विशुद्धसंख्यानि गतं तु शेषमशुद्धभोगात् पतितं तदेष्यम् । |
वा० भा०-इह यन्नक्षत्रानयन कृत तत् स्थूल लोकव्यवहारार्थमात्र कृतम्। अथ पुलिशवसिष्ठगगादिभिर्यद्विवाहयात्रादौ सम्यक् फलसिद्धचर्थ कथित तत् सूक्ष्ममिदानीं प्रवक्ष्ये। तत्र षडध्यर्धभोगानि । विशाखापुनर्वसुरोहिण्युत्तरात्रयम् । अथ षडर्धभोगानि। आश्लेषाद्रा स्वाती भरणी ज्येष्ठा शतभिषक् । एभ्यः शेषाणि पञ्चदशैकभोगानि । भोग प्रमार्ण तु शशिमध्यभुक्तिः ७९० ।। ३५ ॥ अध्यर्धभोगः ११८५ ।। ५२ अर्धभोगः ३९५ ॥ १७ ।। सर्वर्क्षभोगैरूनितानां चक्रकलानां २१६०० यच्छेषं सोऽभिजिद्भोगः २५४।१८।।
अथ तत्साधनम्--
ग्रहं कलीकृत्याश्विन्यादीनां भोगान् विशोधयेत् । यावन्तः शुद्धास्तावन्ति गतभानि जानीयात् । शेषाः कला गतसंज्ञाः । ता अशुद्धभोगात् पतिता एष्यसंज्ञाः । ता गतैष्याः कलाः षष्टि ६० गुणा ग्रहगत्या भक्ता गतैष्या घटिका भवन्ति ।
अत्रोपपत्तिरागमप्रामाण्येन ॥ ७१-७५ ।। |
वा० भा०-वक्ष्यमाणप्रकारेण ग्रहबिम्बकला आनीय षष्टघा संगुण्य ग्रहभुक्तया भजेत्, यल्लब्धं ताः संक्रान्तिनाडयः । राश्यन्तकालात् पूर्वमर्धा उत्तरतोऽर्धा इत्यर्थाद्गम्यते । ताः संक्रान्तिनाडयो रवेस्तु पुण्यतमाः ॥ तथा यावत् संक्रान्तिस्थो ग्रहस्तावद्राशिद्वयोत्थं फलं करोति। एवं शशिबिम्बविकलाभ्यो या घटिका उत्पद्यन्ते ता भतिथिकरणयोगानां सन्धिघटिकाः स्युः । सन्धौ मिश्रफलमित्यर्थः । अत्र सन्धिरुभयतोऽपि बिम्बस्य स्थितत्वात् । उपपत्तिरप्यत्र सुगमा ॥ ७६-७७ ॥
इति सिद्धान्तशिरोमणिवासनाभाष्ये मिताक्षरे ग्रहस्पष्टीकरण समासम् ।
ग्रन्थसंख्या ६०० ॥
वा० वा०-इदानीमुदयास्तभागान् गतैष्यदिवससाधनचाह-प्राच्यामिति।
खाक्षेरिति ।