तथा व वराहसंहितायाम् ।
प्रोक्तस्थानाभावादुदगुच्चः [१]शस्यवृद्धिवृष्टिकरः-इति ।
अन्यथा प्रोक्तस्थानाभावादित्यनर्थकं स्यात् ।
गार्गीये त्ववाक्शिरोलक्षणमन्यथा तद्यथा ।
दक्षिणेन स्थूलकायो हीनकायस्तथोत्तरे ।
अवाक्शिरसि चन्द्रेऽस्मिन्नचिरान्नक्षतिः क्षितिः ॥
भीष्मपर्वणि कुरुपाण्डवसेनाक्षयनिमित्तम् ।
अवाक्शिराश्च भगवानुदतिष्ठत चन्द्रमाः ।
अथ संकटं गार्गीये ।
तीक्ष्णसंकटशृङ्गाग्रो रोगशस्त्रक्षुधावहः ।
वृद्धगर्गस्तु ।
सगताभ्यां समाभ्यां च तीक्ष्णग्राभ्यां यदा शशी ।
दृश्यते संकटस्थानं रोगशस्त्रक्षुधाकरम् ॥
अथ कुण्डम् । तत्र गर्गः ।
अच्छिन्ना मण्डले रेखा शशिनो दृश्यते यदा ।
कुण्डाख्यं नाम तत् स्थानं नृपविग्रहदायकम् ॥
वराहसंहितायाम् ।
अव्युच्छिन्ना रेखा समं ततो मण्डले च कुण्डाख्यम् ।
तस्मिन् माण्डलिकानां स्थानत्यागो नरपतीनाम् ॥
अथ दण्डः । तत्र पराशरः ।
दण्डवद्दण्डस्थायी दण्डकृत् प्रजानाम् ।
गर्गवृद्धगर्गौ तु ।
चन्द्ररेखा यदा चोर्ध्वा भवेद्दण्डवदायता ।
उदक्छृङ्गाधिका चैव दण्डस्थानं तदुच्यते ॥
वृद्धगर्गः ।
उद्युक्तदण्डा राजानो विनिघ्नन्ति समन्ततः ।
- ↑ क्षेमवृद्धि - इति अ. ।