स्वः स्वर्गं गच्छेदित्यर्थः । स हर्षिर्विप्र इति पाठे स ऋषिर्ऋषितुल्यो विप्र इत्यर्थः । हेति निपातोऽवधारणार्थः ।
ऋषिपरिज्ञानफलमप्युक्तमनुक्रमणिकायाम्--
|
"एतानृषीन्यजुर्वेदं यः पठन्वेद वेदवित् । |
यो वेदविद्यजुर्वेदं पठन्नेतानुक्तानृषीन्वेद स ऋषीणां सायुज्यं ब्रह्मणः सालोक्यं चैतीत्यर्थः । सर्वोऽपि वेदः सार्थोऽध्येतव्यः ।
तदुक्तं पराशरेण--
|
"ज्ञातव्यः सर्ववेदार्थः सर्वकर्मप्रसिद्धये । |
पङ्के कर्दमे ।
यास्कोऽपि--
|
"यद्गृहीतमविज्ञातं निगदेनैव शब्द्यते । |
|
स्थाणुरयं भारहारः किलाभूदधीत्य वेदं न विजानाति योऽर्थम् । |
मीमांसकैरपि सार्थवेदाध्ययनम् 'अथातो धर्मजिज्ञासा' 'अथातो ब्रह्मजिज्ञासा' इति पूर्वोत्तरमीमांसादिभूतयोः सूत्रयोर्व्याख्यावसर उक्तम् ।
यजुर्वेदस्वरूपं त्रिभाष्यरत्ने--
|
"यजुर्वेदः पिङ्गलाक्षः कृशमध्यो बृहद्गलः । |
चरणव्यूहे प्रादेशमात्रत्वमप्युक्तम् ।
अथाध्ययनमुहूर्तः संग्रहे--
|
"उत्तरायणगे सूर्ये कुम्भमासं विवर्जयेत् । |
स्मृतिसारे--
|
"विद्यारम्भो व्रतं क्षौरं न भवेत्तु गलग्रहे" इति । |
गलग्रहास्तूपनयनकालनिरूपण उक्ताः ।
वारानाह मार्कण्डेयो विद्यारम्भं प्रकृत्य--
|
"वारे दिनेशभृगुसुज्ञबृहस्पतीनां विद्वानसौ भवति" इति । |
दिनेशः सूर्यः । भृगुः शुक्रः । सुज्ञो बुधः ।
