मतुल्य-वशिष्ठतुल्य-सर्वतोभद्रादियन्त्रनिर्माता महाराष्ट्राणामाश्रयो महेश्वराचार्यनन्दनः परमकारुणिकः श्रीभास्कराचार्यः श्रीधर ब्रह्मगुप्त-लल्ल-चतुर्वेदाचार्य-निर्मितापारगणितार्णवविचारवारिरिङ्गत्सन्देहसन्दोहग्राह गृहीतानुद्दिधीर्षुः सिद्धान्तशिरोमणि प्रणिनाय ।
तत्र "प्रत्यूहव्यूहविध्वंसकामो ग्रन्थसमाप्तिप्रचयगमनार्थं छात्रव्रातशिक्षायै मङ्गल माचरति यत्र त्रातुमिति ।
पितामह-वशिष्ठ-सोम-रोमक-पौलिशादिभ्यः पूर्वंगणितशास्त्रप्रणेतृत्वाद्विवस्वतः प्रसादात्कस्यचिद्रचनेयं प्रादुर्भविष्यतीति सूर्यसिद्धान्तोक्तिश्रवणाच्च रवेवगाशंसनं युक्तम् ।
स रविर्नः° गिरं व्यनक्तु । स कः । यत्रेति । यस्मिन् समभ्युद्गते क्रतवो वर्त्तन्ते प्रवर्त्तन्ते । अत्राचार्येणोदितहोमिनामेव पक्षोऽङ्गीकृत इति वदता भाष्यकारेण यज्ञ परः क्रतुशब्दो होमपरो व्याख्यातः । अस्ति होमे यागपदाभिधेयं सर्वम् । देवतामुद्दिश्य द्रव्यत्यागः किल यागः स एव प्रक्षेपाधिको होम इति । ‘यजति चोदितं कर्म जुहोति नाप्यनूद्यमानं दृष्टं किमुतात्र' इति न कश्चिद्दोषः । ‘उदिते जुहोति अनुदिते जुहोति’
१. रणोन क पु० । २. सर्वस्वमिति क ख पु० । ३. पवित्रत ख पु० । ४. राणाचा ख पु० ॥ ५. प्रत्युहविध्वंस ख पु० । ६. पूर्वमिति क ख ग पु० । ७. रविन ख पु० । ८. प्रवर्त्तते ख पु० ।। -१. रणोन क पु० । २. सर्वस्वमिति क ख पु० । ३. पवित्रत ख पु० । ४. राणाचा ख पु० ॥ ५. प्रत्युहविध्वंस ख पु० । ६. पूर्वमिति क ख ग पु० । ७. रविन ख पु० । ८. प्रवर्त्तते ख पु० ।।
