तदनन्तरमेव अहं पुरुषोत्तमः, अंशानां
वासुदेवसङ्कर्षणप्रद्युम्नाऽनिरुद्धानां भागेन विभागेन
चतुर्दाकार्यकरणाद् देवक्याः पुत्रताM प्राप्स्यामि ।
भागेनेत्येकवचनं प्रद्युम्नांशेनैव पुत्रत्वमिति ज्ञापनार्थम् ।।
अथाहमिति सन्दर्भेण यथा त्वं गमिष्यसि अन्यत्रोत्पन्नान्यत्र,
तथाहमपीति ज्ञापितम् ॥ पुत्रतामिति लोकप्रतीत्या
तद्धर्मवत्त्वं ज्ञापितम् । न त्वहं पुत्रो भविष्यामि । शुभ इति
सम्बोधनेन त्वद्गमनेन मद्रमणस्थानं शोभायुक्तं
भविष्यतीत्यग्रीमाज्ञापने हेतुकथनार्थम् । तस्या
भगवदेकशरणाया वैकुण्ठे केवलं स्थातुमयुक्तमिति
तामपि जननार्थमाज्ञापयति । त्वं यशोदायां
नन्दपत्न्यां भविष्यसीति ॥ ८ ॥
स्तन्योत्पादनार्थं मोहजननार्थं मारणार्थं च यद्यप्युत्पाद्यते,तथापि तस्यास्तदनिष्टमिति तदनुक्त्वा फलान्तरमाह---
अर्चिष्यन्ति मनुष्यास्त्वां सर्वकामवरेश्वरीम् ॥
धूपोपहारबलिभिः सर्वकामवरप्रदाम् ॥९॥
नामधेयानि कुर्वन्ति स्थानानि च नरा भुवि ।।
दुर्गेति भद्रकालीति विजया वैष्णवीति च ॥१०॥
चण्डिका कुमुदा कृष्णा माधवी कन्यकोत च ॥
माया नारायणीशानी शारदेत्यम्बिकेति च ॥११॥
अर्चिष्यन्तीति ॥ मनुष्या इति देवांशा दैत्यांशाश्च
निवारिताः । देवांशास्तु भगवत्सेवका एव । दैत्याशांस्तु न
भजन्त एव । अर्चनायां फलं हेतुः । सर्वासां कामनानां
वराणामीश्वरीमिति । काम्याः सोपाया विषयाः । वरा
अनुपायाः । स्त्रियः साक्षात्सेवा तस्या अपि बाधिकति
तन्निवृत्त्यर्थं, धूपोपहारबलिनेति ॥ पूजायां साधनत्रयं
निर्दिष्टम् । धूपो दूरादेव सम्भवति,उपहारश्च ।
दीपस्तु स्वतःप्रकाशमानाया उपयोगी न भवतीति
