वृषलभीतेन वृषलत्वभीतेन ।
लघुव्यासः--
"ऋक्पादमप्यधीयीत मार्गेणोक्तेन धर्मवित् । |
[१]वेदविस्मरणे दोष उक्तो वराहपुराणे--
"जातायामपि विद्यायां विस्मरेत्पठितां श्रुतिम् । |
जातायां वेदविद्यायामपि । अनधीत्याऽनध्ययनेन हेतुना यदि पठितामपि श्रुतिं विस्मरेत्तदा स्वाचारसंपन्नोऽपि द्विजोत्त[२] श्रुत्यक्षर[३]संख्यवर्षपर्यन्तं खरयोनिं प्राप्नोतीत्यर्थः ।
इति संक्षेपेणाध्येतृधर्माः ।
अध्ययनधर्मास्तु पाणिनीयशिक्षाप्रातिशाख्यभारद्वाजशिक्षादिषु द्रष्टव्याः ।
अथ प्रसङ्गान्मन्दबुद्धित्वहरं विधानम् ।
तत्र ऋग्विधानम्--
"ओष्ठापिधानामन्त्रं च जपेद्दशदिनं प्रति । |
त्रिमधुमित्यत्र पुंस्त्वमार्षम् । आज्यं क्षीरं मधु चेति मधुत्रयं, तच्च मिश्रितमेव न तु पृथक् । एतद्द्रव्यत्रयं तोलनेन समप्रमाणं कृत्वैव ग्राह्यम् । संभव आज्यक्षीरे गोरेव मुख्ये । अष्टसाहस्रमष्टसंख्य[४]साहस्रमष्टाधिकसाहस्रं वा । प्रतिवर्षमित्यत्र वर्षसंख्याया अनुक्तत्वाद्यावच्छक्यम् । अस्य मन्त्रस्य ब्रह्मा, ऋषिः । अनुष्टुप्छन्दः । नकुली सरस्वती देवता ।
ध्यानम्--
"विकासभाजि हृत्पद्मे स्थितामुल्लासदायिनीम् । |