मनुरपि--
"त्रीणि वर्षाण्युदीक्षेत ना[१]री ऋतुमती सती । |
अदीयमाना दात्रभावाद्दात्रुपेक्षणाच्च । सा यं भर्तारमधिगच्छति सोऽपि नैनोऽधिगच्छतीति माधवेन व्याख्यातम् ।
यत्तु विष्णुवचनम्--
"ऋतुत्रयमपास्यैव कन्या कुर्यात्स्वयं वरम्" इति । |
तद्गुणवद्वरलाभे वेदितव्यम् ।
स्वयंवरणे विशेषमाह मनुः--
"अलंकारं नाऽऽददीत पितृदत्तं स्वयंवरा । |
कन्यादानफलमाह स एव--
'नाग्निहोत्रादिभिस्तत्स्याद्रक्षातो ब्राह्मणस्य वा । |
रक्षातो रक्षणेन ।
सालंकारकन्यादाने फलविशेषमाह संवर्तः--
'कूकुदश्चाश्वमेधी च प्राणदाता भयेषु च । |
कुकुदशब्दः--'सत्कृत्यालंकृतां कन्यां यो ददाति स कूकुदः' इति कोशात्सत्कारपूर्वकालंकारयुतकन्यादातरि रूढः । कूपद इति पाठेऽप्यर्थः स एव ।
वैवाहिकप्रदानमुक्तं स्कन्दपुराणे--
'वैवाहिकप्रदानं हि यो ददाति दयापरः । |
वैवाहिकं विवाहोपयोगि द्रव्यवस्त्रालंकारादि । न चेदं फलश्रवणात्काम्यमेवेति वाच्यम् ।
'वैवाहिकप्रदानं यो न करोति नराधमः । |
- ↑ ग. कन्या ।