चतुर्थेऽहनि संप्राप्ते स्पृशेदन्या तु तां स्त्रियम् । |
इति स्नानविधिः ।
अथ प्रसङ्गाद्रजोदर्शनमध्ये पारणाप्राप्तौ विचारः ।
तत्र ऋष्यशृङ्गः--
"संप्रवृत्तेऽपि रजसि न त्याज्यं द्वादशीव्रतम्" इति । |
द्वादशीव्रतमित्युपलक्षणम् ।
"प्रारब्धदीर्घतपसां नारीणां यद्रजो भवेत् । |
सत्यव्रतवचनस्यायमर्थः--नवरात्रमासोपवासादिदीर्घकालसाध्यकाम्यव्रतवती नारी मध्ये रजः पश्यति तदोपवासादि कुर्यादेव तद्दिनसाध्यपूजादिकं तु पञ्चमेऽहनि कुर्यात् ।
"पञ्चमेऽहनि शुद्धा स्याद्दैवे पित्र्ये च कर्मणि" |
इति वचनादतिक्रान्तपूजादानादि पञ्चमेऽहनि कुर्यादिति माधवोक्तेः ।
हेमाद्रिस्तु--
"गर्भिणी सूतकी चैव कुमारी वाऽथ रोहिणी । |
इति पाद्ममेवं व्याचख्यौ-- लिङ्गस्याविवक्षितत्वात्पुमान्वा स्त्री वाऽशुद्धावुपवासपूजादियुक्ते व्रते स्वयमुपोष्य पूजाद्यन्येन कारयेदिति । तिथ्यादिनियतकालशेषविहितेष्वेवम् । अन्येषु तु कोकिलादिव्रतेषु पञ्चमेऽहनीत्यादि । किंचैकादश्यादौ पञ्च[१]षाशौचपाते मासान्ते पारणापत्तिर्मासोपवासान्ते पञ्च[२]षाशौचपाते जीवनासंभवश्च ।
यत्तु--
"नियमस्था यदा नारी प्रपश्येदन्तरा रजः । |