सामग्री पर जाएँ

पृष्ठम्:भरतकोशः-३.pdf/११

विकिस्रोतः तः
एतत् पृष्ठम् अपरिष्कृतम् अस्ति

अयं नाट्यशास्रव्याख्यातेत्यच्चुतरायेण तालाब्धौ स्मृतः। अस्य श्रीरञ्जनी-मेलरागः (खरहरप्रियामेलजन्यः) ( आ ) स रेि ग म नि स . (अव) स नि प म ग रेि स ( आ) स ० रि ग ० म ० ० ० ध नि ० स (अव) स ० नि ध ० ० ० म ० गा रि ० स श्रीरागः-रागाङ्गराग केचिदेनं गौरवर्णमष्टबाहुं चतुर्मुखम्। बिभ्राणं पाणिषट्केन वीणासक्तकरद्वयम्। ब्रह्माणमेिव हँसेन गच्छन्तं जगदुर्बुधाः । अथान्यष्टकरागाङ्गः श्रीरागो मध्यतारक । गान्धारमन्द्रः ऋषभपञ्चमाभ्यां विवर्जितः। न्यासग्रहांशवान्षड्जे समस्वरविभूषि । चतुःश्रुतिरिधौ यत्र भवेतां नियतस्वरौ साधारणोऽपि गान्धारो निषादः कैशिकी पुनः । वीणिकाविषये शुद्धाठषड्जमध्यमपञ्चभाः । श्रीरागस्यापि मेलेोऽयं कथितो गायकेोत्तमैः । दिनान्ते गीयते षड्जग्रहांशन्यासशोभितः । आद्यमूर्छनया पूर्ण: श्रीरागो वाथ गोझितः । ६८१ षड्जश्चतुःश्रुतिवृषोऽन्तरमेषशुद्ध मध्यैपिकस्तदनुकैश्धनिषाद एव श्रीराग एवमय वक्रगतिस्तुमेषे धैवेन वर्जितया स तु षाडवाख्यः। समपाः शुद्धाः। रिश्चतुःश्रुतिः । गोऽन्तरः । निःकैशेिकः। धो वर्जितः । वक्रगति परमेश्वर | राग षडूजांशन्याससंयुक्तः संपूर्णम्सप्तभिस्वरैः। आन्देलेितस्तु स्वस्थाने प्रविष्टषभान्वितः। अवरोद्देऽपि गान्धारः कपि कापि प्रयुज्यते। गान्धारो दुबैलश्चायं श्रीरागः परिकीर्तितः । न्यासांशाकद्दपदस्थितषड्जतान पडूजीभवत्स्वलघु पञ्चमकश्च पूर्णः। श्रीराः इत्यभिहितः समशेषनादः । छयं पूर्ण: औडुवितश्रेति द्विविधः, षड्जांशग्रहनिन्यासष्टकरागसमुद्भवः । मतारो मन्द्रगान्धारः श्रीरागो रिपवर्जितः । समशेषस्वरो ज्ञेयो रसे वीरे नियोजयेत् ॥ रागाङ्गम् । (गजमन्द्रतार ईषत्) प्रहांशन्यासमध्यमम् । समेतरखरं षड्जग्रामे वादिसमुद्भवम् । श्रीरार्ग पूर्वमिच्छन्ति वीरे वर्षासु सर्वदा । अयं पाठोऽसाधुः । आमन्द्रतारर्षभं इति स्यात् श्रीरागष्टकसंभूतः पञ्चमर्पभवर्जितः प्रहांशान्यास गान्धार, करुणे प्रावृषि स्मृतः । राग श्रीरागष्टकरागाङ्गं मतारो मन्द्ररिस्तथा । रिपञ्चभविहीनोऽयं समशेषखराश्रयः । षड्जन्यासग्रहांशी च रसे वीरे नियुज्यते । -रागः (वंशे वादनक्रमः) षड्जं िद्वगुणमास्थाय स्थायिनं तद्धस्तनम् । स्थायिनं च विधायाथ द्वितीयै च तुरीयकम् ।। तृतीयं स्थायिनं स्पृष्ट द्वितीयं तु विलम्ब्य च। स्थायिस्वरे यदान्यासः श्रीरागः स तदा भवेत्। स्वस्थानमा बंशेऽस्य द्वितीयों दृश्यते प्रहः । सोमेश्वर नान्म: जगदेकः

"https://sa.wikisource.org/w/index.php?title=पृष्ठम्:भरतकोशः-३.pdf/११&oldid=99353" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्