अपमृत्युनिमित्तान्युक्तानि प्रचेतसा---
|
"वृक्षारोहणलोहाद्यैर्विद्युज्ज्वालाविषाग्निभिः । |
मरीचिरपि--
|
"विषशस्त्रश्वापदाहितिर्यग्ब्राह्मणवातिनाम् । |
एतच्च युद्धव्यतिरिक्तविषयम् ।
|
"चौरादिभिः शस्त्रहते चतुर्दश्यां क्रिया भवेत् । |
इति स्मृत्यन्तरवचनात् । पितामहोऽपि शस्त्रहतश्चेदेकोद्दिष्टद्वयं कार्यम् ।
तदुक्तं स्मृत्यन्तरे--"एकस्मिन्द्वयोर्वैकोद्दिष्टम्" इति ।
त्रिषु शस्त्रहतेषु पार्वणमेव ।
|
"पित्रादयस्त्रयो यस्य मृताः शस्त्रैर्यदि क्रमात् । |
यस्त्वत्रैव शस्त्रादिना हतस्तस्य वार्षिकमेव न तु श्राद्धद्वयं प्रसङ्गसिद्धरिति पृथ्वीचन्द्रोदये । तच्च पार्वणविधिनैकोद्दिष्टविधिना वेत्यपि तत्रैव । सर्वतृप्त्यर्थं महालयश्राद्धममावास्यायां पृथक्कर्तव्यम् । महालये चतुर्दश्यां श्राद्धं लुप्तं चेद्वृश्चिकदर्शनपर्यन्तं यस्मिन्कस्मिंश्चिदनिषिद्धदिन एकोद्दिष्टविधिनैव कार्यं यथाप्राप्त एव गौणकालविधानात् । एतेन टोडरानन्दीया पार्वणोक्तिरपास्ता । सकृन्महालयश्राद्धं तु आहिताग्निना दर्श एव कार्यम् ।
तदुक्तं संग्रहे-- "न दर्शेन विना श्राद्धमाहिताग्नेर्द्विजन्मनः" इति ।
आश्विनशुक्लप्रतिपदि दौहित्रो मातामहश्राद्धं कुर्यात् । उक्तं च हेमाद्रौ स्मृत्यन्तरे--
|
"जातमात्रोऽपि दौहित्रो विद्यमाने च मातुले । |
इदं च संगवव्यापिन्यां कार्यम् । उक्तं च निर्णयदीपे--
|
"प्रतिपद्याश्विने शुक्ले दौहित्रस्त्वेकपार्वणम् । |
अत्र सपितेति विशेषणाज्जीवत्पितृ[१]कोऽप्यधिकारी[२] । तत्र जीवत्पितृकः पिण्डरहितं कुर्यात् ।
