एतत् पृष्ठम् परिष्कृतम् अस्ति
॥ श्रीः ॥
श्रीगणेशाय नमः ।
भारतानुवर्णनम् ।
भूप्रकरणं नाम प्रथमो भागः ।
भारतम्.
इदं तावद् 'भारतम्' इत्याख्यायते, 'भरतखण्डम्' इति च, यदधुना जना 'इन्द्या[१]' इति नाम्ना व्यवहरन्ति । अस्य 'भारतम्' इति संज्ञा पुरा भरतनाम्ना चक्रवर्तिना परिपालनात् सिद्धा ।
अस्य सीमा हिमालयः[२] सिन्धुनदः[३] समुद्रश्च । तत्रोत्तरा सीमा हिमालयो भवति; पूर्वा सीमा भर्मदेशो[४] वङ्गमहासमुद्रश्च; [५] दक्षिणमहार्णवो [६] दक्षिणा सीमा; पश्चिमसमुद्रः [७] सिन्धुनदश्च पश्चिमा सीमा ।