पिङ्गलछन्दःसूत्रम्/प्रथमोऽध्यायः
पिङ्गलछन्दःसूत्रम् अध्यायः १ |
अध्यायः २ → |
मयरसत जभनलगसंमितं भ्रमति वाङ्मयं जगति यस्य।
स जयति पिङ्गलनागः शिवप्रसादाद्विशुद्धमतिः॥
त्रिगुरुं विद्धि मकारं लघ्वादिसमन्वितं यकाराख्यम्।
लघुमध्यमं तु रेफं सकारमन्ते गुरुनिबद्धम्॥
लघ्वन्त्यं हि तकारं जकारमुभयोर्लघुं विजानीयात्।
आदिगुरुं च भकारं नकारमिह पैङ्गले त्रिलघुम्॥
दीर्घसंयोग परं तथा स्वर व्यञ्जनान्तमूष्मान्तम्।
सानुस्वारं च गुरुं क्वचिदवसानेऽपि लघ्वन्त्यम्॥
आदिमध्यावसानेषु यरता यान्ति लाघवम्।
भजसा गौरवं यान्ति मनौ तु गुरुलाघवम्॥
त्रिविरामं दशवर्षं षण्मात्रमुवाच पिङ्गलः सूत्रम्।
छन्दोवर्ग पदार्थ प्रत्ययहेतोश्च शास्त्रादौ॥ । १.१ ।
धीश्रीस्त्रीम् । १.१ ।
वरासाय् । १.२ ।
कागुहार् । १.३ ।
वसुधास् । १.४ ।
सातेक्वत् । १.५ ।
कदासज् । १.६ ।
किंवदभ् । १.७ ।
नहसन् । १.८ ।
गृल् । १.९ ।
गन्ते । १.१० ।
ध्रादिपरः । १.११ ।
हे । १.१२ ।
लौसः । १.१३ ।
ग्लौ । १.१४ ।
अष्टौ वसव इति॥ । १.१५ ।