सिङ्गभूपालेन-प्रगयणस्थाने प्रगमनै, विद्रस्थाने संभ्रमम , पूर्ववाक्यस्थाने पूर्वभावः, काव्यसंहारस्थाने उपसंहार-इत्युक्तम् । रूपगोस्वामी तु चतुर्थपञ्चमसन्ध्यो रङ्गेषु नामभेदान् बहून् वक्ति । निर्वचनथलेपूच्यन्तेस्माभिः। सुन्ध्यन्तम् सन्धीनामेपैकविंशति श्रदेशा अर्थमाद्भवन्ति । प्रयोजन. वशाद्यावन्त एते प्रदेटुं शक्यन्ते तावन्तस्सन्धिषु प्रदर्शयितव्याः सन्ध्यन्तराणि सन्ध्यङ्गेष्वेवान्तर्भूतानीति प्रत्येकं न लक्षि - शानि बहुप्ति सन्ध्या-सङ्गीतशृङ्गाराङ्गम् अहर्विभावय: सन्धिः सन्ध्या । सनम् सैष्ठवशब्दनिर्वचनावसरे द्रष्टव्यम् । यत्र कुर्वीत हस्तौ तु डोलैौ तत्सन्नतं मतम् । एतन्नीचस्वभावानामुपसर्पणगोचरम् । भट्टतण्डुरिति ब्रूते पादवत्स्वस्तिकैौ करौ। देहनत्या भुवं प्राप्ताविति कीर्तिधरोऽभ्यधात् ।। दुतत्रय लकुचैको दद्वयं च लकुद्रयम्। सन्निताले क्रमाद्य सर्वनृत्येषु सम्मतम् । सन्नितालोडुपम्-देशीनृतम् अनेन सन्नितालेन सन्नितालेोडुवै भवे। सन्निपात-क्रिया (तालान्) क्रियाशब्दे द्रष्टव्यम्।
- ाग
उभयोर्हस्तयोः प्रातः सन्निपास इतीरितः । यन्नः दामोदर निविष्टा-तन्त्रीप्तारणा सङ्गं तन्न्याः परित्यज्य संसर्पछल सारणा । सन्निविष्टाभिधाना साँ सारणा कथिता बुधैः । पादेः वीणासारणा तन्यन्तरेण स्पृष्टे व तन्त्री यत्रापसर्पति । सा सन्निविष्टा भणिता सारणा कुम्भभूभुज।। सन्निवृत्तप्रवृत्तकः-(सञ्चारी) वर्णालङ्कारः गत्वा पञ्चमं भूो द्वितीयान्तं निवर्तयेत् । क्रमेणैवं भवन्त्यन्थाः सनृिवृत्तप्रवर्तके ।। सन्यासे नाम गीताचखण्डभागसमाप्तिकृत्। सन्यासावन्यासान्तर्भावः एतौ सन्थासविन्यासौ भरतादिभिः। अन्तर्भूतावपन्यासस्वर एवेति कीर्तितौ । सप्तकवर्धनी-(सुवर्णाङ्गीमेलजन्यः) (आ) स रि ग रेि म प ध प नि ध नि प ध नि स (अक्) स नि ध प म ग रे स यानि प्रकरणाख्यानि तालैस्तैस्तु पञ्चभिः गीयन्ते तानि गीतानि क्रमादाचक्ष्महे वयम् । आदौ तु मद्रकं ज्ञेयं ततः स्यादपरान्तकम् । छोप्यं प्रकरी चाथ भवेदोघेणकं ततः । रोविन्दकं चोत्तरं च गीतकानीति सप्त च । छन्दकं तदनु ज्ञेयमासारितमतःपरम् वर्तमानकसंझै स्यात्पाणिका तु ततः परम् । ऋचो गाथाश्च सामानि गीतान्येतानि सप्त च । युतान्येतानि सर्वाणि गीतान्याहुश्चतुर्दश । गीतान्येतानि सर्वाणि प्रशस्तानि शिवस्तुतौ । विनियुक्तानि विधिना निश्रेयसफलाप्तये ॥ ओक्षः
