श्रीः
आ यु् र्वे द सू त्र म्
स भा ष्य म्.
वप्रक्रीडोद्दळद्दन्तघातनिर्यन्महांशुभिः । |
परमकारणीभूतपरब्रह्म सकलजीवनोपकारकमायुर्वेदं प्रजापतिब्रह्मणेऽनुजग्राह.
ओङ्कारश्चाथशब्दश्च द्वावेतौ ब्रह्मणः पुरा । |
इत्यक्तरीत्या अथशब्देन परममङ्गलमाचरन् प्रथमसूत्रमनुगृह्णाति-- अथेति ।
अथातो धातुस्थदोषगत्यविकारहेतुभूतार्थ[१]वार्धकद्रव्याण्यद्यात् ॥ १ ॥
अस्यार्थः--धातुषु तिष्ठन्तीति धासुस्थाः दोषाणां गतिः, विकाराभावकार्यहेतुपूर्विका गतिः. तासां हेतुभूतार्थानि अप्रकोपकारकाणि वार्धकद्रव्याणि भोज्ययोग्यानि अद्यात् इति सूत्रार्थः । धातुषु--
'रसासृङ्मांसमेदोऽस्थिमज्जाशुक्लानि धातवः'[२] । |
इत्युक्तेषु संचारार्थं तिष्ठन्तीति धातुस्थाः । ते च ते दोषाश्चेति समानाधिकरणसमासः ।
AYURVEDA.