मणिप्रदीपप्रभयोर्मणेः प्रदीपस्य च प्रभयोः मणिबुद्ध्या मणिरिति बुद्ध्या तल्लाभायाभिधावतोः एको मणिप्रभां दृष्ट्वा मणिभ्रमेण प्रवृत्तः, अन्यः प्रदीपप्रभां दृष्ट्वा रक्तिमसाम्यान्मणिरिति भ्रान्त्या प्रवृत्तः । एवं मणिलिप्सया प्रवृत्तयोर्द्वयोरपि मणिं प्रति मिथ्याज्ञानाविशेषेऽप्यर्थक्रियां प्रति स्वाभीप्सितार्थलार्भ प्रति विशेषो विद्यते । मणिप्रभायां भ्रम ईप्सितं मणिं प्रापयति, प्रदीपप्रभायां भ्रमस्तु न तथा ॥ २ ॥
उक्तं वार्तिकवचनं त्रिभिः श्लोकैर्विवृणोति, दीप इति ।
दीपोऽपवरकस्यान्तर्वर्तते तत्प्रभा बहिः । |
दीपः अपवरकस्यान्तः राजसौधान्तर्गृहे रक्तिमादि विविधवर्णविरचिते वर्तते। तत्प्रभा सौघस्य बहिर्द्वारि मुग्धजनेन दृश्यते । अथ पक्षान्तरेऽन्यत्रापवरकान्तरे मणेः प्रभा तद्वत् बहिर्द्वार्यन्येन दृष्टा ॥ ३॥
एवं दूरे मणिदीपयोः प्रभाद्वयं दृष्ट्वा उभयत्र मणिबुध्याऽभिधावतोर्द्वयोरपि प्रभायां मणिबुद्धिस्तु मिथ्याज्ञानमेव ॥ ४ ॥
दीपप्रभां दृष्ट्वा मणिभ्रान्त्या प्रत्यभिधावता मुग्धेनेप्सितो मणिर्नलभ्यते । मणेः प्रभायां मणिबुद्ध्या धावताऽवश्यं मणिर्लभ्येत एव ॥ ५॥
अद्य संवादिविसंवादिभ्रमावुदाहरति, दीपेति ।
दीपप्रभामणिभ्रान्तिर्घिसंवादिभ्रमः स्मृतः। |