एतेन दिव्याद्यायतननिर्णयाध्यायोक्तः प्रपञ्चोऽपि प्रत्युक्तः । तथा हि-
शास्त्रस्य दिव्यादि
नाम्ना विभागः ।
"दिव्याद्यायतनानां च पूजाद्य यत्त्वयोदितम् । |
इति पृष्टः सनकः, [१]. "वासुदेवेन यत् प्रोक्तं शास्त्रं भगवता स्वयम्" इत्यादिना साक्षाद्भगवत्प्रणीतं ब्रह्मरुद्रेन्द्रप्रमुखैः प्रवर्तितं शास्त्रं दिव्यमित्युक्त्वा,
"ब्रह्मरुद्रमुखैर्देवैः ऋषिभिश्च तपोधनैः । |
इति ब्रह्मादिभिर्निर्मितं शास्त्रं मुनिभाषितमिति [२] विभज्य, “एतत्तु त्रिविधं विद्धि सात्त्विकादिविभेदतः" इति मुनिभाषितस्य त्रैविध्यं प्रस्तुत्य, साक्षाद्भगवतः श्रुतार्थमात्रनिबन्धनरूपं शास्त्रं सात्विकम्, भगवतः श्रुतमेकदेशं स्वयोगमहिमसिद्धं च शेषं [३] सङ्कलय्य ब्रह्मादिभिस्तच्छिष्यैश्च स्वयं प्रणीतं शास्त्रं राजसम्, केवलस्वयोग [४] विकल्पोत्थैरर्थैः कृतं शास्त्रं तामसम् इति मुनिभाषितस्य त्रैविध्यमुक्त्वा, "केवलं मनुजैर्यत्तु कृतं तत् पौरुषं भवेत्" इति दिव्यान्मुनिभा-