पराशरस्मृतिः/अष्टमोध्यायः
← सप्तमोध्यायः | पराशरस्मृतिः अष्टमोध्यायः पराशरः |
नवमोध्यायः → |
गवां बन्धनयोक्त्रेषु भवेन्मृत्युरकामतः । |
वेदवेदाङ्गविदुषां धर्मशास्त्रं विजानताम् । |
सावित्र्याश्चापि गायत्र्याः संध्योपास्त्यग्निकार्ययोः । |
अव्रतानां अमन्त्राणां जातिमात्रोपजीविनाम् । |
यद्वदन्ति तमोमूढा मूर्खा धर्मं अतद्विदः । |
अज्ञात्वा धर्मशास्त्राणि प्रायश्चित्तं ददाति यः । |
चत्वारो वा त्रयो वापि यं ब्रूयुर्वेदपारगाः । |
प्रमाणमार्गं मार्गन्तो ये धर्मं प्रवदन्ति वै । |
यथाश्मनि स्थितं तोयं मारुतार्केण शुध्यति । |
नैव गच्छति कर्तारं नैव गच्छति पर्षदम् । |
चत्वारो वा त्रयो वापि वेदवन्तोऽग्निहोत्रिणः । |
अनाहिताग्नयो येऽन्ये वेदवेदाङ्गपारगाः । |
मुनीनां आत्मविद्यानां द्विजानां यज्ञयाजिनाम् । |
पञ्च पूर्वं मया प्रोक्तास्तेषां चासंभवे त्रयः । |
अत ऊर्ध्वं तु ये विप्राः केवलं नामधारकाः । |
यथा काष्ठमयो हस्ती यथा चर्ममयो मृगः । |
ग्रामस्थानं यथा शून्यं यथा कूपस्तु निर्जलः । |
यथा षण्ढोऽफलः स्त्रीषु यथा गौरूषराफला । |
चित्रकर्म यथानेकैरङ्गैरुन्मील्यते शनैः । |
प्रायश्चित्तं प्रयच्छन्ति ये द्विजा नामधारकाः । |
ये पठन्ति द्विजा वेदं पञ्चयज्ञरताश्च ये । |
संप्रणीतः श्मशानेषु दीप्तोऽग्निः सर्वभक्षकः । |
अमेध्यानि तु सर्वाणि प्रक्षिप्यन्ते यथोदके । |
गायत्रीरहितो विप्रः शूद्रादप्यशुचिर्भवेत् । |
दुःशीलोऽपि द्विजः पूज्यो न तु शूद्रो जितेन्द्रियः । |
धर्मशास्त्ररथारूढा वेदखड्गधरा द्विजाः । |
चातुर्वेद्यो विकल्पी च अङ्गविद्धर्मपाठकः । |
राज्ञश्चानुमते स्थित्वा प्रायश्चित्तं विनिर्दिशेत् । |
ब्राह्मणांस्तानतिक्रम्य राजा कर्तुं यदिच्छति । |
प्रायश्चित्तं सदा दद्याद्देवतायतनाग्रतः । |
सशिखं वपनं कृत्वा त्रिसंध्यं अवगाहनम् । |
उष्णे वर्षति शीते वा मारुते वाति वा भृशम् । |
आत्मनो यदि वान्येषां गृहे क्षेत्रे खलेऽथ वा । |
पिबन्तीषु पिबेत्तोयं संविशन्तीषु संविशेत् । |
ब्राह्मणार्थे गवार्थे वा यस्तु प्राणान्परित्यजेत् । |
गोवधस्यानुरूपेण प्राजापत्यं विनिर्दिशेत् । |
एकाहं एकभक्ताशी एकाहं नक्तभोजनः । |
दिनद्वयं चैकभक्तो द्विदिनं चैकभोजनः । |
त्रिदिनं चैकभक्ताशी त्रिदिनं नक्तभोजनः । |
चतुरहं चैकभक्ताशी चतुरहं नक्तभोजनः । |
प्रायश्चित्ते ततश्चीर्णे कुर्याद्ब्राह्मणभोजनम् । |
ब्राह्मणान्भोजयित्वा तु गोघ्नः शुद्धो न संशयः ।। ८.४१ ।१ ।। |