संक्रान्तिरय[१]नाभिन्नेति प्रयोगपारिजाते ।
मरीचिः--
"तिथितीर्थविशेषेषु ग[२]ङ्गायां प्रेतपक्षके । |
बौधायनोऽपि--"तिथितीर्थविशेषेषु कार्यं प्रेते च सर्वदा" इति ।
तिथिविशेषोऽष्टकाकपिलषष्ठ्यादिः । तीर्थविशेषशब्देन यस्य तीर्थस्य समीपे निवसति तद्व्यतिरिक्तं तीर्थं ग्राह्यम् । अन्यथा तीर्थ इत्येतावतैव सिद्धौ विशेषपदवैयर्थ्यापत्तेः । एतच्च गङ्गातिरिक्तपरम् । तस्याः पुनर्ग्रहणात् । गयायामितिपाठाङ्गीकारे तु गङ्गासमीपवासिनामपि निषेधोऽस्त्येव ।
जीवत्पितृकस्य कृष्णतिलतर्पणं निषेधति व्यासः--
"मुण्डनं पिण्डदानं च प्रेतकर्म च नित्यशः ॥ |
पिण्डदाने प्रेतकर्मविषये च प्रतिप्रसवः श्राद्धप्रकरणे द्रष्टव्यः । सति संभवे काण्डर्षितर्पणमपि कार्यम् । उक्तं च काण्डानुक्रमणिकायाम्--
"अथ काण्डऋषीनेतानुदकाञ्जलिभिः शुचिः । |
अवसानाञ्जलिमाह कात्यायनः[३]--
"ये पितृवंश्या मातृवंश्या ये चान्येऽस्मत्त |
आदित्यपुराणे[४]ऽपि-
"यत्र क्वचन संस्थानां क्षुत्तृषोपहतात्मनाम् । |
मत्स्यपुराणेऽपि--
येऽबान्धवा बान्धवा वा येऽन्यजन्मनि बान्धवाः । |
विस्तरेण कर्तुमसमर्थस्य संक्षेपेण तर्पणमुक्तं स्मृत्यन्तरे--
"आब्रह्मस्तम्बपर्यन्तं देवर्षिपितृमानवाः । |