२७४ शब्दापशब्दविवेके
३. विंशतिरिमे च्छात्राः, देवदत्तस्त्वात्मचतुर्थः ।
४. विषमेस्थस्य हि न पापाच्छङ्कते चेतः ।
५ यः स्थण्डिलेशायी स स्थाण्डिलो ब्रह्मचारीत्युच्यते ।
६. सततनैशतमोत्तमन्यतः (किराते)।
३. आत्मनश्च पूरण इत्यलुकाऽऽत्मना चतुर्थ इति साधु । आत्मा
चतुर्थोऽस्येति बहुव्रीहौ तु न दोष: ।
४. स्थे च भाषायामिति निषेधात्सप्तम्या लुक् । तेन विषमस्थस्ये-
त्येव साधु ।
५. नेन्सिद्धबध्नातिषु चेति सम्तम्या अलुक्् न । तेन स्थण्डिलशायी-
त्येव शब्दः । स्थण्डिलशायीत्यत्र व्रते (३।२।८०) इति णिनिः ।
६. ओजःसहोऽम्भस्तमसस्तृतीयाया इत्यलुगिष्यते । उत्तरपदाधि-
कारेऽपि तदन्तविधिप्रवृत्तेः ।
इत्यलुक्समासविवेचनम् ।
अविहित निषिद्धसमासाधिकारस्तृतीयः ।
१. अस्र-वारिस्रवन्नेत्रयुगेन मुखेन स आत्मवृत्तान्तं मन्दमन्दमलापीत् ।१
२. व्यवहारे सर्वश्रेष्ठः स्याः शास्त्रे च परिनिष्ठितः ।
१. अस्रवारि अश्रुजलं स्रवत् (स्रावयदित्यर्थः) नेत्रयुगं यस्य तेनेति
विग्रहः । सत्र अस्रवारीति द्वितीयान्तम् । तस्य शत्रन्तेन
स्रवच्छब्देन केन शास्त्रेण समासः । न केनापीति अस्रवारिस्रा-
विनेत्रयुगेनेति वाच्यमुपपदसमासेन ।
२. न निर्धारण इति निर्धारणे या षष्ठी सा न समस्यत इति सर्वेषां
श्रेष्ठः इति साधु । निर्धारणे सप्तम्यपि विहिता । तस्या
अनिषेधात् सर्वेषु श्रेष्ठः सर्वश्रेष्ठ इति साध्विति केचित् । अनर्थ-
कस्तार्हि षष्ठीसमासनिषेध इति न शङ्क्यम् । षष्ठीसमासस्य
सप्तमीममासस्य च स्वरे विशेषात् ।१. लप व्यक्तयां वाचि, तस्य लुङि रूपम् ।