तिब्बती-संस्कृत-आङ्लशब्दकोशः/क-घ

• ཀ་▫ ka▪ {PH}[verbal suffix meaning "about to"]

• ཀ་འཁོར་བ་▫ ka 'khor ba▪ [beginning of alphabet-cycle]; beginningless cyclic existence; cycling from the beginning; cycling from the first letter of the alphabet, ka

• ཀ་ཅོག་ཞང་▫ ka cog zhang▪ {PH}the three — Ka-wa [Pel-tsek (ka ba dpal brtsegs)]; Jok-ro [Lü-gyal-tsen (cog ro klu'i rgyal mtshan)]; and Zhang [Na-nam Ye-she-de (zhang sna nam ye shes sde)]

• ཀ་དག་▫ ka dag▪ {PH}primordially pure ཀ་ནས་དག་པ། ཀ་དག་▫ ka nas dag pa; ka dag▪ [beginning-pure]; essential purity; pure from the beginning; pure from ka, the first letter of the alphabet

• ཀ་བ་▫ ka ba▪ pillar; column; pole; post▫ Definitions: མཚན་ཉིད། གདུང་འདེགས་དོན་བྱེད་ནུས་པ་▫ mtshan nyid/ gdung 'degs don byed nus pa▫ Def.: That which can perform the function of supporting a cross-piece/rafter.

• ཀ་བུམ་གཉིས་▫ ka bum gnyis▪ the two—pillar and pot ▫ {PH}pillar and pot, the two▫ ཀ་བུམ་གཉིས་ཆོས་ཅན། ཡིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཤེས་བྱ་ཡིན་པར་ཐལ།▫ ka bum gnyis chos can/ yin pa mi srid pa'i shes bya yin par thal/▫ It follows that the subject, the two, a pillar and a pot, is an object of knowledge the being of which does not occur. ཀ་བུམ། ཀ་བ་དང་བུམ་པ་▫ ka bum; ka ba dang bum pa▪ pillar and pot, pillar-and-pot▫ ཀ་བུམ་གཉིས་ཆོས་ཅན། ཡིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཤེས་བྱ་ཡིན་པར་ཐལ།▫ ka bum gnyis chos can/ yin pa mi srid pa'i shes bya yin par thal/▫ It follows that the subject, the duo, a pillar and a pot, is an object of knowledge the being of which does not occur.

• ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་▫ ka ma la shī la▪ kamalaśīla▪ Kamalaśīla

• ཀ་ཙན་དབྱངས་གསུམ་▫ ka tsan dbyangs gsum▪ {PH} three [core Sanskrit grammarians;] Kālāpa (Śarvavarman); Candragomin; and Anubhūti

• ཀཱ་ཡ་▫ kā ya▪ kāya▪ body [transliteration of the Sanskrit kāya]

• ཀཱ་ལ་ཙ་ཀྲ་▫ kā la tsa kra▪ kālacakra▪ Kālacakra [transliteration of the Sanskrit]; Wheel of Time

• ཀན་རྩ་▫ kan rtsa▪ {PH}pulse [felt with / under the middle finger]

• ཀའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་▫ ka'i nye ba'i nyon mongs pa▪ {L}upakleśa▪ secondary afflictive emotions

• ཀརྞ་པ་▫ karṇa pa▪ {PH}the people of Karṇāṭa

• ཀར་ས་པ་ན་▫ kar sa pa na▪ kārṣapaṇa▪ kārṣapaṇa coin

• ཀས་གདུགས་▫ kas gdugs▪ {C}chattra▪ {PH}canopy▫ {C}parachute

• ཀུན་▫ kun▪ {C,MSA}sarva; {MSA}akhila; {MSA} kṛtsna; {MSA}samagra; {TN}mātra▪ all; complete; entire; whole; total; entirety; thorough▫ སེམས་ཅན་ཀུན་▫ sems can kun▫ all sentient beings

• ཀུན་དཀྲིས་▫ kun dkris▪ paryavasthāna▪ thorough entanglement ཀུན་དཀྲིས། དཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ན▫ kun dkris; dkun nas dkris pa na▪ དཀྲི། དཀྲ། དཀྲིས། དཀྲིས།▫ dkri dkra dkris dkris▪ {LCh}paryavasthāna▪ thorough entanglement; entanglement

• ཀུན་ཁྱབ་མུན་པ་▫ kun khyab mun pa▪ {PH}all-pervading darkness

• ཀུན་མཁྱེན་▫ kun mkhyen▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད། ▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ {LCh,C} sarvajñā; {C}sarvajñatā; {C}sarvajñatva; sarvākārajñāna▪ omniscient; all-knowing; omniscient one; all-knowing one; omniscience; omniscient consciousness▫ {C}(state of) all-knowledgeཀུན་མཁྱེན་འཕགས་པ་འོད་▫ kun mkhyen 'phags pa 'od▫ the omniscient Pak-b#a-ö

• ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་གཟིགས་▫ kun mkhyen kun gzigs▪ {PH} all-knowing and all-seeing

• ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་▫ kun mkhyen nyid▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ sarva-jñatva▪ omniscience; all-knowingness▫ {C}(state of) all-knowledge Tenses: future, present, past, imperative

• ཀུན་མཁྱེན་བུ་རམ་ཤིང་པ་▫ kun mkhyen bu ram shing pa▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ ikṣvāku▪ The Omniscient Sugar-Cane One

• ཀུན་གྱི་དོན་འགྲུབ་བྱེད་▫ kun gyi don 'grub byed▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ (MSA)sarvārtha-siddhi▪ accomplishing/ achieving/establishing the welfare of all

• ཀུན་གྱི་དབང་ཕྱུག་▫ kun gyi dbang phyug▪ {PH} powerful lord of all [that exists]; powerful lord of all [samsara and nirvāṇa]

• ཀུན་དགའ་སྙིང་པོ་▫ kun dga' snying po▪ Ānandagarbha▪ Ānandagarbha

• ཀུན་དགའ་ར་བ་▫ kun dga' ra ba▪ ārāma▪ pleasure grove▫ {PH}vihāra; monastic complex

• ཀུན་དགའ་ར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་▫ kun dga' ra ba phun sum tshogs pa▪ {C}ārāma-sampad▪ excellent garden; marvelous garden; perfect garden▫ {PH}perfect garden▫ {C}gardens

• ཀུན་དགའ་རྭ་བ་▫ kun dga' rwa ba▪ {PH}personal altar ▫ ཐ་ན་ཀུན་དགའ་རྭ་བའི་རྒྱབ་ལོག་དང་། གད་སྙིགས་ཚུད་ཆད་ཀྱི་ནང་དུ་ཞིབ་འཚོལ་བྱས།▫ tha na kun dga' rwa ba'i rgyab log dang; gad snyigs tshud chad kyi nang du zhib 'tshol byas;▫ [We] searched carefully even behind his personal altar, and down to and including in the rubbish.▫ {GCG} p. 47/27

• ཀུན་དགའི་སྒྲ་▫ kun dga'i sgra▪ {MSA}ānanda-śabda▪ sound of joy

• ཀུན་འགྲོ་ལྔ་▫ kun 'gro lnga▪ the 5 omnipresent [mental factors]; the 5 omnipresent [mental] factors▫ ཀུན་འགྲོ་ལྔ་དང་ཡུལ་ངེས་ལྔ། དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་རྩ་ཉོན་དྲུག་ཉེ་ཉོན་ཉི་ ཤུ་གཞན་འགྱུར་བཞི། སེམས་བྱུང་ང་གཅིག་འདི་དག་གོ།▫ kun 'gro lnga dang yul nges lnga / dge ba bcu gcig rtsa nyon drug nye nyon nyi shu gzhan 'gyur bzhi/ sems byung nga gcig 'di dag go▫ Five omnipresent factors, five determining factors, eleven virtuous factors, six root afflictive emotions, twenty secondary afflictive emotions, and four changeable factors are the fifty-one mental factors. Divisions: ཀུན་འགྲོའི་དབྱེ་བ་ནི་ཚོར་བ་འདུ་ཤེས་སེམས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་རེག་པ་▫ kun 'gro'i dbye ba ni/ tshor ba/ 'du shes/ sems pa/ yid la byed/ reg pa/▫ Div.: feeling (vedanā), discrimination (samjñā), intention / attention (cetanā), mental engagement (manasikāra), contact (sparśa).

• ཀུན་འགྲོ་བདག་ཉིད་▫ kun 'gro bdag nyid▪ {MSA}sarva-gātmika▪ that which has an omnipresent nature

• ཀུན་འགྲོའི་རྒྱུ་▫ kun 'gro'i rgyu▪ sarvatraga-hetu▪ omnipresent cause

• ཀུན་འགྲོའི་ཚུལ་▫ kun 'gro'i tshul▪ {PH}applicable to everything

• ཀུན་འགྲོའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་▫ kun 'gro'i lam mkhyen pa'i stobs▪ power of exalted knowledge of the paths going everywhere ཀུན་འགྲོ། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་▫ kun 'gro; kun tu 'gro ba▪ {L,MSA}sarvatra-ga▪ omnipresent; all-pervading; omnipresent factor; omnipresent mental factor

• རྒྱལ་ཀུན་ཡབ་གཅིག་▫ rgyal kun yab gcig▪ {PH}the only father of all the Buddhas

• ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ་བ་▫ kun chub par bya ba▪ {C}paryava-āpnoti▪ understand all; realize all▫ {C}study; masters

• ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་▫ kun chub par byed▪ {C}paryava-āpnoti▪ understand all; realize all▫ {C}study; masters

• ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་▫ kun brjod pa'i cho 'phrul ▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ {C,MSA}ādeśanā-prātihārya▪ {C}miraculous reading of thoughts

• ཀུན་ཉོན་དང་རྣམ་བྱང་ཐ་དད་མེད་པ་▫ kun nyon dang rnam byang tha dad med pa▪ {PH}a non-difference of thoroughly afflicted phenomena and purified [phenomena]

• ཀུན་ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་བྱང་▫ kun nyon mongs rnam par byang▪ འབྱང་། འབྱངས། བྱང་། འབྱོངས།▫ 'byang 'byangs byang 'byongs▪ {MV}saṃkleśa-vyavadāna▪ purify thorough afflictions ཀུན་ཉོན་མོངས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་▫ kun nyon mongs; Tenses: future, present, past, imperative kun nas nyon mongs pa▪ {L}saṃkleśa▪ thoroughly afflicted; afflictive emotion; thorough affliction; affliction

• ཀུན་ཏུ་▫ kun tu▪ {MSA}sarvatra; samantatas; samanta ▪ in all ways; everywhere; always; at all times; in every way; entirely; thoroughly; completely; wholly; totally▫ {C}in every way

• ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་▫ kun tu skyed par byed▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA}(saṃ √vṛdh): saṃvardhayati▪ thoroughly produce; thoroughly generate; thoroughly engender

• ཀུན་ཏུ་སྐྱོ་བ་▫ kun tu skyo ba▪ {MV}saṃvega▪ thoroughly despondent; thoroughly sad; thoroughly depressed; pathetic; thoroughly disgusted

• ཀུན་ཏུ་སྐྲག་▫ kun tu skrag▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MSA}(saṃ √tras): saṃtrāsayati▪ thoroughly fear; be terrified; be frightened

• ཀུན་ཏུ་བསྐྱེད་པ་▫ kun tu bskyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {L}samutpāda▪ production; arising; generation; engendering

• ཀུན་ཏུ་བསྐྱོད་▫ kun tu bskyod▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod skyod bskyod skyod▪ {MSA}(saṃ √kamp): saṃkampayat▪ thoroughly move; completely cause to go

• ཀུན་ཏུ་ཁེབས་པར་མཛད་ནས་▫ kun tu khebs par mdzad nas ▪ འཁེབ། འཁེབས། ཁེབ། ཁེབས།▫ 'kheb 'khebs kheb khebs ▪ {C}saṃchādya▪ having completely covered▫ {C}having covered

• ཀུན་ཏུ་འཁྲུགས་པ་▫ kun tu 'khrugs pa▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {MSA}saṃkṣubdha▪ thoroughly disturbed

• ཀུན་ཏུ་རྒྱལ་▫ kun tu rgyal▪ saṃjaya▪ {PH}Saṃjaya

• ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་སྟེ་▫ kun tu rgyu ste▪ རྒྱུ། རྒྱུ། རྒྱུ། རྒྱུ།▫ rgyu rgyu rgyu rgyu▪ {C}saṃdhāvati▪ move; wander; go▫ {C}err about; run together

• ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་▫ kun tu rgyu ba▪ རྒྱུ། རྒྱུ། རྒྱུ། རྒྱུ།▫ rgyu rgyu rgyu rgyu▪ {C}parivrājaka▪ wanderer; moving; wandering▫ {C}wanderer

• ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་མོ་▫ kun tu rgyu mo▪ {PH}wandering female ascetic▫ དཔེར་ན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་མོ་ཞིག་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ་་་་▫ For example, a wandering female ascetic thought "I will go into that house", ...▫ {A4C-C}

• ཀུན་ཏུ་དངང་བར་འགྱུར་བ་▫ kun tu dngang bar 'gyur ba▪ དངང་། དངང་། དངངས། དངངས།▫ dngang dngang dngangs dngangs▪ {C}saṃtrāsam āpadyante▪ become thoroughly terrified/fearful/panicked; is terrified/fearful/panicked▫ {C}is terrified

• ཀུན་ཏུ་བཅོམ་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་▫ kun tu bcom dkar po'i chos rnams▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {MSA}samudghātita-śukla-dharma▪ all-conquering wholesome doctrines/ practices

• ཀུན་ཏུ་ཆད་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་▫ kun tu chad pa dge ba'i rtsa ba▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ {MSA}samucchinna-kuśala-mūla▪ roots of virtue completely severed/annihilated

• ཀུན་ཏུ་འཇུག་▫ kun tu 'jug▪ engagement in all

• ཀུན་ཏུ་འཇོམས་པ་▫ kun tu 'joms pa▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {C}samudghāta ▪ thoroughly conquered; thoroughly destroyed; thoroughly wrecked

• ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་▫ kun tu rtog pa▪ {MSA, MV, C} parikalpita; {MSA}parikalpana▪ conceptuality; thorough conceptualization; imputed; imputational; imaginary; thoroughly [mentally] constructed; imagined

• ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་▫ kun tu rtog pa tsam▪ {MSA} parikalpa-mātra▪ imputation-only; conceptualization-only

• ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་▫ kun tu rtog pa las byung ▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ arisen from conceptuality; arisen from conceptualization; arisen from imputation

• ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པ་▫ kun tu rtogs pa▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA}saṃkalpa▪ thorough realization; thoroughly realize Tenses: future, present, past, imperative

• ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་▫ kun tu rtogs par bya ba▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {C} āvedhyate▪ is to be thoroughly realized; that which is to be thoroughly realized

• ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་▫ kun tu ston pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད། ▫ bstan ston bstand stond▪ {C}ādarśana; {C} avadarśika; {C}ākhyāna; {MSA}darśana; {MSA, MV}saṃdarśana▪ thoroughly teach; thoroughly show; thoroughly demonstrate; thoroughly reveal; thoroughly disclose▫ {C}perceive; show up [in a mirror]; advise; tale; communication

• ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་▫ kun tu bstan pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ {C}ādarśayati▪ thoroughly teach; thoroughly show; thoroughly demonstrate; thoroughly reveal; thoroughly disclose▫ {C}show up (in a mirror)

• ཀུན་ཏུ་འདྲེན་པ་▫ kun tu 'dren pa▪ དྲང་། འདྲེན། དྲངས། དྲོངས་ /

• འདྲེནད།▫ drang 'dren drangs drongs/'drend▪ {MSA} ākarṣaṇa▪ thoroughly lead

• ཀུན་ཏུ་འདྲེས་པ་▫ kun tu 'dres pa▪ འདྲེས་ / འདྲེ། འདྲེས་ / འདྲེ། འདྲེས། འདྲེས།▫ 'dres/'dre 'dres/'dre 'dres 'dres▪ ākīrṇa▪ thoroughly mixed/conflated/blended

• ཀུན་ཏུ་སྡུད་པ་▫ kun tu sdud pa▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས། ▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ saṃgraha▪ combined; comprised; combination; summary; thorough inclusion; thorough withdrawal; assembling; attraction; comprising; collection; are summed up in▫ {C}means of conversion

• ཀུན་ཏུ་གནས་པ་▫ kun tu gnas pa▪ utter stability

• ཀུན་ཏུ་སྣང་▫ kun tu snang▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ {C}saṃdṛśyate▪ appears; is beheld; appear bright; thoroughly illuminate▫ {C}be equal to(?)

• ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་▫ kun tu snang ba▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ {C}samanta-avabhāso; {C}samanta-āloko▪ thorough illumination▫ {C} All-round Illumination; Illumination All-round

• ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱས་ནས་▫ kun tu snang bar byas nas▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ {C} ābhāya-avabhāsya▪ having appeared everywhere; having illuminated everywhere▫ {C}illuminate with their lustre

• ཀུན་ཏུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་པོ་▫ kun tu spyan ras gzigs dbang po▪ {C} avalokiteśvara▪ {PH} Avalokiteśvara

• ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་▫ kun tu spyod▪ སྤྱད། སྤྱོད། སྤྱད། སྤྱོད།▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}paricārayati (kāmaguṇaiḥ) ▪ thoroughly enjoy; thoroughly make use of; thoroughly partake of▫ {C}enjoys the (5) sense-pleasures

• ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་▫ kun tu spyod pa med pa▪ སྤྱད། སྤྱོད། སྤྱད། སྤྱོད།▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C} asamudācāra▪ {C}habitual absence ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ། ཀུན་སྤྱོད་▫ kun tu spyod pa; kun spyod▪ {C, MSA, MV}samudācāra; {MSA}samācaraṇa; {C}samudācarati▪ enjoyment; usage; behavior; life-style; partaking▫ {C}ideas; habits; befall; nurse; credit with; commit to

• ཀུན་ཏུ་འབྱིན་▫ kun tu 'byin▪ དབྱུང་། འབྱིན། ཕྱུང་། ཕྱུངས།▫ dbyung 'byin phyung phyungs▪ {C}samudācarati ▪ issue forth▫ {C}nurse; commit to; befall; use; credits with ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ། ཀུན་འབྱུང་▫ kun tu 'byung ba; kun 'byung▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {L}samudaya; {MV}samudācāra▪ origination; origin; arising; source

• ཀུན་ཏུ་སྦྱར་▫ kun tu sbyar▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {LCh,MV}saṃyojana; {C} saṃyunakti▪ thoroughly join together; unite; practice; apply; affix; entanglement; thorough enwrapment▫ {C}deprivation; loss

• ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་▫ kun tu sbyor ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {LCh,MV}saṃyojana; {C}saṃyunakti▪ thoroughly join together; unite; practice; apply; affix; entanglement; thorough enwrapment▫ {C}deprivation; loss

• ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་▫ kun tu sbyor bar byed▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C} saṃyojayati▪ thoroughly join together; unite; practice; apply; affix; entanglement; thorough enwrapment▫ {C}unite Tenses: future, present, past, imperative

• ཀུན་ཏུ་མི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་▫ kun tu mi sbyor bar byed pa▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C} visaṃyojayati▪ {C}disunite

• ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་ས་བོན་▫ kun tu rmongs pa'i sa bon▪ རྨོང་། རྨོང་། རྨོངས། རྨོངས།▫ rmong rmong rmongs rmongs ▪ saṃmohabīja▪ seeds of obscuration ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ། ཀུན་རྨོངས། ཀུན་རྨོངས་པ▫ kun tu rmongs pa; kun rmongs; kun rmongs pa▪ རྨོང་ ། རྨོང་། རྨོངས། རྨོངས།▫ rmong rmong rmongs rmongs ▪ {MSA,PP}saṃmoha; saṃmūḍha▪ thorough obscuration; ignorance; delusion

• ཀུན་ཏུ་བཙལ་▫ kun tu btsal▪ བཙལ། འཚོལ། བཙལད། ཚོལད། ▫ btsal 'tshol btsald tshold▪ {C}paryeṣamāṇa▪ thoroughly seek/ search/ examine/ analyze/ investigate▫ {C}searching

• ཀུན་ཏུ་ཚིམ་པ་སྐྱེ་▫ kun tu tshim pa skye▪ {C}saṃharṣa-jāta▪ generate thorough satisfaction▫ {C}thrilled

• ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་▫ kun tu 'dzin pa▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA,C}āgraha; {MSA}dhāraṇa▪ thorough grasping; thorough apprehension▫ {C}acquisitiveness

• ཀུན་ཏུ་ཞུམ་▫ kun tu zhum▪ འཇུམ། འཇུམས། ཞུམ། ཞུམས།▫ 'jum 'jums zhum zhums▪ {C}avalīyate▪ become thoroughly slack/weak/timid/cowardly▫ {C} become cowed; be cast down; hide despondently (in)

• ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པ་▫ kun tu zhum pa▪ འཇུམ། འཇུམས། ཞུམ། ཞུམས། ▫ 'jum 'jums zhum zhums▪ {C}ālīna▪ become thoroughly slack/weak/timid/cowardly▫ {C} cling(ing) to; hanging on to

• ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པར་འགྱུར་▫ kun tu zhum par 'gyur▪ འཇུམ། འཇུམས། ཞུམ། ཞུམས།▫ 'jum 'jums zhum zhums▪ {C} saṃlīyate▪ become thoroughly slack/weak/timid/ cowardly▫ {C}become stolid; despond; is cowed

• ཀུན་ཏུ་ཟླུམ་པོ་▫ rab tu zlum po▪ {GST} parimaṇḍalaṃ▪ {PH}completely round; perfectly round

• ཀུན་ཏུ་བཟང་▫ kun tu bzang▪ {PH}thoroughly good; thoroughly beneficial

• ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་▫ kun tu bzang po▪ Samantabhadra▪ {PH}Samantabhadra [p.n. of a Bodhisattva] ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ། ཀུན་བཟང་▫ kun tu bzang po; kun bzang ▪ samantabhadra▪ Samantabhadra [p.n. of a Bodhisattva]; thoroughly good; the thoroughly good [basic reality]

• ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་▫ kun tu bzang mo▪ {PH}Samantabhadri

• ཀུན་ཏུ་བཟོད་▫ kun tu bzod▪ བཟོད། བཟོད། བཟོད། བཟོད།▫ bzod bzod bzod bzod▪ {MSA}kṣāntiḥ sarvatra▪ patience/forbearance/tolerance/endurance in all [situations]; thoroughly patient, etc.

• ཀུན་ཏུ་འོད་▫ kun tu 'od▪ samantaprabhā▪ Completely Radiant

• ཀུན་ཏུ་ཤེས་▫ kun tu shes▪ {C}saṃjñāta (=saṃkhyāta); jānāti; saṃjānāti▪ thoroughly know/understand/ comprehend▫ {C}reckoned as; be called; knows; cognizes; identifies; perceive; can cognize; holds to be true

• ཀུན་ཏུ་ཤེས་པ་▫ kun tu shes pa▪ {C}ajñā▪ thoroughly know/understand/comprehend▫ {C}non-knowledge; to know; perceive

• ཀུན་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་▫ kun tu shes par bya ba▪ {MSA} ājñeyā▪ that which is to be thoroughly known/ understood/comprehended

• ཀུན་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་▫ kun tu shes par byed▪ {C}saṃjānāti ▪ thoroughly know/understand/comprehend▫ {C} perceive; can cognize; holds to be true ཀུན་ཏུ་སོང། ཀུན་སོང། ཀུན་ཏུ་སོང་བ▫ kun tu song; kun song; kun tu song ba▪ སོང་། སོང་། སོང་། སོང་།▫ song song song song▪ {MSA}sarvaga▪ [all-to-go]; all-pervasive; omnipresent; go everywhere

• ཀུན་ཏུ་གསོག་▫ kun tu gsog▪ བསག གསོག བསགས། གསོགས། ▫ bsag gsog bsags/ gsogs▪ thoroughly accumulate/ collect

• ཀུན་ཏུ་གསོགས་▫ kun tu gsogs▪ བསག གསོག བསགས། གསོགས།▫ bsag gsog bsags/ gsogs▪ thoroughly accumulate/collect

• ཀུན་ཏུ་བསག་▫ kun tu bsag▪ བསག གསོག བསགས། གསོགས། ▫ bsag gsog bsags/ gsogs▪ thoroughly accumulate/ collect Tenses: future, present, past, imperative

• ཀུན་ཏུ་བསགས་▫ kun tu bsags▪ བསག གསོག བསགས། གསོགས།▫ bsag gsog bsags/ gsogs▪ thoroughly accumulate/collect

• ཀུན་ཏུ་བསགས་པ་▫ kun tu bsags pa▪ བསག གསོག བསགས། གསོགས།▫ bsag gsog bsags gsogs▪ {C}acita ▪ thoroughly accumulated/collected▫ {C}piled up

• ཀུན་ཏུ་བསྲུང་བར་བྱེད་པ་▫ kun tu bsrung bar byed pa ▪ བསྲུང་། སྲུང་། བསྲུངས། སྲུངས།▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA}ārakṣa▪ thoroughly protect/guard/ keep/safeguard/maintain/preserve [e.g., vows and pledges]

• ཀུན་གཏོང་▫ kun gtong▪ གཏང་། གཏོང་། བཏང་། ཐོངས།▫ gtang gtong btang thongs▪ {C}saṃtyāga▪ give away all▫ {C}complete renunciation

• ཀུན་གཏོང་བ་▫ kun gtong ba▪ གཏང་། གཏོང་། བཏང་། ཐོངས།▫ gtang gtong btang thongs▪ {MSA}sarvāsti-dāna▪ giving away all

• ཀུན་བཏགས་▫ kun btags▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}parikalpita▪ artificial; imputational factor; imputational; imaginary; thoroughly imputed; imputed; imagined; acquired; thoroughly [mentally] constructed; artificial [intellectually acquired]; imputational [nature]▫ བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་▫ bden 'dzin kun btags▫ artificial/ acquired conception of true existence

• ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་▫ kun btags kyi ngo bo nyid ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ parikalpitasvabhāva▪ imputational nature; imaginary nature

• ཀུན་བཏགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་▫ kun btags kyi mtshan nyid ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ parikalpitalakṣaṇa▪ imputational character; imaginary character ཀུན་བཏགས་ཀྱི་རང་བཞིན། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་▫ kun btags kyi rang bzhin; kun btags kyi ngo bo nyid ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ parikalpitasvabhāva▪ imputational nature; imaginary nature ཀུན་བཏགས་བདེན་མེད་ཡིན་པས་དེ་འདྲའི་དོགས་པ་སྐྱེ་དོན་མེད་▫ kun btags bden med yin pas de 'dra'i dogs pa skye don med▪ no sensible way for such a qualm to occur with respect to imputational natures since they are not truly established

• ཀུན་བཏགས་པའི་ཆོས་▫ kun btags pa'i chos▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/ brtags thogs▪ {ME} parikalpita-dharma▪ imputed phenomenon; imaginary phenomenon

• ཀུན་བཏགས་པའི་མ་རིག་པ་▫ kun btags pa'i ma rig pa▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ parikalpitāvidyā▪ artificial ignorance; acquired ignorance; imputed ignorance▫ {N} artificial ignorance

• ཀུན་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་▫ kun btags pa'i mtshan nyid ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ parikalpita-lakṣaṇa▪ imputational character; imaginary character

• ཀུན་བཏགས་པའི་གཟུགས་▫ kun btags pa'i gzugs▪ imputational form

• ཀུན་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་▫ kun btags pa'i rang bzhin ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ parikalpitasvabhāva▪ imputational nature; imaginary nature

• ཀུན་བཏགས་སྤང་བྱ་▫ kun btags spang bya▪ artificial object of abandonment

• ཀུན་བཏང་▫ kun btang▪ give away

• ཀུན་བཏུས་▫ kun btus▪ བཏུ། འཐུ། བཏུས། འཐུ།▫ btu 'thu btus 'thu▪ {LCh}samuccaya▪ group; collect; summary; compendium; [Asaṅga's] Summary [of Manifest Knowledge]▫ {PH}[Asaṅga's] Compendium [of Manifest Knowledge] (Abhidharmasamuccaya) ▫ མངོན་པ་ཀུན་བཏུས་▫ mngon pa kun btus▫ Abhidharmasamuccaya [Asaṅga's Summary of Manifest Knowledge]▫ ཆོས་ཀུན་བཏུས་▫ chos kun btus ▫ Dharmasaṃgīti [Compendium of Doctrine Sūtra]

• ཀུན་རྟོགས་པ་▫ kun rtogs pa▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {C}āvidhyate▪ thoroughly realize; realize all▫ {C}is pierced(?) ཀུན་རྟོག། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་▫ kun rtog; kun tu rtog pa▪ Tenses: future, present, past, imperative parikalpa▪ ideation; comprehensive imagination; comprehensive construction

• ཀུན་བརྟགས་▫ kun brtags▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA, MV, LCh}parikalpita; {LCh}parikalpana; {C}saṃkalpita; {MSA}kalpita; {MV}parikḷp; parikalpyate▪ imputational [nature]; imputation; artificial; acquired; imputational factor; thoroughly [mentally] constructed; imagined; imaginary; imputed; thoroughly imputed; imputational▫ {C}represent what is not really there Definitions: མཚན་ཉིད། ཀུན་བརྟགས་གཞན་དབང་ ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་པོ་གང་རུང་གང་ཞིག་རྣམ་དག་གི་དམིགས་པ་མཐར་ཐུག་པ་མིན་ཞིང་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་▫ mtshan nyid/ kun brtags gzhan dbang yongs grub gsum po gang rung gang zhig rnam dag gi dmigs pa mthar thug pa min zhing don byed mi nus pa/▫ Def.: that which is (1) any of the three: imputational nature, other-powered nature, or thoroughly established nature and (2) not a final object of observation of purification and not able to perform a function Divisions: དབྱེ་བ། ༡་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཀུན་བརྟགས་༢་རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བརྟགས་▫ dbye ba/ 1 mtshan nyid yongs su chad pa'i kun brtags/ 2 rnam grangs pa'i kun brtags/▫ Div.: (1) imputational natures of which the character is thoroughly nil; (2) enumerated imputational natures

• ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་མིག་ངོས་འཛིན་སྐབས་▫ kun brtags kyi mig ngos 'dzin skabs▪ occasion of identifying the imputational eye

• ཀུན་བརྟགས་པ་▫ kun brtags pa▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ parikalpita▪ imputational [nature]; imputation; artificial; acquired; imputational factor; thoroughly [mentally] constructed; imagined; imaginary; imputed; thoroughly imputed; imputational

• ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་▫ kun brtags pa la sogs pa'i ngo bo nyid gsum▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}parikalpita-ādi-svabhāva(tri-)▪ the three natures—imputational and so forth [i.e., other-powered and thoroughly established]

• ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་མེད་པ་▫ kun brtags pa'i gang zag med pa▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}parikalpita-pudgala-abhāva▪ non-existence of the imputed person

• ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་▫ kun brtags pa'i ngo bo nyid ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}parikalpita-svabhāva▪ imputational nature; imaginary nature

• ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་▫ kun brtags pa'i chos thams cad▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས། ▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}sarva-dharmāṇāṃ parikalpitānāṃ▪ all imputational phenomena; all imaginary phenomena

• ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་མེད་པ་▫ kun brtags pa'i chos med pa▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}parikalpita-dharma-abhāva▪ non-existence of imputational phenomena; non-existence of imputed phenomena

• ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་མེད་▫ kun brtags pa'i bdag med ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}parikalpita ātma nāsti▪ non-existence of the imputed self

• ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་▫ kun brtags pa'i mtshan nyid ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}parikalpita-lakṣaṇa▪ imputational character; imaginary character

• ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་▫ kun brtags pa'i mtshan nyid kyi gnas▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {L} parikalpitalakṣaṇāśraya▪ foundations of imputational characters

• ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་▫ kun brtags pa'i gzugs ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ parikalpita-rūpa▪ imputational form

• ཀུན་ད་▫ kun da▪ kunda▪ kunda [transliteration of Sanskrit word for jasmine]; jasmine Tenses: future, present, past, imperative

• ཀུན་དུ་▫ kun du▪ in all ways; [with negative] in any way

• ཀུན་འདུས་▫ kun 'dus▪ འདུ། འདུ་ / འདུད། འདུས། འདུས།▫ 'du 'du/'dud 'dus 'dus▪ [all-assemble]; compendium; composite

• ཀུན་འདུས་པ་▫ kun 'dus pa▪ {PH}compendium

• ཀུན་འདྲི་▫ kun 'dri▪ {C}sampraśna▪ question▫ {C} questioning

• ཀུན་བསྡུམས་པ་▫ kun bsdums pa▪ བསྡུམ། སྡུམ། བསྡུམ་ / བསྡུམས། སྡུམས།▫ bsdum sdum bsdum/bsdums sdums▪ putting all together; bring together; make agree; conciliate

• ཀུན་བསྡུས་པ་▫ kun bsdus pa▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས། ▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ {MSA} saṃgraha▪ summary; compendium

• ཀུན་ནས་▫ kun nas▪ {C,MSA}samantāt; {C}sarvatas▪ [all-from]; completely; thoroughly; complete; in every way▫ {C}from every direction; everywhere; at all times; in every direction ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ། ཀུན་དཀྲིས་▫ kun nas dkris pa; kun dkris▪ དཀྲི། དཀྲ། དཀྲིས། དཀྲིས།▫ dkri dkra dkris dkris▪ paryavasthāna▪ entanglement; thorough entanglement

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཆོས་▫ kun nas nyon mongs kyi chos▪ thoroughly afflicted phenomena

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་དམིགས་པ་▫ kun nas nyon mongs kyi dmigs pa▪ དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ saṃkleśa-ālambana▪ object of observation of a thorough affliction ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཅན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་▫ kun nas nyon mongs can; kun nas nyon mongs pa can ▪ {MSA}saṃkliṣṭa▪ that which has thoroughly affliction; that which is thoroughly afflicted

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཉེན་པོ་▫ kun nas nyon mongs gnyen po▪ {MSA}saṃkleśa-prātipakṣika▪ antidote to thorough afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་▫ kun nas nyon mongs dang rnam byang▪ {PH}thorough affliction and purification

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གཉིས་▫ kun nas nyon mongs dang rnam byang gnyis▪ {PH}both the thoroughly afflicted and the purified

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་▫ kun nas nyon mongs rnam byang▪ {PH}thorough affliction and purification ▫ ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་ལས། །གལ་ཏེ་སེམས་ནི་རྫས་འདོད་ན། ་་་▫ If you assert the mind [to exist] in reference to thorough affliction and purification, ...▫ {BMH} §V.47ab ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཅན་▫ kun nas nyon mongs pa can; kun nas nyon mongs can▪ {C,MV}saṃkliṣṭa; {MV}saṃkliṣṭa(tva)▪ that which has thoroughly affliction; that which is thoroughly afflicted▫ {C}afflicted; polluted

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་▫ kun nas nyon mongs pa rjes su bsrung ba▪ བསྲུང་། སྲུང་། བསྲུངས། སྲུངས།▫ bsrung srung bsrungs srungs▪ {MSA} saṃkleśasyānurakṣaṇā▪ protect/guard/keep/ maintain/preserve/safeguard against thorough afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྟན་པ་▫ kun nas nyon mongs pa bstan pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}saṃkleśa-nirdeśa▪ indicating thorough affliction ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ ▫ kun nas nyon mongs pa dang rnam par dag pa ma yin pa'i don▪ (MV)niḥsaṃkleśa-viśuddhy-artha ▪ object/meaning that is neither afflicted nor purified

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་▫ kun nas nyon mongs pa dang rnam par byang ba▪ འབྱང་། འབྱངས། བྱང་། འབྱོངས།▫ 'byang 'byangs byang 'byongs▪ {MSA} saṃkleśa-vyavadāna; {MV}saṃkleśa-viśuddhi; {MV}saṃkliṣṭa-vyavadāna; {MV}saṃkleśo vyavadānam; {MV}saṃkleśika-vaiyavadānika ▪ the afflicted and the pure; afflictions and purifications ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཐ་དད་པར་ང་རྒྱལ་མེད་པ་▫ kun nas nyon mongs pa dang rnam par byang ba tha dad par nga rgyal med pa▪ འབྱང་ Tenses: future, present, past, imperative ། འབྱངས། བྱང་། འབྱོངས།▫ 'byang 'byangs byang 'byongs ▪ {MSA}saṃkleśa-vyavadāna-bhede nirmāṇaḥ▪ without the pride/conceit [thinking] that the afflicted and the purified are different

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་▫ kun nas nyon mongs pa dang rnam par byang ba dag▪ འབྱང་ ། འབྱངས། བྱང་། འབྱོངས།▫ 'byang 'byangs byang 'byongs ▪ {MSA}saṃkleśa-vyavadāna-pakṣa▪ spheres of the afflicted and the purified; the afflicted and the purified

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་ལྟ་བ་▫ kun nas nyon mongs pa dang rnam par byang ba mi lta ba▪ བལྟ། ལྟ། བལྟས། ལྟོས།▫ blta lta bltas ltos▪ {MSA} saṃkleśa-vyavadānādarśana▪ not viewing the afflicted and the purified ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་▫ kun nas nyon mongs pa dang rnam par byang ba yang dag par ston pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}saṃkleśa-vyavadāna-saṃdeśanatā▪ teaching the afflicted and the purified; teaching on afflictions and purifications ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ ▫ kun nas nyon mongs pa dang rnam par byang ba yongs su tshol ba▪ བཙལ། འཚོལ་ / འཚེལ། བཙལ། ཚོལད། ▫ btsal 'tshol/'tshel btsal tshold▪ {MSA}saṃkleśa-vyavadāna-paryeṣṭi▪ thorough investigation/ examination/research of the afflicted and the purified ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ ▫ kun nas nyon mongs pa dang rnam par byang ba'i mtshan nyid▪ འབྱང་། འབྱངས། བྱང་། འབྱོངས།▫ 'byang 'byangs byang 'byongs▪ {MSA}saṃkleśa-vyavadāna-lakṣaṇa▪ characters of the afflicted and the purified

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་▫ kun nas nyon mongs pa spang bar bya ba▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs▪ {MSA}saṃkleśa-prahāṇa▪ afflicted objects to be abandoned

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་▫ kun nas nyon mongs pa spangs pa▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs▪ {MSA}saṃkleśa-varjita▪ state of having abandoned afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་▫ kun nas nyon mongs pa ma yin pa▪ {C}asaṃkleśa▪ non-affliction▫ {C} without affliction; non-affliction

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་▫ kun nas nyon mongs pa med pa▪ {MSA}asaṃkliṣṭa; {MSA}niḥsaṃkleśa; {MSA,MV}asaṃkleśa; {MV}saṃkleśa-abhāva▪ without affliction; non-afflicted

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་▫ kun nas nyon mongs pa med pa'i yan lag▪ {MSA}asaṃkleśāṅga▪ unafflicted branch; branch of the unafflicted

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་▫ kun nas nyon mongs pa med par sgrub pa'i rnam pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ {MSA}niḥkleśatopasaṃhārākāra▪ aspect of achieving non-affliction; aspect of achieving the absence of afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་མོས་པ་▫ kun nas nyon mongs pa med par mos pa▪ མོས། མོས། མོས། མོས།▫ mos mos mos mos▪ {MSA}asaṃkleśādhimokṣa▪ belief/interest/zeal in/being keen for the absence of afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་▫ kun nas nyon mongs pa med par yongs su longs spyod pa▪ སྤྱད། སྤྱོད། སྤྱད། སྤྱོད།▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}asaṃkliṣṭa-paribhoga▪ unafflicted thorough enjoyment; partaking without affliction ▫ {PH}unafflicted thorough enjoyment

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་▫ kun nas nyon mongs pa yang med▪ {MSA}na saṃkleśaḥ▪ without affliction

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ལྡོག་པས་▫ kun nas nyon mongs pa las ldog pas▪ ལྡོག ལྡོག ལྡོགས། ལྡོགས།▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ {MSA}saṃkleśān nirvṛttitaḥ▪ due to turning away from afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་▫ kun nas nyon mongs pa bsal▪ བསལ། སེལ། བསལད། སེལད།▫ bsal sel bsald seld ▪ {MV}kleśāpaśama (=apagama?)▪ eradicate/ remove/clear away/eliminate/avoid/exclude Tenses: future, present, past, imperative affliction

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་▫ kun nas nyon mongs pa'i rgyu▪ {MSA}saṃkleśa-hetu▪ cause of thorough affliction

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་▫ kun nas nyon mongs pa'i chos▪ {MSA}kliṣṭo dharmaḥ▪ thoroughly afflicted phenomenon

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོ་▫ kun nas nyon mongs pa'i nad kyi gnyen po▪ {MSA}kleśa-vyādhi-pratipakṣatva▪ antidote to the disease of the afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་▫ kun nas nyon mongs pa'i phyogs▪ {MV}saṃkleśa-pakṣa▪ sphere of the afflicted; afflicted quarter; class of thorough afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་འགག་པ་▫ kun nas nyon mongs pa'i phyogs 'gag pa▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {MSA}saṃkleśa-pakṣa-nirodha▪ ceasing the sphere of the afflicted; ceasing the afflicted quarter; ceasing the class of thorough afflictions

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་▫ kun nas nyon mongs pa'i mtshan nyid▪ {MSA,MV}saṃkleśa-lakṣaṇa▪ character of the afflicted

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་པ་▫ kun nas nyon mongs par 'gyur pa▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MV}saṃkliśyate▪ will be afflicted ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་▫ kun nas nyon mongs pa; kun nas nyon mongs▪ {L,MSA,MV} saṃkleśa; {N}saṃkleśika; {MSA}sāṃkleśikā-dharmāḥ; {C}saṃkileśa▪ thoroughly afflicted▫ {C}afflicted; made miserable

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་རྣམ་དག་▫ kun nas nyon mongs med rnam dag▪ {MSA}niḥsaṃkleśa-viśuddhitā▪ unafflicted purity

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གཟུང་རྟོག་▫ kun nas nyon mongs gzung rtog▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ conception of thoroughly afflicted objects

• ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ་▫ kun nas nyon mongs shin tu grol▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད།▫ 'grol 'grold grol grold▪ {MSA}suvimokṣāya saṃklesāt ▪ complete freedom from afflictions; complete release from the afflictions ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་▫ kun nas nyon mongs; kun nas nyon mongs pa▪ {MV}saṃkliśyate; {MV}saṃkliṣṭa▪ thoroughly afflicted; thorough affliction

• ཀུན་ནས་ལྡང་བ་▫ kun nas ldang ba▪ ལྡང་། ལྡང་། ལྡངས། ལྡངས།▫ ldang ldang ldangs ldangs▪ {C}paryutthāna ▪ rise up; get up; flow; suffice▫ {PH}obsession▫ {C}obsession

• ཀུན་ནས་མནར་▫ kun nas mnar▪ མནར། མནར། མནརད། མནརད།▫ mnar mnar mnard mnard▪ {L}āghāta▪ thoroughly harm/torture/torment

• ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་▫ kun nas mnar sems kyi sems▪ མནར། མནར། མནརད། མནརད།▫ mnar mnar mnard mnard▪ {L}āghāta-citta▪ attitude of harmful intent

• ཀུན་ནས་མནར་སེམས་བྱེད་དེ་▫ kun nas mnar sems byed de▪ མནར། མནར། མནརད། མནརད།▫ mnar mnar mnard mnard▪ {C}āghātayati▪ have harmful intent▫ {C}cherish malice for; feel anger

• ཀུན་ནས་སྣང་བ་▫ kun nas snang ba▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་ ། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ {C}saṃdrśyate ▪ thoroughly illuminate/appear/shine▫ {C} appears; is beheld; appears bright; be equal to(?)

• ཀུན་ནས་བྱུང་བ་མ་མཆིས་པ་▫ kun nas byung ba ma mchis pa▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ asamutthāna▪ no arising; non-arising

• ཀུན་ནས་མི་ལྡང་བ་▫ kun nas mi ldang ba▪ ལྡང་། ལྡང་ ། ལྡངས། ལྡངས།▫ ldang ldang ldangs ldangs▪ {C} asamutthāna▪ rise up; get up; flow; suffice▫ {C} no arising; non-arising

• ཀུན་ནས་མཛེས་པ་▫ kun nas mdzes pa▪ {C}samanta-prasādika▪ beautiful in every way▫ {C}fair in every way

• ཀུན་ནས་ཞི་▫ kun nas zhi▪ thoroughly pacify Tenses: future, present, past, imperative

• ཀུན་ནས་ལངས་པ་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་▫ kun nas langs pa nyid las byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C}samutthita▪ {C}arisen from

• ཀུན་ནས་སློང་▫ kun nas slong▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C} samutthāpayati▪ motivate; ask; beg; collect; gather; raise; cause to rise; inspire; excite; arouse; urge on▫ {C}raises

• ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་མི་ལྡན་པ་▫ kun nas slong ba dang mi ldan pa▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}asamutthāna-yoga ▪ {C}not joined up with the world of appearance

• ཀུན་ནས་སློང་བ་པོ་▫ kun nas slong ba po▪ བསླང་། སླང་ ། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}samutthāpaka▪ one who asks/begs/ collects/gathers/raises/inspires/excites/arouses/ causes to rise/urges on▫ {C}raiser

• ཀུན་ནས་སློང་བ་མེད་པ་གཏོགས་པ་▫ kun nas slong ba med pa gtogs pa▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C} asamutthāna-paryāpanna▪ {C}not included in the world of appearance

• ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཐབས་▫ kun nas slong ba'i thabs▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {MSA}samutthāna-upāya▪ means of raising up/motivating/urging on

• ཀུན་ནས་སློང་བར་མི་བགྱིད་པ་▫ kun nas slong bar mi bgyid pa▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}asamutthāpika ▪ does not ask/beg/collect/gather/raise/inspire/ excite/arouse/cause to rise/urge on▫ {C}which raises nothing ཀུན་ནས་སློང་བ། ཀུན་སློང་▫ kun nas slong ba; kun slong▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}samutthāna▪ motivation; ask; beg; collect; gather; raise; cause to rise; inspire; excite; arouse; urge on▫ {C} manifestation; arising

• ཀུན་ནས་བསླང་བ་▫ kun nas bslang ba▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}samutthāpita▪ motivate; ask; beg; collect; gather; raise; cause to rise; inspire; excite; arouse; urge on▫ {C}raised

• ཀུན་སྤྱོད་▫ kun spyod▪ སྤྱད། སྤྱོད། སྤྱད། སྤྱོད།▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}samācāra▪ behavior; habit; life-style▫ {C}habits

• ཀུན་སྤྱོད་གཙང་བའི་དཔེ་བྱད་▫ kun spyod gtsang ba'i dpe byad▪ {PH}minor mark of pure proper conduct

• ཀུན་བྱང་▫ kun byang▪ {PH}the thoroughly afflicted and the purified

• ཀུན་བྱང་གི་འགྲིབ་འཕེལ་▫ kun byang gi 'grib 'phel ▪ {PH}increase and decrease of the thoroughly afflicted and the purified

• ཀུན་བྱེད་ལས་རླུང་▫ kun byed las rlung▪ {PH}all-creating wind of karmic action

• ཀུན་འབྱུང་▫ kun 'byung▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ samudaya▪ source; origination ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ། ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་▫ kun 'byung gi bden pa; kun 'byung bden pa▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV}samudaya-satya▪ true sources/origins; truth of sources/ origins [the second of the four noble truths]

• ཀུན་འབྱུང་ཆོས་བཟོད་▫ kun 'byung chos bzod▪ doctrinal forbearance with respect to origins of sufferings

• ཀུན་འབྱུང་ཆོས་བཟོད་སོགས་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་▫ kun 'byung chos bzod sogs skad cig ma bzhi▪ four periods of doctrinal forbearance and so forth regarding origins of suffering▫ Comment: 1. containing all the good qualities of the abandonments and realizations by all Superior persons ('phags pa'i gang zag thams cad kyi spangs rtogs kyi yon tan thams cad sdud pa); 2. objects of—or known by—beings skilled in the two truths (bden pa gnyis la mkhas pa'i skyes bu ma rig par bya ba'i yul shes pa); 3. knowing objects that are not objects of activity of Hearers and Solitary Realizers or Great Vehicle uncommon knowledge superior to the good qualities of Hearers and Solitary Realizers (nyan rang gi spyod yul ma yin pa'i yul shes pa'am nyan rang gi yon tan las khyad par du 'phags pa'i theg chen thun mong ma yin pa'i shes pa); 4. knowing very faster than Hearers and Solitary Realizers—manifestly Tenses: future, present, past, imperative knowing; that is, attaining, the nonabiding nirvāṇa (mi gnas pa'i myang 'das mngon par shes pa ste thob pa nyan rang las shin tu myur ba'i shes pa)

• ཀུན་འབྱུང་ཆོས་ཤེས་▫ kun 'byung chos shes▪ doctrinal knowledge with respect to origins of sufferings

• ཀུན་འབྱུང་རྗེས་བཟོད་▫ kun 'byung rjes bzod▪ subsequent forbearance with respect to origins of sufferings

• ཀུན་འབྱུང་རྗེས་ཤེས་▫ kun 'byung rjes shes▪ subsequent knowledge with respect to origins of sufferings

• ཀུན་འབྱུང་མཐོང་སྤང་ཉོན་མོངས་བཅུ་▫ kun 'byung mthong spang nyon mongs bcu▪ {PH}ten afflictions to be abandoned by the path of seeing [related to the Noble Truth of] Origins

• ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་▫ kun 'byung bden pa▪ samudayasatya▪ true origins; true origin

• ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་ཁྱད་ཆོས་བཞི་▫ kun 'byung bden pa'i khyad chos bzhi▪ {PH}four distinguishing features of the truth of the origination [of suffering] ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་▫ kun 'byung bden pa; kun 'byung gi bden pa▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ samudaya-satya ▪ true sources/origins; truth of sources/origins [the second of the four noble truths]

• ཀུན་འབྱུང་བའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་▫ kun 'byung ba'i don rnam pa gsum▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV}trividhaḥ samudaya-artha▪ three aspects of the meaning of soure/ origin/origination ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ། ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་▫ kun 'byung ba'i bden pa; kun 'byung bden pa; kun 'byung gi bden pa▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C,MV}samudaya-satya▪ true sources/origins; truth of sources/ origins [the second of the four noble truths] ཀུན་འབྱུང་བ། ཀུན་འབྱུང་▫ kun 'byung ba; kun 'byung▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung ▪ {C}samudācāra; samudaya▪ source; origin; origination▫ {C}befall; use; credit with; ideas; habits; origin; origination; source

• ཀུན་སྦྱོང་བ་▫ kun sbyong ba▪ སྦྱང་། སྦྱོང་། སྦྱངས། སྦྱོངས།▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {C}saṃśuddhi ▪ thorough purification/cleansing/washing/ practicing/training/cleaning▫ {C}thorough purification ཀུན་སྦྱོར། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་▫ kun sbyor; kun tu sbyor ba ▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {LCh}saṃyojana▪ thorough enwrapment

• ཀུན་མ་སྟུད་པ་▫ kun ma stud pa▪ {C}asaṃgraha▪ {C} non-attachment

• ཀུན་ཚོལ་བ་▫ kun tshol ba▪ བཙལ། འཚོལ་ / འཚེལ། བཙལ། ཚོལད།▫ btsal 'tshol/'tshel btsal tshold▪ {C}paryeṣaṇa ▪ thorough investigation/examination/search▫ {C}search for

• ཀུན་འཛིན་▫ kun 'dzin▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MV}saṃparigraha▪ thoroughly holding onto; miserliness

• ཀུན་འཛིན་པའི་རྒྱུ་▫ kun 'dzin pa'i rgyu▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MV}parigraha-hetu▪ cause of thoroughly holding onto; cause of miserliness

• ཀུན་རྫོགས་▫ kun rdzogs▪ རྫོགས། རྫོགས། རྫོགས། རྫོགས།▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {MSA}saṃpūrṇa▪ thorough fulfillment/completion/finishing

• ཀུན་རྫོབ་▫ kun rdzob▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས།▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ {LCh,C,MV,MSA,L}saṃvṛti; {MSA}saṃvṛta▪ concealer; conventionality; fraudulence; relative [truth]; conventional; concealing [consciousness]; convention▫ བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་རྣམས་▫ bum pa la sogs pa'i kun rdzob rnams▫ conventionalities such as pots and so forth Divisions: དབྱེ་བ། ༡་བཏགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་༢་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ ༣་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ། ཡང་ན། ༡་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་༢་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་▫ dbye ba/ 1 btags pa'i kun rdzob/ 2 shes pa'i kun rdzob/ 3 brjod pa'i kun rdzob; yang na: 1 yang dag kun rdzob/ 2 log pa'i kun rdzob▫ Divisions: (1) imputational conventionalities; (2) mental conventionalities; (3) expressional conventionalities. Also, (1) real/correct conventionalities; (2) unreal/ incorrect conventionalities Tenses: future, present, past, imperative

• ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྟོག་པ་▫ kun rdzob kyi rtog pa▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས།▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs ▪ conventional conception; conventional conceptual consciousness; conceptual consciousness of a conventionality

• ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉིད་▫ kun rdzob kyi bden pa nyid ▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས།▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ {MV}saṃvṛti-satyatva▪ conventional truth itself; concealer-truth itself

• ཀུན་རྫོབ་ཉིད་▫ kun rdzob nyid▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས། ▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ {MSA}saṃvṛti-satyatā▪ just a conventionality

• ཀུན་རྫོབ་ཏུ་▫ kun rdzob tu▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས། ▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ {C}saṃvṛtyā; saṃvṛtitaḥ▪ conventionally▫ {C}in a conventional sense

• ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བརྗོད་▫ kun rdzob tu brjod▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ expressed as conventionalities; conventionally express/ verbalize

• ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འཛིན་པ་▫ kun rdzob tu 'dzin pa▪ conventionally assume; conventionally takes up

• ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་▫ kun rdzob tu yod pa▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས།▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ {ME} saṃvṛtisat▪ conventionally exist/existence/ existent▫ {GD:115} relatively existent

• ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་▫ kun rdzob dang don dam pa ▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས།▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ {MSA}saṃvṛti-paramārtha▪ conventional and ultimate ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་▫ kun rdzob bden pa; kun rdzob kyi bden pa▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས།▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ {MSA} saṃvṛti-satya(ta); {LCh,ME}saṃvṛtisatya▪ conventional truth; obscurational truth; truth-for-a-concealer; concealer-truth; relative truth; truth-for-an-obscured-mind; obscured truth; truth-for-an-obscured-awareness; truth for a conventional [mind]▫ ཤེས་བྱ་དང་རྟག་དངོས་གཉིས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཡིན།▫ shes bya dang rtag dngos gnyis dang 'dus ma byas kyi nam mkha' kun rdzob bden pa yin/▫ object of knowledge; [the set of] the two—permanent phenomenon and thing; and uncompounded space are conventional truths▫ Definitions: མཚད་ཉིད་དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཆོས་ ▫ mtshad nyid/ don dam par don byed mi nus pa'i chos/ ▫ Def. in the Sūtra School Following Reasoning: a phenomenon that is not ultimately able to perform a function

• ཀུན་རྫོབ་པའི་ཆོས་ཅན་▫ kun rdzob pa'i chos can▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས།▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ conventional subjects

• ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་▫ kun rdzob byang chub kyi sems▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས།▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ saṃvṛtibodhicitta▪ conventional mind of enlightenment; conventional mind [directed] toward enlightenment▫ Divisions: ༡་སྨོན་སེམས་༢་འཇུག་སེམས་▫ 1 smon sems 2 'jug sems▫ 1 aspirational mind of enlightenment; 2 practical mind of enlightenment

• ཀུན་རྫོབ་ཙམ་▫ kun rdzob tsam▪ བརྫབ། རྫོབ། བརྫབས། རྫོབས། ▫ brdzab rdzob brdzabs rdzobs▪ saṃvṛtimātra▪ mere conventionalities

• ཀུན་རྫོབ་ལ་ལྟོས་པའི་ཞི་མཐའ་▫ kun rdzob la ltos pa'i zhi mtha'▪ extreme of peace relative to the conventional

• ཀུན་རྫོབ་ལས་བཟློག་པ་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་▫ kun rdzob las bzlog pa don dam pa'i ngo bo nyid▪ emptiness that is the ultimate nature which is the opposite of conventionalities

• ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་▫ kun rdzob sems bskyed ▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ *saṃvṛticittotpāda▪ conventional mind generation; conventional mind-generation ཀུན་རྫོབ། ཐ་སྙད།▫ kun rdzob; tha snyad▪ saṃvṛti; vyavahāra▪ convention ཀུན་རྫོབ། ཐ་སྙད་▫ kun rdzob/ tha snyad▪ saṃvṛti/ vyavahāra▪ convention

• ཀུན་གཞི་▫ kun gzhi▪ {LCh,L,ME}ālaya▪ basis-of-all▫ storehouse; hang on to; settling place Tenses: future, present, past, imperative ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་▫ kun gzhi rnam par shes pa; kun gzhi rnam shes▪ {LCh,ME,MSA,MV}ālaya-vijñāna▪ mind-basis-of-all▫ storehouse-consciousness; foundation-consciousness ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་▫ kun gzhi rnam shes; kun gzhi rnam par shes pa▪ {LCh,ME,MSA,MV}ālaya-vijñāna▪ mind-basis-of-all▫ storehouse-consciousness; foundation-consciousness

• ཀུན་བཟང་▫ kun bzang▪ Samantabhadra▪ {PH} Samantabhadra [p.n. of a Bodhisattva]

• ཀུན་བཟང་▫ kun bzang▪ samanta-bhadra▪ {PH} thoroughly good; magnificent

• ཀུན་བཟང་▫ kun bzang▪ samanta-bhadra▪ {PH} Samantabhadra

• ཀུན་བཟང་མཆོད་སྤྲིན་▫ kun bzang mchod sprin▪ {PH} clouds of offerings [like those] of Samantabhadra

• ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་▫ kun bzang rdo rje 'chang chen▪ {PH}great Samantabhadra Vajradhara

• ཀུན་བཟང་རྣམ་འཕྲུལ་▫ kun bzang rnam 'phrul▪ {PH} magical display of Samantabhadra ཀུན་བཟང། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་▫ kun bzang; kun tu bzang po▪ samantabhadra▪ thoroughly good; Samantabhadra [name of Bodhisattva; in Nying-ma, name of primordial being]

• ཀུན་ལ་▫ kun la▪ {C}sarvatra▪ to all; in all places; in every way; at all times▫ {C}always; everywhere; at all times; in every way

• ཀུན་ལ་བྱམས་པ་▫ kun la byams pa▪ love for all

• ཀུན་ལས་▫ kun las▪ from all; in all ways

• ཀུན་ལས་བཏུས་པ་▫ kun las btus pa▪ བཏུ། འཐུ། བཏུས། འཐུ། ▫ btu 'thu btus 'thu▪ samuccaya▪ group; collect; summary; compendium; abbreviated title of Asaṅga's Summary of Manifest Knowledge (abhidharmasamuccaya)

• ཀུན་ལས་འདས་▫ kun las 'das▪ passed beyond all; completely transcended; passed beyond; is beyond all ཀུན་ཤེས་ / ཀུན་ཤེས་པ་▫ kun shes / kun shes pa▪ knower of all; knowledge of all

• ཀུན་ཤེས་ཉིད་▫ kun shes nyid▪ knowledge of all

• ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་▫ kun shes pa dang ldan pa▪ {MSA}parijñātāvin▪ endowed with all-knowingness

• ཀུན་ཤེས་པ་རིག་པའི་དབང་པོ་▫ kun shes pa rig pa'i dbang po▪ {C}ājñātāvīndriya▪ {C}the dominant faculty of one who has fully understood

• ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་▫ kun shes pa'i dbang po▪ {C}ājñendriya▪ {C}the dominant (faculty) of 'understanding'

• ཀུན་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་▫ kun shes par bya'o zhes▪ {C} ājñāsyāmi-iti▪ {C}I shall fully understand ཀུན་ཤེས་པ། ཀུན་ཤེས་▫ kun shes pa; kun shes▪ {C} samajñā (=vastu-sametam aham iti jñānam); {MSA}parijñā▪ all-knowingness▫ (C) denomination; appellation

• ཀུན་ཤེས་ཤིང་▫ kun shes shing▪ {C}ājñāyate▪ {C}is noticed ཀུན་ཤེས། ཀུན་ཤེས་པ་▫ kun shes; kun shes pa▪ {LCh} ājñāta; {LCh}ājñā▪ all-knowingness ཀུན་སོང། ཀུན་ཏུ་སོང། ཀུན་ཏུ་སོང་བ▫ kun song; kun tu song; kun tu song ba▪ སོང་། སོང་། སོང་། སོང་།▫ song song song song▪ {MSA}sarva-gata▪ gone everywhere; omnipresent; all-pervasive

• ཀུན་སློང་▫ kun slong▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས། ▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {LCh} samutthāna▪ motivation

• ཀུན་སློང་བ་དང་བཅས་པའི་ངག་གིས་▫ kun slong ba dang bcas pa'i ngag gis▪ བསླང་། སླང་། / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {MV} samutthānayā vācā▪ through speech together with motivation

• ཀུན་སློང་བྱང་ཆུབ་སེམས་▫ kun slong byang chub sems▪ Tenses: future, present, past, imperative {PH}motivation to [attain highest] enlightenment

• ཀུན་གསལ་ར་བ་▫ kun gsal ra ba▪ {PH}shining enclosure (i.e. the sky)

• ཀུལ་ཀ་བྱེད་པའི་གནས་▫ kul ka byed pa'i gnas▪ {PH} disputed place

• ཀེང་རུས་▫ keng rus▪ {MSA}saṃkalikā▪ skeleton

• ཀེང་རུས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ keng rus kyi gzugs brnyan yid la byed pa▪ {MSA}pratibimba-saṃkalikāṃ ca manasikurvataḥ▪ taking to mind the image of a skeleton

• ཀོ་▫ ko▪ still again; still▫ {PH}[emphatic particle]

• ཀོ་གྲུ་▫ ko gru▪ leather boat

• ཀོང་ཆུ་▫ kong chu▪ {PH}Kong-po river

• ཀོང་སྤྲུལ་བོལ་གྲོས་མཐའ་ཡས་▫ kong sprul bol gros mtha' yas▪ Kong-trül Lo-drö-ta-yay [author of "the Encyclopedia" (theg pa'i sgo kun...)] complete

• ཀོའུ་ཤམ་བི་▫ ko'u sham bi▪ {PH}Kauśambi

• ཀོོ་ཤི་ཀ་▫ kau shi ka▪ {PH}Kauśika [an epithet of Śakra]

• ཀྱང་▫ kyang▪ {LCh}eva; api; {C}kiṃ cāpi; {C}punar; {C}yadyāpi; {C}tu▪ but; even; also; however; nevertheless; although▫ {C}but if; although; again; although; even if; of course

• ཀྱང་ཅི་▫ kyang ci▪ {L}kim uta▪ how much more?; how much less?

• ཀྱི་▫ kyi▪ [as genitive particle] of; by; in; which7 [as non-case particle] and; but; (semi-colon)

• ཀྱི་ཧུད་ཨ་ཟ་▫ kyi hud a za▪ {PH}Alas!▫ གཅིག་གིས་ མཐོང་ནས་ཀྱི་ཧུད་ཨ་ཟ་ཞེས་ངུ་ལ་གཉིས་པ་ཤོས་ཀྱང་ཀྱི་ཧུད་ཨོ་པོ་ཞེས་ངུའོ།▫ gcig gis mthong nas kyi hud a za zhes ngu la gnyis pa shos kyang kyi hud o po zhes ngu'o▫ One [brother] have seen [the other], [he] cried out "Alas!", and the other [brother] cried out "Alas!" as well.▫ {A4C-C}

• ཀྱིས་▫ kyis▪ [as instrumental particle] by; by means of; with; because; through7 [as non-case particle corruptly used in place of the non-case usage of genitive particles] but; and; (semi-colon)

• ཀྱེ་▫ kye▪ [vocative; form of address] O!; hey!

• ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་▫ kye rgyal ba'i sras dag 'di lta ste▪ O Conqueror Children, it is thus:

• ཀྱེ་མ་▫ kye ma▪ alas!▫ {S}Ah!

• ཀྱེ་མའོ་▫ kye ma'o▪ alas!

• ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་▫ kye'i rdo rje zhes bya ba rgyud kyi rgyal po▪ Hevajratantrarāja▪ Hevajranāmatantrarāja [title of a Highest Yoga Tantra, P10, vol. 1] ཀྲི་ཡ། ཀྲི་ཡཱ་▫ kri ya; kri yā▪ kriyā▪ transliteration of Sanskrit kriyā [action; Action Tantra] ཀྲི་ཡཱ། ཀྲི་ཡ་▫ kri yā; kri ya▪ kriyā▪ transliteration of Sanskrit kriyā [action; Action Tantra]

• ཀླ་ཀློ་▫ kla klo▪ mlecca▪ barbarian

• ཀླ་ཀློ་སྐྱེ་བོ་▫ kla klo skye bo▪ {C}mleccha-jana▪ barbarian person▫ {C}barbarous populations

• ཀླག་པ་བྱ་བ་▫ klag pa bya ba▪ {C}vācyate▪ {C}is recited

• ཀླག་པར་བྱ་བ་▫ klag par bya ba▪ {C}likhati▪ {C}write; copy out

• ཀླད་ནད་▫ klad nad▪ {BCA} śiraḥśūla▪ {PH}headache

• ཀླད་པ་▫ klad pa▪ brain

• ཀླན་ཀ་▫ klan ka▪ {C,MSA}codya▪ critical; censure; fault; finding fault; objection▫ {C}problem

• ཀླན་ཀ་འཇུག་རུང་▫ klan ka 'jug rung▪ suitable for the assessment of censure

• ཀླན་ཀ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་▫ klan ka yongs su spang bar bya ba'i phyir▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས། ▫ spang spong spangs spongs▪ {MSA}codyasya parihāra-arthaṃ▪ in order to thoroughly overcome objections

• ཀླན་ཀའི་སྐབས་མཆིས་པ་▫ klan ka'i skabs mchis pa ▪ provides an opportunity for assessment of Tenses: future, present, past, imperative censure; provides an opportunity for finding fault

• ཀླན་ཀའི་རྩོད་པ་▫ klan ka'i rtsod pa▪ critical dispute

• ཀླུ་▫ klu▪ nāga▪ nāga; dragon; snake▫ {C}snake; serpent

• ཀླུ་སྒྲུབ་▫ klu sgrub▪ nāgārjuna▪ Nāgārjuna [expounder of the Mādhyamika school]

• ཀླུ་བདག་▫ klu bdag▪ {C}nāga-pati▪ {C}lord of nāgas

• ཀླུ་བདུད་▫ klu bdud▪ nāga demon; nāga spirit

• ཀླུ་དབང་▫ klu dbang▪ {C}bhujagendra▪ {C}Lord of the Serpents

• ཀླུ་བཙན་▫ klu btsan▪ nāga emperior; violent nāga spirit; king spirit

• ཀླུ་ཡི་བདག་པོ་▫ klu yi bdag po▪ {C}bhujagādhipa▪ {C}Chief of Serpents

• ཀླུ་ཤིང་▫ klu shing▪ nāgavṛkṣa (name of Maitreya’s tree of enlightenment)

• ཀླུ་སྲིན་▫ klu srin▪ serpent spirit; serpent vermin spirit

• ཀླུང་▫ klung▪ {L,MSA}nadī▪ river

• ཀླུང་གི་རྒྱུན་▫ klung gi rgyun▪ {MSA}nadī-śrotas▪ current of a river; continuum of a river; river

• ཀླུང་ལ་རྣག་▫ klung la rnag▪ pūya-nadī▪ pus-river

• ཀླུབས་པ་▫ klubs pa▪ wear; adorn

• ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་▫ klu'i rgyal po rgya mtshos zhus pa'i mdo▪ sāgara-nāgarājaparipṛcchāsūtra▪ Questions of Sāgara, King of the Nāgas, Sūtra [P820, vol. 33]

• ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་ཞུས་པའི་མདོ་▫ klu'i rgyal po ma dros pas zhus pa'i mdo▪ anavataptanāgarājaparipṛ cchāsūtra▪ Questions of Anavatapta, King of the Nāgas, Sūtra [P823, vol. 33]

• ཀླུའི་དབང་པོའི་སྒྲ་▫ klu'i dbang po'i sgra▪ {MSA} nāgendra-rutā▪ roar of the nāga lord

• ཀླུའི་རྩ་ཤེ་རབ་▫ klu'i rtsa she rab▪ {PH}Nāgārjuna’s Fundamental Treatise on the Middle Way; Called "Wisdom"

• ཀླུའི་རྩ་ཤེ་རབ་བྱེད་▫ klu'i rtsa she rab byed▪ {PH} Nāgārjuna’s Fundamental Treatise on the Middle Way; Called "Wisdom" Chapter #

• ཀློག་▫ klog▪ བཀླག ཀློག བཀླགས། ཀློགས།▫ bklag klog bklags klogs▪ read out loud; read out▫ {PH} reading

• ཀློག་ཏུ་གཞུག་པར་▫ klog tu gzhug par▪ {C}vācayanti▪ cause to read out▫ {C}preach; speak

• ཀློག་ཐབས་▫ klog thabs▪ {PH}pronunciation manual

• ཀློག་པ་▫ klog pa▪ བཀླག ཀློག བཀླགས། ཀློགས།▫ bklag klog bklags klogs▪ {C}vācayanti; {MV}vācana; {MV} vācyamāna; {C}paṭhiṣyanti; {C}likhati▪ read; read out▫ {C}preach; speak; will recite; write; copy (out)

• ཀློང་▫ klong▪ expanse; sphere

• ཀློང་ཆེན་▫ klong chen▪ great expanse; great sphere ཀློང་ཆེན་པ། ཀློང་ཆེན་པ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་▫ klong chen pa; klong chen pa dri med 'od zer▪ Long-chen-pa (1308-1363, a central Nying-ma [rnying ma] scholar-yogi)

• དཀའ་▫ dka'▪ {C}duṣkara; {MSA}kṛcchra; {MSA}gāḍha ▪ difficult; hard▫ {C}hard to understand; hard to express; to do what is hard

• དཀའ་འགྲེལ་▫ dka' 'grel▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད། ▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ {LCh}pañjikā▪ commentary on the difficult points; difficult points commentary

• དཀའ་བཅུ་པ་▫ dka' bcu pa▪ {PH}"Master of the Ten Difficult Texts" (dka' bcu pa)

• དཀའ་གདམས་པ་▫ dka' gdams pa▪ Ka-dam-pa དཀའ་སྤྱོད། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ། དཀའ་སྤྱད། དཀའ་བ་སྤྱད་པ ▫ dka' spyod; dka' ba spyod pa; dka' spyad; dka' ba spyad pa▪ {MSA}duṣkara; {MSA}duṣkara-caryā ▪ [difficult-deed] performing difficult deeds; asceticism; austerities; difficult deed; difficult act Tenses: future, present, past, imperative དཀའ་སྤྱད། དཀའ་བ་སྤྱད། དཀའ་བ་སྤྱད་པ། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ▫ dka' spyad; dka' ba spyad; dka' ba spyad pa; dka' ba spyod pa▪ {LCh}tapasyā▪ [difficult-deed] asceticism; austerities; difficult deed; difficult act; performing difficult deeds

• དཀའ་བ་▫ dka' ba▪ {C,MSA}duṣkara; {C}dhandaka; {MSA}duḥkha▪ difficult; hard; hardship▫ {C} hard to understand; hard to express; to do what is hard; stupid

• དཀའ་བ་བགྱིད་པ་▫ dka' ba bgyid pa▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}duṣkara-kāraka▪ {C}doer of what is hard དཀའ་བ་སྤྱད་པ། དཀའ་སྤྱད། དཀའ་སྤྱོད། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ▫ dka' ba spyad pa; dka' spyad; dka' spyod; dka' ba spyod pa▪ {LCh}tapasyā; {MSA}duṣkara; {C}duṣkara-caryā▪ asceticism; austerities; performing difficult deeds▫ {C}austerities དཀའ་བ་སྤྱོད་པ། དཀའ་སྤྱོད། དཀའ་སྤྱད། དཀའ་བ་སྤྱད་པ ▫ dka' ba spyod pa; dka' spyod; dka' spyad; dka' ba spyad pa▪ {MSA}duṣkara-caraṇa; {MSA}duṣkara-caryā; {MSA}duṣkara-vyāyāma▪ [difficult-deed] asceticism; austerities; difficult deed; difficult act; performing difficult deeds

• དཀའ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་པ་▫ dka' ba byed pa yin pa▪ {C} duṣkara-kāraka▪ {C}doer of what is hard

• དཀའ་བ་ཡིན་▫ dka' ba yin▪ {C}duṣkaratara; duṣkara▪ is difficult; is hard▫ {C}extremely hard; difficult; (to do what is) hard

• དཀའ་བ་ཡུན་རིང་པོས་མི་སྐྱོ་བ་▫ dka' ba yun ring pos mi skyo ba▪ {MSA}dīrgha-kālika-duṣkarākheda▪ not fatigued/discouraged by lengthy asceticism

• དཀའ་ཟློག་▫ dka' zlog▪ {PH}ascetic

• དཀའ་ཟློག་དད་▫ dka' zlog dad▪ {PH}devotee of Durgā

• དཀའ་ས་▫ dka' sa▪ [difficult-place] difficult point

• དཀར་སྐྱ་▫ dkar skya▪ whitish; light gray; grayish

• དཀར་ཁུང་▫ dkar khung▪ passage; window; chimney; a white/wholesome passage/window/opening▫

• འགྲོ་བ་ཡི་ནི་དཀར་ཁུང་དབྱེ་སླད་དུ།▫ 'gro ba yi ni dkar khung dbye slad du/▫ for the sake of opening the passage [out] of transmigration {GZ 68b.5}

• དཀར་ཆག་▫ dkar chag▪ table of contents; catalogue ▫ མཚན་བྱང་གཞུང་ཚད་དང་བཅས་པ་ལོ་ཙཙ་བ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་དཀར་ཆག་ཏུ་བཏབ་བོ།▫ mtshan byang gzhung tshad dang bcas pa lo tstsha ba dpal brtsegs kyis dkar chag tu btab bo/▫ the translator B#el-d#zek put the titles, along with the length of the texts, in a catalogue {GZ 70b.6/ 140.6}

• དཀར་ཆོས་▫ dkar chos▪ wholesome phenomenon

• དཀར་ནག་གི་ལས་▫ dkar nag gi las▪ wholesome and unwholesome actions; white and black actions; light and dark actions

• དཀར་པོ་▫ dkar po▪ {C,MSA}śukla; {C}avadāta; {C}sita ▪ white [one of the four primary colors (rtsa ba'i kha dog)]; wholesome; pure▫ pure; bright; very white; {C}pure; {C,D1}brightཆོས་དུང་དཀར་པོའི་ཁ་དོག་ ▫ chos dung dkar po'i kha dog▫ the color of a white religious conch▫ དཀར་པོ་ཡིན་ན་ཁ་དོག་ཡིན་པས་ཁྱབ་▫ dkar po yin na kha dog yin pas khyab▫ whatever is white is necessarily a color

• དཀར་པོ་རྣམ་མཐོང་▫ dkar po rnam mthong▪ seeing the wholesome

• དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་▫ dkar po rnam par mthong ba'i sa▪ śukla-vidarśanā-bhūmi; {C} śukla-vipaśyanā-bhūmi▪ ground of seeing pure [phenomena]; ground of seeing the wholesome▫ {C}stage of bright insight

• དཀར་པོའི་ཆོས་▫ dkar po'i chos▪ {MSA}śukla-dharma; {MSA}śukla ... dharma▪ wholesome/white phenomenon/practice/attribute

• དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་▫ dkar po'i chos rnams kun tu bcom▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {MSA}samudghātita-śukla-dharma▪ completely destroy/overcome wholesome phenomena/practices/attributes

• དཀར་པོའི་ཕྱོགས་▫ dkar po'i phyogs▪ {MSA,MV}śukla-pakṣa▪ wholesome quarter/faction/part

• དཀར་དམར་མདངས་གསལ་▫ dkar dmar mdangs gsal▪ {PH}clear white complexion with a tinge of red Tenses: future, present, past, imperative

• དཀར་ཡོལ་▫ dkar yol▪ cup; chinaware

• དཀར་གསལ་▫ dkar gsal▪ {PH}radiant white

• དཀུ་▫ dku▪ {C}kukṣitā▪ waist; side [of the body, above the hip]▫ {C}belly

• དཀུ་སྐབས་ཕྱིན་པ་▫ dku skabs phyin pa▪ waist appropriately sized

• དཀུ་གཙང་▫ dku gtsang▪ {PH}confidence▫ རྒྱལ་པོ་དང་ བློན་པོའི་དཀུ་གཙང་གི་ནང་དུ་འཇུག་ཅིང་དམ་པའི་ཆོས་དམན་པར་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་མང་དུ་འབྱུང་སྟེ།▫ Entering into the confidence of the king and ministers, those who deprecate the Holy Dharma will arise in great number.

• དཀུ་ཟླུམ་པ་▫ dku zlum pa▪ round waist

• དཀོན་མཆོག་▫ dkon mchog▪ {LCh,MSA,MV,C}ratna ▪ jewel; supreme rarity▫ {C}precious jewel; precious substance; treasure

• དཀོན་མཆོག་གི་སྤྲིན་▫ dkon mchog gi sprin▪ {LCh} ratnamegha▪ {PH}Cloud of Jewels [Sūtra]

• དཀོན་མཆོག་འཇིགས་མེད་དབང་པོ་▫ dkon mchog 'jigs med dbang po▪ Kön-chog-jig-may-wang-po (1728-1791)

• དཀོན་མཆོག་རྗེས་དྲན་▫ dkon mchog rjes dran▪ {PH} Sutra on the Recollection of the Three Jewels དཀོན་མཆོག་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ། གུང་ཐང་དཀོན་མཆོག་ བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ། གུང་ཐང་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་▫ dkon mchog bstan pa'i sgron me; gung thang dkon mchog bstan pa'i sgron me; gung thang 'jam dpal dbyangs▪ Kön-chog-ten-pay-drön-may (1762-1823) [aka. Gung-tang Kön-chog-ten-pay-drön-may and Gung-tang Jam-pel-yang]

• དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་▫ dkon mchog sprin▪ {LCh} ratnamegha▪ {PH}Cloud of Jewels [Sūtra]

• དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་▫ dkon mchog sprin gyi mdo▪ {LCh}ratnameghasūtra▪ Cloud of Jewels Sūtra [P897, vol. 35]▫ {PH}Cloud of Jewels Sūtra

• དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་▫ dkon mchog brtsegs pa▪ {MV} ratnakūṭa▪ pile of jewels; name of a Mahāyāna sūtra and of a collection consisting of many sūtras of different styles and doctrines [including some of the earliest Mahāyāna sūtras]

• དཀོན་མཆོག་རིན་ཆེན་གསུམ་▫ dkon mchog rin chen gsum ▪ {PH}Three Precious Jewels

• དཀོན་མཆོག་གསུམ་▫ dkon mchog gsum▪ triratna; triśaraṇa▪ [rarity-supreme-three]; Three Jewels▫ {PH}Three Jewels

• དཀོན་པ་▫ dkon pa▪ {MSA}durlabha▪ rare; precious; scarce▫ hard to get; hard to find; hard to reach

• དཀོན་པོ་▫ dkon po▪ durlabha▪ rare; rarity; precious; scarce▫ hard to get; hard to find; hard to reach དཀར། དཀར་པོ་▫ dkar; dkar po▪ {C,MSA}śukla; {C}sita ▪ white; wholesome▫ {C}pure; bright དཀོན། དཀོན་པོ་▫ dkon; dkon po▪ durlabha▪ rare; rarity; precious; scarce▫ hard to get; hard to find; hard to reach

• དཀྱིལ་▫ dkhyil▪ center; essence; middle

• དཀྱིལ་འཁོར་▫ dkhyil 'khor▪ {LCh,L,C,MSA}maṇḍala; {C,MSA}parṣan-maṇḍala▪ mandala; maṇḍala; circle; sphere; disk▫ {C}(circle of the) assembly

• དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ན་▫ dkhyil 'khor gyi khyams na▪ {C}maṇḍala-māḍa▪ {C}circular hall with peaked roof དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆོ་ག། དཀྱིལ་ཆོག་▫ dkhyil 'khor gyi cho ga; dkhyil chog▪ {LCh}maṇḍalavidhi; maṇḍalopāyikā▪ maṇḍala rite

• དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱལ་མཆོག་▫ dkhyil 'khor rgyal mchog▪ supreme king of maṇḍalas

• དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་རྫོགས་▫ dkhyil 'khor yongs rdzogs▪ {PH}the complete maṇḍala▫ དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་རྫོགས་སྒོམ་པ་ནི་▫ meditation on the complete maṇḍala▫ {TGP} དཀྱིལ་ཆོག། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆོ་ག་▫ dkhyil chog; dkhyil 'khor gyi cho ga▪ {LCh}maṇḍalavidhi; maṇḍalopāyikā▪ maṇḍala rite

• དཀྱིལ་སྨད་▫ dkhyil smad▪ lower half

• དཀྱུས་▫ dkyus▪ {PH}section; separate section▫ འོག་ཏུ་ Tenses: future, present, past, imperative

• དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་འཆད་པར་བྱ།▫ [I] will explain [this] later in a separate section.▫ {GCG}

• དཀྱུས་བཏགས་▫ dkyus btags▪ {PH}kha-ta (scarf) of ordinary quality

• དཀྱུས་མའི་དོན་▫ dkyus ma'i don▪ regular meaning; systematic meaning

• དཀྲི་▫ dkri▪ དཀྲི། དཀྲ། དཀྲིས། དཀྲིས།▫ dkri dkra dkris dkris ▪ {C}parīta; {C}veṣṭayati▪ roll up; wind; wrap up; entangle▫ {C}overcome; wrap

• དཀྲིས་▫ dkris▪ དཀྲི། དཀྲ། དཀྲིས། དཀྲིས།▫ dkri dkra dkris dkris▪ {C}parīta; {C}veṣṭayati▪ roll up; wind; wrap up; entangle▫ {C}overcome; wrap

• དཀྲིས་སམ་བཅིངས་ཏེ་▫ dkris sam bcings te▪ {C} baddhvā▪ wound up or bound▫ {C}bound

• དཀྲུག་▫ dkrug▪ དཀྲུག དཀྲུག དཀྲུགས། དཀྲུགས།▫ dkrug dkrug dkrugs/ dkrugs/▪ disturb; agitate; stir up; trouble

• དཀྲུག་པར་བྱ་▫ dkrug par bya▪ {C}vikopayitavya▪ {C} should deflect from

• དཀྲུགས་▫ dkrugs▪ དཀྲུག དཀྲུག དཀྲུགས། དཀྲུགས།▫ dkrug dkrug dkrugs/ dkrugs/▪ disturb; agitate; stir up; trouble

• དཀྲུགས་ནས་▫ dkrugs nas▪ དཀྲུག དཀྲུག དཀྲུགས། དཀྲུགས། ▫ dkrug dkrug dkrugs/ dkrugs/▪ {C}samākulikṛta▪ having disturbed/agitated/troubled/stirred up▫ {C}troubled

• དཀྲུགས་པ་▫ dkrugs pa▪ དཀྲུག དཀྲུག དཀྲུགས། དཀྲུགས། ▫ dkrug dkrug dkrugs/ dkrugs/▪ {C}ḍamara▪ disrupt; disturb; agitate; stir up; trouble▫ {C} tumult

• དཀྲོལ་བ་▫ dkrol ba▪ དཀྲོལ། དཀྲོལ། དཀྲོལད། དཀྲོལད།▫ dkrol dkrol dkrold dkrold▪ ring/sound [e.g., a bell]; play musical instrument

• བཀག་▫ bkag▪ དགག འགོག བཀག ཁོགས།▫ dgag 'gog bkag khogs▪ stop; negate; refute; negation; negative; limit

• བཀག་པ་▫ bkag pa▪ དགག འགོག བཀག ཁོགས།▫ dgag 'gog bkag khogs▪ {C}nisiddha; {C}niṣedha▪ negation; stop; negate; refute; negative; limit▫ {PH} negation; that which is forbidden▫ {C}has (learned to) refrain; has refrained; inadmissible; refrain; repudiation

• བཀག་ཤུལ་▫ bkag shul▪ དགག འགོག བཀག ཁོགས།▫ dgag 'gog bkag khogs▪ in place of the negation; left over after the negation

• བཀང་▫ bkang▪ དགང་། འགེངས། བཀང་། འགེངས།▫ dgang 'gengs bkang 'gengs▪ {C}prapūrṇa▪ fill; fulfill; satiate▫ {C}be filled

• བཀང་བ་▫ bkang ba▪ དགང་། འགེངས། བཀང་། འགེངས།▫ dgang 'gengs bkang 'gengs▪ {MSA}paripūrṇa▪ fill; fulfill; satiate

• བཀན་▫ bkan▪ བཀན། བཀན། བཀནད། བཀནད།▫ bkan bkan bkand bkand▪ turn/face upwards

• བཀན་ཏེ་བཞག་▫ bkan te bzhag▪ བཀན། བཀན། བཀནད། བཀནད།▫ bkan bkan bkand bkand▪ place facing upwards

• བཀནད་▫ bkand▪ བཀན། བཀན། བཀནད། བཀནད།▫ bkan bkan bkand bkand▪ turn/face upwards

• བཀའ་▫ bka'▪ {LCh}vāc; {LCh}ājñā; {MSA,PP}vacana; Buddhavacana▪ word; saying; teaching; order; word [of Buddha]

• བཀའ་བསྐོ་བ་▫ bka' bsko ba▪ བསྐོ། སྐོ། བསྐོས། སྐོས།▫ bsko sko bskos skos▪ order; command

• བཀའ་འགྱུར་▫ bka' 'gyur▪ Translated Word of Buddha

• བཀའ་རྒྱ་དམ་པོ་▫ bka' rgya dam po▪ {PH}tight seal of secrecy

• བཀའ་རྒྱུད་▫ bka' rgyud▪ transmission of the word

• བཀའ་བརྒྱུད་▫ bka' brgyud▪ Ka-gyu Order [a sect of Tibetan Buddhism]

• བཀའ་བསྒོ་བ་▫ bka' bsgo ba▪ {PH}order; command▫

• བཀའ་བསྒོ་བ་བ་▫ bka' bsgo ba

• བཀའ་མཆིད་▫ bka' mchid▪ {C}kathā▪ {C}sermon; conversation; story; talk

• བཀའ་རྟགས་▫ bka' rtags▪ {PH}decree; command; sealed order Tenses: future, present, past, imperative

• བཀའ་རྟགས་▫ bka' rtags▪ {PH}signifier of the Word [of the Buddha]

• བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་▫ bka' rtags kyi phyag rgya bzhi▪ {PH}four seals that are the signifiers of the Word [of the Buddha]

• བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་▫ bka' dang bstan bcos▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ [Buddha's] word and [Indian] treatises

• བཀའ་དྲིན་▫ bka' drin▪ {LCh}parigraha; {LCh}prasāda ▪ kindness (hon.); beneficence; beneficent force/ might

• བཀའ་གདམས་▫ bka' gdams▪ གདམ། འདོམས། གདམས། འདོམས།▫ gdam 'doms gdams 'doms▪ [word-advice]; the Ka-dam school [name of lineage traced to Atiśa]; name of mansion; advice; instruction; counsel; preceptual instruction; advisory speech; exhortation

• བཀའ་གདམས་གདམས་ངག་པ་▫ bka' gdams gdams ngag pa▪ གདམ། འདོམས། གདམས། འདོམས།▫ gdam 'doms gdams 'doms▪ Preceptual Ka-dam

• བཀའ་གདམས་པ་▫ bka' gdams pa▪ གདམ། འདོམས། གདམས། འདོམས།▫ gdam 'doms gdams 'doms▪ Ka-dam-pa [a Tibetan order, or person of that order]

• བཀའ་གདམས་གཞུང་པ་བ་▫ bka' gdams gzhung pa ba ▪ གདམ། འདོམས། གདམས། འདོམས།▫ gdam 'doms gdams 'doms▪ Textual Ka-dam

• བཀའ་བསྡུ་བཞི་པ་▫ bka' bsdu bzhi pa▪ The Great Calculation of the Doctrine, Which Has the Significance of a Fourth Council (bka' bsdu bzhi pa'i don bstan rtsis chen po) by Dol-po-pa Shay-rap-gyel-tsen (dol po pa shes rab rgyal mtshan)

• བཀའ་བབ་▫ bka' bab▪ འབབ། འབབས། བབ། བབས།▫ 'bab 'babs bab babs▪ transmission; doctrine that has befallen one through transmission

• བཀའ་བློན་རོགས་▫ bka' blon rogs▪ {PH}Assistant Cabinet Minister

• བཀའ་སྩལ་▫ bka' stsal▪ སྩལ། སྩོལ། སྩལད། སྩོལད།▫ stsal stsol stsald stsold▪ {C}bhaṇati▪ [word-bestow]; say (hon.); spoken; prounounce; explain; teach; speak; grant; order; pronouncement▫ {C} preach; report; teach

• བཀའ་སྩལ་བདུན་▫ bka' stsal bdun▪ སྩལ། སྩོལ། སྩལད། སྩོལད། ▫ stsal stsol stsald stsold▪ seven pronouncements [the mental and physical aggregates, sense-spheres, dependent-arising, foods, noble truths, constituents, and harmonies with enlightenment]

• བཀའ་སྩལ་བ་▫ bka' stsal ba▪ སྩལ། སྩོལ། སྩལད། སྩོལད། ▫ stsal stsol stsald stsold▪ [word-bestow]; say (hon.); prounounce; explain; teach; speak; grant; order; pronouncement

• བཀའ་ཡང་དག་པའི་ཚད་མ་▫ bka' yang dag pa'i tshad ma▪ [Jang-chup-dzü-trül's (byang chub rdzu 'phrul)] Validity of the True Word [P5839]

• བཀའ་རབ་འབྱམས་པ་▫ bka' rab 'byams pa▪ {PH}Rap-jam-pa [degree]

• བཀའ་ལུང་▫ bka' lung▪ {A4C} kārya▪ {PH}power▫ གང་ཡང་བཀའ་ལུང་དོན་གཉེར་ཉིད། །དེ་ནི་སྐྱེ་ནང་བླུན་ཞེས་བྱ།▫ People call someone who [always] seeks power a fool.▫ {A4C} §VII.21cd

• བཀར་▫ bkar▪ དགར། དགར། བཀར། དགརད།▫ dgar dgar bkar dgard▪ separate; segregate; isolate; tie down to; specify

• བཀར་བཏགས་▫ bkar btags▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ distinguish as [Buddha's] word

• བཀར་བ་▫ bkar ba▪ དགར། དགར། བཀར། དགརད།▫ dgar dgar bkar dgard▪ select; put aside; separate; tie down to; specify

• བཀས་བཅད་པ་▫ bkas bcad pa▪ decreed

• བཀུག་▫ bkug▪ དགུག འགུགས། བཀུག ཁུགས།▫ dgug 'gugs bkug khugs▪ summon; draw in

• བཀུག་ནས་▫ bkug nas▪ དགུག འགུགས། བཀུག ཁུགས།▫ dgug 'gugs bkug khugs▪ {C}ānayitvā▪ having summoned; having drawn in▫ {C}having summoned

• བཀུར་▫ bkur▪ extoll; services

• བཀུར་རྙེད་▫ bkur rnyed▪ {MSA}satkāra-lābha▪ {PH} wealth and respect Tenses: future, present, past, imperative

• བཀུར་སྟི་▫ bkur sti▪ {LCh,MV,MSA}satkāra; seva; {MSA}sat-kriyā; saṃmāna▪ respect; respectful; service

• བཀུར་སྟིར་བགྱིས་པར་འགྱུར་▫ bkur stir bgyis par 'gyur▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C} satkaroti▪ {C}treat with respect; revere; honor

• བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་▫ bkur stir bya ba▪ {C}paryupāsanā▪ {C}to honor

• བཀུར་སྟིར་བྱེད་▫ bkur stir byed▪ {C}satkaroti▪ {C}treat with respect; honor; revere

• བཀུར་བསྟི་▫ bkur bsti▪ {C}gaurava▪ respect; service▫ {C}respect; dignity; a title to be respected

• བཀུར་བ་▫ bkur ba▪ {C}stobha▪ {C}eulogy

• བཀོད་▫ bkod▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ pratiṣṭhāpayati; {C}ropita▪ set; state; establish; arrange; register; make a record; place [on throne]; put [a signature]; array; affix ▫ {C}get from

• བཀོད་པ་▫ bkod pa▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C}pratiṣṭhāpayati (=gṛhītānāṃ sthirīkaraṇāt); {C}vyūha (=samūhaḥ)▪ set; state; establish; arrange; register; make a record; place [on throne]; put [a signature]; array; affix ▫ {C}mass; array; display; harmony; establishes; introduces to; transfers to; builds; places; deposits in; bestows

• བཀོད་མའི་ཆུ་▫ bkod ma'i chu▪ {C}prasravanodaka▪ spring▫ {C}fountain

• བཀོད་མའི་ཆུ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ bkod ma'i chu lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like spring

• བཀོད་ཚོད་གྱི་རྟགས་▫ bkod tshod gyi rtags▪ stated sign

• བཀོར་བདག་རྒྱལ་པོ་▫ bkor bdag rgyal po▪ custodian of property བཀུར། བཀུར་སྟི་▫ bkur; bkur sti▪ respect; respectful; service; honor▫ {C}eulogy

• བཀྲ་བ་▫ bkra ba▪ {LCh}citra; {LCh,MSA}vicitra▪ shining; beautiful; variegated▫ {PH}shining; beautiful; variegated

• བཀྲ་བའི་སྐད་འབྱིན་▫ bkra ba'i skad 'byin▪ {PH} producing a beautiful sound (n. of a bird)

• བཀྲ་མི་ཤིས་པ་▫ bkra mi shis pa▪ {PH}bad luck▫ ཆོས་ སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་དཔེ་འཁྲུག་པ་ཉར་ན་བཀྲ་མི་ཤིས་པ་ཡོང་ཟེར།▫ chos sems can 'ga' zhig gis dpe 'khrug pa nyar na bkra mi shis pa yong zer;▫ Some religiously-minded [persons] said that if you keep mixed up books, bad luck will come.▫ {GCG} p.17

• བཀྲ་ཤིས་▫ bkra shis▪ {C}svastika▪ good fortune; good luck; auspiciousness▫ {C}svastika

• བཀྲ་ཤིས་ཀུན་ནས་འཁྱིལ་བ་▫ bkra shis kun nas 'khyil ba ▪ Tra-shi-khyil

• བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་▫ bkra shis 'khyil▪ Tra-shi-khyil [name of Monastic University in Am-do (a mdo) Province]

• བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་▫ bkra shis rtags brgyad▪ eight good luck symbols; eight auspicious symbols

• བཀྲ་ཤིས་ཡིན་པ་▫ bkra shis yin pa▪ {MSA}maṅgalatva ▪ being auspicious

• བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་▫ bkra shis lhun po▪ Tra-shi-hlün-po [name of a monastery in gtsang province, Tibet, seat of the Paṇ-chen La-mas]

• བཀྲལ་བ་▫ bkral ba▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ commentary; comment; elucidate▫ མདོའི་དོན་བཀྲལ་བ་ནི་▫ mdo'i don bkral ba ni ▫ commenting on the meaning of the sūtra▫ གྲུབ་ཆེན་ཚད་ལྡན་གྱིས་བཀྲལ་བ་▫ grub chen tshad ldan gyis bkral ba▫ elucidated by a fully qualified great adept

• བཀྲལ་བ་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་▫ bkral ba la ltos med du▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ without depending/relying on commentaries

• བཀྲི་▫ bkri▪ lead (verb)

• བཀྲི་བར་མི་བཏུབ་▫ bkri bar mi btub▪ {C}aneyatā▪ {C} one cannot be led astray

• བཀྲུ་▫ bkru▪ བཀྲུ། འཁྲུད། བཀྲུས། ཁྲུས།▫ bkru/ 'khrud/ bkrus/ khrus/▪ wash; cleanse; bathe Tenses: future, present, past, imperative

• བཀྲུ་བ་▫ bkru ba▪ བཀྲུ། འཁྲུད། བཀྲུས། ཁྲུས།▫ bkru/ 'khrud/ bkrus/ khrus/▪ wash; cleanse; bathe

• བཀྲེན་▫ bkren▪ {MSA}kṛpaṇa; {MSA}kṛpaṇā▪ {PH} poor

• བཀྲེས་▫ bkres▪ hunger

• བཀྲེས་པ་▫ bkres pa▪ {C}bubhukṣita; {C}jighatsita; bubhūkṣā▪ hunger; hungry▫ {C}famished; starving; hungry

• བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་བཟློག་པ་▫ bkres pa dang skom pa bzlog pa▪ {C}kṣut-pipāsā-nirvartaka▪ overcome hunger and thirst

• བཀྲོལ་པ་▫ bkrol pa▪ དགྲོལ། འགྲོལ། བཀྲོལ། ཁྲོལད།▫ dgrol/ 'grol/ bkrol/ khrold/▪ {C}parimokṣaṇa▪ release; liberate; set free; loosen▫ {C}set free

• བཀྲོས་ཕོར་▫ bkros phor▪ {PH}engraving

• བཀླག་▫ bklag▪ བཀླག ཀོལྒ྄། བཀླགས། ཀློགས།▫ bklag kolg bklags/ klogs/▪ read out loud; read out

• བཀླགས་▫ bklags▪ བཀླག ཀོལྒ྄། བཀླགས། ཀློགས།▫ bklag kolg bklags/ klogs/▪ read out loud; read out

• བཀླགས་པས་▫ bklags pas▪ བཀླག ཀོལྒ྄། བཀླགས། ཀློགས།▫ bklag kolg bklags/ klogs/▪ {C}paṭhita▪ {C}recited

• རྐང་མགྱོགས་▫ rkang mgyogs▪ swift-footedness [a tantric feat]

• རྐང་རྟེན་▫ rkang rten▪ {PH}portable stool [used to aid in dismounting from a horse or vehicle]

• རྐང་པ་▫ rkang pa▪ {MV,MSA,C}pāda▪ foot; a line of poetry; leg

• རྐང་པ་སྐུད་པ་དང་བྲལ་བ་▫ rkang pa skud pa dang bral ba▪ {C}apagata-pāda-mrakṣaṇa▪ {C}frugal

• རྐང་པ་སྐོང་ཚེ་ཡི་འཐོབ་བོ་▫ rkang pa skong tshe yi 'thob bo▪ ཐོབ་ / འཐོབ། འཐོབ། ཐོབ། འཐོབས།▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ Yi obtains when filling out a line of poetry

• རྐང་པ་གཉིས་ཀྱི་མཐིལ་▫ rkang pa gnyis kyi mthil▪ {C} pāda-tala▪ soles of the two feet▫ {C}sole of the foot

• རྐང་པའི་མཐའ་ལ་▫ rkang pa'i mtha' la▪ at the end of a line of poetry

• རྐང་པའི་མཐིལ་▫ rkang pa'i mthil▪ {C}pāda-tala▪ sole of the foot▫ {C}sole of the foot

• རྐང་པའི་འོག་ན་གནས་པ་▫ rkang pa'i 'og na gnas pa▪ {C}pāda-tala-sanniśrita▪ abiding under the foot

• རྐན་▫ rkan▪ {LCh} tālu▪ {PH}palate

• རྐན་▫ rkan▪ {LCh} kākuda▪ {PH}hump of the shoulders (kākuda)

• རྐན་▫ rkan▪ {LCh} jihva▪ {PH}tongue (jihva)

• རྐུན་པོ་▫ rkun po▪ {MSA}dasyu▪ robber; thief

• རྐུན་མ་▫ rkun ma▪ robber; thief

• རྐུབ་▫ rkub▪ {LCh}pāyu▪ anus; rear end; the behind

• རྐུབ་ཀྱག་▫ rkub kyag▪ chair

• རྐྱང་▫ rkyang▪ wild ass [a horse-like animal]

• རྐྱང་པ་▫ rkyang pa▪ alone; only; mere▫ {PH}whole; complete; totality▫ སྒྲ་ནི་རྐྱང་པར་མི་འོང་ན། །རེང་བུ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར།▫ If a sound does not come as a whole, why is it apprehended as a whole?▫ {A4C} §13.19

• རྐྱང་མ་▫ rkyang ma▪ lalanā▪ left channel

• རྐྱེན་▫ rkyen▪ {C,MSA,LCh,MV}pratyaya▪ condition; cause; minor cause; factor; reason▫ {C} conditioned; reason Definitions: མཚན་ཉིད། གྲོགས་བྱེད་▫ mtshan nyid/ grogs byed/▫ Def.: assister Divisions: དབྱེ་བ། ༡་དམིགས་རྐྱེན་༢་བདག་རྐྱེན་༣་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་༤་རྒྱུ་རྐྱེན་▫ dbye ba/ 1 dmigs rkyen/ 2 bdag rkyen/ 3 de ma thag rkyen/ 4 rgyu rkyen/▫ Div.: (1) observed-object condition; (2) proprietary condition/dominant condition; (3) immediately preceding condition; (4) causal condition

• རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་འཇུག་པ་▫ rkyen gyi dbang gis 'jug pa ▪ {L}pratyayādhīnavṛttitva▪ operating/working through the force of conditions

• རྐྱེན་འགྱུར་གྱི་རིགས་▫ rkyen 'gyur gyi rigs▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ developmental lineage Tenses: future, present, past, imperative

• རྐྱེན་རྒྱལ་▫ rkyen rgyal▪ {C}pratyaya-jino▪ {C}Single Buddha

• རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་▫ rkyen nyid 'di pa tsam▪ {PH}mere state of conditionality

• རྐྱེན་བསྟན་པ་▫ rkyen bstan pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA}pratyaya-saṃdarśana▪ indicating the condition

• རྐྱེན་དང་ཕྲད་▫ rkyen dang phrad▪ {MSA}pratyayāgama ▪ meet with conditions; encounter conditions

• རྐྱེན་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པ་▫ rkyen dang phrad par 'dod pa ▪ {MSA}pratyayābhigamābhilāṣa▪ wishing to meet with/encounter conditions

• རྐྱེན་དུ་མ་ཡིན་པ་▫ rkyen du ma yin pa▪ {C}apratyaya▪ {C}non-condition(ed) རྐྱེན་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་འབྱུང་ངོ ▫ rkyen de dang de la brten nas dngos po de dang de dag 'byung ngo▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}taṃ taṃ pratyayaṃ pratītya te te bhāvā bhavanti▪ in dependence on this and that condition this thing and that thing arise

• རྐྱེན་འདི་པ་ཙམ་ཉིད་▫ rkyen 'di pa tsam nyid▪ {ME}idaṃ pratyayatā; idaṃpratyayatā▪ having just these conditions; conditionality▫ {PH}having just these conditions

• རྐྱེན་རྣམས་གྲུབ་པ་▫ rkyen rnams grub pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {MSA}pratyaya-siddhi▪ accomplishing/achieving/ establishing conditions

• རྐྱེན་རྣམས་ཚོགས་ནས་▫ rkyen rnams tshogs nas▪ {C} sāmagri-pratyatu▪ the conditions having gathered ▫ {C}full complement of conditions

• རྐྱེན་བུ་▫ rkyen bu▪ {PH}reason▫ རྔ་མོ་དེས་འདི་ནི་རྐྱེན་བུ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་ཤེས།▫ rnga mo des 'di ni rkyen bu zhig go snyam du shes te;▫ That camel thought, "This is a reason [to leave]."▫ {A4C-C}

• རྐྱེན་དབང་གིས་འཇུག་པ་▫ rkyen dbang gis 'jug pa▪ {L}pratyayādhīnavṛttitva▪ operating/working through the force of conditions

• རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་▫ rkyen ma tshang ba med pa▪ {MV}pratyayāvaikalya▪ non-incompleteness of conditions

• རྐྱེན་མི་ཟད་པ་▫ rkyen mi zad pa▪ {MSA}bhṛśa...(tat-) pratyaya▪ non-exhaustion of conditions

• རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་▫ rkyen la brten nas▪ {MSA}pratyayaṃ pratītya▪ having depended upon conditions; in dependence upon conditions

• རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་▫ rkyen la rag las pa▪ {MSA} pratyayādhīnatva▪ reliance on conditions

• རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་▫ rkyen las 'byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་ ། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV} pratyaya-pravṛtti▪ arisen from conditions

• རྐྱོང་▫ rkyong▪ བརྐྱང་། རྐྱོང་། བརྐྱངས། རྐྱོངས།▫ brkyang rkyong brkyangs rkyongs▪ {C}prasārita; {MSA} nigṛhya (also: bag brkyang = nigṛhya)▪ extend

• རྐྱོངས་▫ rkyongs▪ བརྐྱང་། རྐྱོང་། བརྐྱངས། རྐྱོངས།▫ brkyang rkyong brkyangs rkyongs▪ {C}prasārita; {MSA} nigṛhya (also: bag brkyang = nigṛhya)▪ extend

• ལྐུག་པ་▫ lkug pa▪ {C}jada▪ dumb; stupid; imbecile; idiot▫ {C}idiot; stupid; stunned; senseless

• ལྐོག་▫ lkog▪ obscure; hidden

• ལྐོག་གྱུར་▫ lkog gyur▪ ལྐོག ཏུ། གྱུར། པ།▫ lkog tu gyur pa▪ parokṣa▪ hidden phenomenon; hidden; subliminal▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ༡་བསྡུས་ གྲྭ་ལས་རང་འཛིན་རྟོག་པས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་▫ mtshan nyid/ 1 bsdus grwa las/ rang 'dzin rtog pas lkog tu gyur pa'i tshul gyis rtogs par bya ba/▫ Def.: (from Collected Topics): Object to be realized in a hidden manner by the conceptual consciousness apprehending it{TCT} Divisions: དབྱེ་བ། ༡་ཅུང་ཟད་ལྐོག་གྱུར་༢་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ ▫ dbye ba/ 1 cung zad lkog gyur/ 2 shin tu lkog gyur/▫ Div.: (1) slightly hidden phenomenon [e.g., impermanence}; (2) very hidden phenomenon [e.g., the particular effects of karmas]

• ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་ཆོས་▫ lkog tu ma gyur pa'i chos▪ aparokṣadharma▪ non-hidden phenomenon; non-obscure phenomenon Tenses: future, present, past, imperative

• ལྐོག་ན་མོ་▫ lkog na mo▪ {GD:565} hidden [though in a different sense than lkog gyur, referring to the manner in which aspects are produced, as opposed to hidden from ordinary perception]

• ལྐོག་མ་▫ lkog ma▪ throat; adam's apple??

• སྐ་བ་▫ ska ba▪ astringent▫ {PH}astringent

• སྐད་▫ skad▪ {L}kṣaṇa; {MSA}bhāṣā; {MSA}vacana; {C}ruta▪ sound(s); language; voice▫ {C}vocal sounds

• སྐད་ཅིག་▫ skad cig▪ {C,MSA}kṣaṇa; {C}kṣaṇika; {C} tat-kṣaṇu▪ period; instant; moment▫ {C}that very instant

• སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་▫ skad cig skad cig▪ {L}kṣaṇe kṣaṇe ▪ moment by moment▫ {C}in every moment; moment by moment

• སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པ་▫ skad cig gis 'jig pa▪ momentary disintegration

• སྐད་ཅིག་གཅིག་▫ skad cig gcig▪ {C}eka-kṣaṇa▪ momentary; single moment; single instant; single period▫ {C}one single moment

• སྐད་ཅིག་གཅིག་གི་རྟོགས་པ་▫ skad cig gcig gi rtogs pa ▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {C}eka-kṣaṇa-avabodha▪ {C}single-instantaneous understanding

• སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་▫ skad cig gcig gis▪ {BCA} kṣaṇena ▪ {PH}instantaneously སྐད་ཅིག་གཅིག་མངོན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་▫ skad cig gcig mngon rdzogs byang chub; skad cig ma gcig gis mngon par rdzogs par byang chub pa▪ {C}eka-kṣaṇa-abhisaṃbodha▪ {C}the single instantaneous full understanding

• སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པ་▫ skad cig gcig dang ldan pa▪ {C}eka-kṣaṇa-samāyukta▪ {C}associated with one single moment

• སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་▫ skad cig cha med▪ temporally partless moment

• སྐད་ཅིག་ཐ་མ་▫ skad cig tha ma▪ last moment; final moment; last period; final period; last instant; final instant

• སྐད་ཅིག་དང་པོ་▫ skad cig dang po▪ {PH}first moment

• སྐད་ཅིག་བར་▫ skad cig bar▪ {PH}momentarily▫ ཇི་ ལྟར་མཚན་མོ་མུན་ནག་སྤྲིན་རུམ་ན། གློག་འགྱུ་སྐད་ཅིག་བར་སྣང་སྟོན་པ་ལྟར།▫ ji ltar mtshan mo mun nag sprin rum na; glog 'gyu skad cig bar snang ston pa ltar▫ Just as a flash of lightning on a dark, cloudy night, momentarily brightly illuminates [everything], ...▫ BCA §I.5ab སྐད་ཅིག་སྦྱོར་ / སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ་▫ skad cig sbyor / skad cig ma'i sbyor ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ kṣaṇikaprayoga▪ momentary training

• སྐད་ཅིག་མ་▫ skad cig ma▪ {MSA}kṣaṇika▪ momentary; moment; momentary phenomenon; instantaneous

• སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་▫ skad cig ma gcig▪ {MSA}eka-kṣaṇa ▪ one instant; one moment

• སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་▫ skad cig ma gcig gis mngon par rtogs pa▪ clear realization in a single moment

• སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པོ་▫ skad cig ma gcig po▪ {PH}first moment

• སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་▫ skad cig ma gcig po de nyid ▪ {PH}the very first moment

• སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་▫ skad cig ma nyid▪ {MSA}kṣaṇikatva ▪ momentariness; instantaneousness; jsut momentary; just instantaneous

• སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་ལ་▫ skad cig ma tha ma la▪ {MSA} carame kṣaṇe▪ in the final moment; in the final instant; in the final period

• སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་▫ skad cig ma dang po dang khyad par med pa▪ {MSA}ādi-kṣaṇa-nirviśiṣṭatva▪ not different from the first moment/ instant/period

• སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་▫ skad cig ma ma yin pa▪ {MSA} akṣaṇika▪ non-momentary; non-instantaneous Tenses: future, present, past, imperative སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐད་ཅིག་མ་འབྱུང་བར་ནི་འོས་པ་མ་ཡིན་▫ skad cig ma ma yin pa las skad cig ma 'byung bar ni 'os pa ma yin▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}na tv akṣaṇikāt kṣaṇikaṃ bhavitum arhati▪ it is not suitable for the momentary to arise from the non-momentary

• སྐད་ཅིག་མ་བཞི་▫ skad cig ma bzhi▪ four periods; four moments

• སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་▫ skad cig ma yin pa▪ {MSA} kṣaṇikatva▪ momentary; instantaneous

• སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་▫ skad cig ma re re la▪ {MSA} pratikṣaṇam▪ in each moment; in each instant

• སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་▫ skad cig ma'i rgyu yin pa▪ {MSA}kṣaṇika-hetutva▪ being a momentary cause

• སྐད་ཅིག་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་▫ skad cig ma'i 'bras bu yin pa▪ {MSA}kṣaṇika-phalatva▪ being a momentary effect སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ་ / སྐད་ཅིག་སྦྱོར་▫ skad cig ma'i sbyor ba / skad cig sbyor▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད། ▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ kṣaṇikaprayoga▪ momentary training

• སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བཞི་▫ skad cig ma'i sbyor ba mtshon byed kyi chos bzhi▪ four phenomena characterizing momentary trainings ▫ Comment: nonfruitional momentary trainings (rnam par smin pa ma yin pa'i skad cig ma'i sbyor ba), fruitional momentary trainings (rnam par smin pa'i skad cig ma'i sbyor ba rnam par smin pa ma yin pa'i skad cig ma'i sbyor ba), characterless momentary trainings (mtshan nyid med pa'i skad cig ma'i sbyor ba), nondual momentary trainings (gnyis su med pa'i skad cig ma'i sbyor ba)

• སྐད་ཅིག་ཙམ་▫ skad cig tsam▪ {C}kṣaṇa-mātra▪ only a moment; only an instant; a mere moment; a mere instant▫ {C}a mere moment

• སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་▫ skad cig tsam yang▪ {MSA} kṣaṇam api; {MSA}kṣaṇa-mātram api▪ even only a moment/instant/period

• སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་▫ skad cig re re la▪ {MSA}pratikṣaṇam▪ in each instant/moment/period

• སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་བྱུང་བ་▫ skad cig re re la byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung ▪ {MV}pratikṣaṇotpāda▪ arising in each moment/ instant/period

• སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་དོན་▫ skad cig la 'jig pa'i don▪ {MSA}kṣaṇa-bhaṅgārtha▪ meaning disintegration in a moment

• སྐད་དོད་▫ skad dod▪ equivalent term; translation equivalent; equivalent in the [original] language; [Sanskrit] original

• སྐད་སྨྲས་པ་▫ skad smras pa▪ utter

• སྐད་རིགས་ཆེན་པོ་བཞི་▫ skad rigs chen po bzhi▪ {PH} the four major languages (Sanskrit; Prakrit; Apabhraṃśa; Pisachi)

• སྐད་ཤེས་▫ skad shes▪ {C}ruta-jñatā▪ {C}knowledge of speech

• སྐད་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་▫ skad shes pa phun sum tshogs pa▪ excellent knowledge of languages

• སྐད་སོར་བཞག་ཏུ་བཞག་▫ skad sor bzhag tu bzhag▪ the language was left as is

• སྐད་གསར་བཅད་▫ skad gsar bcad▪ new language/ vocabulary; new translation system

• སྐབས་▫ skabs▪ {LCh,L,MSA}adhikāra; {LCh} avasara; {C,MSA}avakāśa; {C}mṛṣṭa▪ occasion; time; context; chapter; with reference to▫ {C} opportunity; occasion for; room; smooth

• སྐབས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་པའི་བསྟན་པ་▫ skabs khyad par can yod pa'i bstan pa▪ teaching in relation to which there is occasion for something more special

• སྐབས་མཆིས་པ་▫ skabs mchis pa▪ སྐབས། མཆིས།▫ skabs mchis▪ {L} sa-avakāśa▪ affords an occasion [for refutation]; affords an opportunity

• སྐབས་དང་པོའི་སྤྱི་དོན་▫ skabs dang po'i spyi don▪ general meaning of the first chapter

• སྐབས་འདིར་▫ skabs 'dir▪ on this occasion; in this context; at this point Tenses: future, present, past, imperative སྐབས་འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་▫ skabs 'dir dngos su bstan pa'i mtshan nyid ngo bo nyid med pa'i don▪ meaning of the character-non-nature explicitly indicated on this occasion

• སྐབས་འདིར་བསྟན་▫ skabs 'dir bstan▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ indicated on this occasion; indicated in this context; indicated at this point

• སྐབས་འདིར་བསྟན་གྱི་ཡིད་མངོན་▫ skabs 'dir bstan gyi yid mngon▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ mental direct perception that is indicated on this occasion [i.e., in Dharmakīriti's Commentary on (Dignāga's) Compilation of Prime Cognition" (tshad ma rnam 'grel, pramāṇavarttika)]"▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡིད་དབང་ལས་བྱུང་བའི་སྐབས་འདིར་བསྟན་གྱི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་▫ mtshan nyid/ rang gi thun mong ma yin pa'i bdag rkyen yid dbang las byung ba'i skabs 'dir bstan gyi rtog bral ma 'khrul ba'i gzhan rig/▫ Def.: a non-conceptual non-mistaken other-knower indicated on this occasion that arises from its own uncommon empowering condition, a mental sense power Divisions: དབྱེ་བ། གཟུགས་འཛིན་ཡིད་མངོན་ནས་རེག་བྱ་འཛིན་པའི་ཡིད་མངོན་གྱི་བར་ལྔ་▫ dbye ba/ gzugs 'dzin yid mngon nas reg bya 'dzin pa'i yid mngon gyi bar lnga/▫ Div.: the five ranging from mental direct perceptions apprehending forms through to mental direct perceptions apprehending tangible objects [the other three are mental direct perceptions apprehending sounds, scents, and tastes]

• སྐབས་ཕྱིན་▫ skabs phyin▪ {C}mṛṣṭa▪ appropriately sized▫ {C}smooth

• སྐབས་མ་མཆིས་▫ skabs ma mchis▪ does not afford an opportunity [for refutation]

• སྐབས་མི་འབྱེད་▫ skabs mi 'byed▪ {MSA}avakāśasyākṛtiḥ ▪ not opening up an opportunity

• སྐབས་ཤེས་པ་▫ skabs shes pa▪ {C}avasara-jñatā▪ knowing the occassion▫ {C}cognition of their circumstances; knowledge of their circumstances སྐབས་སུ་བབ་པ། སྐབས་སུ་བབས་པ་▫ skabs su bab pa; skabs su babs pa▪ འབབ། འབབས། བབ། བབས།▫ 'bab 'babs bab babs▪ {MSA}iti prakṛtaṃ (pra √kṛ)▪ appropriate; relevant; germane▫ སྐབས་སུ་བབ་པ་གང་ཡིན་དེའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་▫ skabs su bab pa gang yin de'i nga rgyal gyis▫ through the pride of being whichever of those is relevant {Dor 47a.5/ 277.5} སྐབས་སུ་བབས་པ། སྐབས་སུ་བབ་པ་▫ skabs su babs pa; skabs su bab pa▪ འབབ། འབབས། བབ། བབས།▫ 'bab 'babs bab babs▪ {MSA}iti prakṛtaṃ (pra √kṛ)▪ appropriate; relevant; germane▫ སྐབས་སུ་བབས་པ་རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་ཀྱི་གསུངས་ཚུལ་▫ skabs su babs pa rnal 'byor rgyud kyi gsungs tshul▫ the mode of setting forth yoga tantras, which is germane [to the topic of this text] {GZ 4a.5/ 7.6}

• སྐབས་གསུམ་▫ skabs gsum▪ {PH}three times

• སྐབས་གསུམ་▫ skabs gsum▪ {PH}three realms

• སྐམ་▫ skam▪ བསྐམ། སྐམ། བསྐམས། སྐམས།▫ bskam/ skam/ bskams/ skams/▪ {C}upaśuṣyati; {L}śuṣ▪ to dry up; wither; parch

• སྐར་མདའ་▫ skar mda'▪ {C}ulka; {C}ulkā-pāta▪ {C} torch; meteor; shower of meteors

• སྐར་མདའ་ལྟུང་བ་▫ skar mda' ltung ba▪ {C}ulkā-pāta▪ {C}shower of meteors

• སྐར་མ་▫ skar ma▪ {C}tāraka; {C}nakṣatra (=puṣya-ādayaḥ)▪ star▫ {PH}star▫ {C}constellation

• སྐར་མ་ལྟ་བུའི་བསྐལ་པ་▫ skar ma lta bu'i bskal pa▪ {C} tārakopama-kalpa▪ {C}star-like aeon (period of Tathāgata Suvarṇa-puṣpa)

• སྐར་མའི་ཚོགས་▫ skar ma'i tshogs▪ {C}tāraka-gaṇa▪ collection of stars; group of stars; host of stars ▫ {PH}collection of stars; host of stars▫ {C} host of starsལྷ་བརྒྱ་སྟོང་གི་སྐར་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་པ། ▫ lha brgya stong gi skar ma'i tshogs kyis shin tu brgyan pa,▫ He is adorned by the hosts of stars of a hundred thousand gods.▫ {LVS} = 1-02-00087-H96-SID000133

• སྐལ་▫ skal▪ lot; share; fortune▫ {PH}suitable; worthy Tenses: future, present, past, imperative

• སྐལ་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་▫ skal mnyam gyi rgyu▪ sabhāga-hetu▪ cause of equal lot; cause of similar lot

• སྐལ་མཉམ་པ་▫ skal mnyam pa▪ {LCh}sabhāga; {LCh} sabhāgatā▪ those of equal lot/share/fortune

• སྐལ་དོན་▫ skal don▪ བསྐལ། དོན།▫ bskal don▪ supersensory object

• སྐལ་ལྡན་▫ skal ldan▪ [fortune-possessor]; one who has fortune; the fortunate; a Bodhisattva; one who has the lot

• སྐལ་པ་▫ skal pa▪ {MSA}bhavya▪ lot; share; fortune

• སྐལ་པ་ཅན་▫ skal pa can▪ {MSA}bhāgīya▪ having the lot; having the share; having the fortune

• སྐལ་པ་བཟང་པོ་▫ skal pa bzang po▪ {PH}auspicious age

• སྐལ་པ་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་▫ skal pa rab tu gyur pa▪ {PH} most fortunate

• སྐལ་བ་▫ skal ba▪ lot; share; portion; share/portion of good or bad fortune

• སྐལ་བ་ཇི་བཞིན་▫ skal ba ji bzhin▪ {C}yathā-bhavyam▪ {C}which corresponds to the merit

• སྐལ་བ་མཉམ་པ་▫ skal ba mnyam pa▪ {C}sabhāgatā▪ having equal lot▫ {C}companionship

• སྐལ་བ་མེད་པ་▫ skal ba med pa▪ {C}abhavya▪ without the lot; without the fortune▫ {C}impossible; unable; unfit; uncapable

• སྐལ་ཚིགས་▫ skal tshigs▪ {PH}backbone

• སྐལ་རྫོངས་▫ skal rdzongs▪ {PH}dowry

• སྐལ་བཟང་▫ skal bzang▪ fortunate (good lot)▫ {PH} good fortune; auspicious age

• སྐུ་▫ sku▪ {C,LCh,MSA}kāya; {C}mūrti; tanus; ātmā-bhāva; āśraya; gātra; gātratā; gātratva; vigraha; {MSA}śarīra▪ body (hon.); image; statue▫ {PH} lifetime▫ {C}figurehead; personality; personal existence; extent; all they have and all they are; receptacle; physical (or bodily) basis; based on; foundation; by resorting to (as a basis); limbs; frame; shapeབླ་མ་འདི་སྐུ་ཚད་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྔ་རོལ་ནས། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན།▫ bla ma 'di sku tshad dpag tu med pa'i snga rol nas, rje btsun 'jam pa'i dbyangs kyis rjes su bzung ba yin,▫ Over countless prior lifetimes, this teacher was mentored by the venerable Mañjuśrī.▫ {W23693} Mkhas-grub-rnam-thar-bsdus-pa, 2a.2

• སྐུ་སྐྱེ་▫ sku skye▪ {PH}incarnation▫ ཁྱེད་རྗེའི་འགོས་ཀྱི་སྐུ་སྐྱེ་ཡིན་པས་་་་▫ khyed rje'i 'gos kyi sku skye yin pas ...▫ Since you are an incarnation of Lord Gö [Khuk-pa-lhe-tse], ...▫ {W23693} Mkhas-grub-rnam-thar-bsdus-pa; 4a.3

• སྐུ་ཁམས་▫ sku khams▪ health (hon.); constitution

• སྐུ་ཁྲུས་▫ sku khrus▪ [body-wash]; bathing; washing; ablution (hon.)

• སྐུ་འཁྲིལ་བག་ཆགས་པ་▫ sku 'khril bag chags pa▪ body elegant

• སྐུ་ཆས་▫ sku chas▪ things; possessions (hon.)

• སྐུ་ཆེ་དྲང་▫ sku che drang▪ large straight body

• སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བ་▫ sku che zhing drang ba▪ {C}bṛhad-ṛju-gātratā▪ {C}his bodily frame is broad and straight

• སྐུ་ཆེ་ཞེང་དྲང་བ་▫ sku che zheng drang ba▪ large and straight body

• སྐུ་མཆེད་▫ sku mched▪ sibling; brother; relation (hon.)

• སྐུ་ཉིད་▫ sku nyid▪ {C}gātratā▪ {C}body; limbs

• སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་སྤྲུལ་པ་▫ sku dang gsung dang thugs sprul pa▪ {MSA}kāya-vāk-citta-nirmāṇa▪ emantions of exalted body, speech, and mind

• སྐུ་དམ་པར་▫ sku dam par▪ {C}sat-kāya▪ {C}(true) individuality; (true) individual body

• སྐུ་གདུང་▫ sku gdung▪ {C}śarīra▪ relics▫ {C}relics; body; dead body

• སྐུ་བདུན་དག་▫ sku bdun dag▪ seven body areas

• སྐུ་མདུན་▫ sku mdun▪ exalted presence; the presence [H.H. Dalai Lama] Tenses: future, present, past, imperative

• སྐུ་མདོག་▫ sku mdog▪ [body-color]; color of the body; color (hon.)

• སྐུ་འདྲ་▫ sku 'dra▪ religious image

• སྐུ་དཔུང་▫ sku dpung▪ [body-shoulder]; shoulder (hon.)

• སྐུ་བྱི་དོར་བྱས་པ་དང་འདྲ་བ་▫ sku byi dor byas pa dang 'dra ba▪ body as if wiped [that is, smooth]

• སྐུ་བླུགས་▫ sku blugs▪ {PH}metal image

• སྐུ་བླུགས་མ་▫ sku blugs ma▪ {PH}metal image

• སྐུ་མེད་པ་▫ sku med pa▪ {MSA}akāya▪ bodiless

• སྐུ་ཚེ་▫ sku tshe▪ {PH}life; life-span▫ སྐུ་ཚེ་ཚད་ནི་ལོ་ཁྲི་ཚིག་སྟོང་ངོ།▫ sku tshe tshad ni lo khri tshig stong ngo;▫ The extent of his life-span was ten thousand years.▫ W19357 - Kangyur errata; fol. 2a.3

• སྐུ་ཚེ་རིང་བ་▫ sku tshe ring ba▪ {C}dīrgha-āyuṣkatā▪ [body-life-long]; long life (hon.)▫ {C}long life

• སྐུ་གཞོན་ཤ་ཅན་▫ sku gzhon sha can▪ body having youthful flesh

• སྐུ་ཟླ་▫ sku zla▪ [body-equal]; spouse (hon.)

• སྐུ་ཡི་ཁོ་ལག་▫ sku yi kho lag▪ {L}maṇḍala-paryanta▪ {C}boundary

• སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་▫ sku yongs su rdzogs pa▪ རྫོགས། རྫོགས། རྫོགས། རྫོགས།▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {MSA}paripūrṇa-kāyā▪ fully developed/perfected body

• སྐུ་རིམ་པར་འཚམ་པ་▫ sku rim par 'tsham pa▪ body well-proportioned

• སྐུ་ལ་འཁྲུལ་བ་མི་མངའ་བ་▫ sku la 'khrul ba mi mnga' ba ▪ not having error physically

• སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་▫ sku la dbang 'byor ba nyid▪ {MSA}kāya-vibhutva▪ attainment of mastery with respect to the body

• སྐུ་ལ་སྨེ་བ་དང་གནག་བག་མེད་པ་▫ sku la sme ba dang gnag bag med pa▪ body without moles and black spots

• སྐུ་ཤ་ཞུམ་པ་མེད་པ་▫ sku sha zhum pa med pa▪ body not slouching

• སྐུ་ཤ་ལྷོད་པ་▫ sku sha lhod pa▪ loose bodily flesh

• སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་གཙང་བ་▫ sku gsung thugs kyi kun spyod gtsang ba▪ clean behavior of body; speech; and mind

• སྐུ་གསུམ་▫ sku gsum▪ {MSA}trikāya▪ the three exalted bodies [of a Buddha

• སྐུ་གསུམ་ལ་བསྟོད་པ་▫ sku gsum la bstod pa▪ kāyatrayastotra▪ Praise of the Three Exalted Bodies [by Nāgārjuna; P2015, vol. 46]

• སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་▫ sku bsam gyis mi khyab▪ {MSA} kāyācintya▪ inconceivable exalted body

• སྐུའི་ཁོ་ལག་ཡངས་ཤིང་བཟང་བ་▫ sku'i kho lag yangs shing bzang ba▪ limbs of the body broad and excellent

• སྐུའི་ཁྱད་པར་▫ sku'i khyad par▪ {MSA}kāya-viśeṣa▪ attribute of exalted body; feature of exalted body; physical attribute

• སྐུའི་བདུན་མཐོ་བ་▫ sku'i bdun mtho ba▪ seven body areas prominent▫ Comment: hands, feet, shoulder blades, and nape of the neck

• སྐུའི་ཕྲིན་ལས་▫ sku'i phrin las▪ {MSA}kāya-karman▪ exalted physical activity

• སྐུའི་འཕྲིན་ལས་▫ sku'i 'phrin las▪ exalted activities of body

• སྐུའི་སྲིད་ཚད་དང་འདོམ་མཉམ་པ་▫ sku'i srid tshad dang 'dom mnyam pa▪ circumference of the body [outstretched arms and body height] equal to a fathom

• སྐུར་▫ skur▪ deprecate; depreciate; deny

• སྐུར་བཏབས་▫ skur btabs▪ deprecate; depreciate; deny

• སྐུར་འདེབས་▫ skur 'debs▪ གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས། ▫ gdab 'debs btab thobs▪ {MV}apavāda; abhyākhyāna▪ deprecation; depreciation; denial; underestimation▫ {GD:305} nihilism Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་དམིགས་ཡུལ་གྱི་དོན་དེ་ལས་ Tenses: future, present, past, imperative

• ཆད་པར་ལྟ་བའི་བློ་▫ mtshan nyid/ rang gi dmigs yul gyi don de las chad par lta ba'i blo/▫ Def.: an awareness that views that object which is its object of observation as less than that [i.e., as less than it is]

• སྐུར་པ་▫ skur pa▪ {C}apavāda▪ deprecation; depreciation; denial▫ {C}negation; rejection; underestimation

• སྐུར་པ་བཏབ་བྱས་▫ skur pa btab byas▪ {C}apodya▪ {C} go away from; withdraw from; negate

• སྐུར་པ་འདེབས་▫ skur pa 'debs▪ གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས།▫ gdab 'debs btab thobs▪ {C}apavāda▪ deprecation; depreciation; denial▫ {C}negation; rejection; underestimation

• སྐུར་པ་འདེབས་པ་▫ skur pa 'debs pa▪ གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས།▫ gdab 'debs btab thobs▪ {MSA,MV}apavāda▪ deprecation; depreciation; denial

• སྐུར་བ་▫ skur ba▪ {C}apavāda▪ deprecation; depreciation; denial▫ {C}negation; rejection; underestimation

• སྐུར་བ་འདེབས་▫ skur ba 'debs▪ གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས།▫ gdab 'debs btab thobs▪ {C}apavāda▪ deprecation; depreciation; denial▫ {C}negation; rejection; underestimation

• སྐུར་བ་འདེབས་པ་▫ skur ba 'debs pa▪ གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས།▫ gdab 'debs btab thobs▪ apavāda; abhyākhyāna▪ deprecation; depreciation; denial

• སྐུར་བར་འགྱུར་▫ skur bar 'gyur▪ {C}abhyācikṣati▪ {C} calumniate; misrepresent

• སྐུལ་▫ skul▪ བསྐུལ། སྐུལ། བསྐུལད། སྐུལད།▫ bskul/ skul/ bskuld/ skuld/▪ rouse; arouse; entreat; urge on; incite; urge; exhort

• སྐུལ་ཅིང་▫ skul cing▪ {C}codayati▪ {C}exhort; warn against; make the charge

• སྐུལ་བར་བྱེད་ཅིང་▫ skul bar byed cing▪ {C}codye▪ {C} I am exhorted

• སྐུལ་བྱེད་མ་▫ skul byed ma▪ {GST-V} *cundavajrī▪ {PH}Cundavajrī

• སྐེ་ལྦ་བ་▫ ske lba ba▪ {PH}neck goiter

• སྐེམ་ཤིང་▫ skem shing▪ {C}tapeti▪ {C}dry up

• སྐེམས་པར་བྱེད་ཅིང་▫ skems par byed cing▪ {C}tapeti▪ {C}dry up

• སྐོང་▫ skong▪ བསྐང་། སྐོང་། བསྐངས། སྐོངས།▫ bskang skong bskangs skongs▪ fill; fulfill; complete

• སྐོངས་▫ skongs▪ བསྐང་། སྐོང་། བསྐངས། སྐོངས།▫ bskang skong bskangs skongs▪ fill; fulfill; complete

• སྐོམ་▫ skom▪ སྐོམ། པ།▫ skom pa▪ {C}pipāsā; {C} pipāsita▪ thirst▫ {C}thirsty

• སྐོམ་པ་▫ skom pa▪ pipāsā▪ thirst

• སྐོམ་པས་གདུངས་པ་▫ skom pas gdungs pa▪ {C}pipāsā-tapta▪ tormented by thirst; pained by thirst▫ {C}tormented by thirst; pained by thirst

• སྐོམ་པོ་▫ skom po▪ a hybrid cow that is thin and gives a lot of milk

• སྐོར་▫ skor▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད།▫ bskor/ skor/ bskord/ skord/▪ preposition: around; about; surrounding; concerning. verb: to turn round; revolve; encircle; circle. noun: topic; cycle

• སྐོར་དགུ་▫ skor dgu▪ {PH}nine cycles

• སྐོར་བཅུ་གཅིག་▫ skor bcu gcig▪ {PH}eleven cycles

• སྐོར་བ་▫ skor ba▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད།▫ bskor/ skor/ bskord/ skord/▪ to turn round; revolve; encircle; circle

• སྐོར་བ་བྱ་བར་འོས་པར་འགྱུར་ཏེ་▫ skor ba bya bar 'os par 'gyur te▪ {C}pradakṣiṇīya▪ {C}worthy of being honored by circumambulation

• སྐྱ་ག་▫ skya ga▪ magpie

• སྐྱ་ནར་གྱི་བུ་▫ skya nar gyi bu▪ {Das} Pātalīputra▪ {PH}Pātalīputra▫ {SBC}

• སྐྱ་བ་▫ skya ba▪ paddle

• སྐྱ་བས་ལེགས་བསྲབས་▫ skya bas legs bsrabs▪ churned well by a paddle

• སྐྱ་བོ་▫ skya bo▪ greyish; whitish grey▫ {PH}piece; morsel▫ བྱི་ལའི་སྣ་ལ་མར་གྱིས་བསྐུས་ནས་ཁ་ཟས་སྐྱ་བོའི་ཆང་བུ་བྱིན། Tenses: future, present, past, imperative ▫ Having smeared butter on a cat's nose, [she] was given a small morsel of food.▫ {A4C-C}

• སྐྱ་སེར་གཉིས་▫ skya ser gnyis▪ {PH}ordained and lay people

• སྐྱབས་▫ skyabs▪ {MSA}śaraṇa▪ refuge; protection; something like a dandelion which grows in the woods and has three flowers to a stalk

• སྐྱབས་འགྲོ་▫ skyabs 'gro▪ {PH}going for refuge

• སྐྱབས་འགྲོའི་སྡོམ་པ་▫ skyabs 'gro'i sdom pa▪ {PH} refuge vows

• སྐྱབས་གནས་▫ skyabs gnas▪ source of refuge

• སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པ་▫ skyabs bla na med pa yin pa ▪ {MSA}śaraṇatvānuttarya▪ unurpassed refuge

• སྐྱབས་མེད་▫ skyabs med▪ {MSA}aśaraṇa▪ without refuge; protectorless

• སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་▫ skyabs su 'gro ba▪ {L}śaraṇa-gamana ▪ go for refuge▫ {PH}going for refuge

• སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་▫ skyabs su 'gro ba'i skabs▪ {MSA}śaraṇa-gamanādhikāra▪ occassion of going for refuge

• སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་▫ skyabs su 'gro ba'i khyad par▪ {MSA}śaraṇa-pratipatti-viśeṣaṇa▪ features of going for refuge

• སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོ་ག་▫ skyabs su 'gro ba'i cho ga▪ {PH}ritual for taking refuge

• སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་ངེས་པ་▫ skyabs su 'gro bar nges pa▪ {MSA}śaraṇa-gamana-vyavasāya▪ definite/certain to go for refuge

• སྐྱབས་སུ་རབ་ཏུ་སླུ་བ་▫ skyabs su rab tu slu ba▪ {MSA} śaraṇa-vipravādana▪ deceived with respect to refuge

• སྐྱབས་སེང་▫ skyabs seng▪ pāṇḍu▪ {PH}Pāṇḍu [father of the five Pandavas]

• སྐྱབས་གསུམ་▫ skyabs gsum▪ {LCh}triśaraṇa▪ the three refuges [Buddha, his Doctinre, and the Spiritual Community]

• སྐྱར་མོ་▫ skyar mo▪ heron

• སྐྱིད་▫ skyid▪ {C}kṣema▪ comfort; happiness▫ {C} safety; secure from attack

• སྐྱིད་པ་▫ skyid pa▪ {C}saukhya▪ comfort; happiness▫ {PH}happy; joyful▫ {C}happiness སྐྱིལ་ཀྲུང། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་▫ skhyil krung; skhyil mo krung▪ cross-legged; cross-legged posture

• སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་▫ skhyil mo krung▪ cross-legged; cross-legged posture

• སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་▫ skhyil mo krung gcig gis▪ {C} eka-paryaṅkena (=ekena-paryaṅkena)▪ {C}during one single session of cross-legged meditation

• སྐྱུ་ན་གསལ་▫ skyu na gsal▪ it is clear in the run of the text

• སྐྱུ་རུ་ར་▫ skyu ru ra▪ āmalakī▪ olive; sour medicinal fruit

• སྐྱུག་ཅིང་▫ skyug cing▪ {C}āgacchati▪ {C}come (along); approach; comes to; spurts out of

• སྐྱུག་ལོག་པ་▫ skyug log pa▪ [vomit-turn-out]; nausea

• སྐྱུང་ཀ་▫ skyung ka▪ a black bird with a red beak

• སྐྱུར་བ་▫ skyur ba▪ āmla▪ sour

• སྐྱེ་▫ skye▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/▪ {MV}jan; {C}upapadyati; {C}viruhati; {C}upapatti; {C}janayati; {C}jāti; {MV}utpatti; {MV}( √jan) jāyate; {MV}jāta▪ be born; be produced; grow; generate; production; birth▫ {C}arise; produce; grows; (place of) rebirth; genesis; generate; give birth to; birth; species; kind; different varieties

• སྐྱེ་དགག་གནས་གསུམ་▫ skye dgag gnas gsum▪ the three: production, abiding, and cessation

• སྐྱེ་དགག་གནས་གསུམ་མི་རུང་བའི་ཆོས་▫ skye dgag gnas gsum mi rung ba'i chos▪ a phenomenon of which the three—production, abiding, and cessation— are not possible

• སྐྱེ་དགག་གནས་གསུམ་རུང་བའི་ཆོས་▫ skye dgag gnas gsum rung ba'i chos▪ a phenomenon of which the Tenses: future, present, past, imperative three—production, abiding, and cessation—are suitable

• སྐྱེ་དགུ་▫ skye dgu▪ {MSA}prajā▪ [creatures-nine]; all beings▫ {PH}nine-fold birth [realms]; [all those of the] nine-fold birth [realms]; (many or all) beings

• སྐྱེ་དགུའི་དོན་▫ skye dgu'i don▪ for the benefit of [all] beings

• སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་▫ skye dgu'i bdag po▪ {PH}Prajapati [n. of the fourth constellation]

• སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང་བཅས་པའི་ལྷ་རྣམས་▫ skye dgu'i bdag po dang bcas pa'i lha rnams▪ {C} saprajāpatikā devā▪ the gods together with Prajāpati▫ {C}the gods around Prajāpati

• སྐྱེ་འགྱུར་▫ skye 'gyur▪ {C}upadyati▪ {C}arise; set up

• སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་▫ skye rga na 'chi▪ birth, aging, sickness, death

• སྐྱེ་མཆེད་▫ skye mched▪ {MSA,C,MV}āyatana▪ sense-spheres; sphere; sense-sphere; sensory sphere; source [of consciousness]▫ {PH}sense-sphere; source▫ {C}sense-field; occasion forགཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་▫ gzugs kyi skye mched▫ form sense-sphere Divisions: དབྱེ་བ། ༡་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་༢་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་▫ dbye ba/ 1 phyi'i skye mched 2 nang gi skye mched▫ Div: external sense-spheres (i.e., the six sense-spheres of forms, sounds, odors, tastes, tangible objects, and [other] phenomena) and internal sense-spheres (i.e., the six sense-spheres of the eye, ear, nose, tongue, body, and mental sense powers)

• སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་▫ skye mched bcu gnyis▪ twelve sense-spheres

• སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་▫ skye mched drug▪ {MV}ṣaḍāyatana▪ six sense-spheres; six sources▫ the six sense-fields

• སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་▫ skye mched la mkhas▪ {MV} āyatana-kauśalya▪ skill in the sense-spheres

• སྐྱེ་མཆོག་▫ skye mchog▪ {C}puruṣottama▪ supreme person; supreme creature▫ {C}supreme man

• སྐྱེ་འཇིག་▫ skye 'jig▪ production and disintegration

• སྐྱེ་ཐེབས་▫ skye thebs▪ {PH}section of generation

• སྐྱེ་ཐེབས་གཉིས་▫ skye thebs gnyis▪ {PH}two sections of generation

• སྐྱེ་དང་འཆི་▫ skye dang 'chi▪ {MSA}janana-maraṇa▪ birth and death

• སྐྱེ་གནས་▫ skye gnas▪ yoni▪ birth-place; birth-situation

• སྐྱེ་པོ་བདག་འཛིན་ཅན་▫ skye po bdag 'dzin can▪ {PH} Proponent of Permanent Existence

• སྐྱེ་འཕྲེང་▫ skye 'phreng▪ {PH}garland of lives; sequence of lives; successive incarnations

• སྐྱེ་བ་▫ skye ba▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/▪ {C,MV}jāti; {MV,MSA}janma; {MV}utpatti; {C,MSA}utpāda; {C}ātmopapatti; {C}utpādika; {C} upapatti; {C}upapadyate; {C}upādu (=utpāda); {C} janman; {C}jāyate; {C}pratyājayate; {MSA}caya; {MSA}utpadyamana; {MSA}udaya; {MV}janmatva ▪ birth; production; produce; grow; be born; arising▫ {C}rebirth; place of rebirth; genesis; arising; in his rebirths; which produces; is reborn; gain rebirth; appears; produced things; manner of birth; species; kind; different varieties; to be reborn

• སྐྱེ་བ་དཀར་པོ་▫ skye ba dkar po▪ {MSA}śukla-janman▪ wholesome birth

• སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་ནས་▫ skye ba khyad par can thob nas▪ ཐོབ་ / འཐོབ། འཐོབ། ཐོབ། འཐོབས།▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}upapatti-viśeṣaṃ prāpya▪ having obtained/attained a special birth

• སྐྱེ་བ་དགུ་▫ skye ba dgu▪ {PH}nine-fold birth [realms]; [all those of the] nine-fold birth [realms]; (many or all) beings

• སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་▫ skye ba ngo bo nyid▪ production-nature; [self-]production-nature; nature of [self-] production

• སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་▫ skye ba ngo bo nyid ma mchis pa▪ utpattiniḥsvabhāvatā▪ production-non-nature; [self-]production-non-nature; naturelessness of [self-]production Tenses: future, present, past, imperative

• སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་▫ skye ba ngo bo nyid med pa▪ utpattiniḥsvabhāvatā▪ without a nature in terms of production; without a nature of production; production-non-nature; [self-]production-non-nature; naturelessness of [self-]production; production naturelessness

• སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་▫ skye ba ngo bo nyid med pa nyid▪ utpattiniḥsvabhāvatā▪ production-non-nature; [self-]production-non-nature; naturelessness of [self-]production; production naturelessness

• སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་▫ skye ba gcig gis thogs pa▪ {C}eka-jāti-pratibaddha▪ impeded by one birth [i.e., removed from enlightenment by only one more birth]▫ {C}bound to one more birth only

• སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་▫ skye ba gcig gis thogs pa'i byang chub sems dpa' ▪ Bodhisattva who is one lifetime away from [achieving Buddhahood]

• སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་▫ skye ba dang 'gag pa▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {MSA} utpāda-nirodha▪ production and cessation; birth and cessation

• སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པ་▫ skye ba dang mthun pa▪ {MV} utpatty-anukūla▪ concordant with birth; concordant with production

• སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་▫ skye ba don med pa▪ {MSA} cayāpārthya▪ purposeless production; pointless production

• སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་པོ་▫ skye ba rnam pa bcu bzhi po▪ {MSA}catur-daśa-vidha utpādaḥ▪ fourteen types of birth

• སྐྱེ་བ་པོ་▫ skye ba po▪ {C}jantu (=vṛścika-ādiḥ)▪ {C} vermin; creature

• སྐྱེ་བ་སྤྲུལ་སྐུ་▫ skye ba sprul sku▪ incarnation emanation body

• སྐྱེ་བ་འཕོངས་ཤིང་▫ skye ba 'phongs shing▪ {C}jāti-vyativṛtta, (=sva-prakṛti-parityāgāj = janma-antara-gata)▪ {C}(after they have) passed through this present birth (life); after one has died

• སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བགྱིད་པ▫ skye ba ma mchis pa rnam par shes par bgyid pa▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}anutpāda-vijñāpanatā; {C}anupapadyamāmana▪ {C}it is informed about non-production; without ever being reborn

• སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་▫ skye ba ma yin pa▪ {C}anupapatti▪ {C}no rebirth

• སྐྱེ་བ་མེད་▫ skye ba med▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/▪ {MSA}na jāyate; {MV}ajanma(tva); {MV}notpatti▪ not born; not reborn; not produced

• སྐྱེ་བ་མེད་དང་སྐྱེ་བ་▫ skye ba med dang skye ba▪ {C} anupādu'pādu▪ {C}non-production and production

• སྐྱེ་བ་མེད་པ་▫ skye ba med pa▪ {C}asamutpāda; anutpāda▪ no production; non-production; birthless▫ {N}no production; {C}what is not co-produced

• སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་▫ skye ba med pa la sogs pa▪ {MSA}anutpadādi▪ no production and so forth; non-production and so forth; birthless and so forth

• སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་▫ skye ba med pa shes pa▪ {MV} jñānājāti▪ knowledge of no more birth

• སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་▫ skye ba med pa'i chos la bzod pa▪ བཟོད། བཟོད། བཟོད། བཟོད།▫ bzod bzod bzod bzod▪ forbearance/patience/tolerance/endurance with respect to the doctrine of non-production

• སྐྱེ་བ་དམན་ལ་བརྟེན་▫ skye ba dman la brten▪ {MSA} hīnopapattiḥ śritā▪ dependent on low birth

• སྐྱེ་བ་ཙམ་▫ skye ba tsam▪ mere production

• སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་▫ skye ba gzhan du▪ in another birth; in another lifetime

• སྐྱེ་བ་ཟད་པ་▫ skye ba zad pa▪ {MSA}janma-kṣaya▪ extinction of birth

• སྐྱེ་བ་ཟབ་པ་▫ skye ba zab pa▪ profundity regarding generation Tenses: future, present, past, imperative

• སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་▫ skye ba bzang po▪ {MSA}śubha-janman; {MSA}śobhana ... janman▪ good birth; auspicious birth

• སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་འགག་པ་ཡང་མེད་▫ skye ba yang med 'gag pa yang med▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {MSA}notpādo na nirodhaḥ ▪ no production and also no cessation; neither production nor cessation; both no production and no cessation

• སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་▫ skye ba yongs su len pa▪ {MSA} upapatti-parigraha▪ thoroughly taking birth

• སྐྱེ་བ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་▫ skye ba la nges par 'gyur ba ▪ {MSA}upapatti-niyatipāta▪ definite to be born/ reborn

• སྐྱེ་བ་ལ་དོན་མེད་པ་▫ skye ba la don med pa▪ {MSA} cayāpārthya▪ pointless production; purposeless production

• སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་▫ skye ba'i kun nas nyon mongs pa▪ {MV}janma-saṃkleśa▪ thorough afflictions of birth

• སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཕྱིན་ཆད་▫ skye ba'i skad cig ma dang po phyin chad▪ {MSA}janma-kṣaṇād ūrdhvaṃ (prathama-)▪ from the first moment of birth onward

• སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་▫ skye ba'i rgyu▪ {MSA}utpāda-hetu▪ cause of production; cause of birth

• སྐྱེ་བའི་སྒོ་▫ skye ba'i sgo▪ {MV,C}āya-dvāra▪ door of production; door of biruth▫ (C)(acting as a) door of coming into being; door of arrival

• སྐྱེ་བའི་སྒོ་བཅོམ་པ་▫ skye ba'i sgo bcom pa▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {GD:532} destroying the possibility

• སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་▫ skye ba'i chos can▪ {C}utpāda-dharmin▪ {C}subject to production

• སྐྱེ་བའི་སྤྲུལ་སྐུ་▫ skye ba'i sprul sku▪ construction emanation body

• སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་▫ skye ba'i phreng ba▪ {PH}garland of lives; sequence of lives; successive incarnations

• སྐྱེ་བའི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་▫ skye ba'i rigs phun sum tshogs pa▪ excellent lineage of birth

• སྐྱེ་བའི་ལུས་བོར་ཏེ་སྤྲུལ་པའི་ལུས་འཛིན་པ་▫ skye ba'i lus bor te sprul pa'i lus 'dzin pa▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་ ། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA}janma-kāyaṃ tyaktvā nirmāṇa-kāyaṃ gṛhṇāti▪ having given up the body of birth, taking an emanation body

• སྐྱེ་བར་▫ skye bar▪ {C}upādu (=utpāda)▪ {C}produced things; production

• སྐྱེ་བར་འགྱུར་▫ skye bar 'gyur▪ {C}upapadyayāti; {C} upādayāti; {MSA}(upa √pad) upapatsyante; {MSA} upapadyate▪ {C}is reborn; produces

• སྐྱེ་བོ་▫ skye bo▪ {C,MSA,MV}jana; {C,MSA}janatā; {C}janakāya▪ being; creature; people▫ {C}men; crowd of people; beasts; audience

• སྐྱེ་བོ་ངན་པ་▫ skye bo ngan pa▪ {MSA}durjana▪ bad/ evil being; bad/evil person

• སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་འགྲོགས་པ་▫ skye bo ngan pa dang 'grogs pa▪ {MV}kujana-vāsa▪ acquainting with bad beings; companying with bad beings

• སྐྱེ་བོ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་▫ skye bo nyon mongs pa can la rjes su brtse ba▪ {MSA} kliṣṭajanānukampā▪ mercy/compassion for beings with afflictions; mercy/compassion for afflicted beings

• སྐྱེ་བོ་སྡང་བ་དང་འགྲོགས་པ་▫ skye bo sdang ba dang 'grogs pa▪ {MV}duṣṭa-jana-vāsa▪ acqainting with hateful beings; accompanying with hateful beings

• སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་▫ skye bo phal cher▪ {C}jana▪ most beings▫ {C}people; crowd of people; beings; beasts

• སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་▫ skye bo phal po che▪ {L}mahājanakāya ▪ a large crowd of people

• སྐྱེ་བོ་བླུན་པ་▫ skye bo blun pa▪ {MV}mūrkha-jana▪ stupid being

• སྐྱེ་བོ་མང་པོ་▫ skye bo mang po▪ {C}bahujana▪ many Tenses: future, present, past, imperative beings▫ {C}many people; the many

• སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་བ་▫ skye bo mang po dga' ba▪ {MSA} bahu-jana-supriya▪ liking many beings

• སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་▫ skye bo rmongs pa▪ རྨོང་། རྨོང་། རྨོངས། རྨོངས།▫ rmong rmong rmongs rmongs▪ {MSA} vimūḍha ... jana▪ confused being▫ {PH}confused being

• སྐྱེ་བོ་མཛའ་བ་ལ་བྱམས་པ་▫ skye bo mdza' ba la byams pa ▪ {MSA}priya-jana-preman▪ loving friendly beings

• སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་▫ skye bo'i tshogs▪ {C}jana-kāya; {C} janapada-bala-kāya▪ group of beings; collection of beings▫ {C}crowd of people; body of people; folk

• སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་▫ skye ba'i ngo bo nyid med pa▪ without a nature of production

• སྐྱེ་མ་▫ skye ma▪ {PH}that which is produced

• སྐྱེ་མི་རུང་གི་ཆོས་ཅན་▫ skye mi rung gi chos can▪ {PH} having the quality of not being suitable to be produced again

• སྐྱེ་མེད་▫ skye med▪ {C}ajātika▪ unborn; unproduced; birthless▫ {C}unborn

• སྐྱེ་མེད་གནས་ལ་▫ skye med gnas la▪ {C}anupādapade ▪ in the state of non-production▫ {C}to the track of non-production

• སྐྱེ་མེད་བློ་ལྡན་▫ skye med blo ldan▪ {C}anupādadhī▪ {C}his thought on non-production

• སྐྱེ་རྨོངས་▫ skye rmongs▪ {PH}confused being

• སྐྱེ་ཚུལ་▫ skye tshul▪ mode of production; mode of generation

• སྐྱེ་ཞིང་▫ skye zhing▪ {C}jāyi; {C}jāyate▪ is born/ produced/generated▫ {C}is born

• སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་▫ skye zhing 'jig pa▪ {MV}utpāda-bhaṅga; {MV}utpāda-vyaya; {MSA}āpāyika▪ is produced and disintegrates; is born and is destroyed

• སྐྱེ་ཞིང་འབྲི་▫ skye zhing 'bri▪ {MSA}udaya-vyaya▪ be produced and diminish

• སྐྱེ་ཤི་བར་དོ་▫ skye shi bar do▪ {PH}birth; death; and the intermediate state

• སྐྱེ་སྲིད་▫ skye srid▪ birth-state

• སྐྱེད་▫ skyed▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}upapādayāti; {C}upādayāti; {C}vahati; {C}vardhayati▪ produce; generate; engender ▫ {C}produces; harbors; transports; increase; strengthen

• སྐྱེད་ཅིང་▫ skyed cing▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}upabandhati▪ {C}extend to

• སྐྱེད་པ་▫ skyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MV}ropaṇa; {MSA}ādhāna; {MSA} upapatti; {L}prasavati; {C}utpadyate; {C}janayitrī (=ādāv utpādanād)▪ produce; generate; engender ▫ {C}is produced; appear; arises; genetrix; creator; begettor

• སྐྱེད་པར་བྱེད་▫ skyed par byed▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད། ▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA}avaropaṇa; {MSA}( √jan): janayanti▪ produce; generate; engender

• སྐྱེད་པར་མཛད་པ་▫ skyed par mdzad pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C} janayitrī (=ādāv utpādanād)▪ producer; means of production/generation▫ {C}genetrix; begettor; creator

• སྐྱེད་བྱེད་▫ skyed byed▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ janaka; {C}upādayāti; {C}janetrī; {C}jananī (=janetrī)▪ producer; generator; engenderer; that which produces▫ {C}produces; creator; begettor; genetrix

• སྐྱེད་བྱེད་ཅིང་▫ skyed byed cing▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད། ▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}upadyati; {C} vīkṣati▪ {C}arise; set up; behold

• སྐྱེད་བྱེད་པ་▫ skyed byed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}rohayati▪ {C} cause to grow

• སྐྱེད་མོས་ཚལ་▫ skyed mos tshal▪ {C}udyāna▪ grove; Tenses: future, present, past, imperative park▫ {C}park; (pleasure) grove

• སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་ས་▫ skyed mos tshal gyi sa▪ {MSA} udyāna-bhūmi▪ place of a grove; location of a park

• སྐྱེད་ཚལ་▫ skyed tshal▪ {PH}grove; garden

• སྐྱེད་ཚུལ་▫ skyed tshul▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ mode of production/ generation/engendering

• སྐྱེན་པ་▫ skyen pa▪ {C}śīghra(m)▪ {C}soon; hurry up with; quickly; speedily

• སྐྱེན་བུ་▫ skyen bu▪ {PH}reason▫ རྔ་མོ་དེས་འདི་ནི་སྐྱེན་བུ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་ཤེས།▫ rnga mo des 'di ni rkyen bu zhig go snyam du shes te;▫ That camel thought, "This is a reason [to leave]."▫ {A4C-C}

• སྐྱེམ་ཙམ་རེ་▫ skyem tsam re▪ {PH}just briefly

• སྐྱེའོ་▫ skye'o▪ upapadyate▪ {C}is reborn; gain rebirth; appears

• སྐྱེལ་▫ skyel▪ {C}anugamana; {C}anuyāna▪ verb: escort▫ {C}follow; following

• སྐྱེལ་བ་▫ skyel ba▪ བསྐྱེལ། སྐྱེལ། བསྐྱེལད། སྐྱོལད།▫ bskyel/ skyel/ bskyeld/ skyold/▪ to conduct; accompany

• སྐྱེལ་བ་▫ skyel ba▪ བསྐྱལ། སྐྱེལ། བསྐྱལ། སྐྱོལ།▫ bskyal/ skyel/ bskyal/ skyol/▪ take away; carry; send; risk; use; employ

• སྐྱེས་▫ skyes▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/ ▪ be born; be produced; be engendered▫ {PH} present; gift▫ རྒྱལ་པོས་བསྐུར་བའི་སྐྱེས་རྣམས་ཕུལ་ཏེ། ་་་▫ [They] offered the gifts that were sent by the king.▫ Red Annals

• སྐྱེས་མཆོག་ཀ་ལོ་སྒྱུར་བ་▫ skyes mchog ka lo sgyur ba▪ {C}puṅgava▪ {C}hero

• སྐྱེས་ན་▫ skyes na▪ {C}jāyamāna▪ when generated; if generated▫ {C}has been generated

• སྐྱེས་ནས་▫ skyes nas▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/▪ {C}utpadya (=upapadya-parinirvāyin)▪ having been born; having been produced▫ {C}as soon as he has been reborn

• སྐྱེས་པ་▫ skyes pa▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/▪ {MSA.MV}jāta; {C}janman; {C}nirjāta (=niryāta); {C}jana; {C}pumān; {C}puruṣa; {MSA,MV}utpanna; {MV}utpatti; {MSA}upapatti; {MSA}upapanna; {C}ādyanutpannatva▪ created phenomenon; created; man; human being [synonymous with skyes bu]; produce; grow; be born; persons; that which is created▫ {C}to be unproduced from the very beginning; (manner of) birth; come forth; issued; source; creation; person; being

• སྐྱེས་པ་ཉིད་▫ skyes pa nyid▪ {BCA} puruṣatvaṃ▪ {PH} men themselves

• སྐྱེས་པ་བུད་མེད་▫ skyes pa bud med▪ {C}puruṣestri ▪ man or woman; man and woman; men and women

• སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་▫ skyes pa tsam gyis 'jig par mi 'gyur▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/▪ {MSA}utpanna-mātraṃ vinaśyet (na-)▪ due to merely having been produced it is not destroyed

• སྐྱེས་པའི་རབས་▫ skyes pa'i rabs▪ {C}jātaka▪ life stories; discourses on [Buddha's previous] births ▫ {C}birth-story

• སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་སྡེ་▫ skyes pa'i rabs kyi sde▪ {C}jātaka ▪ life stories; discourses on [Buddha's previous] births▫ {C}birth-story

• སྐྱེས་ཕྲན་▫ skyes phran▪ {PH}boy

• སྐྱེས་འཕྲེང་▫ skyes 'phreng▪ {PH}garland of lives; sequence of lives; successive incarnations

• སྐྱེས་བུ་▫ skyes bu▪ {MSA,MV,C}puruṣa; {C}jana; {C} pumān; {C}puṃs▪ being; creature; person▫ {PH}The Person▫ {C}person; personality; (some) one; men

• སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་▫ skyes bu gang zag▪ {L}puruṣapudgala ▪ person

• སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་▫ skyes bu chung ngu▪ adhamapuruṣa▪ being of small capacity

• སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་ཁྱད་པར་ཅན་▫ skyes bu chung ngu khyad Tenses: future, present, past, imperative par can▪ special being of small capacity

• སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་▫ skyes bu chung ngu khyad par can gyi lam▪ a path of a special being of small capacity▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་ ཁོ་ནའི་དོན་དུ་ཚེ་ཕྱི་མའི་འཁོར་བའི་མངོན་མཐོ་ཙམ་གཙོ་བོར་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཆ་ནས་བཞག་པའི་བསམ་པ་▫ mtshan nyid/ rang kho na'i don du tshe phyi ma'i 'khor ba'i mngon mtho tsam gtso bor don du gnyer ba'i cha nas bzhag pa'i bsam pa/▫ Def.: an attitude that is posited from the standpoint of seeking mainly mere high status within a future cyclic existence for one's own sake alone

• སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་དང་ཐུན་མོང་པའི་ལམ་▫ skyes bu chung ngu dang thun mong pa'i lam▪ path in common with those of lesser capacity

• སྐྱེས་བུ་ཆུང་བ་ཁྱད་པར་ཅན་▫ skyes bu chung ba khyad par can▪ {PH}special being of small capacity

• སྐྱེས་བུ་ཆུང་འབྲིང་ཐུན་མོང་གི་ལམ་▫ skyes bu chung 'bring thun mong gi lam▪ a path that is common to beings of small and middling capacity ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། སྐྱེས་བུ་གསུམ་ཀའི་ཉམས་སུ་ བླང་བྱ་ཡང་ཡིན་འབྲིང་གི་ལམ་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་རང་ཉིད་ལ་ཐོག་མར་བློ་སྦྱོང་དགོས་པའི་བསམ་པ་▫ mtshan nyid/ skyes bu gsum ka'i nyams su blang bya yang yin/ 'bring gi lam rang rgyud la skye ba la rang nyid la thog mar blo sbyong dgos pa'i bsam pa/▫ Def.: an attitude (1) which is an object of practice of the three [types of] beings and (2) in which it is necessary initially to train the mind in order to produce a path of [a being of] middling capacity in one's continuum

• སྐྱེས་བུ་ཆེ་འབྲིང་ཐུན་མོང་གི་ལམ་▫ skyes bu che 'bring thun mong gi lam▪ a path that is common to beings of great and middling capacity▫ Definitions: མཚན་ཉིད། སྐྱེས་བུ་ཆེ་འབྲིང་གཉིས་ཀའི་ཉམས་སུ་ བླང་བྱ་ཡང་ཡིན་ཆེན་པོའི་ལམ་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་རང་ཉིད་ལ་ཐོག་མར་བློ་སྦྱོང་དགོས་པའི་བསམ་པ་▫ mtshan nyid/ skyes bu che 'bring gnyis ka'i nyams su blang bya yang yin/ chen po'i lam rang rgyud la skye ba la rang nyid la thog mar blo sbyong dgos pa'i bsam pa/▫ Def.: an attitude (1) which is an object of practice of both beings of great and middling capacities and (2) in which it is necessary initially to train the mind in order to produce a path of a being of great capacity in one's continuum

• སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་▫ skyes bu chen po▪ {C}mahāpuruṣa▪ being of great capacity▫ {C}great man; great person; superman

• སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་▫ skyes bu chen po'i mtshan▪ {MV}mahāpuruṣa-lakṣaṇa▪ characteristic of a being of great capacity

• སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་▫ skyes bu chen po'i lam▪ a path of a being of great capacity▫ Definitions: མཚན་ ཉིད། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གཞན་ གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་རྣམ་མཁྱེན་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཆ་ནས་བཞག་པའི་བསམ་པ་▫ mtshan nyid/ snying rje chen po'i gzhan dbang du gyur pa'i sgo nas sems can gzhan gyis sangs rgyas thob phyir du rnam mkhyen don du gnyer ba'i cha nas bzhag pa'i bsam pa/▫ Def.: an attitude that is posited from the standpoint of having come under the influence of great compassion seeking [to attain] an exalted knower-of-all-aspects for the sake of other sentient beings' attaining Buddhahood

• སྐྱེས་བུ་གཏི་མུག་ཅན་▫ skyes bu gti mug can▪ {C} mohapuruṣa▪ beclouded/ignorant/confused/ befuddled person▫ {C}deluded person

• སྐྱེས་བུ་དམ་པ་▫ skyes bu dam pa▪ {C,MSA}satpuruṣa; {MSA}satpauruṣya▪ excellent being; holy being; true being▫ {C}worthy person; real man; true man

• སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་▫ skyes bu dam pa la brten pa▪ {MSA}satpuruṣa-saṃsevā; {MSA} satpuruṣāyāśrayaṃ▪ relying/acquainting with on a holy/excellent/true being

• སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ལས་བྱེད་པ་▫ skyes bu dam pa'i las byed pa▪ {MSA}satpuruṣa-karma-karaṇatā▪ performing the actions of a holy/excellent/true being

• སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་▫ skyes bu byed pa'i 'bras bu▪ {MSA,MV}puruṣa-kāra-phala▪ personally made effect

• སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་▫ skyes bu blun po▪ {C}mohapuruṣa▪ stupid being/person▫ {C}deluded person

• སྐྱེས་བུ་འབྲིང་▫ skyes bu 'bring▪ madhyamapuruṣa▪ being of middling capacity; being of medium capacity Tenses: future, present, past, imperative

• སྐྱེས་བུ་འབྲིང་གི་ལམ་▫ skyes bu 'bring gi lam▪ path of a being of middling capacity▫ Definitions: མཚན་ཉིད། འཁོར་བའི་ཕུན་ཚོགས་ལ་བློ་ལོག་པའི་སྒོ་ནས་རང་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་ཐར་པ་གཙོ་བོར་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཆ་ནས་བཞག་པའི་བསམ་པ་▫ mtshan nyid/ 'khor ba'i phun tshogs la blo log pa'i sgo nas rang kho na'i don du thar pa gtso bor don du gnyer ba'i cha nas bzhag pa'i bsam pa/▫ Def.: an attitude that is posited from the standpoint of mainly seeking liberation for the sake of oneself alone, from the viewpoint of having turned the mind away from the marvels of cyclic existence

• སྐྱེས་བུ་རྨོངས་པ་▫ skyes bu rmongs pa▪ {PH}confused being

• སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་▫ skyes bu tshad ma▪ pramāṇabhūta▪ valid person/being

• སྐྱེས་བུ་གསུམ་▫ skyes bu gsum▪ beings of the three capacities [i.e., small, middling, and great]

• སྐྱེས་བུ་གསུམ་ཀ་▫ skyes bu gsum ka▪ {PH}beings of the three capacities

• སྐྱེས་བུའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་རྡུལ་དུ་གྲུབ་པ་▫ skyes bu'i rgyud kyis bsdus pa'i rdul du grub pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs ▪ that which is atomically established and is included within the continuum of a being

• སྐྱེས་བུའི་རྒྱུད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའི་རྡུལ་དུ་གྲུབ་པ་▫ skyes bu'i rgyud kyis ma bsdus pa'i rdul du grub pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ that which is atomically established and is not included within the continuum of a being

• སྐྱེས་བུའི་མཐུ་▫ skyes bu'i mthu▪ {C}puruṣakāra▪ {C} (manly) doing; work

• སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་བཞག་པའི་འབྲེལ་བ་▫ skyes bu'i 'dod pa tsam gyis bzhag pa'i 'brel ba▪ {GD:785} a relation established by the mere intention of the speaker

• སྐྱེས་བུའི་ཤེས་རྒྱུད་▫ skyes bu'i shes rgyud▪ mental continuum of a being

• སྐྱེས་བུའི་ཤེས་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་▫ skyes bu'i shes rgyud kyis bsdus pa'i gzugs▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས།▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ form included within the mental continuum of a being

• སྐྱེས་བུའི་ཤེས་རྒྱུད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའི་གཟུགས་▫ skyes bu'i shes rgyud kyis ma bsdus pa'i gzugs▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས།▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ form not included within the mental continuum of a being

• སྐྱེས་བུའི་ཤེས་རྒྱུད་བསྡུས་པ་▫ skyes bu'i shes rgyud bsdus pa▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས།▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ contained/included within the mental continuum of a being

• སྐྱེས་བུའི་ཤེས་རྒྱུད་མ་བསྡུས་པ་▫ skyes bu'i shes rgyud ma bsdus pa▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས།▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ not contained within the mental continuum of a being

• སྐྱེས་བུས་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་▫ skyes bus byed pa'i 'bras bu ▪ personally made effect

• སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་▫ skyes ma thag tu▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/▪ {C}jātamātra; {MSA} sahodaya▪ immediately/right/just after being born/produced▫ {C}when just born

• སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་▫ skyes zin pa yang skye ba ni ma yin▪ སྐྱེ། སྐྱེ། སྐྱེས། སྐྱེས།▫ skye/ skye/ skyes/ skyes/▪ {MSA}utpannaṃ punar utpadyate (na-)▪ what has already been produced is not produced again

• སྐྱེས་རབས་▫ skyes rabs▪ སྐྱེས། པའི། རབས།▫ skyes pa'i rabs/▪ jātaka▪ life stories; discourses on [Buddha's previous] births▫ {C}birth-stories

• སྐྱོ་▫ skyo▪ {MSA}saṃvigna▪ grief; sorrow; weariness; pathetic; poor

• སྐྱོ་ངོགས་▫ skyo ngogs▪ {PH}quarrel

• སྐྱོ་བཅས་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་▫ skyo bcas sems can smin par byed▪ {MSA}sodvegā sattva-pācanā▪ ripening poor sentient beings

• སྐྱོ་བ་▫ skyo ba▪ {C,MSA,MV}udvega; {C}nirvinna; {C}nirveda; {C}udvigna (-cittena); {C}khidyati; {C,MSA}kheda; {C}nirvartate; {MSA}nirvid; {MV,MSA}parikheda; {C}bhajyati; {C}saṃvega ▪ discouragement; sorrow; grief; weariness Tenses: future, present, past, imperative ▫ {PH}disgust; disregard for▫ {C}agitation; depressed; meek; disregard for worldly things; sorrow; repentance; indifference; disgust; anxious; feel exhausted; fatigue; turns back; recedes; is made to desist; is worn down; tribulationདེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་སྐྱོ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་་་▫ Hence, because impermanence coincides with disgust, ...▫ {A4C-C}

• སྐྱོ་བ་ཅན་▫ skyo ba can▪ {MSA}khedavat▪ discouraged; weary

• སྐྱོ་བ་དང་ལྡན་པ་▫ skyo ba dang ldan pa▪ {MSA}nirvit-sahagata▪ discouraged; weary

• སྐྱོ་བ་སྤངས་པ་▫ skyo ba spangs pa▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs▪ {MSA}kheda-vivarjita▪ abandoned disregard for

• སྐྱོ་བ་མེད་པ་▫ skyo ba med pa▪ akheda{MSA}; akheditva{MSA}; khedābhāva{MSA}▪ non-discouragement

• སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ skyo ba med pa yid la byed pa▪ akheda-manaskāra{MSA}▪ taking to mind an absence of fatigue/discouragement/weariness

• སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་▫ skyo bar 'gyur ba▪ {C}khedam āpadyate▪ become discouraged/weary/fatigued▫ {C}to feel fatigue

• སྐྱོ་བར་འདུ་ཤེས་པས་▫ skyo bar 'du shes pas▪ {C}nirvit-samjñin (=māyopama-nirvāṇa-dharma-avagamān) ▪ {C}with disgust

• སྐྱོ་བར་བྱེད་▫ skyo bar byed▪ become discouraged; develop aversion; be averse{S 52.3}

• སྐྱོ་བར་བྱེད་པ་▫ skyo bar byed pa▪ {C}saṃvegam āpadyate▪ develop disregard for; develop weariness toward▫ {C}it is a source of anxiety

• སྐྱོ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་▫ skyo bar byed par 'gyur na▪ saṃvegam āpadyate{C}▪ when/if one has become weary▫ {C}it is a source of anxiety

• སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་▫ skyo bar mi 'gyur▪ {MSA}na khedam āpadyate; {MSA}nodvegam āyāti▪ not become weary/fatigued/discouraged

• སྐྱོ་མེད་▫ skyo med▪ {MSA}akhinna▪ without fatigue/ weariness/discouragement

• སྐྱོང་▫ skyong▪ སྐྱོང་། བ། / ། ། ། བསྐྱང། སྐྱོང། བསྐྱངས། སྐྱོངས།▫ skyong ba / bskyang/ skyong/ bskyangs/ skyongs/▪ pā▪ keep; sustain; maintain; protect; guard

• སྐྱོངས་▫ skyongs▪ བསྐྱང། སྐྱོང། བསྐྱངས། སྐྱོངས།▫ bskyang/ skyong/ bskyangs/ skyongs/▪ pā▪ keep; sustain; maintain; protect; guard

• སྐྱོད་པ་▫ skyod pa▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod skyod bskyod skyod▪ arouse; stir; move; cause to go

• སྐྱོན་▫ skyon▪ {MSA,C,MV}doṣa; apakṣāla▪ fault; disadvantage; fallacy; defect; flaw▫ {PH}fault; mistake▫ {C}defect; hatred; faultལ་ལ་དག་ནི་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་འབར་བ་ལ་སྦྲང་བུ་དག་བཞིན་དུ་དེའི་སྐྱོན་མཐོང་།▫ la la dag ni lcags kyi thu lum 'bar ba la sbrang bu dag bzhin du de'i skyon mthong,▫ Some see the faults of that, just as insects near a metal ball of blazing iron.▫ {A4C-C}

• སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་▫ skyon dang yon tan▪ སྐྱོན། ཡོན།▫ skyon yon▪ guṇa-doṣa▪ faults/defects and good qualities; disadvantages and advantages

• སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དག་དབྱེ་བ་▫ skyon dang yon tan dag dbye ba▪ {MSA}guṇa-doṣa-bheda▪ differentiating faults and good qualities/disadvantages and advantages

• སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་▫ skyon dang yon tan du so so yang dag par rig pa▪ {MSA} doṣa-guṇa-pratisaṃvedana▪ thorough knowledge individually of faults and good qualities/ disadvantages and advantages

• སྐྱོན་དུ་མི་བྱའོ་▫ skyon du mi bya'o▪ {C}anaparād(d)ha▪ not take as a fault/defect/disadvantage▫ {C}free from guilt

• སྐྱོན་འཕེན་པ་▫ skyon 'phen pa▪ casting faults; critique; critic

• སྐྱོན་མ་མཆིས་པ་▫ skyon ma mchis pa▪ {C}nirdoṣa▪ flawless; faultless▫ {C}faultless

• སྐྱོན་མི་བརྗོད་པ་▫ skyon mi brjod pa▪ {VN} adoṣodbhāvana▪ {PH}non-fault-statement [(1) not pointing ou the fault; or (2) pointing out the non-fault] Tenses: future, present, past, imperative

• སྐྱོན་མི་འབྱུང་▫ skyon mi 'byung▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ fault will not arise

• སྐྱོན་མེད་▫ skyon med▪ {C}niyāmata; {C}nyāma; nirdoṣa▪ faultless; flawless; flawlessness▫ {C} certainly; (lit.: re-drawing); the way of salvation (of Śrāvakas and Pratyekabuddhas); the fixed condition (of Bodhisattvas); ripening; (distinctive) way of salvation (of Bodhisattvas); definite way of certain salvation

• སྐྱོན་མེད་པ་▫ skyon med pa▪ {C}acchidra; {C}niyama ▪ faultless; flawless; flawlessness▫ {C}flawless; certainly; destined; definitely; established

• སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་ཉིད་▫ skyon med pa la 'jug nyid▪ {MSA}niyāmāvakrānti▪ entry into flawlessness

• སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ▫ skyon med par 'jug pa yang dag par 'grub pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs ▪ {MV}niyāmāvakrānti-samudāgama▪ thorough establishment/accomplishing/achieving of entry into flawlessness

• སྐྱོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་▫ skyon yongs su shes▪ {MSA}doṣa-parijñāna▪ thorough knolwedge of faults/flaws/ disadvantages

• སྐྱོན་ཡོན་▫ skyon yon▪ སྐྱོན། དང་། ཡོན། ཏན།▫ skyon dang yon tan▪ faults and good qualities; disadvantages and advantages

• སྐྱོན་སེལ་བར་བྱེད་པ་▫ skyon sel bar byed pa▪ remove defects

• སྐྱོན་སེལ་མི་ནུས་པ་▫ skyon sel mi nus pa▪ བསལ། སེལ། བསལད། སེལད།▫ bsal sel bsald seld▪ [you are] not able to avoid/eradicate/remove/clear away/ eliminate/exclude the fault that...

• སྐྱོབ་ཅིང་▫ skyob cing▪ བསྐྱབ། སྐྱོབ། བསྐྱབས། སྐྱོབས།▫ bskyab/ skyob/ bskyabs/ skyobs/▪ {C}paritrāṇanā (=trāṇabhūta)▪ protecting; defending; sheltering ▫ {C}sheltering

• སྐྱོབ་པ་▫ skyob pa▪ བསྐྱབ། སྐྱོབ། བསྐྱབས། སྐྱོབས།▫ bskyab/ skyob/ bskyabs/ skyobs/▪ trā; {C}tāyin; {C}trāṇa; {MSA}paritrāṇa▪ protective; protect; guard; defend; shelter; protector; guardian; defender▫ protector; shelter; protection

• སྐྱོབ་པ་པོ་▫ skyob pa po▪ བསྐྱབ། སྐྱོབ། བསྐྱབས། སྐྱོབས། ▫ bskyab/ skyob/ bskyabs/ skyobs/▪ protector; guardian; shelter

• སྐྱོབ་པར་བྱེད་ཅིང་▫ skyob par byed cing▪ བསྐྱབ། སྐྱོབ། བསྐྱབས། སྐྱོབས།▫ bskyab/ skyob/ bskyabs/ skyobs/▪ {C} trayate▪ protect; guard; defend; shelter▫ {C} protects

• སྐྱོར་▫ skyor▪ སྐྱོར། བ།▫ skyor ba▪ recite; repeat; support; hold

• སྐྲ་▫ skra▪ {C}keśa▪ hair▫ {C}hair

• སྐྲ་ཁང་▫ skra khang▪ barber-shop

• སྐྲ་ཉག་མ་▫ skra nyag ma▪ {C}vāla▪ {C}hair

• སྐྲ་དང་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པ་▫ skra dang sbrang bu la sogs pa▪ keśa-bhramara-ādi▪ hair, bees, and so forth

• སྐྲ་སྣུམ་▫ skra snum▪ {PH}hair oil

• སྐྲ་བྲེགས་▫ skra bregs▪ {C}muṇḍa▪ {C}shaven head

• སྐྲ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་▫ skra zla la sogs pa med pa▪ asat-keśa-candra-ādi▪ non-existent hairs, moons, and so forth

• སྐྲ་ལ་ཕོག་པར་▫ skra la phog par▪ {C}bālavedha; {C} bālavedhanā▪ {C}split a hair; splitting a hair

• སྐྲ་ཤད་▫ skra shad▪ {PH}strand of hair; comb

• སྐྲ་བཤད་འཛིངས་པ་▫ skra bshad 'dzings pa▪ keśoṇḍuka ▪ hair-net

• སྐྲག་▫ skrag▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ bhaya; trāsa▪ fear; fright; terror; horror; panic; alarm; dread; fearfulness; trepidation [and corresponding verbs]

• སྐྲག་ཅིང་▫ skrag cing▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {C}uttrayayati▪ be afraid; be fearful; dread▫ {C}tremble

• སྐྲག་སྟེ་▫ skrag ste▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {C}trasati▪ be afraid; be fearful; dread▫ {C}be afraid; be alarmed Tenses: future, present, past, imperative

• སྐྲག་དང་དངང་▫ skrag dang dngang▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MV}trāsatā-māna▪ fear and dread; fear and panic

• སྐྲག་པ་▫ skrag pa▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {C}trāsu (bhavate); {C}trāso; {C,MV,MSA}trāsa; {MSA}( √tras): trasanti; {C} paritrāsaṇa; {MSA}bhaya; {MV}uttrāsa; {MV} trasana▪ fear; fright; afraid; frightened; dread▫ {C}terrified; trembling; worry

• སྐྲག་པ་དགག་པ་▫ skrag pa dgag pa▪ {MSA}trāsa-pratiṣedha▪ stopping fright; ceasing fear

• སྐྲག་པ་མེད་པ་▫ skrag pa med pa▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས། ▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MV}atrāsa▪ without fear/fright/dread

• སྐྲག་པའི་རྒྱུ་▫ skrag pa'i rgyu▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MSA}trāsa-kāraṇa▪ cause of fear/fright/dread

• སྐྲག་པའི་གནས་▫ skrag pa'i gnas▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས། ▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MSA}uttrāsa-pada; {MSA}trāsa-sthāna▪ state of fear/fright/dread

• སྐྲག་པའི་གཞིའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་▫ skrag pa'i gzhi'i gnas ma yin pa nyid▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MSA}atrāsa-pada-sthānatva ▪ not a foundation of fear/fright/dread

• སྐྲག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་▫ skrag pa'i yid kyis▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {C}trasta-manasā▪ with a mind of fear/fright/dread▫ {C} trembling in mind

• སྐྲག་པའི་སེམས་▫ skrag pa'i sems▪ mind of fright

• སྐྲག་པར་འདུ་ཤེས་པས་▫ skrag par 'du shes pas▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {C} saṃjñin▪ {C}one who perceives; has a notion of

• སྐྲག་པར་བྱ་▫ skrag par bya▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས།▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MV}uttrastavya; {MV} trāsya▪ be afraid; be fearful; dread

• སྐྲག་པར་བྱ་བ་▫ skrag par bya ba▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས། ▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MSA}uttrāsa; {MSA} ( √tras): trasitavya▪ that which is to be feared; object of fear/fright/dread

• སྐྲག་པར་བྱེད་▫ skrag par byed▪ སྐྲག སྐྲག སྐྲགས། སྐྲགས། ▫ skrag skrag skrags skrags▪ {MSA}( √tras): trāsyate; {MSA}saṃtrāsaka▪ cause fear/fright/ dread; frighten

• སྐྲད་▫ skrad▪ བསྐྲད། སྐྲོད། བསྐྲད། སྐྲོད།▫ bskrad/ skrod/ bskrad/ skrod/▪ expel

• སྐྲན་▫ skran▪ tumor

• སྐྲའི་རྩེ་མོ་▫ skra'i rtse mo▪ {C}vālāgrakoṭi▪ tip of a hair▫ {C}the fine point of the tip of the hair

• སྐྲའི་རྩེ་མོ་བརྒྱར་གཤགས་པའི་ཆ་གཅིག་▫ skra'i rtse mo brgyar gshags pa'i cha gcig▪ one hundredth of a sliver of hair

• སྐྲུན་▫ skrun▪ བསྐྲུན། སྐྲུན། བསྐྲུནད། སྐྲུནད།▫ bskrun skrun bskrund skrund▪ make; form; produce

• བརྐམ་པ་▫ brkam pa▪ desire; greed

• བརྐྱང་▫ brkyang▪ བརྐྱང་། རྐྱོང་། བརྐྱངས། རྐྱོངས།▫ brkyang rkyong brkyangs rkyongs▪ {C}prasārita; {MSA} nigṛhya (also: bag brkyang = nigṛhya)▪ extend

• བརྐྱང་མ་▫ brkyang ma▪ lalanā▪ left channel

• བརྐྱངས་▫ brkyangs▪ བརྐྱང་། རྐྱོང་། བརྐྱངས། རྐྱོངས།▫ brkyang rkyong brkyangs rkyongs▪ {C}prasārita; {MSA} nigṛhya (also: bag brkyang = nigṛhya)▪ extend

• བསྐ་བ་▫ bska ba▪ {C}kasava; {C}kasāya; kaṣāya▪ astringent▫ {C}bitter; astringent

• བསྐང་▫ bskang▪ བསྐང་། སྐོང་། བསྐངས། སྐོངས།▫ bskang skong bskangs skongs▪ fill; fulfill; complete

• བསྐངས་▫ bskangs▪ བསྐང་། སྐོང་། བསྐངས། སྐོངས།▫ bskang skong bskangs skongs▪ fill; fulfill; complete

• བསྐམ་▫ bskam▪ བསྐམ། སྐམ། བསྐམས། སྐམས།▫ bskam/ skam/ bskams/ skams/▪ {C}upaśuṣyati; {L}śuṣ▪ dry; dry up; wither▫ {C}shrivel up

• བསྐལ་མཆོག་▫ bskal mchog▪ {MSA}uttama-kalpa▪ supreme eon

• བསྐལ་དོན་▫ bskal don▪ supersensory object

• བསྐལ་པ་▫ bskal pa▪ {C,MV}kalpa▪ eon; aeon; age Tenses: future, present, past, imperative

• བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་▫ bskal pa gang gā'i klung gi bye ma snyed▪ {MSA}gaṅgā-nadī-vālikā-sama ... kalpa▪ as many eons as there are grains of sand in the Ganges

• བསྐལ་པ་གྲངས་མ་མཆིས་པ་▫ bskal pa grangs ma mchis pa▪ {C}asaṃkhyeya-kalpa▪ innumerable/ incalculable eons▫ {C}incalculable number of aeons

• བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་▫ bskal pa grangs med▪ {MSA} kalpāsaṃkhyeya▪ innumerable/incalculable eons

• བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་འདའ་བ་▫ bskal pa grangs med 'da' ba▪ passage of countless/innumerable eons

• བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་▫ bskal pa grangs med pa gsum▪ {MV}trikalpāsaṃkhyeya▪ three periods of innumerable/incalculable eons

• བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་▫ bskal pa chen po▪ mahākalpa▪ great eon

• བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་▫ bskal pa stong phrag du ma▪ {MSA}naikasahasra ... kalpa▪ many thousands of eons

• བསྐལ་པ་དཔག་མེད་▫ bskal pa dpag med▪ {MSA}ameya ... kalpa▪ immeasurable/uncalculable eons

• བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་▫ bskal pa bye ba stong▪ {MSA} kalpa-sahasra-koṭi▪ thousand ten million eons

• བསྐལ་པ་མང་པོ་▫ bskal pa mang po▪ {MSA}bahu-kalpa ▪ many eons

• བསྐལ་པ་རྫོགས་ལྡན་▫ bskal pa rdzogs ldan▪ kṛtayuga▪ {PH}age of perfection [first of the four ages of the aeon]

• བསྐལ་པའི་མེ་འབར་བ་▫ bskal pa'i me 'bar ba▪ {C} kalpoddāha▪ blazing fire [at the end] of an eon▫ {C}universal conflagration (raging) at the end of an aeon

• བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་▫ bskal bzang rgya mtsho▪ Kel-sang-gya-tsho [1708-1757, the Seventh Dalai Lama]

• བསྐུམ་▫ bskum▪ བསྐུམ། སྐུམ། བསྐུམས། སྐུམས།▫ bskum/ skum/ bskums/ skums/▪ {C}samiñjita▪ to contract; draw in; withdraw; bend [as in bending limbs]▫ {C}bending

• བསྐུམས་▫ bskums▪ བསྐུམ། སྐུམ། བསྐུམས། སྐུམས།▫ bskum/ skum/ bskums/ skums/▪ {MSA}kucitaka (=saṃkucitaka)▪ to contract; draw in; withdraw; bend [as in bending limbs]

• བསྐུར་▫ bskur▪ བསྐུར། སྐུར། བསྐུརད། སྐུརད།▫ bskur/ skur/ bskurd/ skurd/▪ {MSA}abhiṣikta; {MSA}abhiṣeka▪ bestow; make someone carry; send

• བསྐུར་བ་▫ bskur ba▪ {C}netavya▪ {C}should be guided

• བསྐུར་བྱས་▫ bskur byas▪ satkṛtya (=śrī-paṭṭa-bandhdināviśeṣapada sthāpanāt = maṇḍala-ādi-karaṇāt)▪ {C}having honored

• བསྐུལ་▫ bskul▪ བསྐུལ། སྐུལ། བསྐུལད། སྐུལད།▫ bskul/ skul/ bskuld/ skuld/▪ rouse; arouse; entreat; urge on; incite; urge; exhort

• བསྐུལ་▫ bskul▪ བསྐུལ། སྐུལ། བསྐུལད། སྐུལད།▫ bskul/ skul/ bskuld/ skuld/▪ rouse; arouse; entreat; urge on; incite; urge; exhort

• བསྐུལ་ཅིང་▫ bskul cing▪ {C}codayati▪ arouse; entreat; urge on; incite; urge; exhort▫ {C}exhort; warn against; make the charge

• བསྐུལ་ན་▫ bskul na▪ {L}preṣita▪ if/when dispatched/ aroused/entreated/urged on/incited/urged/ exhorted

• བསྐུལ་བ་▫ bskul ba▪ བསྐུལ། སྐུལ། བསྐུལད། སྐུལད།▫ bskul/ skul/ bskuld/ skuld/▪ {MSA}prerita; {MSA} samādāpana▪ rouse; arouse; entreat; urge on; incite; urge; exhort

• བསྐུལ་བའི་སྤང་བ་▫ bskul ba'i spang ba▪ {PH}offense of encouraging [gifts]

• བསྐུལ་བར་བྱེད་▫ bskul bar byed▪ {C}codayati▪ arouse; entreat; urge on; incite; urge; exhort; cause to arouse▫ {C}exhort

• བསྐུལ་བྱེད་▫ bskul byed▪ {LCh} cunda▪ {PH}Cunda

• བསྐུལ་བྱེད་རྡོ་རྗེ་མ་▫ bskul byed rdo rje ma▪ {GST} cundavajrī▪ {PH}Cundavajrī Tenses: future, present, past, imperative

• བསྐུལ་མ་▫ bskul ma▪ exhortation; entreaty; urging on; inciting; urging

• བསྐུལ་མ་མཛད་པ་བཞིན་▫ bskul ma mdzad pa bzhin▪ in accordance with the exhortation/urging

• བསྐུལ་ཚིག་▫ bskul tshig▪ {PH}imperative [grammatical term]

• བསྐོ་བ་▫ bsko ba▪ བསྐོ། སྐོ། བསྐོས། སྐོས།▫ bsko sko bskos skos▪ order; command

• བསྐོར་▫ bskor▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད།▫ bskor skor bskord skord▪ pravartate▪ encircle; surround; revolve; circumambulate; turn round; turn [a wheel]

• བསྐོར་མགོ་▫ bskor mgo▪ {PH}computational sequence

• བསྐོར་པ་▫ bskor pa▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད།▫ bskor skor bskord skord▪ {L}pravartate▪ encircle; surround; revolve; circumambulate; turn round; turn [a wheel]▫ turn; spread; proceeds; takes place; moves forward

• བསྐོར་བ་▫ bskor ba▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད།▫ bskor skor bskord skord▪ {C}parivarta; {C}nirdeśa; {MSA} (pra √vṛt): pravartayati; {C}pravartanā▪ encircle; surround; revolve; circumambulate; turn round; turn [a wheel]▫ {C}chapter; revolution; exposition; book; section; revolving; turning

• བསྐོར་བ་བྱས་ནས་▫ bskor ba byas nas▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད།▫ bskor skor bskord skord▪ {C}pradakṣiṇīkṛtya ▪ having circumambulated/ encircled/ surrounded/ revolved/turned▫ {C}circulate around; circumambulate

• བསྐོར་བར་བྱ་▫ bskor bar bya▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད། ▫ bskor skor bskord skord▪ {C}pravartayati; {C} utpādayiṣyati▪ encircle; surround; revolve; circumambulate; turn round; turn [a wheel]▫ {C}spread; turn

• བསྐོར་བྱས་ནས་▫ bskor byas nas▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད། ▫ bskor skor bskord skord▪ {C}vartitva▪ having circumambulated/ encircled/ surrounded/ revolved/turned▫ {C}having turned

• བསྐོལ་ཐང་▫ bskol thang▪ {NOC} kvātha▪ {PH} decoction (of)

• བསྐོལ་བའི་ཐང་▫ bskol ba'i thang▪ {NOC} kaṣāya▪ {PH}decoction (of)

• བསྐྱང་▫ bskyang▪ བསྐྱང། སྐྱོང། བསྐྱངས། སྐྱོངས།▫ bskyang/ skyong/ bskyangs/ skyongs/▪ keep; sustain; maintain; protect; guard

• བསྐྱང་ནུལ་▫ bskyang nul▪ {PH}clay-floor

• བསྐྱངས་▫ bskyangs▪ བསྐྱང། སྐྱོང། བསྐྱངས། སྐྱོངས།▫ bskyang/ skyong/ bskyangs/ skyongs/▪ keep; sustain; maintain; protect; guard

• བསྐྱབ་▫ bskyab▪ བསྐྱབ། སྐྱོབ། བསྐྱབས། སྐྱོབས།▫ bskyab/ skyob/ bskyabs/ skyobs/▪ {L}rakṣita▪ protect; defend; guard

• བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་བོར་▫ bskyab par bya ba'i sems can yal bar bor▪ {MSA}trātavya-sattvopekṣā▪ abandon/neglect sentient beings who are to be protected

• བསྐྱར་ཟློས་▫ bskyar zlos▪ {PH}repeated; repetition

• བསྐྱུད་པ་▫ bskyud pa▪ {L}pramoṣa▪ loss; forgetfulness ▫ deluded

• བསྐྱེད་▫ bskyed▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}avaropaṇa; upadyati; kurute; saṃjanayati; janeti (=janayati); janita; upādayāti; {MSA}adhi (=adhyāropa); {MSA}ādhi; utpāda; utpādayanti; prabhavaḥ; vṛddhi; {MV}avaropita; ādhāna; āropita; utpādita; ropita; vihita▪ generate; produce; engender▫ {C}arise; set up; planting; suffers; create; engender; generated; produced

• བསྐྱེད་ཅིང་▫ bskyed cing▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}upabandhati; {C} upapadyat▪ generate; produce; engender▫ {C} extend to

• བསྐྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་▫ bskyed cing yongs su bsngo ba▪ {C}avaropaṇatā▪ generate and thoroughly dedicate; produce and thoroughly dedicate; engender and thoroughly dedicate▫ {C}planting

• བསྐྱེད་དང་རྫོགས་པ་ཟུང་འཇུག་▫ bskyed dang rdzogs Tenses: future, present, past, imperative pa zung 'jug▪ {PH}union of generation and completion [stages]

• བསྐྱེད་དེ་▫ bskyed de▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}māpayitvā▪ produce; generate; engender▫ {C}having planted

• བསྐྱེད་ནས་▫ bskyed nas▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}māpayitvā; {C}upādayāti ▪ produce; generate; engender▫ {C}having planted; produces

• བསྐྱེད་ནས་བཟུང་སྟེ་▫ bskyed nas bzung ste▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}upādu (=upādāya)▪ {C}beginning with

• བསྐྱེད་པ་▫ bskyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}saṃjanayati; {C} prasavanti; {C,MV}avaropita; {MSA,MV}ādhāna; {MSA}āvaha; {MSA}āvāhaka; {MV}āropita; {MV,C}utpatti; {MV}utpāda; {C}utpādayati; {MSA,MV}utpādita; {MV}upagama-prabhavana; {MSA}upapādana; {C}upādayāti; {C}jananī; {MSA}( √jan): janayanti; {M▪ generate; produce; engender▫ {C}having planted; beget(s); create; generate; genesis; arise; raise; give rise to; cause to be produced; bring forth; produces; creator; begettor; genetrix; drew their strength from; brought about (from); brought forth; derives its dignity; one discerns;

• བསྐྱེད་པ་ནས་▫ bskyed pa nas▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད། ▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}upādu▪ {C} beginning with

• བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་▫ bskyed pa'i 'bras bu▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ effects that are produced

• བསྐྱེད་པར་བགྱིད་▫ bskyed par bgyid▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}janayati▪ produce; generate; engender▫ {C}generate

• བསྐྱེད་པར་འགྱུར་▫ bskyed par 'gyur▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}janayati▪ produce; generate; engender▫ {C}generate

• བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་▫ bskyed par bya ba▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MV} utpādanīyatva; {MV}utpādayitavya; {MV} utpāditavya▪ that which is/is to be produced/ generated/engendered

• བསྐྱེད་པར་བྱའོ་▫ bskyed par bya'o▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད། ▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}avaropitavya▪ will produce/generate/engender; should produce/ generate/engender; that which is/is to be produced/generated/engendered▫ {C}must plant

• བསྐྱེད་པར་བྱས་ལ་▫ bskyed par byas la▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}saṃjanayati ▪ produce; generate; engender▫ {C}create; generate

• བསྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་▫ bskyed par byed de▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}vardhayati▪ increase▫ {C}increase; strengthen

• བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་▫ bskyed par byed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}janetrī▪ producer; generator; engenderer; creator▫ {C} genetrix; begettor; creator

• བསྐྱེད་པར་མཛད་པ་▫ bskyed par mdzad pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA} janaka▪ producer; generator; engenderer; creator

• བསྐྱེད་བྱ་▫ bskyed bya▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ janya▪ object produced; that which is produced

• བསྐྱེད་བྱེད་▫ bskyed byed▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}utpadyate▪ producer▫ {C}is produced; appear; arises

• བསྐྱེད་འབྲས་▫ bskyed 'bras▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ effect of production

• བསྐྱེད་རིམ་▫ bskyed rim▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {ME} utpattikrama▪ stage of generation; generation stage

• བསྐྱོད་▫ bskyod▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod skyod bskyod skyod▪ {C}cālayati; kṣobhya; īrita (=prerita); {MSA}kampana▪ arouse; stir; move; cause to go▫ {C}shake off; deflect

• བསྐྱོད་ན་▫ bskyod na▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod Tenses: future, present, past, imperative skyod bskyod skyod▪ {C}veṣṭate (adhi mātram)▪ {C}is (all) twisted

• བསྐྱོད་པ་▫ bskyod pa▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod skyod bskyod skyod▪ {C}kṣobhya; {C}īrita (=prerita); {C}cālayati; {MSA}kampana▪ arouse; stir; move; cause to go▫ {C}agitated; angry; stirred; said to be; driven along; shake off; deflect

• བསྐྱོད་པར་བགྱིད་ལགས་▫ bskyod par bgyid lags▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod skyod bskyod skyod▪ {C} uccālayati▪ {C}free oneself from

• བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་▫ bskyod par mi nus▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod skyod bskyod skyod▪ {C} asamprakampyo▪ unmovable; unshakeable▫ {C} unshakeable

• བསྐྱོད་མི་ནུས་སོ་▫ bskyod mi nus so▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod skyod bskyod skyod▪ {C}cālayati▪ cannot be moved; cannot be shaken; cannot be deflected; cannot move▫ {C}shake off; deflect

• བསྐྲད་▫ bskrad▪ expel

• བསྐྲུན་▫ bskrun▪ བསྐྲུན། སྐྲུན། བསྐྲུནད། སྐྲུནད།▫ bskrun skrun bskrund skrund▪ {C}samāgamati (=prādurbhavanti); {C}upta▪ make; form; produce▫ {C}are brought along; are assembled; come forth; sown

• བསྐྲུན་པ་▫ bskrun pa▪ བསྐྲུན། སྐྲུན། བསྐྲུནད། སྐྲུནད།▫ bskrun skrun bskrund skrund▪ craft; make; form; produce

• ཁ་▫ kha▪ {C,MSA}mukha; {C}raśmi-mukha; {C} daṃśana▪ mouth; opening; face; area; verb + kha or ka = about to (do something)▫ {PH} mouth; face; faction; division▫ {C}face; door; marvellous power(?); so also(?)ཁ་གཉིས་▫ two factions▫ {Red Annals}

• བྱེ་▫ bye▪ {PH}sand

• ཁ་སྐོང་བ་▫ kha skong ba▪ བསྐང་། སྐོང་། བསྐངས། སྐོངས། ▫ bskang skong bskangs skongs▪ fill out [as in replacing a missing syllable in a line of poetry with an extra syllable]

• ཁ་བསྐང་▫ kha bskang▪ fill-in (filling in the holes or gaps); making up for shortage

• ཁ་བསྐོང་▫ kha bskong▪ fill-in (filling in the holes or gaps); making up for shortage

• ཁ་རྒྱབ་▫ kha rgyab▪ {PH}backward

• ཁ་རྒྱབ་ངོས་▫ kha rgyab ngos▪ {PH}facing backward

• ཁ་ཅིག་▫ kha cig▪ someone; some; a certain [person]

• ཁ་ཅིག་ཏུ་▫ kha cig tu▪ in some

• ཁ་ཅིག་ན་རེ་▫ kha cig na re▪ someone; some; a certain [person]

• སྲིན་གྱི་ཁ་ཆུ་▫ srin gyi kha chu▪ {PH}silken threads; insect's cocoon

• ཁ་ཆེ་▫ kha che▪ kaṣmīr▪ Kaṣmīr is dot under correct? slash in next item; Moslems; Kashmiri

• ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་▫ kha che bye brag smra ba▪ kaśmīri vaibhāṣika▪ Kaśmīri Vaibhāṣika; Kaṣmīri Proponent(s) of the Great Exposition

• ཁ་ཏོན་▫ kha ton▪ recitation

• ཁ་ཏོན་དུ་▫ kha ton du▪ {C}svādhyāyati; s what is this "s"? {C}vādhyāyanti▪ in recitation▫ {C}repeat

• ཁ་ཏོན་དུ་བྱ་▫ kha ton du bya▪ {C}svādhyāyati▪ recite▫ {C}repeat

• ཁ་ཏོན་དུའང་བྱེད་▫ kha ton du'ang byed▪ {C} svādhyāyanti▪ do also in recitation▫ {C}repeat

• ཁ་ཏོན་བྱང་བར་བྱས་▫ kha ton byang bar byas▪ འབྱང་ ། འབྱངས། བྱང་། འབྱོངས།▫ 'byang 'byangs byang 'byongs ▪ {C}vacasā paricita▪ learned recitation▫ {C} religious texts (?)

• ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་▫ kha ton byed pa▪ {MV}svādhyāya; {MV} svādhyāyana▪ perform recitation

• ཁ་གཏམ་▫ kha gtam▪ {PH}oral tradition

• ཁ་སྟེང་དུ་▫ kha steng du▪ {PH}upon; above

• ཁ་ཐུར་▫ kha thur▪ {PH}downwards

• ཁ་ཐུར་དུ་▫ kha thur du▪ {PH}downwards Tenses: future, present, past, imperative

• བྱེ་ཐེམ་▫ bye them▪ {PH}sand dune

• ཁ་འཐོར་བ་▫ kha 'thor ba▪ scattered

• ཁ་དོག་▫ kha dog▪ varṇa▪ color

• ཁ་དོག་ཁོ་རང་▫ kha dog kho rang▪ color itself▫ {GD:253} hypothetical color in general

• ཁ་དོག་གི་གཟུགས་▫ kha dog gi gzugs▪ color-form; form that is a color

• ཁ་དོག་སྔོན་པོ་▫ kha dog sngon po▪ {MSA}nīla-varṇa▪ blue color; color blue

• ཁ་དོག་གཅིག་ཏུ་▫ kha dog gcig tu▪ {C}eka-varṇa▪ as one color; in one color▫ {C}of one color

• ཁ་དོག་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་▫ kha dog dang dri dang ro dang reg bya▪ {MSA}varṇa-gandha-rasa-sparśa ▪ color, odor, taste, and tangible object

• ཁ་དོག་དུ་མ་▫ kha dog du ma▪ {C}aneka-varṇa▪ many colors; many colored; multi-colored▫ {C}many-colored

• ཁ་དོག་སྣ་ལྔ་▫ kha dog sna lnga▪ {PH}variegated five-colored

• ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་▫ kha dog sna tshogs pa▪ {C} nānāvarṇa▪ variegated in color; having various colors▫ {C}various-colored

• ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་▫ kha dog phun sum tshogs pa▪ {MSA}varṇa-saṃpanna▪ excellent color; fulfilment of color

• ཁ་དོག་ཡིན་ན་▫ kha dog yin na▪ if [something] is a color; whatever is a color

• ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་▫ kha dog la sogs pa rnam par 'gyur ba▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MSA}varṇādi-vipariṇāma▪ changes/transformations in color and so forth

• ཁ་དོག་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་▫ kha dog las shin tu 'das pa ▪ {C}abhikrānta-abhikrānta-varṇā▪ {C}who have quite passed beyond materiality of any kind

• ཁ་དོག་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་▫ kha dog shin tu 'jam pa▪ {C} ślakṣṇa-cchavitā▪ {C}his skin is smooth

• ཁ་དོག་སེར་པོ་▫ kha dog ser po▪ {MSA}pīta-varṇa▪ yellow color

• ཁ་དྲག་གི་ཚིག་▫ kha drag gi tshig▪ vicious mouth (words of a vicious mouth)

• ཁ་དྲང་▫ kha drang▪ {PH}straight-forward; forthright

• ཁ་མདུན་▫ kha mdun▪ {PH}forward

• ཁ་མདུན་ངོས་▫ kha mdun ngos▪ {PH}facing forward

• ཁ་ན་མ་ཐོ་▫ kha na ma tho▪ {MSA}avadya▪ {PH} unseemliness

• ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་▫ kha na ma tho ba▪ {MSA}avadya▪ unseemliness; fault; blemish; blame▫ {PH} unspeakable/unseemliness▫ རེ་ཞིག་འདོར་བ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་དོ།▫ re zhig 'dor ba la kha na ma tho ba med do▫ There is no unseemliness in temporarily putting this aside.▫ {PGP-121}

• ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་▫ kha na ma tho ba dang bcas pa▪ {MSA,C} sāvadya▪ involving unseemliness; faulty▫ {C}has blemishes; faulty

• ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་▫ kha na ma tho ba phra rab tsam▪ {MSA}anu-mātra ... avadya▪ even/just a slight unseemliness/fault

• ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་མངའ་བ་▫ kha na ma tho ba mi mnga' ba ▪ མངའ། མངའ། མངའ། མངའ།▫ mnga' mnga' mnga' mnga' ▪ {C}anavadya▪ without unseemliness; faultless; not involving unseemliness▫ {C}faultless

• ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་▫ kha na ma tho ba med pa▪ {MSA,C}anavadya; {MSA}niravadya▪ without unseemliness; faultless; not involving unseemliness▫ {C}faultless

• ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལས་ཅན་ཡིན་པ་▫ kha na ma tho ba med pa'i las can yin pa▪ {MSA}anavadya-karmatva ▪ having acitivities that are without unseemliness/ fault

• ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་ཡུལ་▫ kha na ma tho med yul▪ {MSA} anavadya-viṣaya▪ objects without unseemliness; areas without unseemliness

• ཁ་ནང་▫ kha nang▪ antarmukha▪ inwards; internal; Tenses: future, present, past, imperative inside

• ཁ་ནང་ལྟའི་ཆ་▫ kha nang lta'i cha▪ བལྟ། ལྟ། བལྟས། ལྟོས། ▫ blta lta bltas ltos▪ factor directed inwards▫ {GD:603} an internal cognition [which perceives the objectal aspect of an external object]

• ཁ་ནང་ལྟས་ཀྱི་འགྲོས་▫ kha nang ltas kyi 'gros▪ བལྟ། ལྟ། བལྟས། ལྟོས།▫ blta lta bltas ltos▪ type which is directed inwards

• ཁ་ནང་བསྟན་▫ kha nang bstan▪ ཁ། ནང་། དུ། བསྟན། པ།▫ kha nang du bstan pa▪ facing inwards; directed inwards

• ཁ་ནང་དུ་བསྟན་པ་▫ kha nang du bstan pa▪ ཁ། ནང་། བསྟན།▫ kha nang bstan▪ facing inwards; directed inwards

• ཁ་སྤོས་▫ kha spos▪ move over

• ཁ་ཕྱར་▫ kha phyar▪ {C}pragalbha▪ {C}arrogant

• ཁ་ཕྱིར་▫ kha phyir▪ outwards; directed outwards

• ཁ་ཕྱིར་ལྟའི་ཆ་▫ kha phyir lta'i cha▪ བལྟ། ལྟ། བལྟས། ལྟོས། ▫ blta lta bltas ltos▪ factor directed outwards▫ {GD:603} an external cognition [which perceives an external object]

• ཁ་ཕྱིར་ལྟས་ཀྱི་འགྲོས་▫ kha phyir ltas kyi 'gros▪ བལྟ། ལྟ། བལྟས། ལྟོས།▫ blta lta bltas ltos▪ type which is directed outwards

• ཁ་ཕྱིར་བསྟན་▫ kha phyir bstan▪ ཁ། ཕྱིར། བསྟན། པ།▫ kha phyir bstan pa▪ facing outwards; directed outwards

• ཁ་ཕྱིར་བསྟན་པ་▫ kha phyir bstan pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ directed outwards; facing outwards

• ཁ་འཕངས་པ་▫ kha 'phangs pa▪ referred (the matter) to

• ཁ་བ་▫ kha ba▪ tikta▪ bitter▫ {PH}snow; bitter

• ཁ་བ་ཅན་གྱི་ཡུལ་▫ kha ba can gyi yul▪ {PH}Land of Snows (Tibet)

• ཁ་བའི་རོ་▫ kha ba'i ro▪ bitter taste

• ཁ་བྱང་▫ kha byang▪ {PH}label; index; register; introduction▫ ཡ་ཙེ་ནས་སློབ་དཔོན་འོད་ཟེར་སེང་གེས་ཕུལ་བ་[ཞེས་ ]བྱ་བའི་ཁ་བྱང་ཅན།▫ ya tse nas slob dpon 'od zer seng ges phul ba [zhes] bya ba'i kha byang can;▫ [It] has a label that states that [it] was offered from Yatsé by Master Öser Sengé.▫ {GCG} p. 26/46

• ཁ་བྱང་▫ kha byang▪ {PH}[identifying] note

• ཁ་བྱེ་▫ kha bye▪ [mouth-open]; to blossom

• ཁ་བྱེ་བ་▫ kha bye ba▪ འབྱེ། / ། འབྱེ། / ། བྱེ། / ། འབྱེས།▫ 'bye / 'bye / bye / 'byes/▪ to blossom

• ཁ་འབུས་པ་▫ kha 'bus pa▪ {C} saṅībhūta (?)▪ {C}open out his blossoms

• ཁ་འབྱེ་▫ kha 'bye▪ འབྱེ། / ། འབྱེ། / ། བྱེ། / ། འབྱེས།▫ 'bye / 'bye / bye / 'byes/▪ to blossom

• ཁ་འབྱེད་▫ kha 'byed▪ དབྱེ། འབྱེད། ཕྱེ། / ཕྱེས།▫ dbye/ 'byed/ phye /phyes/▪ open; blossom

• ཁ་འབྱེས་▫ kha 'byes▪ དབྱེ། འབྱེད། ཕྱེ། / ཕྱེས།▫ dbye/ 'byed/ phye /phyes/▪ open; blossom

• ཁ་སྦྱོར་▫ kha sbyor▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ face to face in [sexual] union

• ཁ་སྦྱོར་གྱི་ལུས་▫ kha sbyor gyi lus▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད། ▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ bodies [of god and goddess] face to face [in sexual union]

• ཁ་མ་▫ kha ma▪ one who is about [to do something]

• ཁ་ཚོན་གཅོད་▫ kha tshon gcod▪ make a decision; limit

• ཁ་ཚོན་གཅོད་དཀའ་བས་དཔྱོད་པའི་སྒོ་ཙམ་བཀོད་དོ་▫ kha tshon gcod dka' bas dpyod pa'i sgo tsam bkod do▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ Since it is difficult to make a decision, [I] have stated just the beginnings of analysis

• ཁ་ཚོན་ཆོད་པ་▫ kha tshon chod pa▪ limited; decided

• ཁ་ཞེ་མི་མཐུན་པ་▫ kha zhe mi mthun pa▪ discordance of mouth and heart{TGP-77}

• ཁ་ཞེང་ཆེ་▫ kha zheng che▪ {PH}vast and open

• ཁ་ཟས་▫ kha zas▪ {MSA}bhojana; {MSA}bhojya; {C} Tenses: future, present, past, imperative bhaktāgra▪ food; fare; foodstuff; provisions▫ {C}refectory

• ཁ་ཟས་ཆུང་ངུ་འཚལ་བར་འགྱུར་▫ kha zas chung ngu 'tshal bar 'gyur▪ བཙལ། འཚོལ། བཙལད། ཚོལད།▫ btsal 'tshol btsald tshold▪ {C}alpa-āhāra▪ seek a litte food▫ {C}takes little food

• ཁ་ཟས་ཞིམ་པོ་▫ kha zas zhim po▪ {MSA}mṛṣṭa ... aśana ▪ delicious food

• ཁ་ལག་▫ kha lag▪ food

• ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་▫ kha lo bsgyur ba▪ བསྒྱུར། སྒྱུར། བསྒྱུརད། སྒྱུརད། ▫ bsgyur sgyur bsgyurd sgyurd▪ {C}sārathi▪ {C} charioteer

• ཁ་ཤ་▫ kha sha▪ spotted deer

• ཁ་ཤགས་▫ kha shags▪ dispute; argue; use rough language

• ཁ་ས་▫ kha sa▪ yesterday

• ཁ་གསབ་▫ kha gsab▪ {PH}everyday expressions

• ཁྭ་ཏ་▫ khwa ta▪ magpie

• ཁག་▫ khag▪ {PH}units; sections; types; parts

• ཁང་▫ khang▪ house; building; dwelling; abode; domicile; habitation; structure; edifice; institute

• ཁང་ཁྱིམ་▫ khang khyim▪ [house-home]; house; home; residence

• ཁང་སྟེང་▫ khang steng▪ {PH}upper level of a house

• ཁང་པ་▫ khang pa▪ {C}prāsāda▪ house; building; dwelling; abode; domicile; habitation; structure; edifice; institute▫ {C}palatial building; palace

• ཁང་པ་བཀྲ་བ་▫ khang pa bkra ba▪ {PH}whitewashed house

• འོག་ཁང་▫ 'og khang▪ {PH}cellar▫ འོག་ཁང་གི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་དུ་འཕངས་པས་ཐམས་ཅད་ཆུད་ཟོས།▫ 'og khang gi phyag dar khrod du 'phangs pas thams cad chud zos;▫ Because [they] were thrown into a rubbish heap in the cellar, all [of the texts] were wasted.▫ {GCG} p.17

• ཁད་པ་▫ khad pa▪ verb + la + khad pa = on the verge of (verb)▫ དབང་བསྐུར་ལ་ཁད་པ་▫ dbang bskur la khad pa▫ on the verge of bestowing initiation/ empowerment

• ཁབ་▫ khab▪ {PH}court; residence

• ཁབ་དང་མེ་བཙའ་▫ khab dang me btsa'▪ {PH} cauterization and moxibustion

• ཁམ་གྱི་ཟས་▫ kham gyi zas▪ morsels of food [i.e., ordinary food]; morsel food

• ཁམ་ཆེ་བ་▫ kham che ba▪ {PH}great activity; great deed▫ དེ་ལྟར་བཀུར་སྟི་ཁམ་ཆེ་བ་མཛད་པས་ཆོས་ལ་མི་དད་པའི་བློན་པོ་དབས་སྟག་རྣ་ཅན་སོགས་ཀྱིས་ལྐོག་བསད་བྱས།▫ [He] made offerings in this manner, and because of performing such great deeds, he was secretly killed by Minister We-tak Na-jen and other, who had no fith in the Dharma.▫ {TDCM}

• ཁམ་ཆེས་བ་▫ kham ches ba▪ {PH}great activity; great deed

• ཁམས་▫ khams▪ {MSA,MV,C}dhātu▪ Kham (place in eastern Tibet); constituent; basic constituent; realm; element; disposition; type; constitution [as in health]▫ {PH}constituent; element; basic constituent; disposition; type; constitution; Kham [eastern province of Tibet]▫ གཟུགས་ཁམས་▫ gzugs khams▫ form realm (rūpadhātu) Divisions: དབྱེ་བ། ༡་འདོད་ཁམས་༢་གཟུགས་ཁམས་༣་གཟུགས་ མེད་ཁམས༏་དབྱེ་བ་ཡུལ་དྲུག་དབང་པོ་དྲུག་རྣམ་ཤེས་དྲུག་དང་བཅོ་བརྒྱད༎་▫ dbye ba/ 1 'dod khams/ 2 gzugs khams/ 3 gzugs med khams; dbye ba/ yul drug dbang po drug rnam shes drug dang bco brgyad//▫ Div.: (1) desire realm; (2) form realm; (3) formless realm · Div.: the eighteen consisting of the six objects, the six sense powers, and the six consciousnesses

• ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་▫ khams kyi rgyal po▪ {C}koṭṭa-rājan▪ {C}commander of a fort

• ཁམས་གོང་མ་▫ khams gong ma▪ upper realm

• ཁམས་གོང་མ་གཉིས་▫ khams gong ma gnyis▪ {PH}two upper realms [Form and Formless]

• ཁམས་རྒྱས་པ་▫ khams rgyas pa▪ {MSA}dhātu-puṣṭi▪ Tenses: future, present, past, imperative increase the constitution [as in increasing health]

• ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་▫ khams bco brgyad▪ eighteen constituents

• ཁམས་ཆེན་▫ khams chen▪ {PH}major constituents

• ཁམས་གཉིས་རྟས་པ་▫ khams gnyis rtas pa▪ བརྟའ། བརྟ། བརྟས། རྟས།▫ brta' brta brtas rtas▪ {MSA} dvaya-dhātu-puṣṭatā▪ increase/improve the two constituents; improve health

• ཁམས་རྟས་པ་▫ khams rtas pa▪ བརྟའ། བརྟ། བརྟས། རྟས། ▫ brta'/ brta/ brtas/ rtas/▪ {MSA}dhātu-puṣṭatā; {MSA}dhātu-puṣṭi▪ increase/improve the two constituents; improve health

• ཁམས་རྟས་པར་བྱེད་པ་▫ khams rtas par byed pa▪ བརྟའ། བརྟ། བརྟས། རྟས།▫ brta'/ brta/ brtas/ rtas/▪ {MSA} dhātu-puṣṭi▪ increase the constituents; improve the constituents; improve health

• ཁམས་བརྟས་པ་▫ khams brtas pa▪ བརྟའ། བརྟ། བརྟས། རྟས།▫ brta'/ brta/ brtas/ rtas/▪ {MV}dhātu-puṣṭi▪ increase the constituents; improve the constituents; improve health

• ཁམས་བརྟས་བྱེད་▫ khams brtas byed▪ {MV}dhātu-puṣṭi ▪ that which increases/improves the constituents; that which improves health

• ཁམས་ཐ་དད་པ་▫ khams tha dad pa▪ {L}dhātu nānātva▪ various constituents▫ Divisions: དབྱེ་བ། ཡུལ་དྲུག་དབང་པོ་དྲུག་རྣམ་ཤེས་དྲུག་དང་བཅོ་བརྒྱད༎་▫ dbye ba/ yul drug dbang po drug rnam shes drug dang bco brgyad//▫ Div.: the eighteen consisting of the six objects, the six sense powers, and the six consciousnesses

• ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་▫ khams dang skye mched▪ {MV} dhātv-āyatana▪ constituents and sense spheres; [eighteen] constituents and [twelve] sense spheres

• ཁམས་དུ་མ་▫ khams du ma▪ {L}dhātv anekatva▪ manifold constituents▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་ས་༢་ཆུ་༣་མེ་༤་རླུང་༥་ནམ་མཁའ་༦་རྣམ་པར་ཤེས་པ་▫ dbye ba/ 1 sa/ 2 chu/ 3 me/ 4 rlung / 5 nam mkha'/ 6 rnam par shes pa/▫ Div.: (1) earth; (2) water; (3) fire; (4) wind; (5) space; (6) consciousness

• ཁམས་དྲུག་▫ khams drug▪ six constituents

• ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་▫ khams sna tshogs mkhyen pa'i stobs▪ power of exalted knowledge of the varieties of dispositions

• ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་▫ khams sna tshogs pa▪ {L}dhātu nānātva▪ various constituents▫ Divisions: དབྱེ་བ། ཡུལ་དྲུག་དབང་པོ་དྲུག་རྣམ་ཤེས་དྲུག་དང་བཅོ་བརྒྱད༎་▫ dbye ba/ yul drug dbang po drug rnam shes drug dang bco brgyad//▫ Div.: the eighteen consisting of the six objects, the six senses, and the six consciousnesses

• ཁམས་གཞན་▫ khams gzhan▪ {MSA}anya-dhātu▪ other constituents

• ཁམས་ཡན་ཆད་▫ khams yan chad▪ {PH}Kham and regions to the west

• ཁམས་ལ་མཁས་▫ khams la mkhas▪ {MV}dhātu-kauśalya▪ skill in the constituents

• ཁམས་གསུམ་▫ khams gsum▪ ཁམས། གསུམ། པ།▫ khams gsum pa▪ {C}tridhātu; {C}traidhātuka▪ the three realms [i.e., desire realm ('dod khams, kāmadhātu), form realm (gzugs khams, rūpadhātu), and formless realm (gzugs med khams, arūpyadhātu)]▫ {C}the triple world; what is in (or: what belongs to) the triple world

• ཁམས་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་▫ khams gsum gyi gnyen po nyid▪ the very antidote to the three realms

• ཁམས་གསུམ་གྱི་ས་▫ khams gsum gyi sa▪ {PH}the levels of the three realms

• ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་▫ khams gsum thams cad kyi dbang po▪ {C}sarva-traidhātuka-adhipati ▪ lord of all three realms▫ {C}sarva-traidhātuka-adhipati [name of a Buddha]

• ཁམས་གསུམ་དག་ལ་▫ khams gsum dag la▪ {C} traidhātuka▪ in the three realms▫ {C}the triple world; what is in (or: what belongs to) the triple world Tenses: future, present, past, imperative

• ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པ་▫ khams gsum du gtogs pa ma yin pa▪ not contained within the three realms

• ཁམས་གསུམ་འདུས་བྱས་▫ khams gsum 'dus byas▪ འདུ། འདུ་ / འདུད། འདུས། འདུས།▫ 'du 'du/'dud 'dus 'dus▪ {MSA}traidhātu-kātma-saṃskāra▪ compounded phenomena of the three realms

• ཁམས་གསུམ་སྣོད་བཅུད་▫ khams gsum snod bcud▪ {PH}environment and [its] inhabitants of the three realms

• ཁམས་གསུམ་པ་པོ་▫ khams gsum pa po▪ {C}traidhātuka ▪ {C}the triple world; what is in (or: what belongs to) the triple world

• ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་▫ khams gsum pa'i nyon mongs pa spong ba▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས། ▫ spang spong spangs spongs▪ {MSA}tridhātu-kleśa-prahāṇa▪ abandon the afflictions/afflictive emotions of the three realms

• ཁམས་གསུམ་པོ་▫ khams gsum po▪ traidhātuka▪ all three realms

• ཁམས་གསུམ་མ་ལུས་པ་ལས་▫ khams gsum ma lus pa las▪ {C}traidhātukānta▪ from the entirety of the three realms▫ {C}the triple world

• ཁམས་གསུམ་ལ་བཅིངས་པར་གྱུར་པ་▫ khams gsum la bcings par gyur pa▪ {C}traidhātuka-bandhana-gata▪ bound in the three realms▫ {C}imprisoned in the triple world

• ཁམས་གསུམ་ས་དགུ་▫ khams gsum sa dgu▪ three realms and nine levels

• ཁར་གཅོད་པ་ལ་▫ khar gcod pa la▪ {C}nigraha▪ {C} refutation

• ཁར་ཡས་ཁར་ཡས་▫ khar yas khar yas▪ {PH} inexplicable numbers▫ དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁར་ཡས་ཁར་ཡས་ཞེས་བྱ་བ་སྙེད་ཀྱི་སྐུ་གདུང་རིང་བསྲེལ་རྣམས་གནས་སོ།▫ de bzhin gshegs pa khar yas khar yas zhes bya ba snyed kyi sku gdung ring bsrel rnams gnas so▫ Bodily relics of inexplicable numbers of Tathāgatas reside [there].▫ Toh. 507 / Bentor 1995

• ཁས་འཆེ་བ་▫ khas 'che ba▪ pratijñā▪ claim

• ཁས་བླང་▫ khas blang▪ བླང། ལེན། བླངས། ལེནད།▫ blang/ len/ blangs/ lend/▪ iṣyate; abhyupagama▪ [by-mouth-take]; assert; accept; promise

• ཁས་བླང་བར་བྱ་བ▫ khas blang bar bya ba▪ བླང། ལེན། བླངས། ལེནད།▫ blang len blangs lend▪ {MSA} abhyupagantavya▪ that which is to be asserted/ accepted/promised

• ཁས་བླངས་▫ khas blangs▪ བླང། ལེན། བླངས། ལེནད།▫ blang/ len/ blangs/ lend/▪ iṣyate; abhyupagama▪ [by-mouth-take]; assert; accept; promise

• ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་▫ khas blangs kyi bsal ba▪ བསལ། སེལ། བསལད། སེལད།▫ bsal sel bsald seld▪ {GD:791} contradiction of opinion

• ཁས་བླངས་པ་▫ khas blangs pa▪ བླང། ལེན། བླངས། ལེནད།▫ blang/ len/ blangs/ lend/▪ {MSA}abhyupagata; {C} upagata; iṣyate▪ [by-mouth-take]; assert; accept; promise▫ {C}takes place; can be approached; has admitted into himself

• ཁས་མི་ལེན་▫ khas mi len▪ བླང། ལེན། བླངས། ལེནད།▫ blang/ len/ blangs/ lend/▪ {MV}anupagama▪ [by-mouth-not-take]; not assert; not accept; not promise

• ཁས་མི་ལེན་པ་▫ khas mi len pa▪ བླང། ལེན། བླངས། ལེནད། ▫ blang/ len/ blangs/ lend/▪ {C}ananujñāna▪ [by-mouth-not-take]; nonassertion; not assert; not accept; not promise▫ {C}no consent

• ཁས་ལེན་▫ khas len▪ བླང། ལེན། བླངས། ལེནད།▫ blang/ len/ blangs/ lend/▪ {JH}abhyupagam; {C}upaiti; iṣyate ▪ [by-mouth-take]; assert; accept; promise7 as noun: assertion; acceptance; promise▫ {C} approach; come to; run through; implies; undergo; bear

• ཁས་ལེན་པ་▫ khas len pa▪ བླང། ལེན། བླངས། ལེནད།▫ blang/ len/ blangs/ lend/▪ {C}upagata; {MSA} (abhi √i): abhyeti; {MSA}abhyupagama; {MSA} abhyupeta; iṣyate▪ [by-mouth-take]; assert; accept; promise7 as noun: assertion; acceptance; promise▫ {C}takes place; can be approached; has admitted into himself

• ཁས་ལེན་པ་མེད་ཅིང་▫ khas len pa med cing▪ {C} anupagata▪ without assertion/acceptance/ Tenses: future, present, past, imperative promise▫ {C}unapproachable

• ཁས་ལེན་བྱེད་▫ khas len byed▪ {MSA}samupeta▪ make assertion/acceptance/promise

• ཁུ་ཁྲག་▫ khu khrag▪ rasarakta▪ [semen-blood]; semen and blood; initial embryo

• ཁུ་བ་▫ khu ba▪ {LCh}rasa ; śukra▪ regenerative fluid; semen

• ཁུ་བྱུག་▫ khu byug▪ cuckoo

• ཁུ་ཚུར་▫ khu tshur▪ {C}muṣṭi▪ fist

• ཁུག་སྣ་▫ khug sna▪ {MSA}nihāra▪ mist

• ཁུང་▫ khung▪ མུན། ཁུང་།▫ mun khung▪ {MSA}tamas▪ darkness; obscurity; gloom▫ {PH}hole; cave; pit; root; panting; snorting; depths [of the heart]

• ཁུང་བུ་▫ khung bu▪ [hole-small]; small hole

• ཁུང་ཙི་▫ khung tsi▪ {PH}Confucius; Confucianism ▫ ཁུང་ཙིའི་གསུང་སྒྲོས།▫ The Analects of Confucius▫ {TBRC} W20222

• ཁུངས་▫ khungs▪ source; source quote▫ {PH}origin; source

• ཁུམ་▫ khum▪ ཁུམ། འཁུམས། ཁུམས། ཁུམས།▫ khum/ 'khums/ khums/ khums/▪ listen; hear; understand; realize

• ཁུམས་▫ khums▪ ཁུམ། འཁུམས། ཁུམས། ཁུམས།▫ khum/ 'khums/ khums/ khums/▪ listen; hear; understand; realize

• ཁུར་▫ khur▪ {MSA}bhāra▪ burden; load▫ {PH} burden

• ཁུར་ཁྱེར་བ་▫ khur khyer ba▪ {MSA}bhārahāra; {MSA} bhāradāna▪ carry a burden/load

• ཁུར་འདོར་བ་▫ khur 'dor ba▪ {MSA}bhāra-nikṣepaṇa▪ forsake a burden/load

• ཁུར་པོ་▫ khur po▪ {PH}load; burden

• ཁུར་པོ་བ་▫ khur po ba▪ {PH}coolie; porter; load-carrier

• ཁུར་བོར་བ་▫ khur bor ba▪ {C}apahṛta; {C}apahṛta-bhāra▪ leave/pur down a burden▫ {C}put down (a burden); their burden laid down

• ཁུར་མང་▫ khur mang▪ dandelion

• ཁུར་མི་ཁྱེར་བ་▫ khur mi khyer ba▪ {C}anāropaṇatā▪ not carry a burden/load▫ {C}not put on (of a burden)

• ཁུར་རིན་▫ khur rin▪ {PH}wages for carrying a load

• ནང་ཁུལ་▫ nang khul▪ {PH}inside▫ nang khul phan tshun khe bzang mi za bar rang yod dngos po 'tshong ba▫ selling things that one has without eating the profit and mutual benefit inside▫ {bya tshig: shug}

• ཁེགས་▫ khegs▪ ityama▪ negate; refute; cease; stop

• ཁེགས་པ་▫ khegs pa▪ ityama▪ negate; refute; cease; stop

• ཁེང་པོ་▫ kheng po▪ stale

• ཁེངས་པ་▫ khengs pa▪ {C}stambha; {JH}māna; {C} ṣṭambha; {MSA}unnata▪ haughtiness; arrogance; puffed up▫ {C}rigidity; arrogance; support

• ཁེངས་པ་དང་བྲལ་བ་▫ khengs pa dang bral ba▪ {MSA} kharatvapāgama▪ free of haughtiness; free of arrogance; free of being puffed up

• ཁེངས་པ་མེད་པ་▫ khengs pa med pa▪ {MV}anunnati▪ without haugtiness; without arrogance; without being puffed up

• ཁེབས་▫ khebs▪ འཁེབ། འཁེབས། ཁེབ། ཁེབས།▫ 'kheb 'khebs kheb khebs▪ {L}chadana; {MSA}channa▪ covering; veil; lid; affliction

• ཁེབས་པ་▫ khebs pa▪ འཁེབ། འཁེབས། ཁེབ། ཁེབས།▫ 'kheb 'khebs kheb khebs▪ {MSA}upakleśa▪ covering; veil; lid; affliction▫ {PH}affliction

• ཁེམ་པ་▫ khem pa▪ a brief period

• ཁེམ་པ་གཅིག་ལས་མེད་པ་མིན་ཏེ་▫ khem pa gcig las med pa min te▪ it is not the case that it is not be more than one brief period{TGP-64}

• ཁོ་▫ kho▪ he; she; it

• ཁོ་ཅག་▫ kho cag▪ we

• ཁོ་ན་▫ kho na▪ {MV,C}eva; tattva▪ only; just; sole▫ Tenses: future, present, past, imperative {PH}still▫ {C}exactly; truly realའདི་དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན།▫ 'di de dag la chags pa kho na yin/▫ This [person] is still attached to them.▫ {A4C-C} ad §1.22

• ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ངེས་པར་གཟུང་བ་▫ kho na zhes bya ba'i sgras nges par gzung ba▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA} eva-śabdenāvadhāraṇaṃ▪ delimited by the term "only" ཁོ་ན་རེ། ཟེར་ན་▫ kho na re ... zer na▪ if someone says...

• ཁོ་ནའི་མ་འདྲེས་▫ kho na'i ma 'dres▪ འདྲེས་ / འདྲེ། འདྲེས་ / འདྲེ། འདྲེས། འདྲེས།▫ 'dres/'dre 'dres/'dre 'dres 'dres▪ {C} āveṇika▪ {C}peculiar to; special

• ཁོ་ནར་▫ kho nar▪ only▫ {PH}only

• ཁོ་བོ་▫ kho bo▪ I ཁོ་བོས་སྔོན་པོ་མཐོང་ངམ་མ་མཐོང་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་སྔོན་འཛིན་དབང་པོ་མངོན་སུམ་▫ kho bos sngon po mthong ngam ma mthong snyam pa'i the tshom 'dren par byed pa'i sngon 'dzin dbang po mngon sum▪ དྲང་། འདྲེན། དྲངས། དྲོངས་ / འདྲེནད།▫ drang 'dren drangs drongs/'drend▪ a sense direct perception apprehending blue which induces a doubting consciousness that thinks, "Was blue seen or not?" ཁོ་བོས་བྲིས་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ ▫ kho bos bris pa las shes par bya'o▪ These are to be known through/ from my own writings

• ཁོ་བོས་བཤད་པར་བྱ་▫ kho bos bshad par bya▪ I will explain [this]

• ཁོ་ལག་▫ kho lag▪ limb

• ཁོག་པ་▫ khog pa▪ {MV}śarīra▪ the inside; the trunk (of the body); the container

• ཁོང་▫ khong▪ he (hon.); she (hon.)

• ཁོང་ཁྲོ་▫ khong khro▪ {MSA}pratigha; {C}kaṭuka▪ anger▫ {C}sharp; bitter ·

• ཁོང་ཁྲོ་དང་ཡལ་བར་འདོར་དང་ང་རྒྱལ་▫ khong khro dang yal bar 'dor dang nga rgyal▪ {MSA}pratighopekṣā-māna▪ anger, neglect, and pride

• ཁོང་ཁྲོ་བ་▫ khong khro ba▪ {MSA}pratighāta; {C,MV} pratigha▪ anger▫ {C}resisting; impact; aversion

• ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་▫ khong khro ba med pa▪ {C} apratihata▪ not angry; non-anger; without anger▫ {C}unobstructed; free from aversion; non-obstruction; not hostile

• ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་▫ khong khro ba med pa'i sems ▪ mind of nonbelligerence

• ཁོང་ཁྲོ་བར་འགྱུར་▫ khong khro bar 'gyur▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C} pratihanyate▪ become angry▫ {C}is obstructed; is frustrated; beat back; be upset

• ཁོང་དུ་ཆུད་▫ khong du chud▪ {C}samanubuddha▪ [inside-to-enter]; understand; internalize; realize; penetrate▫ {C}fully understood

• ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་▫ khong du chud cing▪ {C}avagāhate ▪ [inside-to-enter]; understand; internalize; realize; penetrate▫ {C}plunge (into)

• ཁོང་དུ་ཆུད་པ་▫ khong du chud pa▪ adhigam; {MV} adhigama; {C}adhigata; {N}avagacchati; avabudh; {MV}avabodha; {C}avabodhanatā; {C}avaboddhu; {C}anubuddha; {C}avabudhyate; {MSA} prativedha; {C}pratvidhyati; {C}pratividhyate; {C}nirvedhika [=nirbhedika (?)]; {N}avasāya; {C}anupraveśa▪ [inside-to-enter]; understand; internalize; realize; penetrate▫ {C}penetrates to; is penetrated; has been pierced; look through to; appreciate; (one who has) understood; thoroughly understood; entrance; recognize; understanding; sharp; penetration; penetratingདོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་▫ don khong du chud pa▫ understand the meaning

• ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་▫ khong du chud pa ma yin▪ {C}ananubuddha▪ [inside-to-enter-not]; not understand; not understand fully; not penetrate; not realize; not internalize▫ {C}not understood

• ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བ་▫ khong du chud par dka' ba▪ {C}duranubodha▪ hard to understand/penetrate/ internalize/realize▫ {C}hard to understand

• ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱི་བ་▫ khong du chud par bgyi ba▪ {C} avataraṇa▪ [inside-to-enter-do]; understand; Tenses: future, present, past, imperative internalize; realize; penetrate▫ {C}introducing

• ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་▫ khong du chud par 'gyur▪ {C}avatarati▪ [inside-to-enter]; understand; internalize; realize; penetrate▫ {C}enter on; go into; enters (into); descend; alight; come back to; plunge into; introduces; take off; fathoms

• ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པ་▫ khong du chud par 'dod pa ▪ {C} avaboddhu-kāmā▪ wish/desrie/want to understand/penetrate▫ {C}(wants to) look through to

• ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ་▫ khong du chud par bya ste▪ {C} anugantavya▪ that which is to be understood/ penetrated; should be understood/penetrated▫ {C}one should follow; one should know

• ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་▫ khong du chud par bya ba▪ {MV} anugantavya▪ that which is to be understood/ penetrated ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ ▫ khong du chud par bya'o▪ {C}pratiboddhavya; {C}prativedhayati; {C} avaboddhavya▪ it should be understood/ penetrated▫ {C}should be observed; should penetrate; must see through; should be understood; one should look through to; should understand

• ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་▫ khong du chud par byed pa▪ {C}nir-vidhyate▪ penetrate; understand; means of penetration; means of understanding▫ {C} penetrates

• ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ལ་▫ khong du chud par byed la▪ {C} bodhayati▪ cause to understand/penetrate▫ {C} make aware of

• ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་▫ khong du ma chud pa▪ {C} anavabudhyamāna▪ not understand/penetrate/ realize/understand▫ {C}without understanding; not understanding

• ཁོང་དུ་འཛིན་▫ khong du 'dzin▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས། ▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {C}anuśayaṃ-vahati▪ {C}harbor a latent bias towards

• ཁོང་དུ་བཟུང་ནས་འདུག་ན་▫ khong du bzung nas 'dug na ▪ {C}anuśayabaddho viharati▪ {C}dwells tied to a basis

• ཁོང་དུ་སོང་བ་▫ khong du song ba▪ སོང་། སོང་། སོང་། སོང་།▫ song song song song▪ {C} koṣṭhagatu▪ gone within▫ {C}(got into the) stomach

• ཁོང་ན་འཛིན་པར་བྱེད་▫ khong na 'dzin par byed▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA} garbheṇa dhārayati▪ hold within

• ཁོང་ནས་▫ khong nas▪ {MSA}gata▪ from within

• ཁོངས་▫ khongs sa▪ {PH}territory

• ཁོངས་སུ་▫ khongs su▪ in middle; within

• ཁོངས་སུ་གཏོགས་▫ khongs su gtogs▪ included within

• ཁོད་ཡངས་པོ་▫ khod yangs po▪ {PH}vast expanse

• ཁོན་▫ khon▪ {MSA,L} vaira▪ enmity▫ {C}hatred; anger; emnity

• ཁོན་པ་▫ khon pa▪ {PH}anger; resentment

• ཁོན་མེད་▫ khon med▪ {L} avaira▪ non-enmity▫ {C} non-emnity; lack of hostility

• ཁོམ་▫ khom▪ {MSA}kṣaṇa▪ condition of leisure; leisure

• ཁོམ་པ་▫ khom pa▪ {LCh,MSA}kṣaṇa▪ condition of leisure; leisure

• ཁོམས་▫ khoms▪ familiar; familiarize; condition to; familiarization

• ཁོམས་པའི་ལམ་▫ khoms pa'i lam▪ path of familiarization ཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ། ངེས་འབྱུང་▫ khor ba las nges par 'byung ba; nges 'byung▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}saṃsārān niḥsaraṇaṃ▪ definite emergence/deliverance/ leaving from cyclic existence

• ཁོར་ཡུག་▫ khor yug▪ {C}parisāmanta; {C} parisāmantaka▪ surrounding area▫ {C} neighborhood; circumference

• ཁོར་ཡུག་ཏུ་▫ khor yug tu▪ {C}parisāmantaka▪ in the surrounding area▫ {C}circumference

• ཁོལ་ཕྱུང་▫ khol phyung▪ དབྱུང་། འབྱིན། ཕྱུང་། ཕྱུངས།▫ Tenses: future, present, past, imperative dbyung 'byin phyung phyungs▪ extract; excerpt [from a text]

• ཁྱད་▫ khyad▪ distinguishing feature; feature; distinctive feature; attribute; particular; distinction

• ཁྱད་ཆོས་▫ khyad chos▪ ཁྱད། པར། གྱི། ཆོས།▫ khyad par gyi chos▪ distinguishing feature; feature; distinctive feature; attribute; particular; distinction; quality ▫ {PH}distinguishing feature▫ བླ་མེད་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་▫ bla ma'i kho na'i khyad chos▫ distinguishing feature of only Highest [Yoga Tantra]▫ {TGP-522.1}

• ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་▫ khyad chos kyi gtso bo▪ {PH}main distinguishing feature

• ཁྱད་ཆོས་གཅིག་པུ་▫ khyad chos gcig pu▪ unique distinguishing feature

• ཁྱད་ཆོས་ཆེ་བ་▫ khyad chos che ba▪ {PH}most significant distinguishing feature

• ཁྱད་ཆོས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་▫ khyad chos brjod pa'i sgra▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ term expressing an attribute

• ཁྱད་ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་▫ khyad chos mtha' yas pa▪ endless attributes ཁྱད་ཆོས་མཐའ་ཡས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ ▫ khyad chos mtha' yas pas khyad par du byas pa'i bden pa bzhi▪ four truths qualified by endless attributes

• ཁྱད་དུ་འཕགས་པས་▫ khyad du 'phags pas▪ {C}viśiṣyate ▪ is distinguished; is elevated; is superior to▫ {C}is distinguished

• ཁྱད་དུ་གསོད་པ་▫ khyad du gsod pa▪ {C}atimananatā; {C}kutsayati; {MSA}(vi √man): vimānayati▪ despise; contemn▫ {C}contemptuousness; contemns

• ཁྱད་དུ་བསད་▫ khyad du bsad▪ despise; not care about

• ཁྱད་པར་▫ khyad par▪ {MSA,MV,C}viśeṣa; {MV}viśiṣṭa; {GD:264}bheda▪ attribute; differentiation; feature; qualification; particular; distinction; distinguishing feature; distinctive feature; in particular; particularly; difference▫ {C} distinction; difference; distinctive (goal)

• ཁྱད་པར་གྱི་དགའ་བ་▫ khyad par gyi dga' ba▪ virmānanda▪ special joy

• ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་མེད་པ་▫ khyad par gyi rgyu med pa▪ {MSA}viśeṣa-kāraṇābhāva▪ without a distinguishing cause

• ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་▫ khyad par gyi chos▪ attribute; feature; qualification; particular; distinction; distinguishing feature; distinctive feature

• ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་▫ khyad par gyi chos▪ {PH} distinguishing feature

• ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་ཅན་▫ khyad par gyi tshul can▪ {C} viśeṣa-bhāgīya▪ having a distinctive mode

• ཁྱད་པར་འགྲོ་▫ khyad par 'gro▪ {MSA}viśeṣa-gatva▪ enhance; become distinguished/distinctive

• ཁྱད་པར་ཅན་▫ khyad par can▪ {MSA,MV}viśiṣṭa; {C} viśeṣa; {MSA,MV}vaiśeṣika; {MSA}vaiśeṣikatā ▪ [particular-possessing]; special; distinctive; extraordinary▫ {PH}distinctive; special▫ {C} difference; distinction; distinctive (goal)ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གསར་དུ་ཐོབ་པ་▫ nus pa khyad par can gsar du thob pa▫ the new attainment of a special capacity▫ {PGP-75}

• ཁྱད་པར་ཅན་▫ khyad par can▪ special▫ {PH} distinctive; special▫ ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གསར་དུ་ཐོབ་པ་▫ nus pa khyad par can gsar du thob pa▫ the new attainnment of a special capacity▫ {PGP-75}

• ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྣང་བས་▫ khyad par can gyi snang bas▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ by means of a special appearance

• ཁྱད་པར་ཆ་མཐུན་▫ khyad par cha mthun▪ viśeṣabhāgīya ▪ concordant with enhancement

• ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་▫ khyad par rtogs pa▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA} viśeṣādhigama▪ special realization

• ཁྱད་པར་ལྟོས་པ་པ་▫ khyad par ltos pa pa▪ involving a qualification Tenses: future, present, past, imperative

• ཁྱད་པར་ལྟོས་པ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་▫ khyad par ltos pa pa'i rang bzhin gyi rtags yang dag▪ correct nature sign involving a qualification

• ཁྱད་པར་དག་པ་▫ khyad par dag pa▪ free of qualification

• ཁྱད་པར་དག་པ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་▫ khyad par dag pa pa'i rang bzhin gyi rtags yang dag▪ correct nature sign free of qualification

• ཁྱད་པར་དུ་▫ khyad par du▪ {L}viśiṣṭa▪ in particular; especially▫ {C}distinguished; more distinguished; distinction

• ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་▫ khyad par du 'gyur ba▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MV} viśeṣa▪ become distinctive

• ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་▫ khyad par du 'gro▪ enhance; become distinguished

• ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་▫ khyad par du 'gro ba▪ {MSA}viśeṣa-gamana; {MSA}viśeṣa-gāmitva; {MV}viśeṣa-gati▪ enhance; become distinguished

• ཁྱད་པར་དུ་རྟོགས་པ་▫ khyad par du rtogs pa▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ viśeṣādhigama▪ special realization

• ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་▫ khyad par du 'phags▪ ཁྱད། པར། དུ། འཕགས། པ།▫ khyad par du 'phags pa▪ {MV,L}viśiṣṭa; {MV}viśiṣṭatā; {MV}viśiṣṭatva▪ superior; exalted; enhanced; distinguished; more distinguished; elevated▫ {C}distinguished; more distinguished; distinction

• ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་▫ khyad par du 'phags pa▪ {MSA}(vi √śiṣ): viśiṣyate; {MSA,MV,C}viśiṣṭa; {MV}viśiṣṭatā; {C}viśiṣṭatara; {MV}viśiṣṭatva; {MSA}vaiśeṣya▪ superior; exalted; enhanced; distinguished; more distinguished; elevated▫ {C}distinguished; more distinguished; distinction

• ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་▫ khyad par du 'phags pa'i lam▪ elevating path

• ཁྱད་པར་དུ་བྱས་▫ khyad par du byas▪ qualified (by)

• ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་▫ khyad par du byas pa▪ qualified/ enhanced [by]

• ཁྱད་པར་གདགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་▫ khyad par gdags pa yongs su tshol ba▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}viśeṣa-prajñapti-paryeṣaṇā▪ thorough investigation/examination/research of the designation of attributes

• ཁྱད་པར་འདོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་▫ khyad par 'dogs pa yongs su tshol ba▪ བཙལ། འཚོལ་ / འཚེལ། བཙལ། ཚོལད།▫ btsal 'tshol/'tshel btsal tshold▪ {MSA}viśeṣa-prajñapti-paryeṣaṇā▪ thorough investigation/ examination/research of the designation of attributes

• ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་▫ khyad par phyi ma phyi ma▪ {MSA} uttarottara-viśeṣa▪ latter features/distinctions/ differences

• ཁྱད་པར་འཕགས་▫ khyad par 'phags▪ ཁྱད། པར། དུ། འཕགས། པ།▫ khyad par du 'phags pa▪ {MV,C}viśiṣṭatā▪ superior; exalted; enhanced; distinguished; more distinguished▫ {C}distinctive superiority

• ཁྱད་པར་འཕགས་པ་▫ khyad par 'phags pa▪ ཁྱད། པར། དུ། འཕགས། པ།▫ khyad par du 'phags pa▪ {MSA}udagra ▪ superior; exalted; enhanced; distinguished; more distinguished

• ཁྱད་པར་སྦྱར་བ་▫ khyad par sbyar ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ affix a qualification

• ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་ཕྱེ་▫ khyad par mi 'dra ba phye▪ distinguish the different features

• ཁྱད་པར་མེད་▫ khyad par med▪ {MSA,MV}aviśiṣṭa▪ without difference; without distinction

• ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་▫ khyad par med pa nyid▪ {MSA} nirviśiṣṭatā▪ non-difference; non-distinction

• ཁྱད་པར་མེད་པར་▫ khyad par med par▪ {MSA}aviśeṣeṇa ▪ without difference; without distinction

• ཁྱད་པར་མཚན་ཉིད་▫ khyad par mtshan nyid▪ differentiating characteristic

• ཁྱད་པར་ཞུགས་པ་▫ khyad par zhugs pa▪ differentiator Tenses: future, present, past, imperative as superior

• ཁྱད་པར་གཞན་སྤོངས་▫ khyad par gzhan spongs ▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs▪ eliminate other features/distinctions/ characteristics ཁྱད་པར་ལ་ཀུན་བཏགས་པའི་ཀུན་བཏགས་སུ་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་ཀུན་བཏགས་པ་▫ khyad par la kun btags pa'i kun btags su gyur pa'i bye brag la kun btags pa▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ imputation of a particular that is an imputation of attribute

• ཁྱད་པར་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་▫ khyad par la rnam par rtog pa▪ {MSA}viśeṣa-vikalpa▪ conceptualization of differences/features/distinctiveness

• ཁྱད་པར་ལམ་▫ khyad par lam▪ elevating path

• ཁྱད་པོར་ལྟོས་པ་▫ khyad por ltos pa▪ involving a qualification

• ཁྱད་འཕགས་▫ khyad 'phags▪ ཁྱད། པར། དུ། འཕགས། པ།▫ khyad par du 'phags pa▪ {MSA}viśiṣṭa▪ superior; exalted; enhanced; distinguished ཁྱད་བར་ལ་ཀུན་བཏགས་པའི་ཀུན་བཏགས་སུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་བཏགས་པ་▫ khyad bar la kun btags pa'i kun btags su gyur pa'i ngo bo nyid la kun btags pa ▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ imputation of just the entity that is an imputation of attribute

• ཁྱད་མེད་▫ khyad med▪ {MV}aviśiṣṭa▪ without difference/distinction ཁྱད་ཞུགས་ / ཁྱད་ཞུགས་པ་▫ khyad zhugs / khyad zhugs pa▪ {C, L}viśiṣṭa; {C}viśiṣṭatara▪ superior to; elevated; more distinguished; superiority▫ {C} distinguished; more distinguished

• ཁྱད་ཞུགས་པར་བྱེད་པ་▫ khyad zhugs par byed pa▪ enhance; make more distinguished; make superior

• ཁྱད་གཞི་▫ khyad gzhi▪ [attribute-basis]; substratum; basis of qualities

• ཁྱད་གཞི་ཁྱད་ཆོས་སྦྱར་བ་▫ khyad gzhi khyad chos sbyar ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ aassociate substratum and attribute; predication▫ {PH}associated substratum and distinguishing feature

• ཁྱད་གཞི་བརྗོད་པའི་སྒྲ་▫ khyad gzhi brjod pa'i sgra▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ term expressing a substratum

• ཁྱད་གཞིའི་གནད་▫ khyad gzhi'i gnad▪ {PH}qualified bases▫ ཁྱད་གཞིའི་གནད་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་ཉི་ཤུ། བཅོ་བརྒྱད། བཅུ་ དྲུག བཞིར་དབྱེ་བར་གསུངས།▫ It is said that emptiness is divisible into twenty, eighteen, sixteen, or four [types] in terms of the bases qualified [by emptiness].▫ {HHDL KMW}

• ཁྱད་གཞིར་བཟུང་བ་▫ khyad gzhir bzung ba▪ taking [such and such] as substrata

• ཁྱབ་▫ khyab▪ ཁྱབ། ཁྱབ། ཁྱབ། ཁྱབ།▫ khyab khyab khyab khyab▪ {MSA,MV}vyāpin; {MV}vyāpana; {L} vyāpada; {MSA}(√sphur): sphurati▪ entail; pervade; fill; embrace; cover over

• ཁྱབ་ཆུངས་པ་▫ khyab chungs pa▪ {GD:692} avyāpti ▪ too little pervasion; insufficinet entailment; too limited; too narrow▫ {GD:692} insufficient extension; under-inclusion

• ཁྱབ་ཆེ་ཆུང་▫ khyab che chung▪ greater or smaller/ entailment pervasion; extent of entailment/ pervasion

• ཁྱབ་ཆེ་བའི་སྐྱོན་▫ khyab che ba'i skyon▪ fallacy of a entailment/pervasion that is too extensive

• ཁྱབ་ཆེས་བ་▫ khyab ches ba▪ {GD:692} ativyāpti▪ overly broad; too broad; too inclusive

• ཁྱབ་འཇུག་▫ khyab 'jug▪ viṣṇu▪ Viṣṇu

• ཁྱབ་འཇུག་པ་▫ khyab 'jug pa▪ vaiṣṇava▪ Vaiṣṇava; follower of Viṣṇu

• ཁྱབ་སྟེ་▫ khyab ste▪ there is entailment/pervasion [because...]

• ཁྱབ་མཐའ་▫ khyab mtha'▪ boundaries of entailment/ pervasion Tenses: future, present, past, imperative

• ཁྱབ་བདག་▫ khyab bdag▪ [pervade-master]; pervasive sovereign

• ཁྱབ་པ་▫ khyab pa▪ ཁྱབ། ཁྱབ། ཁྱབ། ཁྱབ།▫ khyab khyab khyab khyab▪ {MSA,C}vyāpti; {MSA,MV}vyāpana; {MV,C}vyāpin; {MSA}vyāpta; {MSA}pūraṇa; {MSA}prasṛtā; {C}parisphūṭa; {MSA}sphuraṇa▪ pervasion; are necessarily; encompassable (as in opposite of bsam mi khyab pa); entail; pervasive; entailment; fill; pervade; penetrate; cover over▫ {C}all-pervading; filled with Divisions: དབྱེ་བ། ༡་རྗེས་ཁྱབ་༢་ལྡོག་ཁྱབ་▫ dbye ba/ 1 rjes khyab/ 2 ldog khyab/▫ Div.: (1) forward pervasion; (2) reverse pervasion

• ཁྱབ་པ་ཁས་▫ khyab pa khas▪ ཁྱབ། པ། ཁས། བླངས། པ། རེད།▫ khyab pa khas blangs pa red▪ [you] have asserted entailment/pervasion; the entailment/pervasion has been asserted

• ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་པ་རེད་▫ khyab pa khas blangs pa red▪ ཁྱབ། པ། ཁས།▫ khyab pa khas▪ [you] have asserted entailment/pervasion; the entailment/pervasion has been asserted

• ཁྱབ་པ་དང་དཔེ་མ་གྲུབ་▫ khyab pa dang dpe ma grub▪ entailment and example not established

• ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་▫ khyab pa 'du byed kyi sdug bsngal▪ saṃskāraduḥkatā▪ pervasive suffering of conditioning; suffering of pervasive conditioning; pervasive suffering of composition

• ཁྱབ་པ་རྣལ་མ་▫ khyab pa rnal ma▪ normative entailment/pervasion; natural entailment/ pervasion; correct/entailment/pervasion▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་རྗེས་ཁྱབ་རྣལ་མ་༢་ལྡོག་ཁྱབ་རྣལ་མ་༣་ཐུར་ཁྱབ་རྣལ་མ་༤་འགལ་ཁྱབ་རྣལ་མ་▫ dbye ba/ 1 rjes khyab rnal ma/ 2 ldog khyab rnal ma/ 3 thur khyab rnal ma/ 4 'gal khyab rnal ma/▫ Div.: (1) normative forward entailment/pervasion; (2) normative reverse entailment/pervasion; (3) normative downward entailment/pervasion; (4) normative negative entailment/pervasion

• ཁྱབ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་▫ khyab pa phyin ci log▪ perverse forward pervasion; perverse entailment/ pervasion; mistaken entailment/pervasion▫ Divisions: དབྱེ་བ། རྗེས་ཁྱབ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལྡོག་ཁྱབ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐུར་ཁྱབ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འགལ་ཁྱབ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་▫ dbye ba/ rjes khyab phyin ci log ldog khyab phyin ci log thur khyab phyin ci log 'gal khyab phyin ci log▫ Div.: (1) perverse forward entailment/pervasion; (2) perverse reverse entailment/pervasion; (3) perverse downward entailment/pervasion; (4) perverse negative entailment/pervasion

• ཁྱབ་པ་མ་བྱུང་▫ khyab pa ma byung▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་ ། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ vyāptir na bhavati▪ the pervasion/entailment does not exist; there is no pervasion/entailment

• ཁྱབ་པའི་དམིགས་པ་▫ khyab pa'i dmigs pa▪ དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ vyāpyālambana▪ pervasive object of observation

• ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་▫ khyab pa'i rang bzhin▪ {PH}all-pervasive

• ཁྱབ་པར་▫ khyab par▪ {C}vyāpin; parisphūṭa▪ {C}all-pervading; filled with

• ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་▫ khyab par byas nas▪ {C}sphāritvā▪ having pervaded/filled/penetrated/covered over▫ {C}diffused; irradiated

• ཁྱབ་པར་བྱེད་▫ khyab par byed▪ {C}spharati▪ pervade/ fill/penetrate/cover over▫ {C}radiates over

• ཁྱབ་བྱ་▫ khyab bya▪ object pervaded; that which is pervaded

• ཁྱབ་བྱེད་▫ khyab byed▪ pervader▫ {PH}pervasive [wind]

• ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་▫ khyab byed kyi rlung▪ pervasive wind

• ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་▫ khyab byed dang 'gal ba'i rang bzhin▪ nature contradictory with a pervader

• ཁྱབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་རང་གི་རིགས་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་▫ khyab byed du 'jug pa'i rang gi rigs yod pa can gyi chos▪ phenomenon which has a type engaging it as a pervader

• ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་▫ khyab byed ma dmigs pa▪ Tenses: future, present, past, imperative དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ vyāpaka-anupalabdhi▪ nonobservation of a pervader

• ཁྱབ་འབྲེལ་▫ khyab 'brel▪ related pervasion

• ཁྱམས་▫ khyams▪ courtyard; hall

• ཁྱི་▫ khyi▪ {C}kukkura; śva; śvān▪ dog

• ཁྱི་ཕག་གི་བརྟུལ་ཞུགས་▫ khyi phag gi brtul zhugs▪ {PH}yogic discipline of dogs and pigs

• ཁྱི་མ་▫ khyi ma▪ western channel at the heart

• ཁྱི་སྨྱོན་པའི་དུག་▫ khyi smyon pa'i dug▪ {PH}rabies

• ཁྱི་སོ་▫ khyi so▪ {PH}dog's tooth

• ཁྱིམ་▫ khyim▪ {C}gṛha; {C}geha▪ home; house▫ {C} house; home; residence; reside

• ཁྱིམ་སྟོང་དུ་▫ khyim stong du▪ {C}śūnya-āgāra▪ {C} empty shed

• ཁྱིམ་ཐབ་མེད་པ་▫ khyim thab med pa▪ {C}apuruṣa▪ {C}without a husband

• ཁྱིམ་དུ་▫ khyim du▪ at home

• ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྦྱིན་▫ khyim bdag dpal sbyin▪ {PH} the householder; Śrīdatta

• ཁྱིམ་འདྲིས་བྱེད་ལྡན་ཞིང་▫ khyim 'dris byed ldan zhing ▪ {C} kula-saṃstava-saṃprayukta▪ {C}intent on familiarity with the families (of the faithful)

• ཁྱིམ་པ་▫ khyim pa▪ {C}kula; {C}gṛhin; gṛhasta▪ householder▫ {C}family

• ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་▫ khyim pa dang rab tu byung ba ▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung ▪ {MSA}gṛhi-pravrajita-pakṣa▪ householders and those who have left the household (i.e., monastics)

• ཁྱིམ་པར་གྱུར་▫ khyim par gyur▪ {C}gṛhi-bhūta▪ became a householder; householder▫ {C}householder

• ཁྱིམ་བྱ་▫ khyim bya▪ house bird

• ཁྱིམ་མེད་པ་▫ khyim med pa▪ homelessness; homeless ▫ ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་▫ khyim nas khyim med par rab tu byung ba▫ went forth from home to homelessness [i.e., became a monastic

• ཁྱུ་མཆོག་▫ khyu mchog▪ {C}gopati; {C}vṛṣabhi▪ supreme bull; king bull [used also to refer to a leader of humans]▫ {C}lordly bull; majestic man

• ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་▫ khyu mchog tu 'gyur ba▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C} vṛṣabhitā▪ supreme bull; king bull [used also to refer to a leader of humans]▫ {C}manliness

• ཁྱུང་རིན་ཆེན་གྲགས་▫ khyung rin chen grags▪ Kyung-rin-chen-drag [c.1150 - 1200; a disciple of Cha-pa Chö-kyi-seng-ge (phya pa chos kyi seng ge)]

• ཁྱེད་▫ khyed▪ you (hon.)

• ཁྱེད་རང་▫ khyed rang▪ you (hon.)

• ཁྱེད་རང་ཚོ་▫ khyed rang tsho▪ you (hon. pl.)

• ཁྱེའུ་▫ khye'u▪ mānava; śiśya▪ boy; youth; children

• ཁྱེར་འཁོས་▫ khyer 'khos▪ ཁྱེར། འཁྱེར། ཁྱེརད། འཁྱེརད།▫ khyer/ 'khyer/ khyerd/ 'khyerd/▪ ability to bear; capacity to do so

• ཁྱེར་བདེ་▫ khyer bde▪ {PH}convenient; simple

• ཁྱེར་བ་▫ khyer ba▪ ཁྱེར། འཁྱེར། ཁྱེརད། འཁྱེརད།▫ khyer/ 'khyer/ khyerd/ 'khyerd/▪ {MSA}vahana; vikṣipta; vinihita▪ carry; bear; bring

• ཁྱེར་བར་གྱུར་པ་▫ khyer bar gyur pa▪ {C}uhyamāna (=preryamāṇa)▪ {C}borne along

• ཁྱེར་སོ་▫ khyer so▪ {PH}manner

• ཁྱོད་▫ khyod▪ you; it▫ ཁྱོད་གཞི་གྲུབ། ཁྱོད་ཁྱོད་རང་མ་ཡིན།ཁྱོད་ མ་ཡིན་པ་ཁྱོད་ཡིན། ཁྱོད་ཀྱི་ལྡོག་པ་ལྡོག་ཆོས་ཕུང་སུམ་ཙམ་པོ་བ་དང་མི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ།▫ khyod gzhi grub/ khyod khyod rang ma yin/ khyod ma yin pa khyod yin/ khyod kyi ldog pa ldog chos phung sum tsam po ba dang mi 'gal ba yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa/▫ that which is observed as a common locus such that (1) it is an established base, (2) it is not itself, (3) non-it is it, (3) its isolate is not mutually exclusive with isolate-phenomenon- Tenses: future, present, past, imperative of-the-third-type▫ ཁ་དོག་ཆོས་ཅན།ཁྱོད་ཁྱོད་ཀྱི་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་ཐལ།ཁྱོད་གཞི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར།▫ kha dog chos can/ khyod khyod kyi ldog pa yin par thal/ khyod gzhi grub pa'i phyir/▫ it follows with respect to the subject, color, that it is its own self-isolate because of being an established base

• ཁྱོད་ཀྱི་ཡིན་པ་མེད་པ་▫ khyod kyi yin pa med pa▪ being it does not exist; its occurrence does not exist ཁྱོད་ཀྱི་ཡིན་པ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་བློའི་ཡུལ་དུ་བྱ་རུང་བ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་▫ khyod kyi yin pa med pa yang yin blo'i yul du bya rung ba yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa▪ དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs ▪ that observed as a common locus which is (1) something of which being it does not exist and (2) also is suitable as an object of an awareness

• ཁྱོད་ཀྱི་ཡིན་པ་ཡོད་པ་▫ khyod kyi yin pa yod pa▪ being it exists; its occurrence exists ཁྱོད་ཀྱི་ཡིན་པ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་བློའི་ཡུལ་དུ་བྱ་རུང་བ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་▫ khyod kyi yin pa yod pa yang yin blo'i yul du bya rung ba yang yin pa'i gzhi mthun par dmigs pa▪ དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs ▪ that observed as a common locus which is (1) something of which being it exists and (2) also is suitable as an object of an awareness

• ཁྱོད་ཀྱིས་▫ khyod kyis▪ by you; you ཁྱོད་ཆོས་དང་ཐ་དད་གང་ཞིག་དེ་ལྡོག་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྱོད་ལྡོག་དགོས་▫ khyod chos dang tha dad gang zhig de ldog stobs kyis khyod ldog dgos▪ ལྡོག ལྡོག ལྡོགས། ལྡོགས། ▫ ldog ldog ldogs ldogs▪ (1) it is different from phenomenon and (2) it must cease through the power of that ceasing ཁྱོད་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་བཞག་པ་མ་ཡིན་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་▫ khyod tha snyad kyi dbang gis bzhag pa ma yin par rang gi mtshan nyid kyis grub pa'i dngos po▪ they are things established by way of their own character without being posited through the force of verbal conventions

• ཁྱོད་ཐ་དད་ཀྱང་ཡིན།་གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་པའི་ཆོས་▫ khyod tha dad kyang yin/ gzhi mthun mi srid pa'i chos ▪ phenomena (1) that are different and (2) a common locus is impossible

• ཁྱོད་དེ་དང་ཐ་དད་གང་ཞིག་ཁྱོད་དེ་ལས་བྱུང་བ་▫ khyod de dang tha dad gang zhig khyod de las byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung ▪ (1) it is different from that and (2) it has arisen from that ཁྱོད་དེ་དང་ཐ་དད་གང་ཞིག་དེ་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་སྒོ་ནས་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པ་▫ khyod de dang tha dad gang zhig de dang bdag nyid gcig pa'i sgo nas 'brel ba grub pa▪ (1) it is different from that and (2) relation is established from the viewpoint of being one nature/essence with that ཁྱོད་དོན་དམ་པ་ཡང་ཡིན་ཆོས་བདག་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་▫ khyod don dam pa yang yin chos bdag med pas rab tu phye ba▪ (1) it is ultimate and (2) it is thoroughly distinguished by [being] the selflessness of phenomena

• ཁྱོད་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་▫ khyod spobs par gyis shig ▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C} pratibhāti▪ {C}may you make clear; flashes into my mind; inspire; it is clear; it becomes clear; lighten up (the mind); intelligibly; make clear; appears ཁྱོད་མིང་དང་བརྡས་བཞག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་▫ khyod ming dang brdas bzhag pa tsam yin gyi rang gi mtshan nyid kyis ma grub pa▪ they [i.e., imputational natures] are only posited by names and terminology and are not established by way of their own character

• ཁྱོན་▫ khyon▪ {PH}size; extent; expanse

• ཁྱོན་ནས་▫ khyon nas▪ {PH}thoroughly

• ཁྲ་▫ khra▪ sparrow hawk

• ཁྲ་བོ་▫ khra bo▪ {MSA}citra▪ mottled; variegated

• ཁྲ་འབྲུག་▫ khra 'brug▪ {PH}Tren-druk [a temple in Yarlung built by Songtsen Gampo]

• ཁྲ་འབྲུག་ལྷ་ཁང་▫ khra 'brug lha khang▪ {PH}Tren-druk Temple [in Yarlung built by Song-tsen-gam- Tenses: future, present, past, imperative po]

• ཁྲ་མ་▫ khra ma▪ type of grain; quick "60 day" barley

• ཁྲག་▫ khrag▪ {LCh,C}rudhira▪ blood

• ཁྲག་ཀྲིས་▫ khrag kris▪ {L}nayuta▪ {C}one hundred thousand million; an incalculably large number

• ཁྲག་འཐུང་▫ khrag 'thung▪ drinking blood

• ཁྲག་དང་ཁུ་བ་དང་རླུང་▫ khrag dang khu ba dang rlung▪ blood, semen, and wind

• ཁྲག་ལྦ་▫ khrag lba▪ blood goiter

• ཁྲི་▫ khri▪ {C}āsana▪ throne; ten thousand▫ {PH}ten thousand▫ {C}seat(s); pulpit; many; multitude

• ཁྲི་མཐོན་པོ་▫ khri mthon po▪ {PH}high throne

• ཁྲི་གདུགས་▫ khri gdugs▪ {PH}throne and canopy

• ཁྲི་རལ་པ་ཅན་▫ khri ral pa can▪ {PH}King Ralpajen

• ཁྲི་ལོ་▫ khri lo▪ {PH}enthronement year

• ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་▫ khri srong lde btsan▪ Tri-song-day-tsen (king of Tibet, r. 755-797)

• ཁྲི་བསྲོང་ལྡེའུ་བཙན་▫ khri bsrong lde'u btsan▪ {PH} King Trisong Deutsen

• ཁྲིད་▫ khrid▪ ཁྲིད། འཁྲིད། ཁྲིད། ཁྲིད།▫ khrid/ 'khrid/ khrid/ khrid/▪ {MSA}(√nī): nīyate▪ lead; lead through; guide 7 as noun: leader; instruction▫ འོག་མིན་དུ་ཁྲིད་དེ་▫ 'og min du khrid de▫ having led him to a Highest [Pure] Land

• ཁྲིད་སྐོར་▫ khrid skor▪ {PH}myriarch [governorship]

• ཁྲིད་པ་▫ khrid pa▪ ཁྲིད། འཁྲིད། ཁྲིད། ཁྲིད།▫ khrid/ 'khrid/ khrid/ khrid/▪ {MSA,MV}nayana▪ lead; lead through; guide 7 as noun: leader; instruction

• ཁྲིད་ཡིག་▫ khrid yig▪ [lead-letter]; manual of instruction(s)

• ཁྲིམས་▫ khrims▪ law; rule; ethics▫ སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཁྲིམས་ཁྱིས་བདེ་▫ sbyin pas longs spyod khrims khyis bde▫ from giving, resources; from ethics, happiness

• ཁྲིམས་འཆལ་▫ khrims 'chal▪ {C}duḥśīla▪ deviant ethics; non-ethical; immoral; ethically disordered▫ {C}immoral

• ཁྲིམས་གཉིས་▫ khrims gnyis▪ {PH}two [systems of] ethics (i.e. sūtra and tantra)

• ཁྲིམས་ལྡན་▫ khrims ldan▪ {C}śīlavat▪ endowed with ethics▫ {C}gifted with ethics; endowed with ethics (or good conduct)

• ཁྲུང་ཁྲུང་▫ khrung khrung▪ crane

• ཁྲུས་▫ khrus▪ བཀྲུ། འཁྲུད། བཀྲུས། ཁྲུས། ། འཁྲུ། འཁྲུ། ཁྲུས། ཁྲུས། ▫ bkru/ 'khrud/ bkrus/ khrus/ 'khru/ 'khru/ khrus/ khrus/▪ bathing; ablution; wash; cleanse; ablute; become clean; be washed

• ཁྲུས་མཁན་མོ་▫ khrus mkhan mo▪ {PU} rajakā▪ {PH} washer-woman

• ཁྲུས་བྱེད་པ་▫ khrus byed pa▪ [wash-perform]; perform ablution; wash; ablute

• ཁྲེགས་▫ khregs▪ hardness

• ཁྲེགས་ཆོད་▫ khregs chod▪ break-through

• ཁྲེལ་▫ khrel▪ embarassment; shame; bashfulness

• ཁྲེལ་དང་ལྡན་▫ khrel dang ldan▪ {MSA}hrī-yukta▪ endowed with a sense of embarassment/shame

• ཁྲེལ་མེད་▫ khrel med▪ anapatrāpya▪ nonembarrassment; unabashedness

• ཁྲེལ་མེད་པ་▫ khrel med pa▪ anapatrāpya▪ non-embarassment

• ཁྲེལ་ཡོད་▫ khrel yod▪ {LCh;C}apatrāpya▪ {PH} embarrasment

• ཁྲེལ་ཡོད་པ་▫ khrel yod pa▪ {LCh,C}apatrāpya▪ embarrasment▫ {C}dread of blame

• ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ངོ་ཚ་▫ khrel yod pa dang ngo tsha▪ {C} hrīr-apatrāpya▪ embarassment and shame; sense of embarassment and sense of shame▫ {PH} embarassment and modesty▫ {C}sense of shame and dread of blame

• ཁྲོ་▫ khro▪ {MSA}krodhana▪ belligerence Tenses: future, present, past, imperative

• ཁྲོ་གཉེར་▫ khro gnyer▪ {C}bhrūkuṭī▪ frown▫ {C} frown

• ཁྲོ་བ་▫ khro ba▪ {LCh,MSA,C}krodha; {MSA} kruddhi; {C}ākruśati; {C}ākrośyate▪ belligerence; wrathful; fierce▫ {C}wrath; anger; frenzy; insults; abuses; is abused

• ཁྲོ་བ་ཅན་▫ khro ba can▪ {MSA}krodhana▪ belligerent; wrathful

• ཁྲོ་བ་ཟིལ་གནོན་▫ khro ba zil gnon▪ {MSA} krodhābhibhūti▪ overwhlem belligerence; overwhelm wrathfulness

• ཁྲོ་བ་བཟོད་པ་▫ khro ba bzod pa▪ བཟོད། བཟོད། བཟོད། བཟོད། ▫ bzod bzod bzod bzod▪ {MSA}kṣayaḥ (=kṣamaḥ) kruddheḥ▪ withstand/bear/forbear/endure/ tolerate belligerence/wrath

• ཁྲོ་བར་བྱེད་▫ khro bar byed▪ {C}ākruśati▪ {C}insults, abuses

• ཁྲོ་བོ་▫ khro bo▪ krodha▪ wrathful▫ གསུང་ནི། རྡོ་རྗེ་དང་། ཁྲོ་ བོ་དང་། ཆོས་དང་། གསལ་བའི་དབྱེ་བ་སྟེ། བཞིའོ།▫ gsung ni/ rdo rje dang / khro bo dang / chos dang / gsal ba'i dbye ba ste/ bzhi'o/▫ Exalted speech is fourfold: vajra, wrathful, doctrine, and clarity {Dor 3a.2/ 189.2}▫

• ཁྲོ་གཉེར་དང་བཅས་ཞིང་ཁྲོ་བོ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བས་གཟིགས་པའོ།▫ khro gnyer dang bcas zhing khro bo rdo rje lta bas gzigs pa'o/ ▫ He has a wrathful frown, and he looks with the wrathful-vajra gaze {Dor 25a.6/ 233.6}

• ཁྲོ་བོ་གཙུག་ཏོར་འཁོར་བསྒྱུར་▫ khro bo gtsug tor 'khor bsgyur▪ {PH}Ulagriva-cakravarti

• ཁྲོད་▫ khrod▪ {PH}among; in the midst (of)

• ཁྲོད་དུ་▫ khrod du▪ {PH}among; in the midst (of)▫ ད་དུང་པོད་ཆེན་པོའི་ཁྲོད་དུ་ཚུད་པ་ཡང་རེ་གཉིས་ཡོད་སྲིད།▫ da dung pod chen po'i khrod du tshud pa yang re gnyis yod srid;▫ Still, it is possible that there are one or two [texts] yet stuck in the midst of a large volume.▫ {GCG} p.47/27

• ཁྲོད་ན་▫ khrod na▪ {PH}among; in the midst (of)

• ཁྲོམ་▫ khrom▪ marketplace; market [in outdoor area]

• ཁྲོས་པ་▫ khros pa▪ {C}ruṣṭa; kopa▪ enraged; angered; wrathful; belligerent; hatred▫ {C}angry

• ཁྲོས་མ་ནག་མོ་▫ khros ma nag mo▪ Fierce Black Goddess

• མཁན་▫ mkhan▪ {MV}kāra▪ [marker for agent] ▫ རིགས་ཤེས་དེ་བཙལ་མཁན་ཡིན་ལ་▫ rigs shes de btsal mkhan yin la▫ that reasoning consciousness is an investigator

• མཁན་བརྒྱུད་རྙིང་ཕ་▫ mkhan brgyud rnying pha▪ {PH} old preceptor lineage

• མཁན་པ་▫ mkhan pa▪ {PH}guide

• མཁན་པོ་▫ mkhan po▪ {C}upādhyāya▪ preceptor; abbot; professor; scholar▫ {C}preceptor

• མཁན་པོ་འདྲ་བ་▫ mkhan po 'dra ba▪ {MSA}upādhyāya-kalpa▪ like a preceptor/abbot/professor

• ཉེ་རབས་▫ nye rabs▪ {PH}recent generation

• མཁའ་▫ mkha'▪ ambara; {MSA}ākāśa; {C}vyoma▪ space; sky

• མཁའ་ཁྱབ་མཁའ་ཡི་རྡོ་རྗེ་ཅན་▫ mkha' khyab mkha' yi rdo rje can▪ that endowed with the space-vajra pervading space

• མཁའ་འགྲོ་▫ mkha' 'gro▪ ḍāka▪ [sky-goer]; ḍāka [realized beings who in male form provide help to Tantric meditators]; male sky-travellers; male sky-goers

• མཁའ་འགྲོ་མ་▫ mkha' 'gro ma▪ ḍākīṇī▪ [sky-goer-female]; ḍākiṇī [realized beings who in female form provide help to Tantric meditators]; female sky-travellers; female sky-goers

• མཁའ་མཉམ་ལུས་ཅན་▫ mkha' mnyam lus can▪ {PH} [all] beings as infinite as space

• མཁའ་སྟེང་འགྲོ་▫ mkha' steng 'gro▪ {PH}[planet] Mars

• མཁའ་འདྲའི་སྣང་བ་▫ mkha' 'dra'i snang ba▪ {PH} fireflies

• མཁའ་སྤྱོད་པའི་རིག་འཛིན་▫ mkha' spyod pa'i rig 'dzin▪ *khecara-vidyādhara▪ {PH}sky-traveling tantric adept Tenses: future, present, past, imperative

• མཁའ་སྤྱོད་དབང་པོ་▫ mkha' spyod dbang po▪ {PH}lord of khecaris

• མཁའ་སྤྱོད་ཞིང་▫ mkha' spyod zhing▪ {PH}realm of sky-travellers; celestial realm

• མཁའ་སྤྱོད་རིག་པ་འཛིན་པ་▫ mkha' spyod rig pa 'dzin pa ▪ *khecara-vidyādhara▪ {PH}sky-traveling tantric adept

• མཁའ་སྤྲིན་ཅན་▫ mkha' sprin can▪ {PH}"clouded sky"; [n. 7th month]

• མཁའ་དབྱིངས་▫ mkha' dbyings▪ {PH}expanse of space

• མཁའ་དབྱིངས་ཕྱག་རྒྱ་▫ mkha' dbyings phyag rgya▪ {PH}space mudra

• མཁའ་ལ་▫ mkha' la▪ {C}vihāyasā (=ākāśena)▪ in the sky/space; through the sky/space▫ {C}through the air

• མཁར་▫ mkhar▪ {PH}walking stick

• མཁར་གྱི་རྒྱལ་པོ་▫ mkhar gyi rgyal po▪ {C}koṭṭa-rājan▪ king of a fort; comander of a fort▫ {C} commander of a fort

• མཁས་▫ mkhas▪ {MV}kauśala; {MV}kauśalya; {C}sūri; {MSA}budha; {MSA}vāgmin▪ wise; skilled; be skillful; scholar▫ {C}hero མཁས་གྲུབ། མཁས་གྲུབ་རྗེ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་པོ་▫ mkhas grub; mkhas grub rje dge legs dpal bzang po ▪ Khay-drub [1385-1438; one of Tsong-kha-pa's two main students and 3rd abbot of Gan-dan (dga' ldan) monastery]

• མཁས་གྲུབ་▫ mkhas grub▪ {PH}Ke-drup Ge-lek-bel-sang-bo (mkhas grub dge legs dpal bzang po; 1385-1438)

• མཁས་པ་▫ mkhas pa▪ {MV,MSA}paṇḍita; {MSA} kuśala; {MSA,C}kauśala; {MV,MSA}kauśalya; {C} dakṣa; {MSA}budha; {MSA}vicakṣaṇa; {MSA,C} vijña; {C}vidu; {MSA}vidus; paṇḍiṭa▪ adjective: skillful; wise; skilled; proficient7 noun: scholar; the wise; wise person▫ {C}circumspect; beneficial; skill; clever; expert; discerning; experienced

• མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་▫ mkhas pa dang ldan pa▪ {MSA} kauśalya-yukta▪ endowed with skilfulness; endowed with wisdom

• མཁས་པ་དང་འཛངས་པས་རིག་པར་བགྱི་བ་▫ mkhas pa dang 'dzangs pas rig par bgyi ba▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C} paṇḍita-vijñā-vedanīya▪ {C}to be felt only by the learned and discerning

• མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་▫ mkhas pa rnam pa bcu▪ {MV} daśavidhaṃ kauśalyam▪ ten aspects of skill/ wisdom

• མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣམ་གསུམ་པོ་▫ mkhas pa rnams kyi las rnam gsum po▪ {MSA}budheṣu karma trividhaṃ▪ three aspects of activites of the skilful

• མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་བརྟགས་ན་▫ mkhas pa rnams kyis tshul bzhin brtags na▪ བརྟག རྟོག བརྟགས། རྟགས།▫ brtag rtog brtags rtags▪ {MSA}viduṣāṃ yoni-vicayāt▪ if/when the wise analyze properly

• མཁས་པ་ལ་འབྱུང་བའི་དོགས་པའི་གནས་▫ mkhas pa la 'byung ba'i dogs pa'i gnas▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ topic of qualm arising in scholars/the wise

• མཁས་པ་ཤེས་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་▫ mkhas pa shes phyir 'jig rten▪ {C} loka-vidusya▪ {C}for the sake of knowing the world (?)

• མཁས་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་བཤད་▫ mkhas pa'i 'jug pa'i rnam bshad▪ {GD:847} Commentary on the Entry Gate of the Wise [by Śākya Chok-den (śā kya mchog ldan)] མཁས་པའི་དམིགས་པ། མཁས་པར་བྱེད་པའི་དམིགས་པ་▫ mkhas pa'i dmigs pa; mkhas par byed pa'i dmigs pa▪ དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ kauśalyālambana▪ object of observation for [developing] skill

• མཁས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་▫ mkhas pa'i rang bzhin can▪ {C}paṇḍita-jātīya▪ having the nature of a wise person/scholar▫ {C}intelligent

• མཁས་པར་▫ mkhas par▪ proficiently; skillfully

• མཁས་པར་ལྡན་▫ mkhas par ldan▪ {MSA}kauśalya-yukta Tenses: future, present, past, imperative ▪ endowed with skill/wisdom

• མཁས་པར་བྱ་བ་▫ mkhas par bya ba▪ {C}kauśalya▪ object/topic of scholarship/skill▫ {C}skill

• མཁས་པར་བྱས་ནས་▫ mkhas par byas nas▪ having become skilled/proficient

• མཁས་པར་བྱེད་པའི་དམིགས་པ་▫ mkhas par byed pa'i dmigs pa▪ དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ objects that make one skillful

• མཁས་རིག་པ་▫ mkhas rig pa▪ {C}vidu▪ {C}wise; experienced

• མཁས་ཤིང་ཐབས་ཤེས་པ་ཡིན་▫ mkhas shing thabs shes pa yin▪ {MSA}vicakṣaṇaś ca bhavati upāya-jñaḥ▪ wise/skilful and knowing methods/techniques

• མཁུར་ཚོས་▫ mkhur tshos▪ cheeks

• མཁོ་བ་▫ mkho ba▪ necessary; important

• མཁོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཕྲན་ཚེགས་▫ mkho ba'i yo byad phran tshegs▪ {PH}minor articles of necessity

• མཁྱུད་▫ mkhyud▪ མཁྱུད། མཁྱུད། མཁྱུད། མཁྱུད།▫ mkhyud/ mkhyud/ mkhyud/ mkhyud/▪ {MSA}muṣṭi▪ fist; keep; hold; retain; conceal

• མཁྱེན་▫ mkhyen▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ {C}jānitā; {C}jñāna; {C}jñāto; {C}buddha; {MSA}boddhṛ; {LCh} vid▪ exalted wisdom; know; wisdom (hon.); knowledge; cognize; cognition▫ {C}cognize; known; cognized; Buddha

• མཁྱེན་ནས་▫ mkhyen nas▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ {C}buddhvā ▪ having known/cognized/realized▫ {C}having known

• མཁྱེན་པ་▫ mkhyen pa▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ {C}jñāna; {C} jñāta; {C}jānāti; {C}prajānāti; {C}prajānayati; {MSA}boddhṛ; {LCh}vid; {MSA}( √vid): vetti ▪ exalted knower; exalted knowledge▫ {C} cognize; cognizes; cognized; known; knows; knowing; knows, in his wisdom; knows wisely; comprehends

• མཁྱེན་པའི་གཏེར་▫ mkhyen pa'i gter▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ treasure of exalted knowledge

• མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་▫ mkhyen pa'i yon tan▪ quality of exalted knowledge

• མཁྱེན་བརྩེ་▫ mkhyen brtse▪ {PH}wisdom and compassion; wise and compassionate

• མཁྱེན་བཞིན་དུ་▫ mkhyen bzhin du▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ {C} jānann eva▪ while knowing▫ {C}although he knows the answer

• མཁྱེན་རབ་▫ mkhyen rab▪ supreme knowledge▫ {PH} Khyenrap

• མཁྱེན་གསུམ་▫ mkhyen gsum▪ three exalted knowers (exalted-knower-of-all-aspects, knower of paths, and knower of bases)

• མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་▫ mkhyen gsum gyi rnam pa▪ aspect of the three exalted knowers

• མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་གྱི་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པ་▫ mkhyen gsum bsdus sgom gyi sbyor ba'i rnam pa▪ aspect of training involved in meditatively cultivating collectively the three exalted knowers མཁྲིས། མཁྲིས་པ་▫ mkhris; mkhris pa▪ bile▫ རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་འདུས་པའི་ནད་ཆེན་▫ rlung mkhris bad kan 'dus pa'i nad chen▫ great diseases of the combination of wind, bile, and phlegm

• མཁྲིས་▫ mkhris▪ {NOC} pitta▪ {PH}bile▫ རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་འདུས་པའི་ནད་ཆེན་▫ the great diseases of the assembly of wind, bile, and phlegm▫ {GZ 69a.3}

• མཁྲིས་པ་▫ mkhris pa▪ bile

• མཁྲིས་པའི་སྤྱི་རྟགས་བདུན་▫ mkhris pa'i spyi rtags bdun▪ {PH}seven general signs of bile

• མཁྲིས་ལྦ་▫ mkhris lba▪ bile goiter

• མཁྲེགས་པོ་▫ mkhregs po▪ solid; hard

• འཁུ་བ་▫ 'khu ba▪ {LCh}drugdha; {LCh}droha▪ scorn; vie with; contend; harboring ill-will; wrong ideas Tenses: future, present, past, imperative

• འཁུ་བ་ལྔ་སོགས་▫ 'khu ba lnga sogs▪ five wrong ideas and so forth

• འཁུན་བུ་▫ 'khun bu▪ {PH}sigh; sighing

• འཁུམས་▫ 'khums▪ ཁུམ། འཁུམས། ཁུམས། ཁུམས།▫ khum/ 'khums/ khums/ khums/▪ listen; hear; understand; realize▫ འཇམ་དཔལ་དང་ནི་མུ་ཏི་ཏ་ལ་འཁུམས།▫ 'jam dpal dang ni mu ti ta la 'khums/▫ listened to Mañjushrī and Mutita {GZ/BG 69a.3}

• འཁུར་▫ 'khur▪ responsibility; burden; carry; take on a burden▫ བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་བྱ་བའི་འཁུར་▫ bde ba dang ldan par bya ba'i 'khur▫ responsibility of causing them to have happiness

• འཁོད་▫ 'khod▪ འཁོད། འཁོད། ཁོད། ཁོད།▫ 'khod/ 'khod/ khod/ khod/▪ niṣad▪ sit; set; settle

• འཁོད་པ་▫ 'khod pa▪ འཁོད། འཁོད། ཁོད། ཁོད།▫ 'khod/ 'khod/ khod/ khod/▪ {MSA}(√sthā): tiṣṭhanti▪ sit; set; settle

• འཁོད་པར་འཕགས་▫ 'khod par 'phags▪ {C}visiṣṭa▪ {C} distinguished

• འཁོན་▫ 'khon▪ {LCh}upanāha▪ resentment; malice ▫ རྗེ་བོ་ལ་འཁོན་པ་▫ rje bo la 'khon pa▫ resentment towards leaders▫ གྲོགས་འཁོན་▫ grogs 'khon▫ resentment towards friends

• འཁོན་ཅན་▫ 'khon can▪ {PH}full of resentment

• འཁོན་འཛིན་▫ 'khon 'dzin▪ འཁོན། དུ། འཛིན། པ།▫ 'khon du 'dzin pa▪ upanāha▪ resentment▫ {PH}resentment

• འཁོར་▫ 'khor▪ {MSA,C}parivāra; {MSA}parṣad; {C} parṣat; {C}saṃsaraṇa (=janma-grahaṇa); {C} saṃsarati; {MSA}saṃsṛti; {C}cakra; {MSA}gaṇa; {MSA}maṇḍala▪ sphere; retinue; companion; attendant; repaying▫ {C}repeated rebirths; wander about in birth-and-death; wander about; assembly; wheel

• འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་▫ 'khor gyi dkhyil 'khor▪ {MSA} pariṣan-maṇḍala; {MSA,C}parṣan-maṇḍala▪ circle of attendants; circle of companions; circle of the retinue▫ {C}circle of the assembly

• འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་▫ 'khor gyi dkyil 'khor kun▪ all circles of retinue

• འཁོར་གྱི་སྐྱེ་བོ་▫ 'khor gyi skye bo▪ {MSA}parijana▪ being who is in the retinue

• འཁོར་གྱི་གླིང་▫ 'khor gyi gling▪ {LV} parṣaddvīpa▪ {PH}surrounding continents

• འཁོར་གྱི་ནང་དུ་▫ 'khor gyi nang du▪ {MSA}parṣatsu▪ in the retinue

• འཁོར་འགྱུར་▫ 'khor 'gyur▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ circling

• འཁོར་འགྱུར་བ་▫ 'khor 'gyur ba▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད། ▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}saṃsarati▪ {C} wander about (in birth-and-death)

• འཁོར་རྒྱ་མཚོ་མི་འཁྲུགས་པ་▫ 'khor rgya mtsho mi 'khrugs pa▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C}sāgaropamayā parṣadā akṣobhyaya▪ {C}to an assembly vast like the ocean and imperturbable

• འཁོར་སྒྱུར་▫ 'khor sgyur▪ འཁོར། ལོ། སྒྱུར། བ།▫ 'khor lo sgyur ba▪ cakravartin▪ universal monarch

• འཁོར་ཉེ་བ་དང་རིང་བས་མཚུངས་པར་ཐོས་▫ 'khor nye ba dang ring bas mtshungs par thos▪ {MSA} dūrāntika-parṣat-tulya-śravaṇa▪ retinue near and far similarly hear

• འཁོར་དང་བཅས་པ་▫ 'khor dang bcas pa▪ {MSA}sa-parivāra▪ together with the retinue/companions

• འཁོར་དང་ལྟུང་བ་▫ 'khor dang ltung ba▪ {C} sabhāśraya ▪ {C}assembly-hall

• འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་▫ 'khor dang longs spyod▪ {PH} attendants and wealth

• འཁོར་དེ་ཉིད་▫ 'khor de nyid▪ {PH}that very assembly

• འཁོར་འདས་མཉམ་པ་▫ 'khor 'das mnyam pa▪ cyclic existence and nirvāṇa as equal

• འཁོར་འདུས་ཐེབས་▫ 'khor 'dus thebs▪ {PH}assembly འཁོར་འདས། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་▫ 'khor 'das; 'khor ba dang mya ngan las 'das pa▪ cyclic existence and nirvāṇa Tenses: future, present, past, imperative

• འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་▫ 'khor phun sum tshogs pa▪ {MSA}paricāra-saṃpad▪ marvelous/excellent/ perfect retinue

• འཁོར་བ་▫ 'khor ba▪ {MV,MSA,C}saṃsāra; {MSA} saṃsaratā; {MSA}saṃvṛti▪ cyclic existence; cycle [of powerless birth, aging, sickness, and death] ▫ {PH}cyclic existence▫ {C}transmigration; birth-and-death

• འཁོར་བ་ཁས་ལེན་པ་▫ 'khor ba khas len pa▪ {MSA} saṃsārābhyupagama▪ assert cyclic existence

• འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་▫ 'khor ba ji srid▪ {C}asaṃsāram▪ as long as cyclic existence lasts; as long as there is cyclic existence▫ {C}as long as the samsaric world lasts

• འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་▫ 'khor ba ji srid par▪ {MSA}yāvat-saṃsāram▪ as long as cyclic existence lasts; as long as there is cyclic existence

• འཁོར་བ་གཏོང་བ་མེད་ཉིད་▫ 'khor ba gtong ba med nyid▪ གཏང་། གཏོང་། བཏང་། ཐོངས།▫ gtang gtong btang thongs ▪ {MSA}saṃsārātyāga▪ non-forsaking of cyclic existence

• འཁོར་བ་བསྟེན་པ་▫ 'khor ba bsten pa▪ བསྟེན། སྟེན། བསྟེནད། སྟེནད།▫ bsten sten bstend stend▪ {MSA}saṃsāra-niṣevaṇa▪ partaking of/adhere to cyclic existence

• འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་▫ 'khor ba thog ma dang tha ma med pa▪ {MV}anavarāgrasya ... saṃsārasya▪ cyclic existence without beginning or end

• འཁོར་བ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་▫ 'khor ba dag tu yongs su bsngo▪ {MSA}saṃsāre pariṇāmanā▪ thoroughly dedicate to those in cyclic existence

• འཁོར་བ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་▫ 'khor ba dang mthun pa nyid ▪ {MSA}saṃsārānukūlatā▪ concordant with cyclic existence

• འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་▫ 'khor ba dang mya ngan las 'das▪ {MSA}saṃsāra-nirvāṇa▪ cyclic existence and nirvāṇa; saṃsāra and nirvāṇa

• འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་▫ 'khor ba dang mya ngan las 'das pa la mi gnas pa▪ {MV} saṃsāra-nirvāṇāpratiṣṭhitā▪ not abiding in cyclic existence and nirvāṇa; not abiding in saṃsāra and nirvāṇa

• འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་▫ 'khor ba dang mya ngan las 'das pa la mi gnas pa nyid▪ {MSA}apratiṣṭhita-saṃsāra-nirvāṇatva▪ not abiding in cyclic existence and nirvāṇa; not abiding in saṃsāra and nirvāṇa

• འཁོར་བ་དང་ཞི་བ་རོ་གཅིག་པ་▫ 'khor ba dang zhi ba ro gcig pa▪ {MSA}saṃsāra-śānty-eka-rasa▪ the one/ single/sole taste of cyclic existence and peace

• འཁོར་བ་ན་རྒྱུ་བ་▫ 'khor ba na rgyu ba▪ རྒྱུ། རྒྱུ། རྒྱུ། རྒྱུ།▫ rgyu rgyu rgyu rgyu▪ {C}saṃsārāvacara▪ wandering in cyclic existence▫ {C}bound up with samsara; 'which afflict on the plane of samsara'; belonging to samsara

• འཁོར་བ་ན་གནས་པ་▫ 'khor ba na gnas pa▪ {C}saṃsā-gata▪ dwelling in cyclic existence▫ {C}subject to birth-and-death

• འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པ་▫ 'khor ba na spyod pa▪ སྤྱད། སྤྱོད། སྤྱད། སྤྱོད།▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}saṃsārāvacara ▪ coursing in cyclic existence▫ {C}bound up with samsara; 'which afflict on the plane of samsara'; belonging to samsara

• འཁོར་བ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་▫ 'khor ba zad kyi bar du▪ {C} āsaṃsārāt▪ until the extinction of cyclic existence ▫ {C}throughout the round of birth-and-death

• འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་▫ 'khor ba yongs su gtong▪ གཏང་། གཏོང་། བཏང་། ཐོངས།▫ gtang gtong btang thongs ▪ {MV}khinnaḥ saṃsāraṃ parityajeta▪ thoroughly renounce/forsake/give up cyclic existence

• འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་▫ 'khor ba yongs su mi gtong ba▪ གཏང་། གཏོང་། བཏང་། ཐོངས།▫ gtang gtong btang thongs▪ {MSA}saṃsārāparityāga▪ non-renunciation/non-forsaking of cyclic existence

• འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་▫ 'khor ba yongs su shes pa▪ {MSA}saṃsāra-parijñāna▪ thorough knowledge of cyclic existence

• འཁོར་བ་ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་▫ 'khor ba len pa dang spong ba▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs Tenses: future, present, past, imperative spongs▪ {MV}saṃsārādāna-tyāga▪ assumption and abandonment of cyclic existence

• འཁོར་བའི་▫ 'khor ba'i▪ {C}bhava▪ {C}becoming

• འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་▫ 'khor ba'i 'khor lo▪ {C} saṃsāra-cakri▪ wheel of cyclic existence▫ {C}the wheel of birth-and-death

• འཁོར་བའི་རྒྱུན་▫ 'khor ba'i rgyun▪ {C}saṃsāra-srota▪ continuum of cylcic existence▫ {C}the flood of birth-and-death

• འཁོར་བའི་མངོན་མཐོ་▫ 'khor ba'i mngon mtho▪ high status within cyclic existence

• འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་▫ 'khor ba'i chos can▪ {C} saṃsāraṇa-dharmin▪ subject to cyclic existence▫ {C}subject to wandering about in birth-and-death

• འཁོར་བའི་ཉེས་པ་▫ 'khor ba'i nyes pa▪ fault of cyclic existence▫ {PH}faults of samsara

• འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་▫ 'khor ba'i sdug bsngal▪ {MSA} saṃsāra-duḥkha▪ suffering of cyclic existence

• འཁོར་བའི་རྩ་བ་▫ 'khor ba'i rtsa ba▪ root of cyclic existence

• འཁོར་བའི་ཟག་པ་▫ 'khor ba'i zag pa▪ contamination of cyclic existence

• འཁོར་བའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་▫ 'khor ba'i zag pa dang bcas pa▪ together with a contaminated phenonemon of cyclic existence

• འཁོར་བར་འཁོར་ནས་▫ 'khor bar 'khor nas▪ {C}saṃsṛtya ▪ having wandered/travelled in cyclic existence▫ {C}after he has wandered about

• འཁོར་བར་འགྱུར་བ་▫ 'khor bar 'gyur ba▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}saṃsarati▪ cycle/travel in cyclic existence▫ {C}wander about (in birth-and-death)

• འཁོར་བར་མངོན་མཐོ་བྱེད་▫ 'khor bar mngon mtho byed▪ {MSA}saṃsāre 'bhyudayāya▪ cause [attainment of] high status in cyclic existence

• འཁོར་བར་གཏོགས་པ་▫ 'khor bar gtogs pa▪ {MSA} saṃsāra-gata▪ included in cyclic existence

• འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་▫ 'khor bar yongs su bsngo ▪ {MSA}saṃsāre pariṇāmanā▪ thoroughly dedicate to cyclic existence [i.e., to those in cyclic existence]

• འཁོར་བས་འཇིགས་པ་▫ 'khor bas 'jigs pa▪ {MSA} saṃsāra-bhīta▪ frightened by cyclic existence

• འཁོར་མོ་འཇིག་▫ 'khor mo 'jig▪ {PH}Varanasi

• འཁོར་མོ་འཇིག་གི་ཡུལ་དུ་བདུད་▫ 'khor mo 'jig gi yul du bdud▪ {PH}the demons of the surrounding transient world འཁོར་ཞི་རོ་གཅིག་པ། འཁོར་བ་དང་ཞི་བ་རོ་གཅིག་པ་▫ 'khor zhi ro gcig pa; 'khor ba dang zhi ba ro gcig pa▪ {MSA}saṃsāra-śānty-eka-rasa▪ one taste of cyclic existence and peace

• འཁོར་ལ་དགའ་བ་▫ 'khor la dga' ba▪ liking companions

• འཁོར་ལུར་བྱེད་པར་▫ 'khor lur byed par▪ {C}parṣad-guruka▪ {C}one who prefers a communal life

• འཁོར་ལོ་▫ 'khor lo▪ {MV}cakra▪ wheel; channel wheel ▫ {PH}wheel; channel wheel འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བ། འཁོར་སྒྱུར་▫ 'khor lo sgyur ba; 'khor sgyur▪ cakravartin▪ universal monarch

• འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བ་▫ 'khor lo sgyur ba▪ cakravartin▪ {PH} wheel [turning] monarch

• འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་▫ 'khor lo sgyur ba'i rgyal po▪ {PH}wheel [turning] monarch

• འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བ་▫ 'khor lo bsgyur ba▪ {PH}wheel [turning] monarch

• འཁོར་ལོ་ལྔ་▫ 'khor lo lnga▪ {PH}five cakras

• འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སེམས་▫ 'khor lo rnam pa can gyi sems▪ mind possessing the aspect of a [divine] circle

• འཁོར་ལོ་བར་པ་▫ 'khor lo bar pa▪ middle wheel [of the teaching, mainly the Perfection of Wisdom Sūtras]

• འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ་▫ 'khor lo rtsibs stong dang ldan pa▪ {C}sahasrāracakra▪ wheel having Tenses: future, present, past, imperative a thousand spokes

• འཁོར་ལོ་རིན་ཆེན་▫ 'khor lo rin chen▪ {C}cakra-ratana▪ precious wheel▫ {C}precious wheel

• འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་▫ 'khor lo rin po che▪ {MSA}cakra-ratna▪ precious wheel

• འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་▫ 'khor lo la sogs pa rin po che sna bdun▪ {MSA}cakrādi-sapta-ratna ▪ seven types of precious articles—the wheel, and so forth

• འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་▫ 'khor los sgyur ba▪ {MV,MSA,C} cakra-vartin▪ universal monarch

• འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་▫ 'khor los sgyur ba'i rgyal po▪ {C}rāja-cakravartin▪ king who is a universal monarch▫ {C}universal monarch

• འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་▫ 'khor los bsgyur ba'i rgyal po▪ བསྒྱུར། སྒྱུར། བསྒྱུརད། སྒྱུརད།▫ bsgyur sgyur bsgyurd sgyurd▪ cakravartin▪ universal emperor; universal monarch

• འཁོར་ལོས་མཚན་▫ 'khor los mtshan▪ {C}cakrāṅka▪ marked by a wheel▫ {C}lines depicting a wheel stamped on

• འཁོར་གསུམ་▫ 'khor gsum▪ {MSA}trimaṇḍala▪ three spheres (as in three spheres of self-contradiction; as in "The three spheres!"); three spheres [i.e., agent, action, and object]▫ འཁོར་གསུམ་ཁས་▫ 'khor gsum khas▫ [You] have asserted three spheres [of self-contradiction]▫ འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པ་▫ 'khor gsum mi dmigs pa▫ non-apprehension of the three spheres [of agent, action, and object as when giving a gift or meditating]

• འཁོར་གསུམ་གྱིས་དག་པ་▫ 'khor gsum gyis dag pa ▪ {MSA}śuddha trimaṇḍalena▪ devoid [of conceptualization] of three spheres [i.e., agent, action, and object]

• འཁོར་གསུམ་རྣམ་དག་གི་སྦྱོར་བ་▫ 'khor gsum rnam dag gi sbyor ba▪ training in the purity of the three spheres in reality

• འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་ཉིད་▫ 'khor gsum rnam par dag nyid▪ {C}trimaṇḍala-viśuddhatā▪ devoidness [of conceptualization] of three spheres [i.e., agent, action, and object]▫ {C}three-fold purity

• འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་▫ 'khor gsum rnam par dag pa▪ {C}trimaṇḍala-viśuddhi▪ devoid [of conceptualization] of three spheres [i.e., agent, action, and object]▫ {C}three-fold purity

• འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པ་▫ 'khor gsum mi dmigs pa▪ the three spheres of disputation were unobservable

• འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་▫ 'khor gsum yongs su dag pa▪ {C}trimaṇḍala-pariśuddhi▪ thoroughly devoid [of conceptualization] of three spheres [i.e., agent, action, and object]▫ {C}three-fold perfect purity

• འཁྱགས་རུམ་▫ 'khyags rum▪ {PH}ice-slip

• འཁྱམ་▫ 'khyam▪ འཁྱམ། འཁྱམ། འཁྱམས། འཁྱམས།▫ 'khyam/ 'khyam/ 'khyams/ 'khyams/▪ wander

• འཁྱམས་▫ 'khyams▪ འཁྱམ། འཁྱམ། འཁྱམས། འཁྱམས།▫ 'khyam/ 'khyam/ 'khyams/ 'khyams/▪ {C}bhramate▪ wander▫ {C}revolves

• འཁྱམས་ཤིང་▫ 'khyams shing▪ {C} saṃdhāvya▪ wander ▫ {C}after he has erred about

• འཁྱར་འཁྱོར་▫ 'khyar 'khyor▪ {PH}crooked▫ ཀ་བ་ཡང་ཤིང་འཁྱར་འཁྱོར་ལས་དྲང་པོ་ལེགས་པོ་ཞིག་ཀྱང་མེད།▫ There wasn't even a single pillar [in that temple] that was good and straight, [all having been made] from crooked trees.▫ {GCG}

• འཁྱིལ་བ་▫ 'khyil ba▪ འཁྱིལ། འཁྱིལད། ཁྱིལ། ཁྱིལད།▫ 'khyil/ 'khyild/ khyil/ khyild/▪ {C}āvartatā; {C}āvartta▪ twisted; turned; accumulate together▫ {C}is twisted; curl and turning

• འཁྱུད་པ་▫ 'khyud pa▪ འཁྱུད། འཁྱུད། ཁྱུད། ཁྱུད།▫ 'khyud/ 'khyud/ khyud/ khyud/▪ embrace; hug

• འཁྱེར་▫ 'khyer▪ ཁྱེར། འཁྱེར། ཁྱེརད། འཁྱེརད།▫ khyer/ 'khyer/ khyerd/ 'khyerd/▪ carry; bear; bring

• འཁྱེར་འཁོས་▫ 'khyer 'khos▪ ཁྱེར། འཁྱེར། ཁྱེརད། འཁྱེརད།▫ khyer/ 'khyer/ khyerd/ 'khyerd/▪ ability to bear; capacity to do so Tenses: future, present, past, imperative

• འཁྲི་ཤིང་▫ 'khri shing▪ {C}latā▪ vine; creeping plant; creeper▫ {C}creeper; creeping plant

• འཁྲིགས་▫ 'khrigs▪ འཁྲིག། འཁྲིག། འཁྲིགས། འཁྲིགས།▫ 'khrig/ 'khrig/ 'khrigs/ 'khrigs/▪ gather; be piled up

• འཁྲིད་▫ 'khrid▪ ཁྲིད། འཁྲིད། ཁྲིད། ཁྲིད།▫ khrid/ 'khrid/ khrid/ khrid/▪ lead; lead through; guide 7 as noun: leader; instruction

• འཁྲིད་པ་▫ 'khrid pa▪ {MV}nayana▪ lead; lead through; guide 7 as noun: leader; instruction

• འཁྲིད་མཛད་▫ 'khrid mdzad▪ lead

• འཁྲིལ་བག་ཆགས་▫ 'khril bag chags▪ {C}vṛttatā▪ elegant▫ {C}well-rounded

• འཁྲིས་▫ 'khris▪ near; close to; next to

• འཁྲུག་▫ 'khrug▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C}upāyāsa; {C}kṣobha; {C}vikṣipta▪ be disturbed/angry/agitated; fight▫ {C}despair; misery; rage; anger

• འཁྲུག་པ་བྱེད་པ་▫ 'khrug pa byed pa▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C} kṣubhyati▪ get disturbed/agitated; become angry; fight▫ {C}get angry with

• འཁྲུག་པ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མེད་པ་▫ 'khrug pa med cing yongs su rdzogs pa med pa▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C}anāsvādanatā▪ {C}no enjoyment; derive no enjoyment

• འཁྲུག་པ་མེད་པ་▫ 'khrug pa med pa▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C}akopanā; {C}akṣobhaṇatā; {C} avikṣepa▪ non-disturbance; non-anger; absence of anger; non-agitation▫ {C}immovability; undisturbed; imperturbility; absence of distractions; non-disturbance; non-distraction

• འཁྲུག་པའི་སེམས་▫ 'khrug pa'i sems▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C} kṣobhaṇa-citta▪ mind of disturbance; disturbed/ agitated mind▫ {C}watchfulness

• འཁྲུག་པའི་སེམས་འགའ་ཙམ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ་▫ 'khrug pa'i sems 'ga' tsam yang skyed par mi byed de▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {C}cittotpādam api na kṣobhayati▪ does not generate even any mental disturbance/agitation▫ {C}does not get angry even in his mind

• འཁྲུག་པར་འགྱུར་ཞིང་▫ 'khrug par 'gyur zhing▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C}kṣubhyati▪ become disturbed/angry/agitated▫ {C}get angry with

• འཁྲུག་པར་བྱ་བ་▫ 'khrug par bya ba▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C} vikopayati▪ {C}do harm; upset; disturb

• འཁྲུག་པར་བྱེད་▫ 'khrug par byed▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C} kutsayati;{C} pratikopayati; {C}vikopayati▪ disturb; make angry/agitated▫ {C}contemns; be angry; do harm; upset; disturb

• འཁྲུགས་▫ 'khrugs▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {MSA}kupita; {MSA} vikārya▪ be disturbed/angry/agitated; fight

• འཁྲུགས་པ་▫ 'khrugs pa▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C}kṣubhita; {C} upāyāsa; {MSA}kopa; {MV}kopyatva; {MSA} kṣobhya; {MSA}vikopana; {MSA}vibhrama▪ be disturbed/angry/agitated; fight▫ {C}agitated; disturbed; despair; misery

• འཁྲུགས་པར་འགྱུར་བ་▫ 'khrugs par 'gyur ba▪ འཁྲུག འཁྲུག འཁྲུགས། འཁྲུགས།▫ 'khrug 'khrug 'khrugs 'khrugs▪ {C} kṣobhaṃ gacchati▪ become distrubed/agitated/ angry▫ {C}get into a rage

• འཁྲུང་▫ 'khrung▪ འཁྲུང་། འཁྲུང་། འཁྲུངས། འཁྲུངས།▫ 'khrung 'khrung 'khrungs 'khrungs▪ {C}prarohati▪ come into being; be born▫ {C}grow up

• འཁྲུངས་▫ 'khrungs▪ འཁྲུང་། འཁྲུང་། འཁྲུངས། འཁྲུངས།▫ 'khrung 'khrung 'khrungs 'khrungs▪ grow; come into being; be born▫ {C}abundant; grow up

• འཁྲུངས་དཔེ་▫ 'khrungs dpe▪ {PH}formulary

• འཁྲུད་▫ 'khrud▪ བཀྲུ། འཁྲུད། བཀྲུས། ཁྲུས།▫ bkru/ 'khrud/ bkrus/ khrus/▪ bathing; ablution Tenses: future, present, past, imperative

• འཁྲུད་▫ 'khrud▪ བཀྲུ། འཁྲུད། བཀྲུས། ཁྲུས།▫ bkru/ 'khrud/ bkrus/ khrus/▪ bathing; ablution; bathe

• འཁྲུལ་▫ 'khrul▪ འཁྲུལ། འཁྲུལ། འཁྲུལད། འཁྲུལད།▫ 'khrul/ 'khrul/ 'khruld/ 'khruld/▪ {MV}bhrānti▪ mistake; be mistaken; be confused; err7 as noun: mistake, error

• འཁྲུལ་འཁོར་▫ 'khrul 'khor▪ {C}yantra▪ device; machine▫ {PH}yantra; device; magic wheel; machine; yogic exercises▫ {C}machineryརྣམ་མང་ ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་དང་། །རྟེན་འབྲེལ་དུས་ཀྱི་གནད་བསྟུན་པས། ་་་▫ By comparing the points of time that are dependently arisen with the magic wheel of many aspected activities, ...▫ Mi-pham, Svarodaya comm. 4b.3-.4

• འཁྲུལ་འཁོར་སྦྱར་བ་▫ 'khrul 'khor sbyar ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {C}yantra-yukta▪ put together a device; put together a machine▫ {C}a puppet which can be moved by pulling the strings

• འཁྲུལ་འཁོར་བསྲེ་བ་བརྒྱ་བརྒྱད་པ་▫ 'khrul 'khor bsre ba brgya brgyad pa▪ {PH}Hundred and Eight Combined Yogic Exercises

• འཁྲུལ་རྒྱུ་▫ 'khrul rgyu▪ cause of error/mistake

• འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་▫ 'khrul rgyu can▪ having a cause of error/mistake▫ {GD:486} cause of error; {GD:736} leading to error

• འཁྲུལ་རྒྱུ་རྟེན་ལ་ཡོད་པ་▫ 'khrul rgyu rten la yod pa▪ that having a cause of error/mistake in the basis

• འཁྲུལ་རྒྱུ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལ་ཡོད་པ་▫ 'khrul rgyu de ma thag rkyen la yod pa▪ that having a cause of error/mistake in the immediately preceding condition

• འཁྲུལ་རྒྱུ་གནས་ལ་ཡོད་པ་▫ 'khrul rgyu gnas la yod pa▪ that having a cause of error/mistake in the abode

• འཁྲུལ་རྒྱུ་ཡུལ་ལ་ཡོད་པ་▫ 'khrul rgyu yul la yod pa▪ that having a cause of error/mistake in the object

• འཁྲུལ་སྣང་ཡོད་མཁན་▫ 'khrul snang yod mkhan▪ སྣང་ ། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ thattwhich is mistaken regarding the appearance [of its object]

• འཁྲུལ་པ་▫ 'khrul pa▪ འཁྲུལ། འཁྲུལ། འཁྲུལད། འཁྲུལད།▫ 'khrul/ 'khrul/ 'khruld/ 'khruld/▪ {C}skhalita; bhrāntu; {MSA}bhrānta; {MV}bhrāntatva; {MSA,MV}bhrānti▪ mistake; be mistaken; be confused; err7 as noun: mistake, error▫ trip up; revolving (deluded)

• འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་▫ 'khrul pa mi mnga'▪ མངའ། མངའ། མངའ། མངའ།▫ mnga' mnga' mnga' mnga'▪ {MSA} aparyasta▪ unmistaken; non-erroneous; not having mistake/error

• འཁྲུལ་པ་མེད་པ་▫ 'khrul pa med pa▪ {MSA}askhalita▪ unmistaken; non-erroneous; not having mistake/ error

• འཁྲུལ་པ་ཙམ་▫ 'khrul pa tsam▪ {MV}bhrānti-mātra ▪ only mistake; mere error; only/merely erroneous/mistaken

• འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་▫ 'khrul pa'i rgyu▪ {MSA}bhrānter nimittaṃ▪ cause of error/mistake

• འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་▫ 'khrul pa'i rgyu mtshan▪ {MSA} bhrānti-nimitta▪ cause of error/mistake

• འཁྲུལ་པའི་རྟེན་▫ 'khrul pa'i rten▪ {MSA}bhrānteḥ ... saṃniśrayaḥ▪ basis of mistake/error; mistaken basis

• འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་▫ 'khrul pa'i mtshan nyid▪ {MSA} bhrānti-lakṣaṇa▪ character of mistake; mistaken character; definition of mistake

• འཁྲུལ་པའི་སེམས་▫ 'khrul pa'i sems▪ {C}vibhrānta-citta ▪ mistaken mind▫ {C}confused thought

• འཁྲུལ་པར་བྱེད་པ་▫ 'khrul par byed pa▪ {MSA}bhrānti-karatva▪ that which causes mistake

• འཁྲུལ་བ་▫ 'khrul ba▪ འཁྲུལ། འཁྲུལ། འཁྲུལད། འཁྲུལད།▫ 'khrul/ 'khrul/ 'khruld/ 'khruld/▪ {LCh}bhrānta; {TN}bhrānti▪ mistaken; illusion▫ རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བ་▫ rang gi snang yul la 'khrul ba▫ mistaken with respect to its appearing object

• འཁྲུལ་བ་དགག་པ་▫ 'khrul ba dgag pa▪ refutation of mistaken [views]

• འཁྲུལ་བ་རྟོག་པ་▫ 'khrul ba rtog pa▪ འཁྲུལ། པའི། རྟོག Tenses: future, present, past, imperative

• པ།▫ 'khrul pa'i rtog pa▪ mistaken concepttal consciousness/conception

• འཁྲུལ་མེད་▫ 'khrul med▪ {MV}abhrānti▪ non-mistaken; without mistake

• འཁྲུལ་ཤེས་▫ 'khrul shes▪ bhrānti-jñāna▪ mistaken consciousness▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་▫ mtshan nyid/ rang gi snang yul la 'khrul ba'i rig pa/▫ Def.: a knower that is mistaken with respect to its appearing object

• འཁྲེན་པ་▫ 'khren pa▪ {C}mātsarya▪ {C}mean; meanness; niggardly; jealousy

• འཁྲོ་བ་▫ 'khro ba▪ krodha▪ belligerence

• ག་▫ ga▪ {C}daṃśana▪ interrogative particle; all [of a certain number]▫ {PH}where (= ga la)▫ {C} marvellous powerགསུམ་ག་▫ gsum ga▫ all three; the three

• གཉྫི་ར་▫ ga nya dzi ra▪ {PH}spire

• ག་དུས་▫ ga dus▪ when?; at what time?

• ག་ན་▫ ga na▪ where?▫ ག་ན་བཞུགས་▫ ga na bzhugs▫ where [so-and-so] lived

• རཱུ་པ་ཏི་▫ rū pa ti▪ {PH}Rūpati [n. of a minor king who fought with the Kauravas]

• ག་ནས་▫ ga nas▪ from where?; from whence?

• ག་པར་▫ ga par▪ where?

• ག་པུར་▫ ga pur▪ camphor

• ག་ཚད་▫ ga tshad▪ how many?; how much?

• ག་ཚོད་▫ ga tshod▪ how many?; how much?

• ག་རེ་▫ ga re▪ what?

• ག་ལ་▫ ga la▪ {C}kuta▪ how?; where?▫ {PH}how; where▫ {C}how?; where?བདག་སྡང་ཐར་པ་ག་ལ་ཡོད།▫ How can there be liberation [for] those who hate the self?▫ BMH VIII.1d

• ག་ལ་ཡོད་▫ ga la yod▪ how could there be?; where is?

• ག་ལས་འཇིགས་མེད་▫ ga las 'jigs med▪ akutobhayā (?)▪ Akutobhayā [title of a commentary on Nāgārjuna's Treatise on the Middle, Toh. 3829] ▫ བོད་མང་པོས་ག་ལས་འཇིགས་མེད་རང་འགྲེལ་དུ་འདོད་པ་མི་འཐད་པ་ ▫ bod mang pos ga las 'jigs med rang 'grel du 'dod pa mi 'thad pa▫ the assertion by many Tibetans that the Akutobhayā is an autocommentary is not correct{DASI 582.1}

• ག་ལེར་▫ ga ler▪ slowly; gently

• གག་པོ་▫ gag po▪ difficult; hard

• གང་▫ gang▪ {LCh}ka, {C}katara; {MSA}yad; {MV. IV.4}katame▪ relative and interrogative pronoun: what; who; which▫ {PH}anything; that; what ▫ ཐབས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་▫ thabs gang la brten nas▫ method in dependence on which▫ གང་བསྐུར་བའི་དབང་དེ་▫ gang bskur ba'i dbang de▫ initiation which is bestowed▫ སྣེ་གང་རིང་བྱེད་ནུས་པ་ཙམ་ལས་ཞེང་ཆེན་པོ་གང་ལ་འོང་། ▫ Other than the ability to make its end longer, [how can] that come [to be] greater in width?▫ {GCG}

• གང་གང་▫ gang gang▪ particular

• གང་གཱའི་ཀླུང་▫ gang gā'i klung▪ {L}Gaṅgā-nadī▪ Ganges River

• གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་▫ gang gā'i klung gi bye ma snyed▪ {C}gaṅgā-nadī-vālukopama▪ as many as the grains of sand of the Ganges▫ {C}countless like the sands of the Ganges གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་འདི་སྙེད་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་ ▫ gang gā'i klung gi bye ma 'di snyed dang mnyam pa'i sangs rgyas▪ {MSA}gaṃgā-nadī-vālikā-samāna-buddha (iyat ...-)▪ Buddhas equal in number to these grains of sand of the Ganges

• གང་གཱའི་ཀླུང་མཉམ་▫ gang gā'i klung mnyam▪ {C} gaṇgā-nadī-vāli-sama▪ equal with the Ganges▫ {C}like the sands of the Ganges

• གང་གི་▫ gang gi▪ {MSA}yasya▪ relative and interrogative pronoun: of which

• གང་གི་དོན་དུ་▫ gang gi don du▪ {MV}yad-artham▪ for the sake of which

• གང་གི་ཕྱིར་▫ gang gi phyir▪ {MV}yad-artham; {MSA} yasmai▪ because; for that reason; for the sake of; Tenses: future, present, past, imperative why?

• གང་གི་ཚེ་▫ gang gi tshe▪ yadā; {MV}kasyām avasthāyām▪ when; at what time གང་གི་ཚེ། དེའི་ཚེ་▫ gang gi tshe/ de'i tshe▪ {MV}yadā ... tadā▪ correlative construction: when

• གང་གི་ཡང་▫ gang gi yang▪ any; of any

• གང་གི་སླད་དུ་▫ gang gi slad du▪ for what reason?; for the sake of what?; for the sake of which

• གང་གིས་▫ gang gis▪ {MSA}yena▪ interrogative or correlative particle: by what; by whom; by which

• གང་གིས་སྟོང་ཉིད་ཤེས་པ་དེ་▫ gang gis stong nyid shes pa de▪ one who knows emptiness

• གང་གིས་དང་གང་དུ་སྒྲུབ་པ་▫ gang gis dang gang du sgrub pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}yena ca pratipadyante yatra ca▪ by whom and where achieved

• གང་འགྲུབ་▫ gang 'grub▪ {PH}however [many] can be done

• གང་ཅི་▫ gang ci▪ which?; why?

• གང་ཅིའང་རུང་▫ gang ci'ang rung▪ any and all

• གང་ལྟར་ཁས་ལེན་པ་ནི་དཔྱད་པར་བྱའོ་▫ gang ltar khas len pa ni dpyad par bya'o▪ it should be analyzed what sort of assertion should be made

• གང་ལྟར་ཡང་▫ gang ltar yang▪ in any case

• གང་དག་▫ gang dag▪ {L}katara▪ what; which; who; some

• གང་དང་གང་▫ gang dang gang▪ {PH}back-and-forth

• གང་དང་གང་▫ gang dang gang▪ {PH}each-and-every

• གང་དུ་▫ gang du▪ {MSA}yatra; {MV}yatra ca▪ [what-in]; in which; where; as which

• གང་དུ་འདོད་པའི་ཞིང་དུ་འགྲོ་བ་▫ gang du 'dod pa'i zhing du 'gro ba▪ {C} yatrecchā-kṣetra-gamanatā▪ going to the pure land to which one wishes/wants▫ {C}going to the field one wishes to go to

• གང་དུ་དབང་བསྐུར་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་▫ gang du dbang bskur pa'i dkhyil 'khor▪ the maṇḍala in which initiation is bestowed

• གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བ་▫ gang du yang ma song ba▪ སོང་ ། སོང་། སོང་། སོང་།▫ song song song song▪ {MSA} kaṃcid-gata (na-)(from kim)▪ not gone anywhere

• གང་དེ་▫ gang de▪ {PH}whatsoever▫ །དགེ་བ་གང་ དེས་འགྲོ་བ་ཀུན། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་ལ་འཇུག་པར་ཤོག▫ May all transmigrators, by means of whatsoever virtues, engage in bodhisattva deeds!

• གང་དྲན་དྲན་▫ gang dran dran▪ whatever you thought; whatever might be imagined

• གང་འདུལ་སྤྲུལ་སྐུ་▫ gang 'dul sprul sku▪ {PH} Emanation Body taming whoever [needs taming]

• གང་ནས་▫ gang nas▪ {BCA} yataḥ▪ {PH}at whatever [point]; from [whenever]▫ གང་ནས་་་་དེང་ནས་་་་▫ At whatever [point] ... from just that point on ...▫ {BCA} I.18-.19

• གང་ཕྱིར་▫ gang phyir▪ {C}yatas; {MV}yad-artham▪ because; for that reason; for the sake of; why?

• གང་བ་▫ gang ba▪ འགང་། འགང་། གང་། གང་།▫ 'gang 'gang gang gang▪ {C}pūrṇatva; {MSA}prapūrṇatva; {C} bharita▪ be full; become full▫ {C}completion; repletion; filled with

• གང་བ་མེད་པ་▫ gang ba med pa▪ འགང་། འགང་། གང་། གང་། ▫ 'gang 'gang gang gang▪ {C}aparipūrṇa▪ not full ▫ {C}without having fulfilled; (in)complete

• གང་བར་འགྱུར་▫ gang bar 'gyur▪ འགང་། འགང་། གང་། གང་། ▫ 'gang 'gang gang gang▪ {MSA}(ā √pṝ): āpūryate ▪ will fill

• གང་མེད་▫ gang med▪ འགང་། འགང་། གང་། གང་།▫ 'gang 'gang gang gang▪ {C}apūrṇatva▪ not full▫ {C} non-completion; no increase

• གང་ཚུན་▫ gang tshun▪ up to the point of

• གང་ཚེ་▫ gang tshe▪ yadā; {C}yatra-antarasmi (=yadā); {C}kāli; {C}yathā (=yadā)▪ when; at what time▫ {C}when; time; so that Tenses: future, present, past, imperative

• གང་ཚེ་ཚེ་▫ gang tshe tshe▪ {L}yadā▪ when

• གང་ཞིག་▫ gang zhig▪ {MSA}yad▪ for one [indicates the first part of a reason]; whoever; which▫ འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཆོས་ཅན།རྟག་པ་ཡིན་པར་ཐལ།ཡོད་པ་གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།▫ 'dus ma byas kyi nam mkha' chos can/ rtag pa yin par thal/ yod pa gang zhig skad cig ma ma yin pa'i phyir/▫ It follows that the subject, uncompounded space, is a permanent phenomenon, because of (1) existing and (2) not being momentary.

• གང་ཞིག་གང་▫ gang zhig gang▪ {Śāntideva} yadanyasaṃ▪ {PH}anything whatsoever

• གང་ཞེ་ན་▫ gang zhe na▪ {C}katamāni▪ if [someone asks], "What?"; if [someone asks], "Which?"▫ {C}what is?

• གང་ཟག་▫ gang zag▪ {C,MSA,MV}pudgala; puruṣa▪ person; individual▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་སྐྱེས་བུ་▫ mtshan nyid/ phung po lnga po gang rung la brten nas btags pa'i skyes bu/▫ Def.: a being imputed in dependence upon any among the five aggregates Divisions: དབྱེ་བ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པ་གཉིས་▫ dbye ba/ so so'i skye bo dang 'phags pa gnyis/▫ Div.: the two—ordinary beings (pṛthagjana) and Superiors (ārya)

• གང་ཟག་གང་▫ gang zag gang▪ {PH}whatever person; whosoever གང་ཟག་གང་གིས་ཡིད་གཏད་པས་མཐོང་ཙམ་ཉིད་ནས་འདི་དང་འདི་འདྲའོ་སྙམ་པའི་བློ་ངང་གི་སྐྱེད་ནུས་པའི་ཆོས་▫ gang zag gang gis yid gtad pas mthong tsam nyid nas 'di dang 'di 'dra'o snyam pa'i blo ngang gi skyed nus pa'i chos▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ phenomena naturally able to produce an awareness thinking, "This and that are alike," upon merely being seen by whatever person directs the mind [toward them]

• གང་ཟག་གི་བདག་▫ gang zag gi bdag▪ pudgalātman▪ self of persons

• གང་ཟག་གི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བློ་▫ gang zag gi bdag tu 'dzin pa'i blo▪ {PH}awareness that grasps at a self of persons

• གང་ཟག་གི་བདག་མེད་▫ gang zag gi bdag med▪ pudgala-nairātmya▪ without a self of persons; selflessness of persons▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རགས་པ་༢་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་▫ dbye ba/ 1 gang zag gi bdag med rags pa/ 2 gang zag gi bdag med phra mo/▫ Div.: (1) coarse selflessness of persons; (2) subtle selflessness of persons གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་▫ gang zag gi bdag med kyi dbang du byas pa'i don dam pa ngo bo nyid med pa▪ ultimate-non-nature in terms of the selflessness of persons

• གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་▫ gang zag gi bdag med rtogs pa'i rnal 'byor gyi sa▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ yogic ground of realizing the selflessness of persons གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཡོངས་གྲུབ་▫ gang zag gi bdag med dang chos kyi bdag med kyi dbang du byas pa'i yongs grub▪ thoroughly established natures in terms of selflessness of persons and of selflessness of phenomena

• གང་ཟག་གི་བདག་མེད་སྤྱི་ལྡོག་▫ gang zag gi bdag med spyi ldog▪ generality-isolate of the selflessness of persons

• གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་▫ gang zag gi bdag med phra mo▪ subtle selflessness of persons▫ Definitions: མཚན་ཉིད། གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་▫ mtshan nyid/ gang zag rang rkya thub pa'i rdzas yod kyis stong pa▫ Def.: In non-Consequentialist schools: a person's emptiness of being a self-sufficient substantial entity

• གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོའི་རྣམ་པ་ཅན་▫ gang zag gi bdag med phra mo'i rnam pa can▪ {PH}having the aspect of the subtle selflessness of persons

• གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རགས་པ་▫ gang zag gi bdag med rags pa▪ coarse selflessness of persons▫ Definitions: མཚན་ཉིད། གང་ཟག་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་ Tenses: future, present, past, imperative

• གྱིས་སྟོང་པ་▫ mtshan nyid/ gang zag rtag gcig rang dbang can gyis stong pa▫ Def.: In non-Consequentialist schools: a person's emptiness of being permanent, unitary, and autonomous

• གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་▫ gang zag gi bdag 'dzin▪ {PH} conception of a self of persons

• གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་པའི་བློ་▫ gang zag gi bdag 'dzin pa'i blo▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ awareness apprehending a self of persons

• གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་▫ gang zag gi bye brag▪ {MSA} pudgala-bheda▪ instance of a person

• གང་ཟག་གི་ལོངས་སྤྱད་བྱ་▫ gang zag gi longs spyad bya▪ སྤྱད། སྤྱོད། སྤྱད། སྤྱོད།▫ spyad spyod spyad spyod ▪ objects of use of a person▫ {PH}objects of enjoyment of a person

• གང་ཟག་གི་བསམ་པ་▫ gang zag gi bsam pa▪ {PH} attitudes of a person; thoughts of a person

• གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་▫ gang zag gi bsam pa la dgongs pa▪ {MSA}pudgalāśayābhiprāya▪ thinking of a person's attitude; in consideration of a person's thought

• གང་ཟག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་▫ gang zag mngon par rtogs pa▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MSA}pudgalābhisaṃbodha▪ manifest realization of the person

• གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་▫ gang zag tu smra ba▪ {MSA}pudgala-vādin▪ propound a person

• གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་▫ gang zag tu 'dzin pa▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ {MSA} pudgala-grāha▪ apprehend a person; conceive a person

• གང་ཟག་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱིས་སྟོང་པ་▫ gang zag rtag gcig rang dbang can gyis stong pa▪ nityaikasvatantra-śūnyapudgala▪ a person's emptiness of being permanent, unitary, and autonomous

• གང་ཟག་དང་ཆོས་དག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་▫ gang zag dang chos dag mi dmigs pa'i phyir▪ དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ {MSA} pudgala-dharmayor anupalambhāt▪ due to/ because of not apprehending persons and [other] phenomena

• གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་▫ gang zag dang chos med pa'i mtshan nyid yin pa▪ {MSA} pudgala-dharmābhāva-lakṣaṇatva▪ character of non-existence of persons and [other] phenomena

• གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་▫ gang zag dang chos la bdag med pa▪ {MSA}pudgala-dharma-nairātmya ▪ selflessness in persons and [other] phenomena གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་▫ gang zag dang chos la bdag med pa dag yongs su shes par bya ba'i phyir▪ {MSA} pudgala-dharma-nairātmyayoḥ parijñārthaṃ▪ in order to thoroughly understand selflessness in persons and [other] phenomena

• གང་ཟག་དམ་པ་▫ gang zag dam pa▪ {MV}sat add pudgala after checking?▪ excellent person; holy person

• གང་ཟག་གདགས་པ་▫ gang zag gdags pa▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {MSA}pudgala-prajñapti▪ imputation of a person

• གང་ཟག་བདག་མེད་གི་རང་ལྡོག་▫ gang zag bdag med gi rang ldog▪ self-isolate of a selflessness of persons

• གང་ཟག་བདག་མེད་རང་ལྡོག་▫ gang zag bdag med rang ldog▪ self-isolated selflessness of the person

• གང་ཟག་བདག་འཛིན་▫ gang zag bdag 'dzin▪ {PH} conception of a self of persons

• གང་ཟག་བདག་འཛིན་གཉིས་▫ gang zag bdag 'dzin gnyis ▪ {PH}the two types of conception of a self of persons

• གང་ཟག་ནི་ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་▫ gang zag ni nam yang med pa ma yin pa▪ {MSA}kadā cit pudgalo nāsti (na-)▪ persons are never non-existent

• གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞིག་པ་▫ gang zag rnam par gzhig pa▪ {MV}pudgala-vināśa▪ disintegration of the person; destruction of the person Tenses: future, present, past, imperative

• གང་ཟག་རྣམ་པར་བཞག་པ་▫ gang zag rnam par bzhag pa▪ {MSA}pudgala-vyavasthāna▪ positing of the person

• གང་ཟག་མ་ཡིན་པའི་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་▫ gang zag ma yin pa'i ldan min 'du byed▪ *apudgalaviprayuktasaṃskāra▪ non-person compositional factor

• གང་ཟག་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་▫ gang zag ma yin par gyur pa'i ldan min 'du byed▪ *apudgala-viprayukta-saṃskāra▪ non-associated compositional factors that are not persons; non-associated compositional factor which is not a person

• གང་ཟག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་▫ gang zag mi rtag pa nyid du thal bar 'gyur ba▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MSA}pudgalasyānityatva-prasaṅgāt▪ it would [absurdly] follow that persons would be just impermanent

• གང་ཟག་མེད་པ་▫ gang zag med pa▪ {C}niṣpudgala; {C} niṣpudgalatva▪ non-existence of persons▫ {C} no personality; without personality; absence of a person

• གང་ཟག་སྨྲ་བ་▫ gang zag smra ba▪ pudgalavādin▪ Proponent of a Person

• གང་ཟག་ཙམ་▫ gang zag tsam▪ mere person

• གང་ཟག་ཟླ་མེད་པ་▫ gang zag zla med pa▪ {C} apratipudgala▪ person without equal; matchless person▫ {C}without a match

• གང་ཟག་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད▫ gang zag yin par gyur pa'i ldan min 'du byed▪ *pudgala-viprayukta-saṃskāra▪ non-associated compositional factor which is a person

• གང་ཟག་ཡོད་པར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་▫ gang zag yod par khas blang bar mi bya▪ {MSA}na vā pudgalo 'sti▪ persons are not to be asserted as existing

• གང་ཟག་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་▫ gang zag yod par smra ba▪ pudgala-vādin▪ Proponent of a Person

• གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་▫ gang zag rang rkya thub pa'i rdzas yod▪ {PH}being substantially existent in the sense of being a self-sufficient person

• གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་▫ gang zag rang rkya thub pa'i rdzas yod kyis stong pa ▪ emptiness of a person as being substantially existent in the sense of being self-sufficient

• གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་མ་གྲུབ་པ་▫ gang zag rang rkya thub pa'i rdzas yod du ma grub pa▪ non-establishment of the person as substantially existent in the sense of being self-sufficient

• གང་ཟག་ལ་མི་སྲིད་སྙམ་པ་▫ gang zag la mi srid snyam pa ▪ {MV}asambhāvanā pudgale▪ thinking, "[Such and such] does not occur among persons" གང་ཟག། སྐྱེས་བུ་▫ gang zag; skyes bu▪ pudgala/puruṣa ▪ person

• གང་ཡང་▫ gang yang▪ གང་། གི། ཡང་།▫ gang gi yang▪ {C}kiṃcit; {MV}kiṃcid; {C}kahiṃci▪ [what-even]; any; whosoever. With negative: not any; none▫ {C}anyone; whatever; anywhere

• གང་ཡང་རུང་བ་▫ gang yang rung ba▪ anayatara; {L} anyatama; {L}anyatas-anyatara▪ any; some; some...or other

• གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མ་ཚང་བ་▫ gang yang rung ba zhig ma tshang ba▪ {MV}anyatama-vaikalya▪ any incomplete

• གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་▫ gang yang rung ba zhig▪ {PH} any single; any single [one]▫ གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མ་ཚང་བ་་་་▫ Any single one [being] incomplete, ...▫ {MV} anyatama-vaikalya

• གང་ཡང་རུང་བའི་▫ gang yang rung ba'i▪ {C} anyataranyatara▪ of any▫ {C}some or other

• གང་ཡིན་▫ gang yin▪ what is?; which is

• གང་ཡིན་པ་▫ gang yin pa▪ which is; whatever is

• གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་▫ gang yin pa de thams cad▪ all of whatever is...; all whatsoever

• གང་ཡིན་པར་འགྲོ་▫ gang yin par 'gro▪ {C}yathāgami▪ {C}goes into...which he comes across on his way Tenses: future, present, past, imperative

• གང་རུང་▫ gang rung▪ any; one among; either one or both; whichever is suitable▫ {PH}either one of; whichever▫ རྩ་བའི་ཁ་དོག་ཡིན་ན་དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་ དང་། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་གང་རུང་ཡིན་པས་ཁྱབ།▫ rtsa ba'i kha dog yin na dmar po dang / dkar po dang / sngon po dang / ser po gang rung yin pas khyab /▫ If [something] is a primary color, [it] is [necessarily] either one of red, white, blue, or yellow.

• གང་ལ་▫ gang la▪ {C}kutra; {C}kutu; {MSA}yatra▪ with respect to which; of what; where; of which; in which/whom▫ {C}in whom; how

• གང་ལ་གང་▫ gang la gang▪ any...whatsoever

• གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་▫ gang la gang med pa de ni des stong▪ the non-existence of something in something is [its] emptiness of that

• གང་ལ་དགོངས་ནས་▫ gang la dgongs nas▪ in consideration of which; thinking of which

• གང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་▫ gang la rnam par mi rtog▪ {MV}yac ca na vikalpayati▪ non-conceptual/ not conceptualizing with respect to which; non-conceptual with respect to anything

• གང་ལས་▫ gang las▪ {L}kām; {C}kuto; {MSA}yatra▪ from what?; whence?; why?▫ {C}with what?; why?

• གང་ལས་བསྐྱོད་པར་བགྱིད་ལགས་▫ gang las bskyod par bgyid lags▪ བསྐྱོད། སྐྱོད། བསྐྱོད། སྐྱོད།▫ bskyod skyod bskyod skyod▪ {C}uccālayati▪ {C}free oneself from

• གང་ཤར་ཐམས་ཅད་▫ gang shar thams cad▪ all of whatever appears

• གང་སུ་དག་▫ gang su dag▪ {L}ye kecit▪ whichever of those

• གང་སུ་དག་འདི་▫ gang su dag 'di▪ {PH}whichsoever of these

• གངས་▫ gangs▪ hima▪ snow

• གངས་ཅན་▫ gangs can▪ that endowed with snow; The Snowy Land [i.e., Tibet]

• གངས་ཅན་མཁས་པ་▫ gangs can mkhas pa▪ scholar of the Land of Snows [Tibet]

• གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་▫ gangs can gyi ljongs▪ {PH} Realm of Snow [Tibet]

• གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་ཆེན་པོ་▫ gangs can gyi ljongs chen po▪ {PH}Great Realm of Snow [Tibet]

• གངས་ཅན་གྱི་ཡུལ་▫ gangs can gyi yul▪ {PH}Land of Snow (Tibet)

• གངས་ཅན་ལྗོངས་▫ gangs can ljongs▪ {PH}Realm of Snow [Tibet]

• གངས་ཅན་མུན་པའི་སྨག་རུམ་▫ gangs can mun pa'i smag rum▪ {PH}the dense darkness of the Land of Snows

• གངས་ལྗོངས་▫ gangs ljongs▪ {PH}Realm of Snow [Tibet]

• གངས་པ་སེའུ་▫ gangs pa se'u▪ Gang-pa-say-u [c.1200; a Ka-dam-pa author on epistemology]

• གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་▫ gangs ri sngon por snang ba'i dbang shes▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ sense consciousness to which a snow mountain appears as blue

• གངས་རི་བ་▫ gangs ri ba▪ {LCh}haimavata▪ one [person] of the snow mountain

• གངས་རིའི་ལྗོངས་▫ gangs ri'i ljongs▪ {PH}Realm of Snowy Mountains [Tibet]

• གད་མོ་▫ gad mo▪ laugh; laughter; laughing

• གད་མོ་དགོད་▫ gad mo dgod▪ བགད། དགོད། བགད། དགོད།▫ bgad dgod bgad dgod▪ laugh; smile; make laugh/ smile

• གནད་▫ gand▪ essence; important point; pith; essential

• གནད་མཐར་གཏུགས་པའི་ཕྲ་བ་▫ gand mthar gtugs pa'i phra ba▪ final subtle essential{N}

• གནད་རྣམས་ཤེས་དགོས་▫ gand rnams shes dgos▪ it is necessary to know the essentials ...{LG} Tenses: future, present, past, imperative

• གབ་ཚེ་▫ gab tshe▪ {C}karaṇḍaka▪ {C}basket

• གམ་▫ gam▪ or; and; particle indicating question; near

• གར་▫ gar▪ {C}nṛtya▪ [what to]; where; dancing; dance▫ {PH}dancing; dance▫ སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་གར་▫ sgyu 'phrul dra ba'i gar▫ dance of magical emanation▫ {DASI 552.3}

• གར་འདོད་པ་▫ gar 'dod pa▪ {C}yatreccham▪ wherever wished▫ {C}wherever it wishes

• གར་ཡང་ཁྱབ་པ་ནི་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའོ་▫ gar yang khyab pa ni chu zla lta bu'o▪ pervading everywhere like a moon in water

• གར་ལོག་▫ gar log▪ {PH}Garlok (a small kingdom in Nga-ri; western Tibet)

• གལ་ཆེར་▫ gal cher▪ crucially གལ་ཆེར་ཟད་པར་སྤངས་/ གལ་ཆེར་ཟད་པར་སྤངས་པ་▫ gal cher zad par spangs / gal cher zad par spangs pa▪ crucially abandoned exhaustively

• གལ་ཏེ་▫ gal te▪ if; in case of གལ་ཏེ། གྱུར་▫ gal te ... gyur▪ {MV.I.21 v}ced bhavet▪ if it would be

• གལ་ན་▫ gal na▪ If...

• གས་དང་གླུ་ཚིག་དང་སྦྲུང་▫ gas dang glu tshig dang sbrung▪ {C} nāṭaka-itihāsa▪ {C}play

• གི་▫ gi▪ (as genitive particle) of; by; in; which. (as non-case particle) and; but; (semi-colon)

• གི་གུ་▫ gi gu▪ {PH}"i" vowel mark; [name of vowel marker for 'i']▫ ཨཱི་རིང་པོ་ལ་ཨིའི་ཞེས་གི་གུ་ཉིས་བརྩེགས།▫ ī ring po la i'i zhes gi gu nyis brtsegs;▫ For the long vowel ī, "i'i" [is written], that is, two "i" vowel marks are stacked.▫ {GCG} p.21

• ཉམས་ལེན་གྱི་ཆ་▫ nyams len gyi cha▪ {PH}elements of practice

• གིས་▫ gis▪ (as instrumental particle) by; by means of; with; because. (as non-case particle corruptly used in place of the non-case usage of genitive particles) but; and; (semi-colon)

• གུ་ཎ་མ་ཏི་▫ gu ṇa ma ti▪ guṇamati▪ Guṇamati [name of a Bodhisattva]

• གུ་ཎ་ཤྲཱི་▫ gu ṇa shrī▪ guṇaśrī▪ Guṇaśrī [proper name]

• གུ་རུ་▫ gu ru▪ guru▪ [Tibetan transliteration of Sanskrit word, guru]; guru; teacher

• གུ་རུ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་▫ gu ru yid bzhin nor bu▪ {RY} cintāmani▪ {PH}Guru Chintamani (a form of Padmakara)

• གུག་ཀྱེད་▫ gug kyed▪ {HT} mudram [=gug skyes]; {PU} mātrā [=gug skyed]▪ {PH}vocalic ornaments

• གུག་སྐྱེད་▫ gug skyed▪ {HT} mudram [=gug skyes]; {PU} mātrā▪ {PH}vocalic ornaments

• གུག་སྐྱེས་▫ gug skyes▪ {HT} mudram; {PU} mātrā [=gug skyed]▪ {PH}vocalic ornaments

• གུང་▫ gung▪ {PH}middle; center

• གུང་▫ gung▪ {PH}midnight

• གུང་བསྒྲིགས་▫ gung bsgrigs▪ བསྒྲིག སྒྲིག བསྒྲིགས། སྒྲིགས། ▫ bsgrig sgrig bsgrigs/ sgrigs/▪ arrange; put in order གུང་ཐང་དཀོན་མཆོག་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ། དཀོན་མཆོག་ བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ། གུང་ཐང་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་▫ gung thang dkon mchog bstan pa'i sgron me; dkon mchog bstan pa'i sgron me; gung thang 'jam dpal dbyangs▪ Gung-thang Kön-chog-tan-pay-drön-may [1762-1823; aka Gung-thang Jam-pal-yang] གུང་ཐང་འཇམ་དཔལ་དབྱངས། གུང་ཐང་དཀོན་མཆོག་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ་▫ gung thang 'jam dpal dbyangs; gung thang dkon mchog bstan pa'i sgron me▪ Gung-thang Jam-pal-yang [1762-1823; also known as Gung-thang Kön-chog-tan-pay-drön-may]

• གུང་བྲན་▫ gung bran▪ communist གུང་མོ ▫ gung mo▪ middle finger

• གུད་དུ་▫ gud du▪ separately; apart

• གུད་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཅིག་▫ gud du 'gro bar 'gyur cig▪ Tenses: future, present, past, imperative {C}apakrāmatu▪ {C}may depart

• གུད་དུ་སོང་བར་གྱུར་▫ gud du song bar gyur▪ སོང་། སོང་ ། སོང་། སོང་།▫ song song song song▪ {C}apakrāmati▪ {C}go away; departs; takes his leave

• གུད་ན་མེད་▫ gud na med▪ [separate-in-not exist]; inseparable; not exist separately

• གུཔྟའི་སྐབས་▫ gupta'i skabs▪ {PH}Gupta-style

• གུར་ཀུམ་མདངས་ལྡན་▫ gur kum mdangs ldan▪ {PH} saffron colored

• གུར་ཁྱིམ་▫ gur khyim▪ [tent-home]; abode▫ {PH} mansion [under] a tent; abode

• གུར་གུམ་▫ gur gum▪ saffron

• གུས་▫ gus▪ respectfully; respect

• གུས་པ་་▫ gus pa▪ {LCh,C}gaurava; {MSA,L}ādara; {MSA}bahu-māna; {C}bhajati▪ respect; devotion; humility; be intent on▫ {C}dignity; a title to be respected; regard; care; trouble; bring to light; loves; attends to

• གུས་པ་བསྐྱེད་པ་▫ gus pa bskyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA} ādarotpādana▪ generate respect

• གུས་པ་ཆེན་པོ་▫ gus pa chen po▪ {PH}great devotion

• གུས་པའི་ཕྱག་▫ gus pa'i phyag▪ {PH}respectful homage

• གུས་པར་བྱ་▫ gus par bya▪ {C} bhajati▪ be respectful toward; exert oneself for; interest onself in; be zealous; be intent upon▫ {C}loves; attends to

• གུས་པར་བྱ་བ་▫ gus par bya ba▪ {C}satkṛti▪ that which is to be respected▫ {C}honoring

• གུས་པར་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ gus par bya ba yid la byed pa▪ {MSA}satkṛtya-manaskāra▪ taking to mind an object to be respected

• གུས་པར་བྱེད་པ་▫ gus par byed pa▪ {L}ādaraṃkāra; {MSA}satkṛtya▪ be respectful toward; exert oneself for; interest onself in; be zealous; be intent upon

• གུས་པར་མི་བྱེད་པ་▫ gus par mi byed pa▪ {L}anādara▪ disrespect; be indifferent; neglect; not be intent upon

• གུས་བྱས་▫ gus byas▪ {C}satkṛtya (=śrī-paṭṭa-bandhādinā viśeṣapada-sthāpanāt = maṇḍalādi-karaṇāt)▪ having respected▫ {C}having honored

• གུས་སྦྱོར་▫ gus sbyor▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ intense application

• གེ་སར་▫ ge sar▪ {PH}flower bud

• གེགས་▫ gegs▪ {LCh}vighna; {L}vibandha▪ obstacle; hindrance; impediment; obstruction

• གེགས་བྱེད་▫ gegs byed▪ {LCh}pratibandha▪ [hindrance-make]; hindrance; interference; prevention; impediment

• གེགས་སུ་གྱུར་པ་▫ gegs su gyur pa▪ {MSA}vibandhana; {MV}vibandha▪ [hindrance-as-became]; hindrance; interference; prevention; impediment

• གེལ་པ་▫ gel pa▪ {C}gulma▪ {C}shrub

• གོ་▫ go▪ {C}avakāśa▪ understand; opportunity; occasion; armor; (terminating particle indicating the end of a statement). As verb: understand▫ {C}opportunity; occasion; room; occasion for

• གོ་སྐབས་▫ go skabs▪ {LCh,MSA} avakāśa▪ chance; opportunity; chance to

• གོ་སྐབས་འབྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་▫ go skabs 'byed par mi 'gyur ba▪ {C}(na) avakāśaṃ daśyanti▪ not provide an opportunity/chance▫ {C}they are given no opportunity

• གོ་སྐབས་མ་མཆིས་པ་▫ go skabs ma mchis pa▪ {C} anavakāśa▪ no opportunity; no chance▫ {C}it cannot be; impossible; no room

• གོ་གྱོན་ཏེ་▫ go gyon te▪ {C}saṃnahati▪ put on armor; wear armor▫ {C}put on the armor

• གོ་གྱོན་པ་▫ go gyon pa▪ {MSA}saṃnahana▪ put on armor; wear armor

• གོ་བགོས་པ་▫ go bgos pa▪ {MSA}saṃnahya▪ put on armor Tenses: future, present, past, imperative

• གོ་སྒྲུབ་▫ go sgrub▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {LCh}saṃnāha-pratipatti▪ achieving through armor; achieving armor

• གོ་གཅིག་▫ go gcig▪ samāna-deśa▪ ninety-one; same place

• གོ་ཆ་▫ go cha▪ {C,MSA}saṃnāha; {C}sannadhu▪ armor▫ {C}armor; armed with

• གོ་ཆ་བགོ་དགོས་སོ་▫ go cha bgo dgos so▪ {C} saṃnahitavya▪ must/should put on armor▫ {C} must put on the armor

• གོ་ཆ་བགོས་ཤིང་▫ go cha bgos shing▪ {C}sannadhu▪ put on armor▫ {C}armor

• གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་སོ་▫ go cha chen po bgos so▪ {C} mahā-sannāha-sannaddha▪ put on great armor▫ {C}armed with the great armor

• གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་▫ go cha'i sgrub pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ saṃnāha-pratipatti▪ achieving through armor; achieving armor; achievement of armor

• གོ་ཆོད་▫ go chod▪ fill the role; fulfill what it means to be; perform the function

• གོ་ཏན་▫ go tan▪ {PH}Go-tan [Khan] (Mongolian Emperor)

• གོ་བདེ་བར་བརྗོད་▫ go bde bar brjod▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ express in an easy to understand form

• གོ་འཕང་▫ go 'phang▪ {LCh,MSA} pada▪ position; rank; state

• གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་▫ go 'phang bla na med pa▪ {MSA} anuttara ... pada▪ unsurpassed/highest position/ rank/state

• གོ་བ་▫ go ba▪ {LCh}gata; {LCh}avagama; {MSA} gamya;{MSA} jña (e.g.: udghaṭita-jña; vipañcita-jña); {MSA}bodha▪ understanding

• གོ་བར་བྱེད་པ་▫ go bar byed pa▪ {MSA}saṃprāpti; {MV}prāpaṇa; {MV}saṃprāpaṇa▪ cause understanding; communicate; cause to know/ comprehend; means of understanding

• གོ་བར་ཟད་▫ go bar zad▪ {MSA}gata▪ reduced to/ exhausted as understanding

• གོ་བར་སླ་▫ go bar sla▪ {MSA}subodha▪ easy to understand

• གོ་བྱེད་▫ go byed▪ {MV}prāyaṇa; {MV}saṃprāpti▪ means of understanding; that which causes understanding; means of communication

• གོ་མི་ཆོད་▫ go mi chod▪ does not fulfill the role; does not fulfill the meaning of; does not function as

• གོ་ར་▫ go ra▪ {PH}Qur'an

• གོ་རམས་པ་བསོད་ནམས་སེང་གེ་▫ go rams pa bsod nams seng ge▪ Go-ram-pa Sö-nam-seng-ge [1429-1489] གོ་རིམ་ / གོ་རིམས་▫ go rim / go rims▪ {LCh}krama; {LCh,MV,MSA}anukrama; {MSA}ānupūrvī▪ order; gradation; series; levels; arrangement

• གོ་རིམ་དུ་▫ go rim du▪ gradually

• གོ་རིམ་དུ་བྱེད་པ་▫ go rim du byed pa▪ gradually effecting

• གོ་རིམ་པ་▫ go rim pa▪ {C}anukrama▪ [place-series]; order; series; arrangement▫ {C}gradual action གོ་རིམ་བཞིན། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་▫ go rim bzhin; go rim bzhin du▪ {MV}yathā-kramaṃ▪ in order; in accordance with the order; respectively▫ {C}in due order; respectively

• གོ་རིམ་བཞིན་དུ་▫ go rim bzhin du▪ yathātram▪ in order; in accordance with the order; respectively གོ་རིམས་བཞིན་/གོ་རིམས་བཞིན་དུ་▫ go rims bzhin / go rims bzhin du▪ respectively གོ་རིམས་བཞིན་/གོ་རིམས་བཞིན་དུ་▫ go rims bzhin / go rims bzhin du▪ respectively

• གོ་ས་▫ go sa▪ place; area; rank; station

• གོ་ས་གནོན་ནུས་པ་▫ go sa gnon nus pa▪ capacity to occupy/cover an area

• གོ་སླ་▫ go sla▪ easy to understand Tenses: future, present, past, imperative

• གོག་ཡུལ་▫ gog yul▪ {PH}Wakhan (Afghanistan)

• གོང་▫ gong▪ {MSA}upari▪ high; the above; price; value

• གོང་ཆེན་▫ gong chen▪ greatly high

• གོང་དུ་▫ gong du▪ {MSA}uttara; {MSA}ūrdhva▪ above; earlier; upward

• གོང་དུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་▫ gong du 'gro ba dang ldan pa'i phyir▪ {MSA}ūrdhvaṃ gamana-yogāt▪ because of possessing progress upward

• གོང་དུ་བརྗོད་ཟིན་▫ gong du brjod zin▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ already explained above

• གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པ་▫ gong du bshad ma thag pa▪ {MV}anantaram uktam▪ explained just above/ immediately above

• གོང་ན་▫ gong na▪ {MV}ūrdhvam▪ above; earlier; previously; higher

• གོང་ན་མ་མཆིས་པ་▫ gong na ma mchis pa▪ {C} niruttara; {C}uttapta▪ none higher; unsurpassed▫ {C}unsurpassed; highest; most excellent; the utmost

• གོང་ན་མེད་པ་▫ gong na med pa▪ {C,MSA}niruttara ▪ none higher; unsurpassed▫ {C}unsurpassed; highest; most excellent; the utmost

• གོང་ནས་གོང་དུ་▫ gong nas gong du▪ {L,MSA} uttarottara; {MSA}uparyupari▪ from high to higher; progressively higher

• གོང་ནས་གོང་དུ་བསྒྲུབ་པ་▫ gong nas gong du bsgrub pa ▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MV}uttarottara-nirhāra▪ achieve progressively higher [states] གོང་བར་འགྱུར། འགོང་བར་མི་འགྱུར་▫ gong bar 'gyur; 'gong bar mi 'gyur▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}avalīyate▪ {C}becomes cowed; be cast down; hide despondently in; does (not) despond; (not) cow

• གོང་བུ་▫ gong bu▪ {LCh}piṇḍa▪ lump; mass

• གོང་མ་▫ gong ma▪ {MSA}upari; {C}uttāri (?); ūrdhva {GD:265}▪ upper; superior; higher; emperor ▫ {C}superior; {GD:177} verticalགོང་མའི་སྤྱི་▫ gong ma'i spyi▫ vertical-universal {GD:177}

• གོང་མ་གོང་མ་▫ gong ma gong ma▪ {PH}higher and higher

• གོང་མ་གོང་མའི་ལྟ་བ་གོ་བྱེད་ཀྱི་སྟེགས་▫ gong ma gong ma'i lta ba go byed kyi stegs▪ བལྟ། ལྟ། བལྟས། ལྟོས།▫ blta lta bltas ltos▪ platform for causing understanding of views of the higher [schools]

• གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མ་▫ gong ma bas ches gong ma▪ {L}uttareṣv uttama▪ much higher than the high

• གོང་མ་ས་▫ gong ma sa▪ {MV}uttārasu ... bhūmiṣu▪ high ground

• གོང་མའི་སྐྱེད་ཚལ་▫ gong ma'i skyed tshal▪ {PH} imperial garden

• གོང་མའི་སྤྱི་▫ gong ma'i spyi▪ {PH}vertical-universal

• གོང་མོ་▫ gong mo▪ grouse

• གོང་ཤིང་▫ gong shing▪ {C}saṃlīyate▪ {C}becomes stolid; despond; is cowed

• གོང་ས་▫ gong sa▪ {PH}His Holiness

• གོང་གསལ་ལྟར་▫ gong gsal ltar▪ {PH}as clarified above [in the text]

• གོམ་▫ gom▪ step

• གོམ་སྙོམས་པ་▫ gom snyoms pa▪ {C}sama-kramatva▪ {C}walks at an even pace

• གོམ་པ་གཅིག་བོར་བས་▫ gom pa gcig bor bas▪ sakṛta-pāda-kṣepeṇa▪ with a single step

• གོམ་པ་སྙོམས་པ་▫ gom pa snyoms pa▪ equal steps

• གོམས་▫ goms▪ གོམས། གོམས། གོམས། གོམས།▫ goms/ goms/ goms/ goms/▪ {LCh}abhyāsa▪ familiarize; become accumstomed to; condition to; familiarization; conditioning▫ ཡང་དང་ཡང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གོམས་ན་▫ yang dang yang du yid la byed pa goms na▫ if one familiarizes with taking to mind again and again

• གོམས་འདྲི་▫ goms 'dri▪ conditioning; familiarization; Tenses: future, present, past, imperative accustoming

• གོམས་པ་▫ goms pa▪ {MSA}abhyāsa; bhāvita; abyāsa▪ familiarize; become accumstomed to; condition to; familiarization; conditioning; cultivate

• གོམས་པ་ཅན་▫ goms pa can▪ abhyāsavat▪ familiar; conditioned▫ {GD:734} trained perceptionsདོན་གོམས་པ་ཅན་གྱི་དབང་མངོན་གྱི་ཚད་མ་▫ don goms pa can gyi dbang mngon gyi tshad ma▫ sense direct prime cognition having a familiar object

• གོམས་པའི་ལམ་▫ goms pa'i lam▪ {C} abhyāsa-mārga ▪ path of familiarization; path of conditioning▫ {C}path of repeated meditational practice

• གོམས་པར་བྱས་པས་▫ goms par byas pas▪ {C} āsevana; {C}sevanā; {MV}abhyāsa▪ by having familiarized/conditioned▫ {C}cultivation; tending; cultivation

• གོམས་བྱ་ཡོན་ཏན་▫ goms bya yon tan▪ {MSA}abhyāsa-guṇa▪ quality to be cultivated

• གོའུ་ཤམ་བྷི་▫ go'u shambhi▪ {PH}Kauśambi

• གོར་གོར་▫ gor gor▪ circle

• གོར་མ་ཆག་པར་▫ gor ma chag par▪ {LCh}avaśyam▪ without a doubt

• གོལ་བ་▫ gol ba▪ {MSA}utpatha▪ deviant; deviating from the proper

• གོལ་ས་▫ gol sa▪ place where one can go wrong; place of possible error; place of deviance

• གོས་▫ gos▪ {LCh,MSA,C}cīvara; {C}ambara; {C} caila; {C}prāvaraṇa; {MSA}lipta; {MSA}vasana; {MSA}vastra▪ cloth; clothing; cover▫ {PH}cloth; clothes; clothing▫ {C}garment; robe; strips of cloth; cloth; cloak; robesགོས་སྨྱུག་པོའི་རྣམ་སྦྱར་ཞིག་གསོལ་རས་སུ་གནང་འདུག▫ gos smyug po'i rnam sbyar zhig gsol ras su gnang 'dug,▫ It is [said that he] gave [him] a robe of brown cloth as a gift.▫ {GCC} p.14

• གོས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་▫ gos khyad par du 'phags pa ▪ {MSA}vastra-viśeṣaṇa▪ special clothing; special garment

• གོས་ཆེན་རི་མོ་▫ gos chen ri mo▪ {PH}brocade designs

• གོས་ཐུམ་▫ gos thum▪ {PH}layer of cloth▫ སུ་ལ་ཡང་རྒྱུས་མེད་པའི་དཔེ་རིང་ཞིག་གོས་ཐུམ་དགུ་ཙམ་གྱིས་དྲིལ་ནས་འདུག▫ su la yang rgyus med pa'i dpe ring zhig gos thum dgu tsam gyis dril nas 'dug;▫ There was a long text that was unfamiliar to everyone, having been wrapped in nine layers of cloth.▫ {GCG} p. 17

• གོས་དག་▫ gos dag▪ {C} caila▪ {PH}clothes

• གོས་དག་འཐོར་ཞིང་▫ gos dag 'thor zhing▪ {C}caila-vikṣepamakārṣuḥ▪ {C}wave their garments (?)

• གོས་པ་▫ gos pa▪ {LCh}upalipta; {C}lipyate; {MSA} lepa; {MSA}nirlepa▪ sullied; covered; polluted▫ {C}be sullied with; be polluted; change

• གོས་པ་མ་མཆིས་པ་▫ gos pa ma mchis pa▪ {C} anupalepa▪ [covered-not-being]; not sullied; not polluted; not covered▫ {C}stainless; spotless

• གོས་པ་མེད་ཅིང་▫ gos pa med cing▪ {C} nirupalepa▪ [covered-not-being]; not sullied; not polluted; not covered▫ {C}without a stain; stainless; untainted

• གོས་པ་མེད་པ་▫ gos pa med pa▪ {C}nirupalepa; {C} nirupalepatā; {C}nirūpalepa (=nirupalepa); {MSA}nirlepa▪ [covered-not-being]; not sullied; not polluted; not covered▫ {C}without a stain; stainless; untainted; free from stains; untainted

• གོས་པར་འགྱུར་▫ gos par 'gyur▪ {C}lipyate▪ be sullied/ covered/polluted▫ {C}be sullied with; be polluted; change

• གོས་མེད་▫ gos med▪ [covered-not-being]; not sullied/ polluted/covered

• གོས་དམར་བ་▫ gos dmar ba▪ tāmraśaṭīya▪ red garment/clothing

• གོས་ལ་སོགས་▫ gos la sogs▪ {MSA}cīvarādi▪ clothing/ garments and so forth

• གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བ་▫ gos la sogs pa ... tshol ba▪ བཙལ། འཚོལ་ / འཚེལ། བཙལ། ཚོལད།▫ btsal 'tshol/'tshel btsal tshold▪ {MV}cīvarādy-anveṣaṇa▪ seek clothing/garments and so forth Tenses: future, present, past, imperative

• གོས་སོགས་▫ gos sogs▪ {MSA}cīvarādi▪ clothing/ garments and so forth

• གྱ་གྱུ་▫ gya gyu▪ crookedness

• གྱ་གྱུ་བ་▫ gya gyu ba▪ {PH}dishonesty

• གྱ་གྱུ་མེད་པ་▫ gya gyu med pa▪ {C}akuṭila▪ {C}not crooked

• གྱ་ནོམ་སྣང་▫ gya nom snang▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ {C}sudṛśā (devā)▪ auspicious/sublime appearance

• གྱ་ནོམ་སྣང་བ་▫ gya nom snang ba▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ sudṛśa▪ excellent appearance

• གྱ་ནོམ་པ་▫ gya nom pa▪ {LCh,C,L,MSA}praṇīta▪ auspiciosuness; fine; auspicious; sublime▫ {C} sublime; fine; good to eat; superior; exalted

• གྱ་ནོམས་པ་▫ gya noms pa▪ praṇīta▪ auspiciousness

• གྱ་ནོམས་པའི་རོ་མྱང་པ་▫ gya noms pa'i ro myang pa▪ experiencing the taste of auspiciousness

• གྱ་ཚོམ་དུ་▫ gya tshom du▪ {C}sahasā▪ {C}hurries

• གྱད་བུ་ནོར་▫ gyad bu nor▪ dravya mallaputra▪ {PH} Dravya Mallaputra (an arhat)

• གྱར་▫ gyar▪ {PH}fragment

• གྱི་▫ gyi▪ (as genitive particle) of; by; in; which. (as non-case particle) and; but; (semi-colon)

• གྱིས་▫ gyis▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi/ bgyid/ bgyis/ gyis/▪ (as instrumental particle) by; by means of; with; because.7 (as non-case particle corruptly used in place of the non-case usage of genitive particles) but; and; (semi-colon).7 (as imperative verb form) do

• གྱིས་ཤིག་▫ gyis shig▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {MSA}loṭ; {MSA}(√phal)▪ [imperative form]: do

• གྱུར་▫ gyur▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur/ 'gyurd/ gyur/ gyurd/▪ {LCh}as; {LCh}bhū; {C}āsī▪ become; change; transform; arise; be▫ {C}have; had

• གྱུར་ཅིག་▫ gyur cig▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur/ 'gyurd/ gyur/ gyurd/▪ imperative verb: let it be/ become/change/transform/arise/be!; may it be!

• གྱུར་ཅིང་▫ gyur cing▪ {C}upagacchati▪ {C}come (to); go to; be overpowered; approach; take to; undergo; with negative: remain (un)aware of

• གྱུར་པ་▫ gyur pa▪ {C}upagata; {MSA}upagamana (e.g.: ekī-bhāvopagamana); {MSA}gata (e.g.: aprameya-saṃkhyā-gata); {MSA}gamatva; {C} bhinno; {C}bhiyā; {MSA}bhūta (e.g.: agra-bhūta); {MV}pariṇata; {MV}praṇata; {MV}(√vṛt): vartate; {MSA}parāvṛtti; {MSA}parivartana (e.g.: strī-p▪ serve; is; become; change; transform; arise; be ▫ {C}takes place; can be approached; has admitted into himself; there would be

• གྱུར་བ་▫ gyur ba▪ {C}āpadyate; {C} bhavati▪ become; change; transform; arise; be▫ {C}bring about; undergo; show; feel; fall into; incur; put forth; experience; becomes; stands; takes place; occurs; comes about

• གྱུར་ལ་་ཡང་འགྱུར་▫ gyur la ... yang 'gyur▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MV}bhūtvā ... bhavati▪ became and becomes again; having become, it again becomes

• གྱེན་▫ gyen▪ upward

• གྱེན་རྒྱུ་▫ gyen rgyu▪ upward moving; upward-moving [wind]

• གྱེན་རྒྱུའི་རླུང་▫ gyen rgyu'i rlung▪ upward-moving wind

• གྱེན་དུ་▫ gyen du▪ {C}ūrdhvam; {MSA}urdhva▪ upwards▫ {C}upwards

• གྱེན་དུ་བཏེག་ཅིང་▫ gyen du bteg cing▪ {C}abhyutkṣipya ▪ {C}having lifted up

• གྱེན་དུ་འདྲེན་པ་▫ gyen du 'dren pa▪ draw upward

• གྱེན་དུ་ཕྱོགས་▫ gyen du phyogs▪ {C}ūrdhva▪ standing upwards; face upward; directed upward▫ {C} point upwards

• གྱེས་▫ gyes▪ spread out Tenses: future, present, past, imperative

• གྱོ་▫ gyo▪ śāṭhya▪ dissimulation

• གྱོ་དུམ་▫ gyo dum▪ potsherd; sugar

• གྱོ་མོ་▫ gyo mo▪ {C}kaṭhalya; {C}pāṣāṇa▪ {C}gravel; stone

• གྱོན་▫ gyon▪ {MSA}prāvṛta▪ put on; dress; wear

• གྱོན་གྱོན་པ་▫ gyon gyon pa▪ {C}yathā-vṛta▪ wearing [continuously]▫ {C}in a proper and correct manner; fitly

• གྱོན་བྱེད་▫ gyon byed▪ {C}saṃnahantī▪ put on; dress; wear▫ {C}put on

• གྲྭ་གྱུ་སྒང་བྲག་▫ grwa gyu sgang brag▪ {PH}[a Guru Rinpoche cave]

• གྲྭ་ཚང་▫ grwa tshang▪ monastic college

• གྲྭ་ས་བཞི་▫ grwa sa bzhi▪ the four [Ge-luk-pa] monastic colleges [Se-ra (se rwa); Dre-pung ('bras spungs); Gan-den (dga' ldan); Tra-shi-hlün-po (bkra shis lhun po)]

• གྲྭ་ས་གསུམ་▫ grwa sa gsum▪ the three [Ge-luk-pa] monastic colleges: [Se-ra (se rwa); Dre-pung ('bras spungs); Gan-den (dga' ldan)]

• གྲག་▫ grag▪ {MSA} anuravita▪ {PH}sound; noise▫

• སྣང་གྲག་རིག་གསུམ་▫ the three — appearances, sounds, and thoughts▫ {YIA}

• གྲག་སྟོང་དབྱེར་མེད་▫ grag stong dbyer med▪ {PH} inseparability of being audible and yet empty

• གྲག་པ་▫ grag pa▪ {MSA}anuravita▪ {PH}sound; noise

• གྲགས་▫ grags▪ {MSA}yaśas; {MV}prasiddha(ka)▪ renown; renowned; fame; notoriety; established; consensus; consensual renown

• གྲགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་▫ grags chen bco brgyad▪ eighteen [texts] of great renown [a Sa-kya collection]{GD:309}

• གྲགས་ཆེན་ལྡན་▫ grags chen ldan▪ {C}mahā-yaśu▪ grealty famous; greatly renowned▫ {C}greatly famous

• གྲགས་མཆོག་▫ grags mchog▪ {MSA}mahā-yaśas▪ supreme fame; supreme renown

• གྲགས་རྟགས་ཡང་དག་▫ grags rtags yang dag▪ {PH} correct sign of renown

• གྲགས་ཐོབ་▫ grags thob▪ གྲགས་པ་ཐོབ་པ།▫ grags pa thob pa/▪ famous; attained fame

• གྲགས་པ་▫ grags pa▪ {LCh,MV,L}prasiddha; {MV} prasiddhaka; {LCh,C}kīrti; yaśas; {MSA}pratīta; prātītya; nāman (e.g.: a-buddha-nāman); ravita (e.g.: svara-ruta-ravita)▪ renown; renowned; fame; notoriety; consensus; consensual renown ▫ {C}brought about; accomplished; adorned; celebrated

• གྲགས་པ་རྒྱ་ཆེན་▫ grags pa rgya chen▪ {L}viśālakīrti▪ Viśālakīrti [name of a Tathāgata]

• གྲགས་པ་ཅན་▫ grags pa can▪ kīrtimat▪ renowned; famous

• གྲགས་པ་ཐོབ་པ་▫ grags pa thob pa▪ གྲགས་ཐོབ།▫ grags thob▪ famous; attained fame

• གྲགས་པ་ཙམ་▫ grags pa tsam▪ merely renowned

• གྲགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་▫ grags pa'i rgyu nyid▪ {MSA}yaśo-hetutva▪ cause of fame/renown/notoriety

• གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་▫ grags pa'i rjes dpag▪ prasiddhānumāṇa; prasiddhaanumāna▪ inference through renown▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་ རྟེན་གྲགས་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་གཞལ་བྱ་སྒྲ་བྱུང་གྲགས་པ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཞེན་རིག་▫ mtshan nyid/ rang gi rten grags rtags yang dag la brten nas rang gi gzhal bya sgra byung grags pa la mi slu ba'i zhen rig▫ Def.: a determinative knower that in dependence on its basis, a correct sign of renown, is incontrovertible with regard to its object of comprehension, a terminological suitability

• གྲགས་པའི་རྟགས་▫ grags pa'i rtags▪ *prasiddha-liṅga▪ sign of renown

• གྲང་▫ grang▪ śīta▪ cold; cool

• གྲང་ངེས་▫ grang nges▪ precise/definite enumeration Tenses: future, present, past, imperative

• གྲང་བ་▫ grang ba▪ {LCh,MSA}śīta▪ cold; cool

• གྲང་བ་དང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་▫ grang ba dang tsha ba la sogs pa'i sdug bsngal▪ {MSA} śītaloṣṇādi ... duḥkha▪ sufferings of cold, heat, and so forth

• གྲང་བའི་ནད་▫ grang ba'i nad▪ {PH}rheumatism

• གྲང་དམྱལ་བ་▫ grang dmyal ba▪ cold hell-being; being dwelling in a cold hell

• གྲང་སྲོང་▫ grang srong▪ ṛṣi▪ sage; seer

• གྲངས་▫ grangs▪ {LCh,C,L,MSA}saṃkhyā▪ number; enumeration; calculation; computation; reckoning; tally▫ {C}calculation; counting; numbering; definition; are counted as

• གྲངས་ཀྱིས་མི་ཆོད་པ་▫ grangs kyis mi chod pa▪ [number-by-not-cut-off]; not delimited in number; innumerable; uncountable; countless; immeasurable; incalculable; inestimable; measureless; infinite

• གྲངས་འགྲོ་▫ grangs 'gro▪ {C}saṃkhyāṃ gacchati (=vyapadeśaṃ gacchati)▪ go in the count of; reckon as▫ {C}comes to be styled/called; derives his name from; it gives sense to say; be reckoned among; is called

• གྲངས་ངེས་▫ grangs nges▪ enumeration; definite enumeration; limited number

• གྲངས་ངེས་▫ grangs nges▪ definite/limited in number; numerically limited; all-inclusive; comprehensive; enumeration

• གྲངས་ངེས་པ་▫ grangs nges pa▪ {PH}definite in number

• གྲངས་ཅན་▫ grangs can▪ sāṃkhya▪ Sāṃkhya [Enumerator]

• གྲངས་ཅན་པ་▫ grangs can pa▪ {LCh}sāṃkhya▪ Sāṃkhya; Enumerators

• གྲངས་སྙེད་▫ grangs snyed▪ {PH}however many equal in number (to)

• གྲངས་པ་▫ grangs pa▪ gaṇanā▪ counting

• གྲངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་▫ grangs pa'i ting nge 'dzin▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ meditative stabilization of counting

• གྲངས་མ་མཆིས་▫ grangs ma mchis▪ {L}asaṃkhyeya ▪ innumerable; uncountable; countless; immeasurable; incalculable; inestimable; measureless; infinite

• གྲངས་མེད་▫ grangs med▪ {MSA}asaṃkhyeya ▪ [number-not existing]; innumerable; uncountable; countless; immeasurable; incalculable; inestimable; measureless; infinite

• གྲངས་མེད་གཉིས་ནི་རྫོགས་པ་▫ grangs med gnyis ni rdzogs pa▪ རྫོགས། རྫོགས། རྫོགས། རྫོགས།▫ rdzogs rdzogs rdzogs rdzogs▪ {MSA}dvyasaṃkhyeya-samāpti ▪ two [periods of] countless [eons] finished/ completed/fulfilled

• གྲངས་མེད་པ་▫ grangs med pa▪ {L,MV}asaṃkhyeya ▪ innumerable; uncountable; countless; immeasurable; incalculable; inestimable; measureless; infinite

• གྲངས་བཞིན་▫ grangs bzhin▪ {MV}yathā-saṃkhyam▪ according to the count/calculation

• གྲངས་ལས་འདས་པ་▫ grangs las 'das pa▪ innumerable

• གྲངས་སུ་▫ grangs su▪ {C}gaṇanāṃ gantu-kāmena; {C} gaṇanā▪ {C}wants to be numbered among; counting; count; enumeration

• གྲངས་སུ་བགྲང་བར་གཏོགས་པ་▫ grangs su bgrang bar gtogs pa▪ {C} saṃkhyāṃ-gaṇanāṃ praviṣṭa▪ included in numerical calculation▫ {C}they have transcended all counting

• གྲངས་སུ་འགྲོ་▫ grangs su 'gro▪ {C}saṃkhyāṃ gacchati; {C} parisaṃkhyāta▪ go in the count of; reckon as ▫ {C}comes to be styled/called; derives his name from; it gives sense to say; be reckoned among; is called; reckoned up as

• གྲངས་སུ་འགྲོ་འགྱུར་རོ་▫ grangs su 'gro 'gyur ro▪ {C} parisaṃkhyāta▪ go in the count of; reckon as▫ {C}reckoned up as

• གྲངས་སུ་མཆིའོ་▫ grangs su mchi'o▪ {C}saṃkhyāṃ Tenses: future, present, past, imperative gacchati▪ go in the count of; reckon as▫ {C} comes to be styled/called; derives his name from; it gives sense to say; be reckoned among; is called; reckoned up as

• གྲམ་ས་▫ gram sa▪ {C}ujjaṅgala▪ {C}arid

• གྲལ་▫ gral▪ {PH}status; series; rank

• གྲལ་རྐེད་▫ gral rked▪ {PH}middle rank

• གྲལ་སྟོད་▫ gral stod▪ {PH}front rank

• གྲལ་མཐོ་ས་▫ gral mtho sa▪ {PH}head of the row

• གྲལ་འོག་▫ gral 'og▪ {PH}end of a row

• གྲལ་རིམ་▫ gral rim▪ {PH}line sequence

• གྲལ་གཤམ་▫ gral gsham▪ {PH}lower rank

• གྲས་མཚུངས་པ་▫ gras mtshungs pa▪ {PH}order; orderly fashion

• གྲིབ་▫ grib▪ defilement; filth; stain; contamination; stroke

• གྲིབ་པ་▫ grib pa▪ chāyā▪ shade

• གྲིབ་པ་རྣམ་སེལ་▫ grib pa rnam sel▪ sarvanīvaraṇaviṣkambhī▪ {PH} Sarvanīvaraṇaviṣkambhin (p.n. of a bodhisattva)

• གྲིབ་པ་མེད་པར་▫ grib pa med par▪ {L}anāvaraṇa ▪ undefiled; not filthy; without stain; uncontaminated; without covering

• གྲིབ་མ་▫ grib ma▪ {LCh}cchāyā; {MSA}chāyā▪ shadow

• གྲིམས་པ་▫ grims pa▪ taut

• གྲུ་▫ gru▪ {LCh}nāva; {LCh}nau; {C}nāvi▪ boat; ship ▫ {PH}angle; corner▫ {C}ship

• གྲུ་ཆར་▫ gru char▪ fertile rain

• གྲུ་ཆེན་▫ gru chen▪ {PH}vessel; confines; interior

• གྲུ་བོ་▫ gru bo▪ {LCh}nāva; {LCh}nau; {C}nāvi▪ {PH} boat; ship

• གྲུ་འཛིན་▫ gru 'dzin▪ {PH}rudder

• གྲུ་འཛིན་བདག་པོ་▫ gru 'dzin bdag po▪ {PH}Lord of the Potala (Avalokiteśvara)

• གྲུ་ཞིག་▫ gru zhig▪ {C}bhinna-bhāvo▪ {C}who suffers shipwreck

• གྲུ་བཞི་▫ gru bzhi▪ {LCh}catarasra▪ square; four-cornered

• གྲུ་གཟིངས་▫ gru gzings▪ ship; boat

• གྲུབ་▫ grub▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ sidh; {MSA,MV}siddha; siddhi; {MSA}āpti (e.g.: manorathāpti)▪ be established; be accomplished; establish; exist; achieve

• གྲུབ་འཇུག་གི་བློ་▫ grub 'jug gi blo▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ *viddhipravṛttibuddhi▪ awareness/mind of complete/total engagement; awareness/mind which engages [its object] in a complete/total manner

• གྲུབ་ཐབས་▫ grub thabs▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ sādhana▪ means of achievement

• གྲུབ་མཐའ་▫ grub mtha'▪ གྲུབ་པའི་མཐའ།▫ grub pa'i mtha' ▪ {LCh}siddhānta; siddhyanta▪ tenet; established conclusion; tenet system; system of tenets; system; outlook▫ in the ety I changed grub pa'i to grub pa'am; checkདཔལ་མཆོག་འགྲེལ་པ་ཆུང་བ་སློབ་དཔོན་ཀུན་སྙིང་གིས་མཛད་པ་མ་ཡིན་ཏེ།དེ་དང་གྲུབ་མཐའ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར།▫ dpal mchog 'grel pa chung ba slob dpon kun snying gis mdzad pa ma yin te/ de dang grub mtha' mi mthun pa'i phyir/▫ the shorter commentary on the Glorious Paramādya was not composed by Ānandagarbha because it does not accord in outlook with his great commentary on the Glorious Paramādya Tantra▫

• གསང་སྔགས་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་▫ gsang sngags kyi grub pa'i mtha' rgya mtsho'i pha rol du son pa▫ [he] reached the far shore of the ocean of secret mantra systems▫ Definitions: སྒྲ་བཤད་ ལུང་རིགས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཐག་བཅད་ཅིང་གྲུབ་པའམ་དམ་བཅས་ པའི་དོན་དེ་ཉིད་རང་གི་བློ་ངོར་ཚུལ་དེ་ལས་གཞན་དུ་འདོར་མེད་པས་ན་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཞེས་བརྗོད་པ་▫ sgra bshad/ lung rigs gang rung la brten nas thag bcad cing grub pa'am dam bcas pa'i Tenses: future, present, past, imperative don de nyid rang gi blo ngor tshul de las gzhan du 'dor med pas na/ grub pa'i mtha' zhes brjod pa▫ Contextual etymology: A tenet [literally, an established conclusion] is a meaning that has been decided upon and established or promised in reliance upon scripture and/or reasoning and which, from the perspective of one's mind, will not be forsaken for so གྲུབ་མཐའ་ཀུན་ཤེས་ནས་མཐའ་བྲལ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལེགས་བཤད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ ▫ grub mtha' kun shes nas mtha' bral sgrub pa zhes bya ba'i bstan bcos rnam par bshad pa legs bshad kyi rgya mtsho▪ Ocean of Good Explanations: Explanation of the Treatise "Establishment of Freedom from Extremes through Understanding All Tenets" [by the Translator Tag-tshang Shay-rab-rin-chen (stag tshang lo tsā bā shes rab rin chen; b. 1405)]

• གྲུབ་མཐའ་དོར་བ་▫ grub mtha' dor ba▪ forsake the tenet [by holding a tenet contrary to it]

• གྲུབ་མཐའ་རྣམ་བཞི་▫ grub mtha' rnam bzhi▪ {PH}four systems of [Buddhist] tenets

• གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་▫ grub mtha' smra ba▪ proponent of tenets

• གྲུབ་མཐའ་རྩ་བ་▫ grub mtha' rtsa ba▪ The Root Text on Tenets [by Jam-yang-shay-pa which is the basis for his own comentary called Great Exposition of Tenets (grub mtha' chen mo) in its short title] གྲུབ་མཐའ་བཞིའི་ལུགས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་དོན་ རྣམ་པར་བཤད་པ་ལེགས་བཤད་དཔྱིད་ཀྱི་དཔལ་མོའི་གླུ་དབྱངས་▫ grub mtha' bzhi'i lugs kyi kun rdzob dang don dam pa'i don rnam par bshad pa legs bshad dpyid kyi dpal mo'i glu dbyangs▪ Explanation of the Conventional and the Ultimate in the Four Systems of Tenets: The Spring Cuckoo's Song of Good Explanations [by Ngag-wang-pal-dan (ngag dbang dpal ldan, b. 1797)]

• གྲུབ་མཐའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་▫ grub mtha'i rnam par bzhag pa rin po che'i phreng ba ▪ Precious Garland of Tenets [by Kön-chog-jig-may-wang-po (dkon mchog 'jigs med dbang po; 1728-91)]

• གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་▫ grub mtha'i rnam bzhag▪ *siddhāntavyavasthāpana▪ presentation of tenets [genre of literature]

• གྲུབ་མཐས་བསླད་པ་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་▫ grub mthas bslad pa la ltos med du▪ without relying on being affected by tenets

• གྲུབ་དུས་▫ grub dus▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ time of accomplishing/achieving/establishing▫ རང་གྲུབ་དུས་ལས་དུས་གཉིས་པར་མི་སྡོད་པ་▫ rang grub dus las dus gnyis par mi sdod pa▫ [a thing] will not remain for a second period after its time of establishment

• གྲུབ་བདེ་གཅིག་▫ grub bde gcig▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ ekayogakṣema▪ one establishement and abiding; same in terms of establishment and abiding ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། གྲུབ་པ་དུས་མཉམ་གནས་པ་དུས་མཉམ་འཇིག་པ་དུས་མཉམ་▫ mtshan nyid/ grub pa dus mnyam/ gnas pa dus mnyam/ 'jig pa dus mnyam/▫ Def.: those which are established simultaneously, abide simultaneously, and disintegrate simultaneously

• གྲུབ་བདེ་གཅིག་པ་▫ grub bde gcig pa▪ ekayogakṣema▪ {PH}sameness in establishment and abiding

• གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་▫ grub bde rdzas gcig▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ one substantial entity of establishment and abiding; one substantiality of establishment and abiding; same substantial entity in terms of establishment and abiding▫ {GD:241} simultaneous substantial identity; {572} one simlutaneous substanceགྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་པའི་ཡོན་ཏན་ ▫ grub bde rdzas gcig pa'i yon tan▫ qualities that are the same substantial entity of establishment and abiding

• གྲུབ་པ་▫ grub pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས། ▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {L,MV} siddha; {L,MSA}siddhi; samupārjita; {MSA} niṣpatti; {MSA}niṣpanna▪ be established; be accomplished; establish; exist; achieve; existent; establishment▫ {C}power; succeed; accomplish; stored up Tenses: future, present, past, imperative

• གྲུབ་པ་▫ grub pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {TN}niṣpanna▪ established; perfected; accomplished; completed

• གྲུབ་པ་ཀུན་ཐོབ་པར་འགྱུར་▫ grub pa kun thob par 'gyur▪ ཐོབ་ / འཐོབ། འཐོབ། ཐོབ། འཐོབས།▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}eti sarva-siddhim▪ will attain all feats/yogic achievements

• གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་▫ grub pa dang bde ba▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ yoga-kṣema▪ establishment and abiding

• གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་མེད་པ་▫ grub pa dang bde ba med pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/ grub grubs▪ {C}ayoga-kṣema▪ {C}surrounded by troubles གྲུབ་པ་དུས་མཉམ།་གནས་པ་དུས་མཉམ།་འཇིག་པ་དུས་མཉམ།▫ grub pa dus mnyam/ gnas pa dus mnyam/ 'jig pa dus mnyam/▪ established simultaneously, abide simultaneously, and disintegrate simultaneously

• གྲུབ་པ་་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བཀྲ་ཤིས་ཡིན་པ་▫ grub pa ... kyi sngon du 'gro ba'i bkra shis yin pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {MSA}siddhi-pūrvaṃgama-maṅgalatva ▪ auspiciousness preceding a feat/yogic achievement

• གྲུབ་པའི་མཐའ་▫ grub pa'i mtha'▪ གྲུབ་མཐའ།▫ grub mtha' ▪ {LCh}siddhānta▪ tenet; established conclusion; tenet system; system; outlook

• གྲུབ་པའི་མཐའ་སྤྱི་▫ grub pa'i mtha' spyi▪ {PH}general tenets

• གྲུབ་པའི་ལྷ་▫ grub pa'i lha▪ {PH}god of magical accomplishment

• གྲུབ་པར་གྱུར་པ་རྟོགས་པ་▫ grub par gyur pa rtogs pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/ grub grubs▪ {MSA}niṣpanna-bodha▪ realize that it has been established/accomplished/achieved/ completed

• གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་▫ grub par 'gyur ba▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {C}siddhyanti; {L}siddhyeta▪ establish; accomplish; achieve▫ {C}will succeed; become; arise; come to be; perfect

• གྲུབ་པར་བྱ་བ་▫ grub par bya ba▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {L} sādhya▪ that which is to be achieved/established/ mastered/perfected

• གྲུབ་པར་མཛད་▫ grub par mdzad▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ established; taken/treated as established/ accomplished/achieved

• གྲུམ་པ་▫ grum pa▪ badger

• གྲུམ་པོ་▫ grum po▪ {C}khañja▪ {C}lame

• གྲུར་ཞུགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་▫ grur zhugs pa la brten nas ▪ ཞུག འཇུག ཞུགས། ཞུགས།▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ in dependence on residing in a boat གྲུར་ཞུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་▫ grur zhugs la brten nas ljon shing 'gro bar snang ba'i dbang shes▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ a sense consciousness to which, in dependence upon having entered into a boat, trees appear to be moving

• གྲེ་པོ་གཉན་▫ gre po gnyan▪ mischievous ghost spirit

• གྲེ་མོ་▫ gre mo▪ ghost spirit གྲེལ་ཆུང་དོན་གསལ། འགྲེལ་པ་དོན་གསལ་▫ grel chung don gsal; 'grel pa don gsal▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ [Haribhadra's] Short Commentary: Clear Meaning (spuṭhārtha, 'grel pa don gsal), or Commentary on (Maitreya's) Ornament for Clear Realization, Treatise of Quintessential Instructions on the Perfection of Wisdom" (abhisamayālaṃkāranām aprajñāpāramitopad གྲེལ་པ་དོན་གསལ། འགྲེལ་ཆུང་དོན་གསལ་▫ grel pa don gsal; 'grel chung don gsal▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ abhisamayālaṃkārāloka▪ [Haribhadra's] Clear Meaning Commentary (spuṭhārtha, 'grel pa don gsal), or Commentary on (Maitreya's) Ornament Tenses: future, present, past, imperative for Clear Realization, Treatise of Quintessential Instructions on the Perfection of Wisdom" (abhis amayālaṃkāranāmaprajñāpāramitopadeśaśāst

• གྲོ་ག་▫ gro ga▪ birch

• གྲོ་གཅིག་▫ gro gcig▪ {PH}one day's journey

• གྲོ་ཤོད་▫ gro shod▪ {PH}Trochö [n. a district in Tibet]

• གྲོ་ལྷུག་▫ gro lhug▪ {PH}paunchy; chubby

• གྲོག་སྦུ་▫ grog sbu▪ ant

• གྲོག་མོ་▫ grog mo▪ {PH}ant

• གྲོག་རོང་▫ grog rong▪ {PH}ravine; gorge

• གྲོགས་▫ grogs▪ གྲོགས། པོ། གྲོགས། པ།▫ grogs po/ grogs pa/▪ {LCh,C,L,MSA}sahāya; {LCh,MSA}mitra; {MSA}sahāyaka; {MSA}sāhāyya▪ accompanier; association; concomitant; friend; companion; assister

• གྲོགས་གི་རིམ་གྲོ་བྱས་པས་▫ grogs gi rim gro byas pas▪ {C}jīvita-anugraha-karaṇa▪ {C}help living beings

• གྲོགས་ངན་▫ grogs ngan▪ {MSA}asan-mitra; {MSA} kumitra▪ bad friend

• གྲོགས་མཆོག་▫ grogs mchog▪ {MSA}sumitratā▪ supreme/good friend; supreme/good friendship

• གྲོགས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཟིན་ཅིང་▫ grogs snying rje chen pos zin cing▪ affected by great compassion which is its accompanier

• གྲོགས་སྟོབས་▫ grogs stobs▪ {MSA}mitra-bala▪ power of an accompanier/assister

• གྲོགས་པ་▫ grogs pa▪ {L}sahāya▪ friend; companion; accompanier; assister

• གྲོགས་པ་ལ་དད་ཆེ་བར་མི་འགྱུར་▫ grogs pa la dad che bar mi 'gyur▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C} (na) saṃvāsa-śīlā (bhavati)▪ {C}she abstains from habitual cohabitation(?)

• གྲོགས་པོ་▫ grogs po▪ {C,MSA}mitra; {C}sahāyaka; {MSA}sahāya; {C}bāndhava; {C}mārṣa▪ friend; companion; accompanier; assister▫ {C}teacher; adherent; advocate; maternal relative; Sir!

• གྲོགས་པོ་འདྲ་བ་▫ grogs po 'dra ba▪ {MSA}mitra-kalpa▪ like a friend/companion/assister

• གྲོགས་པོ་དམན་པ་དག་གིས་ཡོངས་བསྐོར་བ་▫ grogs po dman pa dag gis yongs bskor ba▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད།▫ bskor skor bskord skord▪ {MSA}hīnaiḥ sahāyaiḥ parivāritaḥ▪ completely surrounded by low friends/companions

• གྲོགས་པོ་ལས་བླངས་པ་▫ grogs po las blangs pa▪ {MSA} mitrād āttā▪ taken from a friend

• གྲོགས་པོར་ངན་པ་▫ grogs por ngan pa▪ {MSA}kumitra▪ bad/false friend

• གྲོགས་བྱ་བ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་▫ grogs bya ba la skyo ba med pa▪ {MSA}sāhāyya-kriyākheda▪ without discouragement concerning accompanying/ helping

• གྲོགས་བྱས་▫ grogs byas▪ [companion-done]; helped; aided; assisted

• གྲོགས་བྱེད་▫ grogs byed▪ that which acts as an assister

• གྲོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྟ་བ་མཐུན་པ་▫ grogs tshul khrims dang lta ba mthun pa▪ བལྟ། ལྟ། བལྟས། ལྟོས།▫ blta lta bltas ltos▪ {MSA}sabhāga-śīla-dṛṣṭi-sahāyakatva ▪ friend/companion with concordant ethics and view

• གྲོགས་བཟང་པོ་▫ grogs bzang po▪ {MSA}susahāyaka▪ good friend/companion

• གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་▫ grogs su gyur pa▪ {MSA}sahāyatva▪ friendship; became friend

• གྲོང་▫ grong▪ འགྲོང་། འགྲོངས། གྲོང་། གྲོངས།▫ 'grong / 'grongs/ grong / grongs/▪ {L}grāma▪ town/village. (as verb) die; one who has died

• གྲོང་ཁྱེར་▫ grong khyer▪ {LCh,C}nagara; {C}pura; {L} grāma;▪ city/town▫ {C}town; abode, village

• གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་▫ grong khyer dpe med▪ {PH} Anupamamahāpura (n. city in Kaśmir)

• གྲོང་ཁྱེར་བ་▫ grong khyer ba▪ {MSA}paurī▪ city-person

• གྲོང་ཁྱེར་མེས་ཚིག་པ་▫ grong khyer mes tshig pa▪ city Tenses: future, present, past, imperative burning with fire

• གྲོང་གི་ནང་▫ grong gi nang▪ {C}grāmānte▪ inside a town/village▫ {C}in the neighborhood of a village

• གྲོང་འཇུག་གི་རྣལ་འབྱོར་▫ grong 'jug gi rnal 'byor▪ {LCh}parakāya-praveśa-yoga▪ yoga of entering the dead

• གྲོང་འཇོམས་▫ grong 'joms▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས། ▫ gzhom 'joms bcom choms▪ grāmaghātaka▪ Grāmaghātaka; Destroyer of Cities [epithet of Śiva]; destruction of city

• གྲོང་འདབ་ན་གནས་པ་▫ grong 'dab na gnas pa▪ {C} grāmānta-vihārin▪ {C}living near a village

• གྲོང་རྡལ་▫ grong rdal▪ {C}nigama▪ {C}market town; market place

• གྲོང་ཚིགས་▫ grong tshigs▪ {L}grāma▪ city; village

• གྲོང་གསེབ་པ་▫ grong gseb pa▪ villager

• གྲོལ་▫ grol▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད།▫ 'grol 'grold grol grold▪ {C,MV}mukta; {MV}mukti; {MSA}vimukti; {MSA}vimokṣa▪ released; loosened; freed▫ {C} freed; let loose; delivered

• གྲོལ་ནས་▫ grol nas▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད།▫ 'grol 'grold grol grold▪ {C}mukta▪ having released/ loosened/freed▫ {C}freed; let loose; delivered

• གྲོལ་བ་▫ grol ba▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད།▫ 'grol 'grold grol grold▪ {L,MV,MSA}mukta; mokṣa; {C}nirmukta; {MV,MSA}mukti; {MSA}vimukti▪ release; liberation; freedom; released; loosened ▫ {C}freed; let loose; delivered; sundered from; outside

• གྲོལ་བ་ཉིད་▫ grol ba nyid▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད། ▫ 'grol 'grold grol grold▪ {C}muktatā▪ release; freedom; liberation; loosening▫ {C}freedom

• གྲོལ་བ་པོ་▫ grol ba po▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད།▫ 'grol 'grold grol grold▪ {MSA}moktṛ▪ releaser; liberator; freer; loosener

• གྲོལ་བར་འགྱུར་▫ grol bar 'gyur▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད། ▫ 'grol 'grold grol grold▪ {MV}muktāḥ syuḥ▪ will release/free/liberate/loosen

• གྲོལ་བར་བྱེད་▫ grol bar byed▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད།▫ 'grol 'grold grol grold▪ {MSA}(√muc): mocayanti; {MV}vimocana▪ release; liberate; free; loosen

• གླ་བ་▫ gla ba▪ musk deer▫ {PH}musk deer

• གླགས་▫ glags▪ {L}avatarati; {C}avatāra; otāru (=avatāra)▪ opportunity; possibility▫ {C}enter; descend; penetrate; descent; opening; opportunity; possibility; entry; phrase at; descent; opening

• གླགས་རྙེད་འགྱུར་▫ glags rnyed 'gyur▪ {C}avatāru labhiṣyati▪ find a chance; gain an opportunity▫ {C}gains entrance

• གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་▫ glags rnyed par 'gyur▪ {C} avakāśaṃ labhate▪ find a chance; gain an opportunity▫ {C}a chance with

• གླང་▫ glang▪ {C}balīvarda▪ bull▫ {C}bull

• གླང་ཆེན་▫ glang chen▪ བླང་པོ་ཆེ།▫ blang po che▪ gaja; {C}ibha▪ elephant

• གླང་ཐང་པ་▫ glang thang pa▪ Lang-tang-pa [a Ka-dam-pa Ge-shay reputed for never laughing]

• གླང་པོ་▫ glang po▪ {L,MSA}hastin▪ elephant

• གླང་པོ་ཆེ་▫ glang po che▪ gaja; {C,MSA}hastin▪ elephant

• གླང་པོ་ཆེ་འཁྲུལ་པ་▫ glang po che 'khrul pa▪ {MSA} bhrānta-hastin▪ illusory elephant

• གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟའི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་▫ glang po che dang rta'i tshogs la sogs pa dang 'dra ba ▪ {MSA}hasty-aśva-kāyādi-bhūtatva▪ similar to herds of elephants and horses, etc.

• གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་▫ glang po che la sogs pa▪ {MV} hastyādi▪ elephants and so forth

• གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་མེད་པ་▫ glang po che la sogs par med pa▪ {MSA}hastitvādy-abhāva▪ without elephants and so forth

• གླང་པོ་ཆེན་པོ་▫ glang po chen po▪ {C}mahā-nāga▪ {C}great serpent Tenses: future, present, past, imperative

• གླང་པོ་ཆེན་པོའི་ལྟ་སྟངས་▫ glang po chen po'i lta stangs ▪ བལྟ། ལྟ། བལྟས། ལྟོས།▫ blta lta bltas ltos▪ {C} nāgāvalokita (=mahā-nāgāvalokita)▪ elephant-gaze; gaze of an elephant▫ {C}elephant-look

• གླང་པོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་▫ glang po che'i sgra skad▪ {MSA} nāga-svara-śabdā▪ sound/bellow of an elephant

• གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་▫ glang po che'i gzugs▪ {MSA} hasty-ākṛti▪ form of an elephant

• གླང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་▫ glang po rin po che▪ {MSA}hasti-ratna▪ precious elephant

• གླང་པོའི་རྗེས་▫ glang po'i rjes▪ {C}hasta-pada▪ foot-print of an elephant▫ {C}elephant's foot

• གླང་པོའི་གཟུགས་▫ glang po'i gzugs▪ {MSA}hasty-ākṛti ▪ form of an elephant

• གླངས་▫ glangs▪ བླང་། ལེན། བླངས། ལེན།▫ blang / len/ blangs/ len/▪ {C}grahiyāna▪ take; get; grasp; receive▫ {C}would have taken

• གླན་དེ་འཇོག་པ་▫ glan de 'jog pa▪ {PH}resetting [the 3rd mental abiding (sems gnas)]

• གླལ་བ་▫ glal ba▪ {C}vijṛmbhate▪ yawn▫ {C}yawn

• གླིང་▫ gling▪ {LCh,C}dvīpa▪ continent; island; location [as of a monastery]▫ {C}island

• གླིང་ཁ་▫ gling kha▪ park

• གླིང་དང་གླིང་ཕྲན་▫ gling dang gling phran▪ {PH}[four] continents and [eight] minor continents

• གླིང་ཕྲན་▫ gling phran▪ {PH}island; minor continent

• གླིང་ཕྲན་བརྒྱད་▫ gling phran brgyad▪ {Rigzin} aṣṭa kṣudradvīpāni▪ eight small continents [of traditional Buddhist cosmology]▫ {PH}eight minor continent

• གླིང་ཕྲན་བརྒྱད་ཀྱི་མི་▫ gling phran brgyad kyi mi▪ humans of the eight small continents; humans of the eight subcontinents

• གླིང་ཕྲན་བ་རྒྱད་▫ gling phran ba rgyad▪ {PH}eight minor continent

• གླིང་བཞི་▫ gling bzhi▪ caturdvīpa▪ the four continents [of traditional Buddhist cosmology]

• གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་བརྒྱད་▫ gling bzhi gling phran brgyad▪ {PH}four major and eight minor temples

• གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་བཅུ་གཉིས་▫ gling bzhi gling phran bcu gnyis▪ {PH}twelve major and minor continents

• གླིང་བཞི་པ་▫ gling bzhi pa▪ {L}caturdvīpaka▪ four-continent world-system

• གླིང་བཞི་མ་▫ gling bzhi ma▪ {PH}four-sided; with four sides▫ རྒྱལ་ལྷ་ཁང་གི་སྒོར་རྡོ་རིང་གླིང་བཞི་མ་འདུག▫ At the gate of Gyal Lhakhang temple is a stone pillar with four sides.▫ {GCG}

• གླིང་བཞིའི་མི་▫ gling bzhi'i mi▪ humans of the four continents

• གླིང་གཡོག་གམ་གླིང་ཕྲན་བརྒྱད་▫ gling g.yog gam gling phran brgyad▪ {PH}eight attendant or minor continents

• གླུ་▫ glu▪ {C}gīta▪ song▫ {C}song

• གླུ་གྱན་▫ glu gyan▪ mischevious nāgas

• གླུ་དབྱངས་▫ glu dbyangs▪ {LCh}gīta; {LCh}saṃgīti; {MSA}saṃgīti-ghoṣā▪ pleasant song; song

• གླུ་དབྱངས་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ glu dbyangs lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like pleasant song

• གླུ་བསེན་མོ་▫ glu bsen mo▪ evil female nāga

• གླེགས་▫ glegs▪ {C}pustaka▪ book▫ {C}book

• གླེགས་བམ་▫ glegs bam▪ {LCh}pustaka; {C}puste; {C} pusta▪ [boards-what is gathered]; book; volume

• གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་▫ glegs bam du chud par▪ {C} pustaka-gata▪ included in book▫ {C}has got it from a book; from a book

• གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ནས་▫ glegs bam du bris nas▪ {C} pustaka-likhitāṃ kṛtvā▪ written in a book▫ {C} written down in a book

• གླེགས་བུ་▫ glegs bu▪ page; label

• གླེང་བརྗོད་▫ gleng brjod▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod Tenses: future, present, past, imperative rjod brjod rjod▪ {LCh}nidāna▪ introduction; specific teachings

• གླེང་གཞི་▫ gleng gzhi▪ {LCh}nidāna▪ introduction

• གླེང་གཞིའི་སྡེ་▫ gleng gzhi'i sde▪ {L}nidāna▪ introduction; specific teachings

• གླེངས་▫ glengs▪ གླེང་། གླེང་། གླེངས། གླེངས།▫ gleng / gleng / glengs/ glengs/▪ {C}vyāpārita▪ talk; say; mention; express; propound▫ {C}set to work

• གླེངས་པ་▫ glengs pa▪ གླེང་། གླེང་། གླེངས། གླེངས།▫ gleng / gleng / glengs/ glengs/▪ {MSA}pūrvādhikṛta▪ talk; say; mention; express; propound

• གླེན་པ་▫ glen pa▪ {C}jada▪ stupid▫ {C}stunned; senseless idiot; stupid

• གློ་▫ glo▪ side; proximity

• གློ་བ་དགའ་▫ glo ba dga'▪ གློ། བ། དགའ། དགའ། དགའ། དགའ། ▫ glo ba dga'/ dga'/ dga'/ dga'/▪ take joy (in); delight (in)

• གློ་བུར་▫ glo bur▪ {MSA,MV}āgantuka; āgantakumala; {MV}āgantukatva; ākasmika▪ adventitious; temporary; sudden; circumstantial

• གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་▫ glo bur gyi dri ma▪ adventitious defilement/stain▫ {PH}adventitious defilement

• གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་▫ glo bur gyi dri ma dang bral ba▪ devoid of adventitious defilements; voidness of adventitious defilements

• གློ་བུར་དུ་▫ glo bur du▪ {C} āgantuka(m)▪ sudddenly; adventitiously; temporarily▫ {C}(something) adventitious

• གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་▫ glo bur du byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་ ། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV} āgantukatva▪ adventitiously/suddenly arisen

• གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་ཆ་▫ glo bur dri bral gyi cha▪ factor of freedom from adventitious defilements; factor of being separated from adventious defilements

• གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་མྱང་འདས་▫ glo bur dri bral gyi myang 'das▪ {PH}nirvana that is free from momentary defilement

• གློ་བུར་རྣམ་དག་གི་ཆ་▫ glo bur rnam dag gi cha▪ factor of adventitious purity

• གློ་བུར་བ་▫ glo bur ba▪ {MSA}ākasmika; {MSA} āgantuka▪ adventitious; sudden; temporary

• གློ་བུར་བྱུང་བ་▫ glo bur byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV}āgantukatva▪ adventitiously/suddenly arisen

• གློག་▫ glog▪ {C}vidyuta; {C}vidyut; vidyuj-jyotis▪ lightning▫ {C}lightning flash

• གློག་གི་རྗེས་འགྲོ་བ་▫ glog gi rjes 'gro ba▪ {PH} lightning-like

• གློག་འགྱུ་▫ glog 'gyu▪ {PH}flash of lightening

• གློག་འགྱུ་བ་▫ glog 'gyu ba▪ {PH}flash of lightening

• གློག་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་▫ glog lta bu'i ting nge 'dzin▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs ▪ {C}vidyutopama▪ lightning-like meditative stabilization

• གློད་པ་▫ glod pa▪ གློད། གློད། གློད། གློད།▫ glod pa/ glod pa/ glod pa/ glod pa/▪ {MSA}samavaghāta▪ loosen; relax; release; set free

• དགག་▫ dgag▪ དགག འགོག བཀག ཁོགས།▫ dgag 'gog bkag khogs▪ negate; stop; refute; block; limit

• དགག་སྒྲུབ་▫ dgag sgrub▪ refutation and proofs

• དགག་སྒྲུབ་གཉིས་▫ dgag sgrub gnyis▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ the two— negative [phenomena] and positive [phenomena]; the two—refutation and establishment; the two—refutation and proof

• དགག་སྒྲུབ་བྱེད་▫ dgag sgrub byed▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ refutation and establishment; refutation and proof▫ refutation and establishment

• དགག་པ་▫ dgag pa▪ དགག འགོག བཀག ཁོགས།▫ dgag 'gog bkag khogs▪ {LCh,MSA}pratiṣedha▪ negation; negative; negative phenomenon; refutation; cessation▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་འཛིན་ རྟོག་པས་རང་གི་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བཅད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་ Tenses: future, present, past, imperative

• བ་▫ mtshan nyid/ rang 'dzin rtog pas rang gi dgag bya dngos su bcad pa'i tshul gyis rtogs par bya ba/▫ Def.: an object realized by the conceptual consciousness apprehending it in the manner of an explicit elimination of its object of negation. Divisions: དབྱེ་བ། ༡་མ་ཡིན་དགག་༢་མེད་དགག་▫ dbye ba/ 1 ma yin dgag 2 med dgag▫ Div.: (1) affirming negative; (2) non-affirming negative

• དགག་པ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་▫ dgag pa dngos su rtogs pa'i tshad ma▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། ▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ direct perception explicitly realizing a negative phenomenon▫ Definitions: མཚན་ཆིད་དགག་པའི་རྣམ་པ་ཤར་ནས་དགག་པ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་▫ mtshan chid/ dgag pa'i rnam pa shar nas dgag pa la gsar du mi bslu ba'i rig pa▫ Def.: a knower newly incontrovertible with respect to a negative phenomenon upon the aspect of a negative phenomenon appearing [to it]

• དགག་པའི་སྒྲ་▫ dgag pa'i sgra▪ negative word/term དགག་པའི་རྣམ་པ་ཤར་ནས་དགག་པ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་▫ dgag pa'i rnam pa shar nas dgag pa la gsar du mi bslu ba'i rig pa▪ a knower newly incontrovertible with respect to a negative phenomenon upon the aspect of a negative phenomenon appearing [to it]

• དགག་པར་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་རིགས་གཅིག་པ་▫ dgag par gyur pa'i ldog pa rigs gcig pa▪ negative phenomena which are the same isolate type

• དགག་བྱ་▫ dgag bya▪ {LCh}pratiṣedhya; niṣedhya▪ negandum; object of negation; object negated; object stopped; that which is to be negated; object to be negated

• དགག་བྱ་བཀག་པ་▫ dgag bya bkag pa▪ negative of the object of negation; negation of the object of negation

• དགག་བྱ་བཀག་པའི་མེད་འགག་▫ dgag bya bkag pa'i med 'gag▪ {PH}non-affirming negation that is the negation of the object of negation

• དགག་བྱ་ཁྱབ་ཆེས་པ་▫ dgag bya khyab ches pa▪ too extensive object of negation/refutation

• དགག་བྱ་འགོག་པའི་རྟོག་པ་▫ dgag bya 'gog pa'i rtog pa▪ a conceptual consciousness that [merely] refutes an object of negation

• དགག་བྱ་ངོས་བཟུང་བ་▫ dgag bya ngos bzung ba▪ identifying the object of negation

• དགག་བྱའི་ཆོས་▫ dgag bya'i chos▪ *pratiṣedhya-dharma▪ predicate to be negated; predicate of the negandum

• དགག་གཞི་▫ dgag gzhi▪ basis of negation

• དགག་གཞི་ཅན་གྱི་ཆོས་▫ dgag gzhi can gyi chos▪ phenomenon which has a basis of negation དགག་བཞག་སྤོང་གསུམ། འཁྲུལ་བ་དགག་པ་རང་ལུགས་བཞག་པ་དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ།▫ dgag bzhag spong gsum; 'khrul ba dgag pa rang lugs bzhag pa de la rtsod pa spong ba▪ the three—refuting [other's mistakes], establishing [our own system], and dispelling [objections with respect to our own system]

• དགབ་▫ dgab▪ དགབ། འགེབས། བཀབ། ཁོབ།▫ dgab/ 'gebs/ bkab/ khob/▪ {MSA}vasana▪ cover; spread over

• དགའ་▫ dga'▪ {C}prīti; priya; rati; {MSA}rata; {C} nanda; {C}paritoṣayati; {C}sukha; {MSA}(√mud): modate; {MSA}muda; {MSA}moda; {C}spṛhā▪ joy; happiness; liking▫ {C}joyous; remains contented; kind; dear; ease; pleasure; happiness; happily; longing

• དགའ་བགྱིད་▫ dga' bgyid▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}spṛhāti▪ {C}emit radiance

• དགའ་མགུ་▫ dga' mgu▪ {PH}immense joy

• དགའ་མགུར་▫ dga' mgur▪ arbitrarily

• དགའ་སྟོན་▫ dga' ston▪ {LCh}utsava▪ festival; fest; party▫ {PH}festival; party▫ མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་▫ mkhas pa'i dga' ston▫ festival for the wise

• དགའ་དང་ལྡན་པ་▫ dga' dang ldan pa▪ {MSA}rati-yukta ▪ endowed with joy/happiness

• དགའ་ལྡན་▫ dga' ldan▪ {LCh,C}tuṣita; {MSA}spṛhāvat; {C}tuṣita-deva▪ Gan-dan; Joyous Place; Joyous Tenses: future, present, past, imperative Land; [name of a Buddhist pure land]; Gan-dan ("Joyous") Monastic University [name of one of the large monasteries of the Ge-lug-pa order in Tibet founded by Tsong-kha-pa in 1408]▫ {PH} Tuṣita ["Joyous," fourth of the six Desire Realm Heavens]; Ganden Monastic University [one of the three large monastic universities in Lhasa/ Mundgod]; Ganden [Government]

• དགའ་ལྡན་འཁྲི་པ་▫ dga' ldan 'khri pa▪ holder of the throne of Gan-den [head of the Ge-luk-pa order] དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ངེས་པར་སྟོན་པ་▫ dga' ldan gyi gnas na gnas pa la sogs pa'i sprul pa nges par ston pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ {MSA} tuṣita-bhavana-vāsādi-nirmāṇa-nidarśana▪ definite display of emanations such as that dwelling in the Joyous Land

• དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་▫ dga' ldan gyi gnas na bzhugs pa▪ {MSA}tuṣita-bhavane vasati; {MSA} tuṣita-bhavana-vāsa▪ dwelling in the Joyous Land

• དགའ་ལྡན་གནས་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་▫ dga' ldan gnas la sogs par skye bar kun tu ston pa ▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond ▪ {MSA}tuṣita-bhavanādy-upapatti-saṃdarśana▪ thoroughly displaying birth in the Joyous Land and so forth

• དགའ་བ་▫ dga' ba▪ {MSA,C}priya; preman; {MV,MSA,C}prīti (=lokottara- dharma-paryeṣṭiḥ = saumanasyam); {C}rata; udbilya; āmoda; udagra; tuṣṭa; (=sneha); {L}nandi; nandana; priyatā; supriya (e.g.: bahujana- supriya); muditā; ānanda; rati; ārāma; āmodana (e.g.: anamodana); m▪ rejoice; like; joy; happiness; liking; prefer; incline toward▫ {C}joyous; satisfaction; happiness; elated; contented; dear; kind; zest; rapture; affection; love; sympathetic joy; delight; delighted; delight in

• དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་▫ dga' ba bskyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ prīty-utpāda▪ generate/produce/engender joy/happiness

• དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་▫ dga' ba khyad par can▪ {PH}a special joy

• དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་▫ dga' ba nyams su myong ba▪ {MSA}sukham anubhavati▪ experiencing joy

• དགའ་བ་འཐོབ་པ་▫ dga' ba 'thob pa▪ ཐོབ་ / འཐོབ། འཐོབ། ཐོབ། འཐོབས།▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {L}prīti; {L}prīti-lābha▪ attain/obtain joy/happiness

• དགའ་བ་དང་བདེ་བ་▫ dga' ba dang bde ba▪ {C}prīti-sukha; prīti-sukhado;▪ joy and bliss▫ {C}rapture; zest and joy; which gives joy and ease

• དགའ་བ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་▫ dga' ba dang bde ba bskyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA}prīti-sukha-saṃjananī▪ generate/produce/engender joy and bliss

• དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་མྱོང་བ་▫ dga' ba dang bde ba yang dag par myong ba▪ {MSA}prīti-sukha-saṃvedana▪ thoroughly experience joy and bliss

• དགའ་བ་དང་ལྡན་▫ dga' ba dang ldan▪ {C}hrīmat▪ joyous; possessing joy; endowed with joy; happy ▫ {C}modest

• དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་▫ dga' ba dang ldan pa▪ {MSA}prīti-sahagata▪ joyous; possessing joy; endowed with joy; happy

• དགའ་བ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ་▫ dga' ba dang bral ba med pa▪ {C}avirati▪ not separated from joy/ happiness; not devoid of joy/happiness▫ {C}no discontent

• དགའ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་▫ dga' ba dang mtshungs par ldan pa▪ {MSA}rati-saṃprayukta▪ having similar association with joy

• དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་སྐྱེ་བ་▫ dga' ba dang yid bde skye ba▪ {C}prīti-saumanasya-jāta▪ generate/produce/ engender joy and mental bliss▫ {C}exultant and glad; full of zest and gladness; overjoyed and enchanted

• དགའ་བ་སྡུད་པའི་ཡིད་བྱེད་▫ dga' ba sdud pa'i yid byed▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས།▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ ratisaṃgrāhaka-manaskāra▪ mental contemplation of joy-withdrawal

• དགའ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་▫ dga' ba ni bde ba dang mi 'bral ba'i rnam pa yin▪ {MSA} Tenses: future, present, past, imperative muditā sukhāviyogākārā▪ joy has the aspect of [wishing for] non-separation from happiness/ pleasure

• དགའ་བ་སྤོང་བ་▫ dga' ba spong ba▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs▪ {C}rati-jaha▪ abandoning/forsaking joy▫ {C}forsaking delight

• དགའ་བ་བྱེད་པ་▫ dga' ba byed pa▪ {C}rati-kara; {MSA} muditāyata▪ {C}giving (joy)

• དགའ་བ་མེད་▫ dga' ba med▪ {C}arati▪ joyless; absence of joy; without joy/pleasure▫ {C}not content; no content

• དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ dga' ba yid la byed pa▪ {MSA} pramoda-manaskāra; {MSA}prīyaṇā-manasikāra; {MSA}rati-manaskāra; {MSA}spṛhā-manaskāra ▪ mental contemplation of joy; joyous mental contemplation; taking joy to mind

• དགའ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་▫ dga' ba yongs su smin pa▪ {MSA}ruci-paripāka▪ thorough maturaion of joy

• དགའ་བའི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པ་▫ dga' ba'i khyad par bskyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA}tuṣṭi-viśeṣotpādana▪ generate a particular/specific/instance/type of joy

• དགའ་བའི་རྒྱུ་▫ dga' ba'i rgyu▪ {MSA}tuṣṭi ... hetu▪ cause of joy

• དགའ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་▫ dga' ba'i rgyu nyid▪ {MSA}rati-hetutva▪ cause of joy

• དགའ་བའི་མཆོག་▫ dga' ba'i mchog▪ {MSA}prīti ... agryā▪ supreme of joys; supreme joy

• དགའ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་བདེ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་▫ dga' ba'i rang bzhin can bde ba'i rang bzhin can▪ {C} priya-rūpa-sāta-rūpa▪ {C}dear and pleasant forms ('things' would be better)

• དགའ་བའི་རོ་▫ dga' ba'i ro▪ {MSA}prīti-rasa▪ taste of joy

• དགའ་བའི་བསམ་པ་▫ dga' ba'i bsam pa▪ {MSA} muditāśaya▪ joyous thought; thought of joy

• དགའ་བར་▫ dga' bar▪ {C}udagra; {C}prīta▪ joyous; happy▫ {C}elated; full of zest; glad

• དགའ་བར་འགྱུར་རོ་▫ dga' bar 'gyur ro▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}ramate (=bhaktiṃ karoti); {C}spṛhaṇīya▪ become joyful ▫ {C}enjoy oneself; delights in; have joy; to be envied; enviable; desirable

• དགའ་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་▫ dga' bar bya ba'i yul▪ object of pleasure

• དགའ་བར་བྱེད་པ་▫ dga' bar byed pa▪ {MSA}āvarjana; {MSA}(√prī): prīṇayati; {MSA}premaṇīyā; {MSA} rañjikatva; {MSA}saṃtuṣṭi-karin▪ take delight

• དགའ་བར་མི་བྱ་བ་▫ dga' bar mi bya ba▪ {L}anabhirati▪ not take joy

• དགའ་བར་མི་བྱེད་▫ dga' bar mi byed▪ {L}apayāti▪ not take joy; not take delight

• དགའ་བར་ཚིམ་པར་བྱེད་▫ dga' bar tshim par byed▪ {MSA}(√prī): prīṇayati▪ satisfy; joyously satisfy

• དགའ་བར་མཛད་པའི་ཚུལ་གྱིས་▫ dga' bar mdzad pa'i tshul gyis▪ {C}saṃharṣayamāṇa-rūpa▪ in the manner of making joyous▫ {C}with a thrill

• དགའ་བས་▫ dga' bas▪ joyfully

• དགའ་བས་གནས་པའི་ཕྱིར་▫ dga' bas gnas pa'i phyir▪ {MSA}ratyā viharaṇāt▪ due to abiding with joy; due to abiding joyously

• དགའ་བས་དབུགས་ཕྱིན་▫ dga' bas dbugs phyin▪ joyfully let out breath

• དགའ་བོ་▫ dga' bo▪ {PH}Nanda (p.n. of a monk during the time of the Buddha)

• དགའ་བྱེད་▫ dga' byed▪ {C}pramodayāti▪ make happy ▫ {C}makes happy

• དགའ་བྱེད་པ་▫ dga' byed pa▪ {MSA}(ā √mud): āmodate [mi dga' byed pa = {MSA}udvejana]▪ make happy

• དགའ་ཚལ་▫ dga' tshal▪ {C}ramya-vana▪ {C} delightful forest

• དགའ་ཞིང་▫ dga' zhing▪ {C}nirata; {C}ramate (=bhaktiṃ karoti)▪ enjoy; like▫ {C}take delight in; enjoy oneself; delight in; have joy Tenses: future, present, past, imperative

• དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་▫ dga' rab dbang phyug▪ Lord of Love; demonic Lord of Love

• དགུ་▫ dgu▪ nava; {C}kukṣitā▪ nine; all▫ {C}belly

• དགུ་པ་▫ dgu pa▪ {L}nava; {MV.V.28}navama; {MSA} navamī▪ ninth

• དགུ་པོ་▫ dgu po▪ the nine; all nine

• དགུང་▫ dgung▪ (1) sky; space (2) middle

• དགུང་གྲངས་▫ dgung grangs▪ {PH}age (hon.)

• དགུང་ནམ་▫ dgung nam▪ space; sky; mid-space

• དགུང་སྤར་▫ dgung spar▪ {PH}trigram

• དགུང་སེང་▫ dgung seng▪ vacation; holiday

• དགུན་སྒང་▫ dgun sgang▪ {PH}period of winter

• དགུན་ཆུང་▫ dgun chung▪ {PH}late-winter [season]▫ དགུན་དང་དགུན་ཆུང་དང་དཔྱིད་ལ་སོགས་པའི་དུས་རྣམས་སྐད་ཅིག་དང་ཐང་ཅིག་དང་ཡུད་ཙམ་གྱི་རིམ་པ་མངོན་པར་འཕེལ།▫ The time [of the seasons] — mid-winter, late-winter, and spring — increases gradually with each minute, second, and instant.▫ {A4C-C}

• དགེ་▫ dge▪ {L,MV}śubha; {L}kuśala; {L}kalyāṇa ▪ virtue; virtuous; wholesome▫ good; merit; lovely; pleasant; helpful

• དགེ་རྒན་▫ dge rgan▪ teacher

• དགེ་རྒྱས་པ་▫ dge rgyas pa▪ {C}śubhakṛtsṇā (devā)▪ {C}śubhakṛtsṇā (gods)

• དགེ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་▫ dge bcu'i las kyi lam▪ {MSA} daśa-kuśala-karma-patha▪ path of the ten virtuous actions

• དགེ་ཆོས་▫ dge chos▪ {MSA}kuśala ... dharma▪ virtuous doctrine

• དགེ་བསྙེན་▫ dge bsnyen▪ {LCh}upāsaka▪ approacher to virtue; layperson with vows; lay practitioner

• དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་གཉིས་▫ dge bsnyen dang dge bsnyen ma gnyis▪ the two—laymen (upāsaka) and laywomen (upāsikā) with vows

• དགེ་བསྙེན་མ་▫ dge bsnyen ma▪ upāsikā▪ female approacher to virtue; laywoman

• དགེ་དང་མི་དགེ་བསྐྱེད་▫ dge dang mi dge bskyed▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MSA} śubhāśubhādhi▪ generating virtue and non-virtue

• དགེ་བདུན་དཀོན་མཆོག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་▫ dge bdun dkon mchog rjes su dran pa▪ recollection of the spiritual community jewel

• དགེ་འདུན་▫ dge 'dun▪ {LCh,L,C,MSA}saṃgha; saṅgha ▪ [virtue-aspire]; community member; spiritual community; assembly; aspirants to virtue▫ {C} crowd; group; assembly; congregationསློབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་▫ slob pa phyir mi ldog pa'i dge 'dun▫ irreversible aspirants to virtue who are [still] learners

• དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་▫ dge 'dun dkon mchog▪ Spiritual Community Jewel

• དགེ་འདུན་གྲུབ་▫ dge 'dun grub▪ Gen-dün-drub [the first Dalai Lama (1391-1474)]

• དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་▫ dge 'dun rgya mtsho▪ Gen-dün-gya-tsho [the second Dalai Lama (1476-1542)]

• དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་▫ dge 'dun rjes su dran pa▪ {PH}mindfulness of the Sangha

• དགེ་འདུན་ཉི་ཤུའི་མདོ་▫ dge 'dun nyi shu'i mdo▪ sūtra passages on the twenty members of the spiritual community

• དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་པ་▫ dge 'dun phal chen pa▪ mahāsāṃghika▪ Mahāsāṃghika; Great Assembly School

• དགེ་འདུན་ཞལ་གྲངས་▫ dge 'dun zhal grangs▪ {PH} census of the saṅgha; head-count of the saṅgha

• དགེ་བ་▫ dge ba▪ {LCh,C,L,MSA,MV}kuśala; {C,L,MSA,MV}śubha {C}(=praśasta); {C,L,MSA} kalyāṇa; {MSA}kalya; {MSA}śukla▪ virtue; virtuous; wholesome; virtuous factor▫ {C} wholesome; good; lovely; pleasant; merit; helpful(ness); lovely Definitions: མཚན་ཉིད། ལུང་ དུ་བསྟན་པ་གང་ཞིག་རང་འབྲས་རྣམ་སྨིན་བདེ་བ་འབྱིན་བྱེད་ཀྱི་རིགས་སུ་གནས་པ་▫ mtshan nyid/ lung du bstan pa gang zhig rang Tenses: future, present, past, imperative 'bras rnam smin bde ba 'byin byed kyi rigs su gnas pa/ ▫ Def.: that which is (1) indicated [as a virtue] and (2) abides in a type bringing forth happiness as a fruition which is its own effect Divisions: དབྱེ་བ། ༡་དད་པ་༢་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་༣་ཁྲེལ་ཡོད་པ་༤་ མ་ཆགས་པ་༥་ཞེ་སྡང་མེད་པ་༦་གཏི་མུག་མེད་པ་༧་བརྩོན་འགྲུས་༨་ ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་༩་བག་ཡོད་པ་༡༠་བཏང་སྙོམས་༡༡་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་▫ dbye ba/ 1 dad pa/ 2 ngo tsha shes pa/ 3 khrel yod pa/ 4 ma chags pa/ 5 zhe sdang med pa/ 6 gti mug med pa/ 7 brtson 'grus/ 8 shin tu sbyangs pa/ 9 bag yod pa/ 10 btang snyoms/ 11 rnam par mi 'tshe ba/▫ Div.: (1) faith (śraddhā); (2) shame (hrī); (3) embarrassment (apatrāpya); (4) non-attachment (alobha); (5) non-hatred (adveṣa); (6) non-ignorance (amoha); (7) effort (vīrya); (8) pliancy (prasrabdhi); (9) conscientiousness (apramāda); (10) equanimity (upekṣa); (11) non-harmfullness (avihuṃsā).

• དགེ་བ་གོམས་པ་▫ dge ba goms pa▪ {MSA}śubhābhyāsa ▪ cultivate virtue; become asccustomed to virtue

• དགེ་བ་སྒོམ་པ་▫ dge ba sgom pa▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MSA}śubha-bhāvanā▪ meditate virtue; meditatively cultivate virtue

• དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་▫ dge ba sgrub pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}śubha-nirhāra▪ achieve virtue; accomplish virtue

• དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་▫ dge ba sgrub pa rnam pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ {MSA}kuśalābhinirhāra-nimitta▪ aspect of achieving virtue

• དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་▫ dge ba bcu'i las kyi lam▪ {C} daśa-kuśala-karma-pathā▪ paths of action of the ten virtues▫ {C}ten ways of wholesome action

• དགེ་བ་ཆོས་▫ dge ba chos▪ {L}kuśala-dharma▪ virtuous/wholesome doctrine/phenomenon

• དགེ་བ་འཇུག་འདོད་▫ dge ba 'jug 'dod▪ {MSA}śubha-vṛttau ... āśayaḥ▪ wish to engage in virtue

• དགེ་བ་གཉིས་▫ dge ba gnyis▪ {MSA}śubha-dvaya▪ two virtues

• དགེ་བ་དག་ནི་སྒོམ་པ་▫ dge ba dag ni sgom pa▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms ▪ {MSA}kuśalasya ca bhāvanā▪ meditatively cutlivate virtues

• དགེ་བ་དང་ལྡན་པ་▫ dge ba dang ldan pa▪ {MSA}śubhin ▪ virtuous; endowed with virtue; possessing virtue

• དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་▫ dge ba dang mi dge ba'i las ▪ {MV}kuśalākuśala-karman; {MV}śubhāśubha-karman▪ virtuous and non-virtuous actions དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པ་▫ dge ba dang mi dge ba'i las kyi lam dang de'i 'bras bu rnam pa sna tshogs shes pa▪ {MSA}kuśalākuśala-karma-patha-tat-phala-vaicitrya-jñāna▪ knowledge of the various aspects of virtuous and non-virtuous paths of action and their effects

• དགེ་བ་འདོད་པ་▫ dge ba 'dod pa▪ {MV}kuśala-ruci▪ desiring virtue; wishing virtue; wanting virtue

• དགེ་བ་རྣམ་བྱང་སྐྱེས་པ་འཕེལ་བ་▫ dge ba rnam byang skyes pa 'phel ba▪ increasing virtues—the pure— already generated

• དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གནས▫ dge ba dpag tu med pa'i gnas▪ {MSA}ameya-śubhatāśraya▪ source of immeasurable virtue

• དགེ་བ་འཕེལ་བ་▫ dge ba 'phel ba▪ {MSA}kuśala-vivardhana; {MSA}śubha-vṛddhi▪ increasing virtue

• དགེ་བ་བྱ་བ་▫ dge ba bya ba▪ {L}kalyāṇa▪ helpful; good; lovely

• དགེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་▫ dge ba bla na med pa la sgrib pa▪ {MV}śubhānuttaryāvaraṇa▪ obstructing unsurpassed virtue

• དགེ་བ་བླངས་པ་▫ dge ba blangs pa▪ undertaking virtues

• དགེ་བ་མ་ཡིན་▫ dge ba ma yin▪ {L}akuśala▪ non-virtue; non-virtuous; unwholesome

• དགེ་བ་མ་བསགས་པ་▫ dge ba ma bsags pa▪ {MSA} Tenses: future, present, past, imperative anupacita-śubha; {MSA}śubhe ... anārabdhvā▪ non-accumulation of virtue

• དགེ་བ་མི་བསྐྱེད་པ་▫ dge ba mi bskyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ {MV} kuśalasyānutpattiḥ▪ ungenerated virtue; not generating virtue

• དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར་▫ dge ba mi zad bya ba'i phyir▪ {MV}kuśalasyākṣayāya▪ in order not to extingtuish virtue

• དགེ་བ་ཞན་པ་▫ dge ba zhan pa▪ {MSA}śubha-daurbalya ▪ weak virtue

• དགེ་བ་ཡང་དག་ལེན་དུ་འཇུག་▫ dge ba yang dag len du 'jug▪ {MSA}śubhe samādāpayate (sic)▪ cause to assume pure virtue

• དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་▫ dge ba yid la byed▪ {MSA}śubha-manaskāra▪ taking virtue to mind; contemplating virtue

• དགེ་བ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་▫ dge ba rab tu sbyor ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA} kuśala-prayoga▪ thoroughly engaging in virtue

• དགེ་བ་ལ་འགོད་པ་▫ dge ba la 'god pa▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ {MSA}kuśala-pratiṣṭhāpana▪ establish/set in virtue

• དགེ་བ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་▫ dge ba la 'jug par 'dod pa▪ {MSA}kuśala-pravṛttichā (sic)▪ wishing to engage in virtue

• དགེ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་▫ dge ba la 'jug par byed pa'i phyir▪ {MSA}kuśale pravartanāt▪ because of engaging in virtue; in order to engage in virtue

• དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་▫ dge ba la sbyor ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA}kuśale niyojanāt▪ training in virtue; endeavoring in virtue

• དགེ་བ་ལ་མ་ཞུགས་པ་▫ dge ba la ma zhugs pa▪ ཞུག འཇུག ཞུགས། ཞུགས།▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MSA} kuśale 'prayuktāḥ▪ not engaged in virtue

• དགེ་བ་ལ་གཞོལ་བ་▫ dge ba la gzhol ba▪ {MSA}kuśala-nata▪ tending to virtue; flowing to virtue

• དགེ་བ་བསགས་པ་▫ dge ba bsags pa▪ {MSA} kuśalācaya; {MSA}śubhācaya▪ virtue accumulated

• དགེ་བ་བསགས་པས་རབ་གང་▫ dge ba bsags pas rab gang▪ {MSA}śubhācaya-prapūrṇa▪ filled with accumulated virtue

• དགེ་བ་་མངོན་པར་དགའ་▫ dge ba ... mngon par dga'▪ {MSA}śubhābhirāmatā▪ manifestly liking virtue

• དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་▫ dge ba'i grogs po▪ {MSA}kalyāṇa-mitratā▪ virtuous friend; spiritual guide

• དགེ་བའི་ཆོས་▫ dge ba'i chos▪ {L,MSA}kuśala-dharma; {MSA}kuśala ... dharma; {MSA}kuśala-mūla; {MSA}dharma ... kuśala; {MSA}śubha ... dharma ▪ virtuous/wholesome qualities/practices/ phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་▫ dge ba'i chos kyi gtso bo▪ {MSA}kuśala-dharma-prādhānya▪ chief/principal/ main of virtuous qualities/practices/phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་པར་བརྩོན་པ་▫ dge ba'i chos sgom pa la bar chad med par brtson pa▪ {MSA}kuśala-bhāvanā-nirantarābhiyoga▪ uninterrupted effort at meditative cultivation of virtuous qualities/practices/phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་ཅན་▫ dge ba'i chos can▪ {C}kalyāṇa-dharmin▪ having the quality of virtue; having the attribute of virtue▫ {C}virtuous/lovely in character

• དགེ་བའི་ཆོས་འཐོབ་བོ་▫ dge ba'i chos 'thob bo▪ ཐོབ་ / འཐོབ། འཐོབ། ཐོབ། འཐོབས།▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs ▪ {MSA}kuśala-dharma-lābha▪ attained virtuous qualities/practices/phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་▫ dge ba'i chos sdud pa'i tshul khrims▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས།▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ {MSA}kuśala-dharma-saṃgrahaka-śīla▪ ethics that is the composite of virtuous qualities/practices/phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་སྤེལ་བ་▫ dge ba'i chos spel ba▪ སྤེལ། སྤེལ། སྤེལད། སྤེལད།▫ spel spel speld speld▪ {MSA} kuśala-dharma-saṃvardhana▪ increasing virtuous Tenses: future, present, past, imperative qualities/practices/phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་▫ dge ba'i chos 'phel bar 'gyur ba▪ {MSA}kuśala-dharma-vṛddhi-gamana▪ increasing virtuous qualities/practices/ phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་▫ dge ba'i chos 'phel bar byed pa▪ {MSA}kuśala-dharmābhivṛddhi ▪ increasing virtuous qualities/practices/ phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པར་བྱས་པ་▫ dge ba'i chos la goms par byas pa▪ {MV}kuśaladharmābhyāsa ▪ accustomed to virtuous qualities/practices/ phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་▫ dge ba'i chos la sbyor ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ {MSA} kuśala-dharma-yojana▪ endeavoring at virtuous qualities/practices/phenomena

• དགེ་བའི་ཆོས་སུ་སྣང་བ་▫ dge ba'i chos su snang ba ▪ སྣང་། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ {MSA}kuśala-dharmābhāsa▪ appear as virtuous qualities/practices/phenomena

• དགེ་བའི་གཉིད་▫ dge ba'i gnyid▪ {PH}virtuous sleep

• དགེ་བའི་ཕྱོགས་▫ dge ba'i phyogs▪ {L}kuśala-pakṣa ▪ class of virtues; class of virtuous qualities/ practices/phenomena

• དགེ་བའི་མེ་ཏོག་རྒྱས་ཤིང་གསལ་བ་▫ dge ba'i me tog rgyas shing gsal ba▪ {C}śubha-puṣpita-śuddhi▪ broad and bright flower of virtue▫ {C}sweetly blooming purity

• དགེ་བའི་རྩ་བ་▫ dge ba'i rtsa ba▪ {L,MSA,MV}kuśala-mūla; {MSA}kuśala-dharma▪ virtuous root; wholesome root; roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ཏུ་ཆད་པ་▫ dge ba'i rtsa ba kun tu chad pa▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad ▪ {MSA}samucchinna-kuśala-mūla▪ thoroughly annihilated roots of virtue; thoroughly severed roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་▫ dge ba'i rtsa ba bskyed pa▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed ▪ {C}avaropita-kuśala-mūla▪ growing roots of viture; generating roots of virtue▫ {C}one who has planted wholesome roots

• དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་▫ dge ba'i rtsa ba rgya che ba nyid▪ {MSA}kuśala-muūlaudāryatva▪ vast roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་▫ dge ba'i rtsa ba gcod pa▪ {MSA}kuśala-mūla-samucchedana▪ cutting roots of virtue; severing roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉམ་ཆུང་བ་▫ dge ba'i rtsa ba nyam chung ba▪ {MSA}kuśala-mūla-daurbalya▪ weak roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གནས་▫ dge ba'i rtsa ba dpag tu med pa'i gnas▪ {MSA}aprameya-kuśala-mūlāśraya▪ source of immeasurable roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་དམན་པ་▫ dge ba'i rtsa ba dman pa▪ {MSA}hīna-kuśala-mūla▪ low/lesser roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་▫ dge ba'i rtsa ba yongs su ma smin pa▪ {L}aparipakva-kuśala-mūlaḥ▪ unripened/unmatured roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་▫ dge ba'i rtsa ba yongs su smin pa▪ {C}paripakva-kuśala(-mūla)▪ thoroughly ripened/mature roots of virtue▫ {C} virtuous/wholesome roots are mature

• དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་▫ dge ba'i rtsa ba yongs su smin par byed pa▪ {MSA}paripācanā kuśale▪ thoroughly ripening/maturing roots of virtue

• དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་▫ dge ba'i rtsa ba bsags pa ▪ {MSA}upacita-kuśala-mūla; {MSA}kuśala-mūlopacaya▪ accumulated roots of virtue

• དགེ་བའི་ཚོགས་▫ dge ba'i tshogs▪ {MSA}kuśala-saṃbhāra; {MSA}śukla-gaṇa▪ collection of virtue

• དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་▫ dge ba'i yon tan▪ {MSA}guṇa ... śubha▪ virtuous quality; quality of virtue

• དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་▫ dge ba'i las rnams byed pa Tenses: future, present, past, imperative ▪ {MSA}śubha-karma-kārin▪ performing actions of virtue

• དགེ་བའི་ལས་ལམ་▫ dge ba'i las lam▪ {C} kuśala-karma-patha▪ path of virtuous action▫ {C} wholesome path of action

• དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ་▫ dge ba'i las lam bcu▪ ten paths of virtue

• དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་▫ dge ba'i lo tog▪ {MSA}kuśala-mūla-sasya; {MSA}kuśala-sasya▪ harvest of virtue

• དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་སྐྱེས་པ་འཇོམས་པ་▫ dge ba'i lo tog skyes pa 'joms pa▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {MSA}utpanna-kuśala-mūla-sasya-dhvaṃsana▪ destroying harvests of virtue that have been generated

• དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་རྒྱུ་མཚན་▫ dge ba'i lo tog rgyu mtshan▪ {MSA}śubha-sasya-nimittatva▪ signs of harvest of virtue

• དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་▫ dge ba'i bshes gnyen▪ དགེ། བཤེས།▫ dge bshes▪ {L,MSA,MV}kalyāṇa-mitra▪ spiritual guide; spiritual friend; virtuous friend; virtuous spiritual friend▫ {PH}virtuous friend; spiritual guide▫ good friend

• དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ལྡན་▫ dge ba'i bshes gnyen dang ldan▪ {C}kalyāṇa-mitra-sahita▪ one who has a sprititual guide; possessing a spiritual quide▫ {C}one who has a good friend

• དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་མི་ལྡན་པ་▫ dge ba'i bshes gnyen dang mi ldan pa▪ {MV}kalyāṇa-mitra-vaidhurya▪ not having a spiritual guide; one who does not have a spiritual guide

• དགེ་བའི་བཤེས་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་▫ dge ba'i bshes la nye bar brten▪ {MSA}satyaṃ mitram upāśritaḥ▪ relying on a spirirtual guide

• དགེ་བའི་སེམས་▫ dge ba'i sems▪ {PH}virtuous state of mind

• དགེ་བའི་སེམས་བྱུང་▫ dge ba'i sems byung▪ {PH} virtuous mental factors

• དགེ་བའི་སེམས་བྱུང་བཅུ་གཅིག་▫ dge ba'i sems byung bcu gcig▪ {PH}eleven virtuous mental factors

• དགེ་བའི་བསམ་པ་▫ dge ba'i bsam pa▪ {MSA} kalyāṇāśaya▪ virtuous thought; thought of virtue

• དགེ་བར་བྱ་བ་▫ dge bar bya ba▪ {C}kalyāṇa▪ acting virtuously▫ {C}helpful(ness); lovely; good

• དགེ་བས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་▫ dge bas 'phel bar byed pa ▪ {MSA}kuśalair vardhayanti▪ increase through virtue

• དགེ་བྱེད་པ་▫ dge byed pa▪ {MSA}śubha-kara▪ making virtue

• དགེ་སྦྱོང་▫ dge sbyong▪ སྦྱང་། སྦྱོང་། སྦྱངས། སྦྱོངས།▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {L}śrāmaṇa▪ one engaged in virtuous endeavor▫ recluse; ascetic

• དགེ་སྦྱོང་མ་ཡིན་▫ dge sbyong ma yin▪ སྦྱང་། སྦྱོང་། སྦྱངས། སྦྱོངས།▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ {C} aśrāmaṇa▪ not engaged in virtuous endeavor▫ {C}ceases to be a recluse

• དགེ་མི་དགེ་གང་དུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་▫ dge mi dge gang du lung du ma bstan pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ neutral; not indicated/ revealed as either virtue or non-virtue

• དགེ་རྩ་▫ dge rtsa▪ དགེ། བའི། རྩ། བ།▫ dge ba'i rtsa ba▪ kuśula-mūla▪ virtuous/wholesome root(s); roots of virtue▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་མ་ཆགས་པ་༢་འདོད་ཆགས་མེད་པ་༣་ཞེ་སྡང་མེད་པ་༤་གཏི་མུག་མེད་པ་▫ dbye ba/ 1 ma chags pa/ 2 'dod chags med pa/ 3 zhe sdang med pa/ 4 gti mug med pa/▫ Div.: (1) non-attachment (alobha); (2) non-desire (arāga); (3) non-hatred (adveṣa); non-ignorance (amoha)

• དགེ་རྩ་ཅི་རིགས་▫ dge rtsa ci rigs▪ {PH}whatsoever roots of virtue

• དགེ་རྩ་ཆད་པའི་མྱང་འདས་▫ dge rtsa chad pa'i myang 'das▪ {PH}[nirvāṇa which is] a passing beyond the sorrow of the severance of virtuous roots

• དགེ་རྩ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་▫ dge rtsa thun mong ma yin pa ▪ uncommon root of virtue Tenses: future, present, past, imperative

• དགེ་ཚུལ་▫ dge tshul▪ śramaṇera▪ novice; novice monastic

• དགེ་ཚུལ་གྱི་ཕྱིར་བཅོས་▫ dge tshul gyi phyir bcos▪ {PH} Buddhist monastic discipline for a novice

• དགེ་ཚུལ་གྱི་སློབ་དཔོན་▫ dge tshul gyi slob dpon▪ {PH} novice preceptor

• དགེ་ཚུལ་གྱི་བསླབ་པའི་གཞིའི་མདོ་▫ dge tshul gyi bslab pa'i gzhi'i mdo▪ śikṣapada-sūtra▪ {PH}Sūtra of the Basic Points of Novice Monastic Training (śikṣapada-sūtra)

• དགེ་ཚུལ་བསླབ་པའི་གཞི་མདོ་▫ dge tshul bslab pa'i gzhi mdo▪ śikṣapada-sūtra▪ {PH}Sūtra of the Basic Points of Novice Monastic Training (śikṣapada-sūtra)

• དགེ་མཚན་▫ dge mtshan▪ {PH}virtuous signs

• དགེ་ལ་བག་ཡོད་▫ dge la bag yod▪ {MSA} kuśalāpramatta▪ conscientious with regard to virtue

• དགེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྲོ་བ་▫ dge la yang dag par spro ba▪ {MSA}utsāhaḥ kuśale samyak▪ delighting in virtue; taking enthusiasm in virtue

• དགེ་ལུགས་▫ dge lugs▪ Ge-luk

• དགེ་ལུགས་པ་▫ dge lugs pa▪ Ge-luk-pa [school of Tibetan Buddhism founded by Tsong-kha-pa Lo-sang-drak-pa (tsong kha pa blo bzang grag pa)]; Ge-luk-pa order

• དགེ་ལེགས་▫ dge legs▪ virtue and goodness དགེ་བཤེས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན།▫ dge bshes; dge ba'i bshes gnyen/▪ {LCh}kalyāṇa-mitra▪ [virtuous-friend]; spiritual guide; ge-shay; ge-she [a person who has completed the scholastic phase of monastic training]; geshe

• དགེ་སེམས་ཁྱད་པར་ཅན་▫ dge sems khyad par can▪ {PH}especially virtuous state of mind

• དགེ་སོགས་གསུམ་▫ dge sogs gsum▪ the three: virtue and so forth

• དགེ་སློང་▫ dge slong▪ བསླང་། སླང་ / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}bhikṣu; {L} śrāmaṇa▪ [virtue-beg]; monastic; monk; nun▫ {PH}mendicant▫ recluse; asceticདགེ་སློང་དང་། རབ་ཏུ་ བྱུང་བ་དག མཐའ་གཉིས་པོ་འདི་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ།▫ Mendicants and renunciants should avoid these two extremes.▫ {TWS}

• དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་▫ dge slong gi sdom pa▪ བསླང་། སླང་ / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {MSA}bhikṣu-saṃvara▪ monastic's vow

• དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་▫ dge slong dang dge slong ma▪ བསླང་། སླང་ / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {MSA}bhikṣu-bhikṣuṇī▪ monk and nun

• དགེ་སློང་དུ་ཤེས་པ་▫ dge slong du shes pa▪ བསླང་། སླང་ / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ {C}śrāmaṇyatā▪ {C}honoring recluses

• དགེ་སློང་མ་▫ dge slong ma▪ བསླང་། སླང་ / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ bhikṣuṇī ▪ nun

• དགེ་སློང་མ་ཡིན་▫ dge slong ma yin▪ བསླང་། སླང་ / སློང་ ། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs ▪ {C}abhikṣu▪ non-monastic▫ {C}cease to be a monk

• དགེ་སློང་མའི་བསླབ་བྱ་▫ dge slong ma'i bslab bya▪ {PH}monastic rules for nuns

• དགེ་སློབ་▫ dge slob▪ śrāmaṇa▪ training in virtue; ascetic; novice monk

• དགེ་སློབ་མ་▫ dge slob ma▪ śramaṇā▪ female novice

• དགོ་བ་▫ dgo ba▪ antelope དགོངས། དགོངས་པ་▫ dgongs; dgongs pa▪ {L} saṃdhi; abhipretya; {MSA}abhiprāya; {C,L,MSA} (saṃ√dhā): saṃdhāya▪ thought; thinking; thinking of; hidden meaning; intention; notion▫ {C}hidden intent; with hidden meaning

• དགོངས་འགྲེལ་▫ dgongs 'grel▪ commentary on the thought དགོངས་འགྲེལ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་▫ dgongs 'grel; dgongs pa nges par 'grel pa'i mdo▪ Tenses: future, present, past, imperative བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld ▪ saṃdhinirmocana-sūtra▪ [thought-unravel]; Saṃdhinirmocana-sūtra; Sūtra Unraveling the Thought [title of a third-wheel sūtra considered to be definitive by the Mind-Only School]; commentary on the thought

• དགོངས་ཉམས་▫ dgongs nyams▪ experiential perspective

• དགོངས་ཏེ་▫ dgongs te▪ {C}saṃdhāya▪ thinking of; thinking; in consideration of; intending▫ {C} hidden intent; with hidden meaning

• དགོངས་ཏེ་བཤད་པ་▫ dgongs te bshad pa▪ set forth with a thought behind it

• དགོངས་པ་▫ dgongs pa▪ {LCh,C,MSA}abhiprāya; {L} abhiprāyika; {C}samanvāhāra; {MSA}anusaṃdhi; {MSA}abhisaṃdhi; {MSA}āśaya; {MSA}bhāva; {MSA}saṃdhi; abhipreta▪ consideration; exalted consideration; thought; thought behind it; standpoint; intent; perspective▫ {C}intent(ion); desire; purpose; attempt (to hurt); veiled; indirect; with hidden meaning; grace(?)

• དགོངས་པ་བཀྲལ་བ་▫ dgongs pa bkral ba▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld ▪ commenting/commentary on the thought; unraveling the thought དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ། མདོ་སྡེ་དགོངས་འགྲེལ་ ▫ dgongs pa nges par 'grel pa'i mdo; mdo sde dgongs 'grel▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ {MV}saṃdhinirmocana-sūtra ▪ [thought-unravel-sūtra]; Saṃdhinirmocana-sūtra; Sūtra Unraveling the Thought [title of a third-wheel sūtra considered to be definitive by the Mind-Only School; P774, Vol. 29]

• དགོངས་པ་ཅན་▫ dgongs pa can▪ {MSA}abhiprāyika ▪ having another thought [behind it]; having a thought behind it

• དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་▫ dgongs pa can gyi don▪ {MSA} abhiprāyikārtha▪ meaning that has a thought behind it

• དགོངས་པ་རྟོགས་པ་▫ dgongs pa rtogs pa▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ {MV} abhisandhi-praveśa▪ realization of the thought; realization of the thought behind it

• དགོངས་པ་དེར་འབབ་པ་▫ dgongs pa der 'bab pa▪ thought comes down to that

• དགོངས་པ་མཛད་དེ་▫ dgongs pa mdzad de▪ {C} samanvāharati▪ consider; take under consideration▫ {C}his mind is impressed by; consider; bring out; bear in mind; bring to mind; behave towards(?); thinks to himself

• དགོངས་པ་བཞི་▫ dgongs pa bzhi▪ catvāro 'bhiprāyā▪ four thoughts

• དགོངས་པ་རབ་གསལ་▫ dgongs pa rab gsal▪ Illumination of the Thought [Dzong-ka-ba's commentary on Chandrakīrti's Madhyamakāvatāra, Illumination of the Thought, Extensive Explanation of (Chandrakīrti's) Supplement to (Nāgārjuna's) 'Treatise on the Middle'" (dbu ma la 'jug pa'i rgya cher bsha

• དགོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་▫ dgongs pa shin tu zab▪ {MSA} bhāvātigahana▪ very profound thought

• དགོངས་པའི་སྐད་▫ dgongs pa'i skad▪ {CG} sadhyā-bhāṣa▪ {PH}implied speech

• དགོངས་པར་▫ dgongs par▪ {C} samanvāharati (=bhavatyā-rūpeṇa-avadhāraṇāt)▪ {C}his mind is impressed by; consider; bring out; bear in mind; bring to mind; behave towards(?); thinks to himself

• དགོངས་པར་འགྱུར་▫ dgongs par 'gyur▪ {C} samanvāharati▪ {C}his mind is impressed by; consider; bring out; bear in mind; bring to mind; behave towards(?); thinks to himself

• དགོངས་པར་སྣང་བ་▫ dgongs par snang ba▪ སྣང་། སྣང་ ། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ appears to be the thought

• དགོངས་པར་མཛད་▫ dgongs par mdzad▪ {C} samanvāharati▪ {C}his mind is impressed by; consider; bring out; bear in mind; bring to mind; behave towards(?); thinks to himself Tenses: future, present, past, imperative

• དགོངས་གཞི་▫ dgongs gzhi▪ basis in [Buddha's] thought; [factual] basis in Buddha's thought

• དགོངས་གཞི་དང་དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་▫ dgongs gzhi dang dngos la gnod byed▪ the basis in [Buddha's] thought and the damage to what is explicitly taught

• དགོངས་སུ་གསོལ་▫ dgongs su gsol▪ please pay heed▫ བདག་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ་ནི།ཚིག་ལ་སྙན་གཏད་ཅིང་དོན་ངེས་པར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཤིག་པའོ།▫ bdag la dgongs su gsol ni/ tshig la snyan gtad cing don nges par 'dzin pa dang bcas pas rnam par gzigs shig pa'o/ ▫ Please pay heed to me" means "hear [my] words and definitely grasp their meaning," and therefore means "watch [over me]!"{Dor 45a2./ 273.2}"

• དགོད་▫ dgod▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ set/state/establish/arrange/register/make a record/place [on throne]/put [a signature]; laugh; smile; make laugh/smile

• དགོད་པ་▫ dgod pa▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C}niveśana; {C}pratiṣṭhāpayati (=gṛhītānāṃ sthirīkaraṇāt = vinayaset)▪ set/state/ establish/arrange/register/make a record/place [on throne]/put [a signature]; array; affix; make laugh/smile▫ {C}house; entering on; show respect to; establishes; introduces to; transfers to; builds; places; deposits in; bestows

• དགོད་པར་བྱ་▫ dgod par bya▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད། ▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C}sthāpayati▪ set/state/ establish/arrange/register/make a record/place [on throne]/put [a signature]; affix; array; make laugh/smile▫ {C}to place (in); discard(?); to store; affix; to fix; deposits; to put up

• དགོད་པར་བྱ་▫ dgod par bya▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C}pratiṣṭhāpayitavya▪ set/ state/establish/arrange/register/make a record/ place [on throne]/put [a signature]; array; affix; smile; laugh; make smile/laugh▫ {C}should establish

• དགོད་པར་བྱའོ་▫ dgod par bya'o▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད། ▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C} pratiṣṭhāpayeyam▪ set/ state/establish/arrange/register/make a record/ place [on throne]/put [a signature]; array; affix; smile; laugh; make smile/laugh▫ {C}I could establish

• དགོན་▫ dgon▪ {PH}wilderness

• དགོན་▫ dgon▪ {PH}lord

• དགོན་རྙིང་▫ dgon rnying▪ {PH}ancient monastery▫

• བཀའ་གདམས་པའི་དགོན་རྙིང་དེ་ཀུན་ཕལ་ཆེར་མཆོད་རྟེན་གྱིས་གང་།▫ Most all of the ancient Kadampa monasteries are filled with stupas.▫ {GCG}

• དགོན་པ་▫ dgon pa▪ {C,MSA}araṇya; {C}āraṇyaka; {C}ranyā▪ monastery; forest; hermitage▫ {C} remote forest; jungle; wilderness; forest dweller; belonging to the forest; in the remote forest

• དགོན་པ་དང་ནགས་འདབ་▫ dgon pa dang nags 'dab▪ {C} araṇya-vanaprastha▪ {C}jungle

• དགོན་པ་ནགས་ཁྲོད་ཆེན་པོ་▫ dgon pa nags khrod chen po▪ {L}araṇyamahāvana-prastha▪ great forest; hermitage in a great forest

• དགོན་པ་པ་▫ dgon pa pa▪ {C}āraṇyaka▪ {C}forest-dweller; belonging to the forest

• དགོན་པ་བ་▫ dgon pa ba▪ staying isolated [from towns and cities]

• དགོན་པ་ལ་གནས་པ་▫ dgon pa la gnas pa▪ {C}araṇya-vāsa▪ forest-dweller; dwelling in monastery▫ {C}dwelling in the forest

• དགོན་པ་ལྷུར་བྱེད་ཅིང་▫ dgon pa lhur byed cing▪ {C} araṇya-parama▪ {C}one completely devoted to life in the remote forest

• དགོན་པའི་ཐིག་ལེ་▫ dgon pa'i thig le▪ {GC-GT} araṇyetilaka▪ {PH}"Drop of wilderness" [n. of a tree]▫ ཅི་སྟེ་ཡང་དགོན་པའི་ཐིག་ལེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་་་་▫ In any case, it is like [the name] "Drop of wilderness" etc. ....▫ {PP} D 3860; fol. 4a.1-.2

• དགོན་པའི་ལམ་▫ dgon pa'i lam▪ {C}kāntāra-mārgi▪ {C}wilderness

• དགོན་དབེན་སྤྱོད་པ▫ dgon dben spyod pa▪ སྤྱད། སྤྱོད། སྤྱད། སྤྱོད།▫ spyad spyod spyad spyod▪ {C}raṇya-viveka-cāri▪ {C}one who courses in the detachment of the Tenses: future, present, past, imperative remote forest

• དགོས་▫ dgos▪ {C}kārya; {MSA}prayojana▪ must; need; purpose; necessity; need to; necessary▫ {C}work; business; function; task

• དགོས་ཆེད་ཀྱི་སྒྲ་▫ dgos ched kyi sgra▪ dative case [term of purpose or benefit]

• དགོས་པ་▫ dgos pa▪ {LCh,MSA}prayojana; {C}kṛtya; {MSA}kārya [yid ches par bya dgos pa = {MSA} pratyetavya]▪ purpose; aim; necessity; need; must; should; intention▫ {C}duty; necessary

• དགོས་པ་ཆུང་▫ dgos pa chung▪ {PH}minor consideration

• དགོས་པ་ལྟོས་པའི་གྲངས་ངེས་▫ dgos pa ltos pa'i grangs nges▪ definite enumeration in terms of purpose; definite enumeration relative to purpose

• དགོས་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་▫ dgos pa thams cad byed pa▪ {MSA}sarva-kārya-karaṇa▪ effecting all purposes/ aims

• དགོས་པ་བྱེད་དོ་▫ dgos pa byed do▪ {C}kāryaṃ karoti▪ performs its purpose▫ {C}does its work

• དགོས་པ་བྱེད་ནུས་པ་▫ dgos pa byed nus pa▪ {C}kārya-samartha▪ able to perform its purpose▫ {C} capable of doing; business

• དགོས་པ་མེད་པ་▫ dgos pa med pa▪ {MSA}niṣprayojana ▪ without purpose; without need

• དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་▫ dgos pa yongs su grub pa▪ kṛtyānuṣṭāna; {L}kṛtyānuṣṭhāna▪ thorough achievement of the purpose; thoroughly achieve one's purpose

• དགོས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྙེད་པ་▫ dgos pa shin tu yongs su rnyed pa▪ {C} supariprāptakārya▪ {C}one who has well done his work

• དགོས་པའི་དབང་▫ dgos pa'i dbang▪ by the power of necessity; through the force of a purpose

• དགྱེས་པ་▫ dgyes pa▪ prasāda; {L}anumodita; {MSA} kānta▪ to be pleased (hon.); rejoiced

• དགྲ་▫ dgra▪ {LCh}ari; {LCh,MSA}ripu; {LCh,L}śatru; {C}pratyarthika▪ foe; enemy▫ {C}provokes hostility; hostile forces

• དགྲ་བཅོམ་▫ dgra bcom▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ arhan; arhat; {MSA} arihan▪ Foe Destroyer; Enemy Killer

• དགྲ་བཅོམ་རྒྱན་མེད་▫ dgra bcom rgyan med▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ Unadorned Foe Destroyer

• དགྲ་བཅོམ་དང་རང་རྒྱལ་▫ dgra bcom dang rang rgyal▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms ▪ {C}raha-pratyaya▪ Foe Destroyers and Solitary Victor; Foe Destroyers and Solitary Realizers

• དགྲ་བཅོམ་པ་▫ dgra bcom pa▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས། ▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {L,MSA}arhat; arhan▪ Foe Destroyer; Worthy One

• དགྲ་བཅོམ་པའི་མཁྱེན་པ་▫ dgra bcom pa'i mkhyen pa▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ exalted knower of a Foe Destroyer

• དགྲ་བཅོམ་འབྲས་གནས་▫ dgra bcom 'bras gnas▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ arhattva-phalastha ; arhattvaphalasthita▪ abider in the fruit of Foe Destroyer

• དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པ་▫ dgra bcom zhugs pa▪ ཞུག འཇུག ཞུགས། ཞུགས།▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ arhattva-pratipanna ; arhattvapratipannaka▪ approacher to Foe Destroyer

• དགྲ་བཅོམ་རང་རྒྱལ་▫ dgra bcom rang rgyal▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {C}raha-pratyaya▪ Foe Destroyers and Solitary Realizers

• དགྲ་བཅོམ་རང་རྒྱལ་ཐེག་པ་▫ dgra bcom rang rgyal theg pa▪ གཞོམ། འཇོམས། བཅོམ། ཆོམས།▫ gzhom 'joms bcom choms▪ {C}raha-pratyaya-yāna▪ vehicles of Hearers and Solitary Realizers

• དགྲ་སྟོབས་ཆེན་པོ་▫ dgra stobs chen po▪ powerful enemy

• དགྲ་རྣམས་▫ dgra rnams▪ {C}śātrava▪ enemies; foes▫ {C}multitude of enemies

• དགྲ་བོ་▫ dgra bo▪ {C}pratyamitra▪ enemy; foe▫ {C} Tenses: future, present, past, imperative inimical force; foe

• དགྲ་བོའི་འདུ་ཤེས་▫ dgra bo'i 'du shes▪ {MSA}amitra-saṃjñā▪ discrimination of [someone as being] an enemy/foe

• དགྲ་བོའི་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་པ་▫ dgra bo'i 'du shes su byed pa▪ {MSA}śatru-saṃjñā-karaṇa▪ discriminating [someone as being] an enemy/foe

• དགྲ་བྱེད་▫ dgra byed▪ {C}amitra▪ one acting as an enemy; foe; enemy▫ {C}foe

• དགྲ་བྱེད་མང་བ་▫ dgra byed mang ba▪ {C}bahū-āmatro ▪ having many enemies/foes▫ {C}full of many hostile forces

• དགྲ་མང་བ་ཡིན་ཏེ་▫ dgra mang ba yin te▪ {C}bahu-pratyarthikāni-bhavanti▪ {C}provoke much hostility; surrounded by much hostility

• དགྲམ་པ་▫ dgram pa▪ arrange; set out; spread out

• དགྲའི་དབང་དུ་སོང་བ་▫ dgra'i dbang du song ba▪ སོང་། སོང་། སོང་། སོང་།▫ song song song song▪ {MSA}śatru-vaśa-ga▪ come under an enemy's power

• དགྲོལ་▫ dgrol▪ {C}mocayanti (=mociṣya)▪ loosen; release; free▫ {C}release; liberate; set free

• དགྲོལ་བ་▫ dgrol ba▪ {C}pramocana; {C}parimocayati▪ release; free; looosen▫ {C}liberation; set free

• དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་▫ dgrol ba'i phyir▪ {C}parimocayati▪ in order to release/free; because of releasing▫ {C} set free

• བགད་▫ bgad▪ བགད། དགོད། བགད། དགོད།▫ bgad dgod bgad dgod▪ laugh; smile; make laugh or smile

• བགེགས་▫ bgegs▪ {LCh,MSA}vighna▪ obstacle; obstructing force; obstructing entity; obstructor; interference; evil interference; interfering being

• བགེགས་གཏོར་▫ bgegs gtor▪ {PH}"Gektor" [torma offering to an obstructing being]

• བགེགས་བྱེད་པ་▫ bgegs byed pa▪ {MV}vibandhana ▪ act/serve as an obstacle/interference/evil interference

• བགེགས་མ་མཆིས་པ་▫ bgegs ma mchis pa▪ {C}avighena ▪ unobstructed; without obstacles/ interference▫ {C}without fail

• བགེགས་མེད་པ་▫ bgegs med pa▪ {C}avighena▪ unobstructed; without obstacles/ interference▫ {C}without fail

• བགེགས་རིགས་▫ bgegs rigs▪ {PH}types of obstructing spirits

• བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་▫ bgo skal la spyod pa▪ སྤྱད། སྤྱོད། སྤྱད། སྤྱོད།▫ spyad spyod spyad spyod▪ {MSA}dāyāda▪ partake of/enjoy the share

• བགོ་སྟེ་▫ bgo ste▪ {C}saṃvibhajati (=tāvatkālikatvena danāt)▪ share; divide up▫ {C}share (out)

• བགོ་བ་▫ bgo ba▪ {C}prāvaraṇatā; vastra▪ clothing▫ {C}upper garments (of a monk)

• བགོ་གཞི་▫ bgo gzhi▪ basis of infusion

• བགྱི་▫ bgyi▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ do; perform; make; act

• བགྱི་བ་▫ bgyi ba▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}kārya▪ do; perform; make; act; manufacture▫ {C}work; function; business; task

• བགྱི་བ་མ་མཆིས་པ་▫ bgyi ba ma mchis pa▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {L}akaraṇīya▪ not something to be done

• བགྱིད་▫ bgyid▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ do; perform; make; act; manufacture

• བགྱིད་པ་▫ bgyid pa▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}kāriṣya▪ do; perform; make; act; manufacture▫ {C}something to be done

• བགྱིས་▫ bgyis▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ do; perform; make; act; manufacture

• བགྱིས་པར་འགྱུར་▫ bgyis par 'gyur▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས།▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}satkaroti▪ do; perform; make; act; manufacture▫ {C}treat with respect; revere; honor

• བགྲང་▫ bgrang▪ {C}gaṇaye; {C}saṃkhyeya▪ count; number; calculate; compute; reckon; enumerate; Tenses: future, present, past, imperative tally; numerate▫ {C}calculation

• བགྲང་བ་▫ bgrang ba▪ {C}gaṇanā; {MSA}saṃkhyā ▪ count; number; calculate; compute; reckon; enumerate; tally; numerate▫ {C}counting; enumeration

• བགྲང་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་▫ bgrang ba las yang dag par 'das pa▪ {C}gaṇanā-samatikramatā ▪ thoroughly passed beyond enumeration▫ {C} they have transcended all counting

• བགྲང་བར་འདོད་པས་▫ bgrang bar 'dod pas▪ wish to count

• བགྲང་ཡས་▫ bgrang yas▪ [number-lacking]; numberless; uncountable; countless; incalculable; inestimable; immeasurable; measureless; infinite

• བགྲངས་▫ bgrangs▪ count; number; calculate; compute; reckon; enumerate; tally; numerate

• བགྲངས་པ་དང་གཞལ་བ་དང་བརྟགས་པ་▫ bgrangs pa dang gzhal ba dang brtags pa▪ བརྟག རྟོག བརྟགས། རྟགས།▫ brtag rtog brtags rtags▪ {MSA}gaṇita-tulita-mīmāṃsita▪ counting and measuring/ comprehending and analyzing

• བགྲོ་བ་▫ bgro ba▪ {C}saṃgīti▪ {C}chorus

• བགྲོ་བར་བྱེད་པ་▫ bgro bar byed pa▪ {C}saṃgāyamāna (=parasparaṃ grantha-artha-nirṇayāt)▪ {C} chanting

• བགྲོད་▫ bgrod▪ བགྲོད། བགྲོད་ / འགྲོད། བགྲོད། བགྲོད།▫ bgrod bgrod/'grod bgrod bgrod▪ {L}yāna▪ progress; get along; advance; proceed; travel; go; traverse; vehicle

• བགྲོད་དཀའ་བ་▫ bgrod dka' ba▪ difficult to traverse

• བགྲོད་དཀའ་བའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་▫ bgrod dka' ba'i lam la kun tu zhugs pa▪ ཞུག འཇུག ཞུགས། ཞུགས། ▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ {MSA}durga-mārga-samārūḍha▪ entering a path difficult to traverse

• བགྲོད་ཐུབ་པ་▫ bgrod thub pa▪ can progress/get along/ advance/proceed/traverse

• བགྲོད་པ་▫ bgrod pa▪ བགྲོད། བགྲོད་ / འགྲོད། བགྲོད། བགྲོད། ▫ bgrod bgrod/'grod bgrod bgrod▪ {LCh}ayana; {C}gati▪ progress; get along, advance, proceed; travel; go▫ {C}going; route; destiny; resort; where it has gone to; means of salvation; route; departure; situation; place of rebirth; goal

• བགྲོད་པ་གཅིག་པ་▫ bgrod pa gcig pa▪ solely progress

• བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་▫ bgrod pa gcig pa'i lam▪ {MSA}ekayāna-patha; {MSA}ekayāna-mārga▪ path of sole progress; path of sole passage; path of the one vehicle

• བགྲོད་པར་བྱ་བ་▫ bgrod par bya ba▪ {MSA}yātavya ▪ something to be traversed/progressed over/ proceeded over/travelled

• བགྲོས་པ་▫ bgros pa▪ {C}mantrita▪ {C}murmuring; counsel

• མགུ་▫ mgu▪ {C}udagra; {MSA}(√tuṣ): toṣayati▪ please; make happy; gladden▫ {C}elated

• མགུ་བ་▫ mgu ba▪ {C}udagra; {MSA}dhṛti▪ please; make happy; gladden▫ {C}elated

• མགུ་བར་འགྱུར་བ་▫ mgu bar 'gyur ba▪ {MSA}ārādhana; {MSA}(√tuṣ): toṣayati▪ will please/make happy/ gladden

• མགུ་བར་བྱས་ཏེ་▫ mgu bar byas te▪ {MSA}āvarjya (ā √vṛj)▪ having pleased/made happy/gladdened

• མགུ་བར་བྱས་ཏེ་འཛུད་དོ་▫ mgu bar byas te 'dzud do▪ {MV}āvarjyāvatārayati▪ having pleased enter; enter pleasingly

• མགུ་བར་བྱས་པ་▫ mgu bar byas pa▪ {C}ārādhayati (cittam)▪ pleased; made happy; gladdened▫ {C} gladden

• མགུ་བར་བྱེད་པ་▫ mgu bar byed pa▪ {MSA}āvarjana; {MSA}(yang dag mgu bar byed = saṃ√rādh)▪ please; make happy; gladden

• མགུ་བྱ་▫ mgu bya▪ {C}toṣiṣyi▪ that which is to be pleased▫ {C}I will please

• མགུར་▫ mgur▪ {C}grīvā▪ {C}(nape of the) neck

• མགུལ་བ་▫ mgul ba▪ neck Tenses: future, present, past, imperative

• མགུལ་སྲུང་▫ mgul srung▪ {PH}protection amulet

• མགོ་▫ mgo▪ head; top; beginning▫ {PH}head; start; beginning; top; Mṛgaśiras [Indian constellation] ▫ བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པའི་མགོ་དང་ལྡན་པ།▫ bsdu ba'i dngos po bzhis shin tu bsdus pa'i mgo dang ldan pa,▫ He has a powerful head that gathers others through the four ways of attraction.▫ {LVS} = 1-02-00087-H96-SID000113

• མགོ་གཅིག་ཏུ་▫ mgo gcig tu▪ {L}ekāṃśika▪ certain; for sure

• མགོ་གཅོད་པ་▫ mgo gcod pa▪ {C}śiraś (c)cheda; śīrṣa-ccheda▪ cut off the head; decapitate▫ {C} decapitation; his head is about to be cut off

• མགོ་མཇུག་▫ mgo mjug▪ beginning and end

• མགོ་མཇུག་པ་▫ mgo mjug pa▪ {PH}beginning and end; two ends▫ སྒྲུབ་ཐབས་ཀྱི་མགོ་མཇུག་ཐམས་ཅད་་་▫ sgrub thabs kyi mgo mjug thams cad▫ All the means of achievement from beginning to end ...

• མགོ་དང་རྐང་ལག་▫ mgo dang rkang lag▪ {C}śira-hasta-padā▪ head, legs, and arms; head, feet, and hands▫ {C}head, hands, and feet

• མགོ་ནག་▫ mgo nag▪ [head-black] laity; lay person

• མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ།་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་མ་ཡིན་པ་▫ mgo smos pas go ba/ mgo smos pas go ba ma yin pa▪ {C,MSA}udghaṭita-jña▪ understands through mentioning the beginning and does not understand through mentioning the beginning; those who...▫ {C}(un)acquainted with the main points; understands as soon as the main points are mentioned

• མགོ་ཚུགས་▫ mgo tshugs▪ begin; start

• མགོན་▫ mgon▪ {C}nātha▪ protector; benefactor▫ {C}benefactor; savior

• མགོན་བགྱིད་པ་▫ mgon bgyid pa▪ བགྱི། བགྱིད། བགྱིས། གྱིས། ▫ bgyi bgyid bgyis gyis▪ {C}nātha-karin▪ act as a protector▫ {C}one who protects; protector

• མགོན་བཅས་པ་▫ mgon bcas pa▪ {C}sanātha▪ having a protector▫ {C}they have to help them

• མགོན་པོ་▫ mgon po▪ {LCh}nātha▪ protector; benefactor

• མགོན་པོར་འགྱུར་བ་▫ mgon por 'gyur ba▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}nātha-karaka▪ {C}which make him into a savior

• མགོན་མེད་པ་▫ mgon med pa▪ {L}anātman▪ protectorless

• མགྱོགས་པོར་▫ mgyogs por▪ fast; quickly; soon

• མགྲིན་པ་▫ mgrin pa▪ {LCh}grīva▪ neck; throat (hon.) ▫ {PH}neck▫ མགྲིན་པ་ཡེ་མི་མངོན་པའི་ཁྲོ་གཟུགས་འདི་དག་ ཉམས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་མོད། ་་་▫ mgrin pa ye mi mngon pa'i khro gzugs 'di dag nyams shin tu legs mod, ...▫ The impression [made by] these [paintings of] forms of the wrathful deities in which their necks are not visible may be very good, but ...▫ {GCG} p.15

• མགྲོན་ཆེན་▫ mgron chen▪ {PH}chamberlain (2nd rank)

• མགྲོན་གཉེར་ལས་བྱེད་▫ mgron gnyer las byed▪ {PH} assistant to the chamberlain (4th rank)

• མགྲོན་བུ་▫ mgron bu▪ shell [cowries, that is, small shells used as dice]

• འགག་▫ 'gag▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {L}(ni√rudh): nirodha; {L}niruddha▪ be stopped/obstructed/destroyed/ceased/halted▫ be stopped/obstructed/destroyed/ceased/halted

• འགག་པ་▫ 'gag pa▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {LCh,MV}(ni√rudh); {LCh,L,MSA}nirodha; {L}niruddha; {C,MV} nirudhyate▪ be stopped/obstructed/destroyed/ ceased/halted▫ {C}stopped; destroyed; obstructed

• འགག་པ་མེད་▫ 'gag pa med▪ འགག འགག འགགས། འགགས། ▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {L}anirodha▪ not be stopped/obstructed/destroyed/ceased/halted

• འགག་པ་མེད་▫ 'gag pa med▪ {L}anirodha▪ {PH} ceaseless; without hesitation

• འགག་པ་མེད་པ་▫ 'gag pa med pa▪ {PH}ceaseless; without hesitation

• འགག་པ་ཟབ་པ་▫ 'gag pa zab pa▪ profundity Tenses: future, present, past, imperative regarding cessation

• འགག་བྱ་▫ 'gag bya▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ object stopped/obstructed/ destroyed/ceased/halted

• འགག་མེད་▫ 'gag med▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {LCh}aniruddha▪ without cessation; unimpeded▫ {PH}ceaseless; without hesitation

• འགགས་▫ 'gags▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {C}niruddhiya; {L}niruddha; {L}nirodha▪ be stopped/obstructed/destroyed/ ceased/halted▫ {C}is stopped

• འགགས་པ་▫ 'gags pa▪ འགག འགག འགགས། འགགས།▫ 'gag 'gag 'gags 'gags▪ {L,MSA}niruddha; {L}nirodha▪ be stopped/obstructed/destroyed/ceased/halted

• འགགས་མེད་▫ 'gags med▪ {PH}ceaseless; without hesitation

• འགངས་▫ 'gangs▪ {PH}importance

• འགན་ཁུར་གྱི་དགེ་རྒན་▫ 'gan khur gyi dge rgan▪ {PH} teacher who bears responsibility

• འགའ་ཞིག་▫ 'ga' zhig▪ {LCh}kaścid▪ some

• འགའ་རབ་▫ 'ga' rab▪ very many; quite a few

• འགའ་ཤས་▫ 'ga' shas▪ several; a few

• འགལ་▫ 'gal▪ {MSA}viruddha; virodha; virodhitva; vilomayati (vi-loman)▪ contradict; contradictory with; mutually exclusive with

• འགལ་རྐྱེན་▫ 'gal rkyen▪ [contradict-condition]; contrary condition; contradictory condition; discordant condition

• འགལ་ཁྱབ་རྣལ་མ་▫ 'gal khyab rnal ma▪ contradictory normative pervasion Check Kathy

• འགལ་ཁྱབ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་▫ 'gal khyab phyin ci log▪ perverse negative pervasionCheck Kathy

• འགལ་བརྗོད་ཐལ་འགྱུར་▫ 'gal brjod thal 'gyur▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ contradictory consequence

• འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་འཇིག་རྟེན་དཔེ་ལས་འདས་པ་▫ 'gal 'dus skyon med 'jig rten dpe las 'das pa▪ without the flaws of a combination of contradictions, beyond worldly examples

• འགལ་སྤོང་གི་དྲིས་ལན་▫ 'gal spong gi dris lan▪ སྤང་ ། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs ▪ question about contradiction and answer disspelling contradiction

• འགལ་བ་▫ 'gal ba▪ {LCh,C,MSA}virodha; {L,MSA} viruddha; {C}rodha; a{MSA}virodhitv; {MSA} vilomayati (vi-loman)▪ contradictory; contradiction; mutually exclusive; mutually exclusive phenomena▫ {C}obstruction; conflict

• དངོས་པོ་དང་འགལ་བ་▫ dngos po dang 'gal ba▫ contradictory with [functioning] thing▫ རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་བསྒོམ་བྱའི་གཙོ་བོ་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ་▫ rigs can gsum gyi bsgom bya'i gtso bo 'gal ba yin te▫ the main of the objects of meditation of the three lineages are contradictory▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ཁྱོད་ཐ་དད་ཡང་ཡིན་གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་པའི་ཆོས་▫ mtshan nyid/ khyod tha dad yang yin/ gzhi mthun mi srid pa'i chos/▫ Def.: those which are different and phenomene of which a common locus is not possible Divisions: དབྱེ་བ། ༡་ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་༢་ལྷན་གཅིག་མི་གནས་འགལ་▫ dbye ba/ 1 phan tshun spang 'gal/ 2 lhan gcig mi gnas 'gal/▫ Div.: (1) contradictory in the sense of mutual abandonment; (2) contradictory in the sense of not abiding together

• འགལ་བ་ལྟར་སྣང་ལྔ་▫ 'gal ba ltar snang lnga▪ {PH}five facsimilies of contradiction

• འགལ་བ་མེད་▫ 'gal ba med▪ {MSA}aviruddha▪ non-contradictory; no contradiction

• འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་▫ 'gal ba'i gtan tshigs▪ viruddha-hetu;{GD:276} viruadhahetu GD looks mistaken; check his source▪ contradictory reason ▫ {GD:276} contradictory evidence, a form of faulty reasoning

• འགལ་བའི་ཚིག་▫ 'gal ba'i tshig▪ {Toh.1785} viruddhālāpa▪ {PH}contradictory words

• འགལ་བར་བྱེད་▫ 'gal bar byed▪ {C}prativahati; {C} Tenses: future, present, past, imperative virodhayati▪ contradict▫ {C}opposes; to obstruct; contradict; bring into conflict with

• འགལ་བར་བྱེད་པ་བྱ་བ་▫ 'gal bar byed pa bya ba▪ {C} virodhayati▪ {C}opposes; to obstruct; contradict; bring into conflict with

• འགལ་བར་བྱེད།་འགལ་བར་མི་བྱེད་▫ 'gal bar byed/ 'gal bar mi byed▪ {C}virodhayati▪ {C}opposes; to obstruct; contradict; bring into conflict with

• འགལ་མེ་▫ 'gal me▪ firebrand འགལ་མེད་མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འགལ་མེད་འཁོར་ལོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་▫ 'gal med myur du bskor ba la brten nas 'gal med 'khor lor snang ba'i dbang shes▪ བསྐོར། སྐོར། བསྐོརད། སྐོརད།▫ bskor skor bskord skord▪ sense consciousness to which a firebrand wheel appears in dependence upon quickly turning a firebrand

• འགལ་ཟླ་▫ 'gal zla▪ {LCh}pratidvandin▪ contradictory object

• འགུགས་པ་▫ 'gugs pa▪ attract

• འགུལ་བ་▫ 'gul ba▪ {C}calayati▪ move; vibrate▫ {C} is moved along

• འགེངས་▫ 'gengs▪ དགང་། འགེངས། བཀང་། འགེངས།▫ dgang 'gengs bkang 'gengs▪ fill; fulfill; satiate

• འགེངས་པ་▫ 'gengs pa▪ དགང་། འགེངས། བཀང་། འགེངས།▫ dgang 'gengs bkang 'gengs▪ fill; fulfill; satiate

• འགོ་▫ 'go▪ {MSA}avabodha▪ head; top; beginning

• འགོ་བ་▫ 'go ba▪ {MSA}avasaṃbodha; {MSA}gamika▪ head; top; beginning

• འགོ་བའི་ནད་▫ 'go ba'i nad▪ {C}upasarga▪ {C} misfortune; troublesome

• འགོ་རྩོམ་▫ 'go rtsom▪ begin; initiate

• འགོ་ལོག་▫ 'go log▪ Go-lok [an area in Am-do]

• འགོག་▫ 'gog▪ དགག འགོག བཀག ཁོགས།▫ dgag 'gog bkag khogs▪ {LCh}(ni√rudh); {MV}nirodha▪ cease; stop; negate; refute

• འགོག་རྒྱུ་▫ 'gog rgyu▪ དགག འགོག བཀག ཁོགས།▫ dgag 'gog bkag khogs▪ that which is to be stopped/ refuted; object negated/refuted

• འགོག་ཅིང་སྤོང་འདོད་འབྱུང་▫ 'gog cing spong 'dod 'byung ▪ wish to cease and abandon it arises

• འགོག་སྙོམས་▫ 'gog snyoms▪ nirodhasamāpatti▪ absorption of cessation; meditative absorption of cessation

• འགོག་སྙོམས་དང་བཅས་པའི་སྙོམས་འཇུག་▫ 'gog snyoms dang bcas pa'i snyoms 'jug▪ meditative absorptions including the meditative absorption of cessation

• འགོག་བདེན་▫ 'gog bden▪ འགོག པའི། བདེན། པ།▫ 'gog pa'i bden pa▪ nirodha-satya▪ true cessation; truth of cessation

• འགོག་པ་▫ 'gog pa▪ {L,MSA,MV}nirodha; {C}nirodhi; {C}nirodhika; {C}niṣedha; lam 'gog pa = {MSA} paripantha▪ cessation; stopping▫ {C}which stops; inadmissible; refrain; repudiation

• འགོག་པ་ཆོས་བཟོད་▫ 'gog pa chos bzod▪ doctrinal forbearance with respect to true cessation

• འགོག་པ་ཆོས་ཤེས་▫ 'gog pa chos shes▪ doctrinal knowledge with respect to cessation [of the origins of suffering]

• འགོག་པ་རྗེས་བཟོད་▫ 'gog pa rjes bzod▪ subsequent forbearance with respect to cessation [of the origins of suffering]

• འགོག་པ་རྗེས་ཤེས་▫ 'gog pa rjes shes▪ subsequent knowledge with respect to cessation [of the origins of suffering]

• འགོག་པ་མཐོང་སྤང་ཉོན་མོངས་བཅུ་▫ 'gog pa mthong spang nyon mongs bcu▪ {PH}ten afflictions to be abandoned by the path of seeing [related to the Noble Truth of] Cessation

• འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་▫ 'gog pa dang lam gyi bden pa▪ {MSA}nirodha-mārga-satya▪ truths of cessation and of path; true cessations and paths

• འགོག་པ་སྤེལ་པའི་ཡར་སོང་▫ 'gog pa spel pa'i yar song▪ Tenses: future, present, past, imperative going upward while interweaving cessation

• འགོག་པ་མེད་པ་▫ 'gog pa med pa▪ {C}aniruddha▪ non-cessation; not stopped; not ceased▫ {C}not stopped

• འགོག་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་▫ 'gog pa med pa'i rang bzhin ▪ nature without cessation

• འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་▫ 'gog pa'i snyoms 'jug▪ nirodha-samāpatti▪ meditative absorption of cessation; absorption of cessation

• འགོག་པའི་བདེན་པ་▫ 'gog pa'i bden pa▪ {MV}nirodha-satya▪ true cessation; truth of cessation

• འགོག་པའི་ནུས་པ་▫ 'gog pa'i nus pa▪ capacity to stop/ cease

• འགོག་པར་བྱེད་▫ 'gog par byed▪ {C}pratikṣipati▪ stops; ceases; refutes▫ {C}rejects

• འགོག་བྱེད་▫ 'gog byed▪ negator; that which stops

• འགོད་▫ 'god▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C}vyaya (= nirodho); {C}sthāpana; {MSA} (ni√viś): niveśayati; {MSA}niveśyate▪ set; state; establish; arrange; register; make a record; place [on throne]; put [a signature]; array; affix ▫ {C}passing away; fall; establishment

• འགོད་པ་▫ 'god pa▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C}niyojana; {C}prasthāpayati; {MSA} pratiṣṭhāpana; {MSA}ropaṇa; {MSA}saṃniveśana ▪ set; state; establish; arrange; register; make a record; place [on throne]; put [a signature]; array; affix▫ {C}enjoining; set going

• འགོད་པར་བྱེད་▫ 'god par byed▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ {C}prasthāpayati▪ set; state; establish; arrange; register; make a record; place [on throne]; put [a signature]; array; affix; cause to set, etc.▫ {C}set going

• འགོད་ཚུལ་▫ 'god tshul▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ mode of statement

• འགྱིང་▫ 'gying▪ high-and-mighty

• འགྱུར་▫ 'gyur▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {LCh}as; {MV}syāt; {LCh}bhū; {MV V.daśa-vaj}bhavati; {L}pariṇāma; {MSA}(ni√gam): nigacchati; {MSA}yāti vikṛtiṃ; {MV,MSA}vikāra; {MSA}vrajati; {C,MV}prāpnoti; {C}arcchati; {C} āhu; {C}upaiti; {L}abhyupaiti; {L}āpadyate; {C} gata; {C}saṃvartate; {C}bheṣyanti▪ translation; will (future); will be; will become; to become; might be; about to be; change; mutate; become; be; come to be; transform; grow; translate▫ {C}becoming; evolution; transformation; change; provide; is; approach; come to; run through; get to; implies; undergo; bear; admits of; will become; come to; incur; attains; gains; bring about; grow; gone (to); reached; (is) conducive to; lead to

• འགྱུར་ཁྱད་▫ 'gyur khyad▪ different translation; difference in translation

• འགྱུར་གྱི་ཕྱག་▫ 'gyur gyi phyag▪ {PH}translator's homage འགྱུར་གྱི་ཕྱག་/ འགྱུར་ཕྱག་▫ 'gyur gyi phyag / 'gyur phyag▪ translator's homage

• འགྱུར་ཏེ་▫ 'gyur te▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}saṃvartayati▪ {C}will lead to

• འགྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་▫ 'gyur pa'i sdug bsngal▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ vipariṇāma-duḥkhatā▪ [change-of-suffering]; suffering of change; suffering of vicissitude

• འགྱུར་ཕྱག་བྱེད་པ་▫ 'gyur phyag byed pa▪ make translator's homage

• འགྱུར་བ་▫ 'gyur ba▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {L}pariṇāma; {L}abhyupaiti; {C,MSA,MV}vikāra; {MSA}vikāritā; {C}sambhava; {MSA}cañcalā; {MSA}vrajati (e.g.: buddhatvam āśu vrajati); rgyags par mi 'gyur ba = {MSA} madānanugamana; mir 'gyur ba = {MSA}manuṣa-bhūta; vikriyā▪ change; mutate; become; be; come to be; transform; grow; translate; translation▫ {C}transformation; evolution; come to; incur; alteration; source; there can be; possible origin; make possible

• འགྱུར་བ་མ་མཆིས་པ་▫ 'gyur ba ma mchis pa▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {L} Tenses: future, present, past, imperative avaivartika; {L}akāraka; {L}avikāra; {L} anabhisaṃskṛta▪ immutable; unchanging

• འགྱུར་བ་མི་སླུ་བ་མོད་ཀྱི་▫ 'gyur ba mi slu ba mod kyi▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C} visaṃvādayati▪ {C}go back on; break one's word/ promise

• འགྱུར་བ་མེད་པ་▫ 'gyur ba med pa▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}avaivartika; {L}akāraka; {C}avikāra; {L}anabhisaṃskṛta▪ immutable; unchanging▫ {C}irreversible; does nothing; without an agent; not effected; not brought about; free from conditions; without modification; immutability; immutable

• འགྱུར་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་▫ 'gyur ba med par mnyam pa ▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd ▪ {C}nirvikāra-sama▪ equal in being immutable/ unchangeable▫ {C}equal in remaining unaffected by change

• འགྱུར་བ་འོས་པ་མ་ཡིན་▫ 'gyur ba 'os pa ma yin▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {MSA} na bhavitum arhati (√bhū)▪ not suitable to change

• འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་▫ 'gyur ba'i chos can▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}vipariṇāma-dharmin▪ having the attribute/qualilty of change ▫ {C}liable to reversal

• འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་▫ 'gyur ba'i sdug bsngal▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ vipariṇāmaduḥkatā▪ suffering of change/vicissitude

• འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་▫ 'gyur ba'i bye brag▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ pariṇāma-viśeṣa▪ type/instance of transformation

• འགྱུར་བྱ་▫ 'gyur bya▪ activity of translation

• འགྱུར་ཚུལ་▫ 'gyur tshul▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ how it comes to be

• འགྱུར་ཚོད་▫ 'gyur tshod▪ {PH}length of translation

• འགྱུར་ཞིང་▫ 'gyur zhing▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ {C}upaiti▪ {C}approach; come to; run through; get to; implies; undergo; bear; admits of

• འགྱེད་པ་▫ 'gyed pa▪ {C}vivāda▪ contention; disputation; wrangling; dispute{C}

• འགྱེད་པར་▫ 'gyed par▪ {L}saṃcodayanti▪ impel

• འགྱེད་པར་བྱེད་▫ 'gyed par byed▪ {C}vigṛhṇīte▪ {C} quarrel with

• འགྱེལ་བ་▫ 'gyel ba▪ {C}patana▪ {C}fall; falling

• འགྱོགས་པ་▫ 'gyogs pa▪ jāva▪ rapidity

• འགྱོད་▫ 'gyod▪ {LCh;L;MSA}kaukṛtya; {C}vipratisārin; {MSA}vipratisāra▪ {PH}contrition

• འགྱོད་པ་▫ 'gyod pa▪ {LCh,L,MSA}kaukṛtya; {C} vipratisārin; {MSA}vipratisāra▪ contrition; regret; feeling sorry; remorse▫ {C}regrettable; remorse; regretful; one who regrets

• འགྱོད་པ་མེད་པ་▫ 'gyod pa med pa▪ {MSA}akaukṛtya; {MSA}avipratisāra▪ lack of contrition/regret/ feeling sorry/remorse

• འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་▫ 'gyod pa med pa la sogs pa'i rim▪ {MSA}avipratisārādi-krama▪ stages of non-contrition/regret/feeling sorry/remorse and so forth

• འགྱོད་པ་མེད་པར་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པ་▫ 'gyod pa med par 'chi ba'i dus byed pa▪ {MSA}avipratisārī kālaṃ karoti▪ undergoing the time of death without contrition/regret/feeling sorry/remorse

• འགྱོད་པའི་སྒྲིབ་པ་▫ 'gyod pa'i sgrib pa▪ {MSA} kaukṛtyāvaraṇa▪ defilement of contrition/regret/ feeling sorry/remorse

• འགྱོད་པར་བྱེད་▫ 'gyod par byed▪ {MSA}kaukṛtyāyate▪ cause to be contrite/to feel regret/to feel sorry/to be remorseful

• འགྲན་སེམས་▫ 'gran sems▪ {PH}competitiveness

• འགྲམ་▫ 'gram▪ {C}tira▪ bank of a river; riverbank▫ {PH}banks; shores▫ {C}riverbank; shore

• འགྲམ་པ་▫ 'gram pa▪ {C}hanu▪ cheek▫ {PH}race▫ {C}jaws

• འགྲམ་པ་སེང་གེའི་འདྲ་བ་▫ 'gram pa seng ge'i 'dra ba▪ Tenses: future, present, past, imperative cheek like a lion

• འགྲས་པ་▫ 'gras pa▪ {C}aparāddhaḥ▪ {C}one who has offended; offend

• འགྲིག་པ་▫ 'grig pa▪ put together; fit in/together with (as in "since this does not fit together with the statement..."); make correspond

• འགྲིག་ལམ་▫ 'grig lam▪ {PH}regulation; rule

• འགྲིབ་▫ 'grib▪ {C}parihīyate; {C}hāni▪ decrease; diminishment; diminish▫ {C}is diminished; fails of; avoids; desists; diminish; decrease; lose; fail to win; failure; diminution; decrease; waning; loss

• འགྲིབ་པ་▫ 'grib pa▪ {L}apacaya; {C}parihāṇi; hīyate; {MV,MSA}hāni; {MSA}hrāsa▪ diminishment; decrease; diminish▫ {C}removal; take away; diminution; loss; never fails; is decreased; is diminished; fail

• འགྲིབ་པ་མེད་▫ 'grib pa med▪ {C}ahāna; {MV}ahīna(tā) ▪ non-diminishment; non-decrease▫ {C}cannot diminish

• འགྲིབ་པ་མེད་པ་▫ 'grib pa med pa▪ {MV}ahīna(tā)▪ non-diminishment; non-decrease▫ {C}cannot diminish

• འགྲིབ་པར་བགྱིད་པ་▫ 'grib par bgyid pa▪ {C}hārika▪ diminish; make diminish▫ {C}which takes away

• འགྲིབ་པར་མ་བྱས་པ་▫ 'grib par ma byas pa▪ {L} aparihāṇi▪ not diminished; not decreased▫ never diminish; will never lose again

• འགྲིབ་མེད་▫ 'grib med▪ {C}ahāni▪ non-diminishment; not diminished▫ {C}do not diminish

• འགྲིམ་▫ 'grim▪ འགྲིམ། འགྲིམ། འགྲིམས། འགྲིམས།▫ 'grim/ 'grim/ 'grims/ 'grims/▪ wander; rove; walk about

• འགྲིམས་འགྲུལ་▫ 'grims 'grul▪ {PH}transport

• འགྲིམས་པ་▫ 'grims pa▪ འགྲིམ། འགྲིམ། འགྲིམས། འགྲིམས།▫ 'grim/ 'grim/ 'grims/ 'grims/▪ wander; rove; walk about

• འགྲིས་▫ 'gris▪ རྒྱ། རྗེ། འགྲིས།▫ rgya rje 'gris▪ Ling Dynasty [502 - 557 ce] of China

• འགྲུབ་▫ 'grub▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {MV}prasidh-; {MSA} (√sidh): sidhyati; yang dag par 'grub = samudāgata ▪ establish; achieve; exist; accomplish

• འགྲུབ་པ་▫ 'grub pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {L} niṣpādana; {C,MV,MSA}niṣpatti {C}(=pariniṣpatti = pariniṣpadyate); {MSA}pariniṣpatti (e.g.: dharma-kāya-pariniṣpatti); samṛddhi; saṃpatti; saṃpādana; {MSA,MV}siddhi; yang dag par 'grub pa - {MSA}samudāgama▪ establish; achieve; exist; accomplish▫ {C}accomplish; accomplished; accomplishment; (reach) consummation; creation; total reality; comes to completion

• འགྲུབ་པ་དམ་པ་▫ 'grub pa dam pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {MV}niṣpatti-paramatā▪ highest/excellent/holy achievement

• འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་▫ 'grub par 'gyur ba▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs ▪ {C}niṣpatti (=pariniṣpatti = pariniṣpadyate) ▪ accomplish; achieve; establish▫ {C} accomplishment; (reach) consummation; creation; achieves; comes to completion

• འགྲུབ་པར་འདོད་▫ 'grub par 'dod▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ want/ wish/seek to accomplish/achieve/establish

• འགྲུབ་པར་བྱ་བ་▫ 'grub par bya ba▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {MSA} samudāgama▪ that which is to be accomplished/ achieved/established

• འགྲུབ་པར་བྱེད་▫ 'grub par byed▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {L} sādhaka▪ that which accomplishes; accomplish; cause to accomplish/achieve/establish

• འགྲུབ་པས་ཐོབ་པ་▫ 'grub pas thob pa▪ ཐོབ་ / འཐོབ། འཐོབ། ཐོབ། འཐོབས།▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA} niṣpatti-lābha▪ attained through achievement/ practice

• འགྲུབ་བྱེད་▫ 'grub byed▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། Tenses: future, present, past, imperative

• གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ {L} sādhaka; {MSA}siddhi (e.g.: artha-siddhi)▪ accomplisher; that which accomplishes; means of accomplishing/achieving/establishing

• འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་▫ 'grub byed kyi rgyu▪ cause that is a means of accomplishment

• འགྲུས་▫ 'grus▪ zeal; enthusiasm; diligence

• འགྲེ་▫ 'gre▪ extend (as in "these can be known through extending the previous reasoning"); apply

• འགྲེམས་▫ 'grems▪ དགྲམ། འགྲེམས། བཀྲམ། ཁྲེམས།▫ dgram/ 'grems/ bkram/ khrems/▪ arrange; set out

• འགྲེལ་▫ 'grel▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ comment on; interpret; elucidate; explain

• འགྲེལ་རྐང་▫ 'grel rkang▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ basis for commentary/ exposition/elucidation/explanation/discussion

• འགྲེལ་ཆེན་▫ 'grel chen▪ Haribhadra’s Great Commentary

• འགྲེལ་ཆེན་དྲི་མེད་འོད་▫ 'grel chen dri med 'od▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ mahābhāṣya vimalaprabhā▪ [Kalki Puṇḍarīka's] Great Commentary on the Kālachakra Tantra: Stainless Light (bsdus pa'i rgyud kyi rgyal po dus kyi 'khor lo'i 'grel bshad rtsa ba'i rgyud kyi rjes su 'jug pa stong phrag bcu gnyis pa dri ma med pa'i 'od ces bya ba, vimālaprabhānāmamūlat

• འགྲེལ་པ་▫ 'grel pa▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ {LCh}vṛtti; {L}nirmocana; {MV}bhāṣya▪ commentary; exposition; elucitation; explanation

• འགྲེལ་པར་གསུངས་སོ་▫ 'grel par gsungs so▪ it is said in the commentary

• འགྲེལ་བྱེད་▫ 'grel byed▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ commentator; elucidator

• འགྲེལ་བཤད་▫ 'grel bshad▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད། ▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ ṭīkā▪ explanation of [someone else's] commentary; commentarial explanation; explanatory commentary; subcommentary

• འགྲེལ་བཤད་ཚིག་གསལ་▫ 'grel bshad tshig gsal▪ {PH} [Dharmamitra's] Clear Words; An Explanatory Commentary [on (Maitreya's) 'Ornament for Clear Realization"]

• འགྲེས་རྐང་▫ 'gres rkang▪ basis for extending; basis for exposition/explanation

• འགྲོ་▫ 'gro▪ {LCh}gam; yā; {L,MV}gati; {C,MV} gamana; {MV}ga; jagat; {C}gamiṣyanti; calate; upayāti; saṃkramaṇatā; saṃkrāmati; anbhikramaṇa; avakrānti; carati; caran; (√vraj): {MSA}yātrā; vrajati; vrajate; dehin▪ verb: go; become; serve (as in "serving as vitality and exertion"); act7 noun: transmigrator; goer ▫ {C}move away into; passing on; to pass on; transmigrates; pass away from; come along; approach; submit to; come to; going (to); motion; walk; pursue; they will go away; courses; walks; coursing; destiny; birth; going; route; going out; entrance; descent;

• འགྲོ་སྐྱབས་▫ 'gro skyabs▪ {PH}refuge of transmigrators

• འགྲོ་ཉམས་▫ 'gro nyams▪ degenerated from proceeding

• འགྲོ་ཉིད་▫ 'gro nyid▪ {C}gāmitva▪ {C}moving towards

• འགྲོ་དོན་▫ 'gro don▪ {C}jagad-arthya; {C}jagārtha▪ welfare/weal/aims of transmigrating beings▫ {C}weal of the world

• འགྲོ་དོན་▫ 'gro don▪ {C}jagārtha▪ welfare/weal/aims of transmigrating beings▫ {C}weal of the world

• འགྲོ་དོན་རབ་ཏུ་འདོད་པ་▫ 'gro don rab tu 'dod pa▪ {C} jagad-artha-kāmo▪ intensely wishing for the welfare/weal/aims of transmigrating beings▫ {C}keen on the welfare of the world

• འགྲོ་ལྡིང་པ་▫ 'gro lding pa▪ {Pagel; "Dharani" 2007; p.163} dramidha▪ {PH}Dravidian

• འགྲོ་ན་▫ 'gro na▪ {C}prakrāmati▪ if go; when go▫ {C} Tenses: future, present, past, imperative functions; proceed; go away; set out for; take their leave

• འགྲོ་ཕན་▫ 'gro phan▪ jagad-dhīta▪ helping transmigrating beings▫ {C}well-disposed towards the world

• འགྲོ་བ་▫ 'gro ba▪ {L,MV,MSA,C}gati; gantṛ; {L,MV,MSA,C}gamana; {C}gacchati; {MSA} upaga; {MSA}ga (e.g.: pāra-ga); {MSA}gāmitā; {MSA}gāmin; {C,MSA,MV}jagat; {C}jagatī; {C} saṃkrāmati; {C}prakrāmati; {C}abhikramaṇa; {C}avakrānti; {C}vrajate; {MSA}yāti; {MSA} yāna▪ transmigrator; transmigration; going; go away from▫ {PH}transmigration; rebirth▫ {C} goes; go away; walk; go through; come to; journey; the journey will bring to; the world; to pass on; transmigrates; pass away from; come along; going outའཇིག་རྟེན་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཁྲིད།▫ All these worldy beings are led to this and that transmigration by their actions and afflictions.▫ {A4C-C}

• འགྲོ་བ་ཀུན་▫ 'gro ba kun▪ {MSA}sarva-jagat▪ all transmigrating beings; all the world

• འགྲོ་བ་སྐྱོབ་པའི་བསམ་པ་ཅན་▫ 'gro ba skyob pa'i bsam pa can▪ attitude protective of transmigrators

• འགྲོ་བ་ལྔར་འཁོར་བ་▫ 'gro ba lngar 'khor ba▪ {C} pañca-gatika▪ cycling/travelling in the five transmigrations▫ {C}with its five places of rebirth

• འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བ་▫ 'gro ba thams cad 'dul ba▪ {PH}Sakalajagadvinaya

• འགྲོ་བ་དྲུག་▫ 'gro ba drug▪ ṣaḍ-gati▪ six transmigrations▫ six destinies

• འགྲོ་བ་འདུལ་བ་▫ 'gro ba 'dul ba▪ {PH} Sakalajagadvinaya

• འགྲོ་བ་པོ་▫ 'gro ba po▪ {MSA}yātṛ▪ goer; transmigrator

• འགྲོ་བ་མ་མཆིས་པ་▫ 'gro ba ma mchis pa▪ {L}agamana ▪ not go; not transmigrate; not go away

• འགྲོ་བ་མེད་དོ་▫ 'gro ba med do▪ {C}visarati▪ not go; not transmigrate; not go away▫ {C}disconnect

• འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་▫ 'gro ba'i dge ba'i lo tog▪ {MSA}jagat-kuśala-sasya▪ harvest of the virtues of transmigrating beings; harvest of the world's virtues

• འགྲོ་བའི་དོན་▫ 'gro ba'i don▪ {C}jagārtha▪ welfare/ weal/aims of transmigrating beings▫ {C}weal of the world

• འགྲོ་བའི་དོན་▫ 'gro ba'i don▪ {C}jagārtha▪ welfare/ weal/aims of transmigrating beings▫ weal of the world

• འགྲོ་བའི་དོན་དུ་▫ 'gro ba'i don du▪ {C}janārtha▪ for the sake of transmigrating beings▫ {C}weal of the world

• འགྲོ་བར་▫ 'gro bar▪ {C}gamana▪ going; going away from▫ {C}motion; pursue; walk; going (to)

• འགྲོ་བར་བགྱིད་པ་▫ 'gro bar bgyid pa▪ {C}nirgamika▪ going; going away from; make go away▫ {C} which causes to go; what makes go away

• འགྲོ་བར་འགྱུར་▫ 'gro bar 'gyur▪ {C}pariyāti; {C}vrajate; {C}samāgamati (=prādurbhavanti); {C}gacchati; {C}kṣipati; {C}prasthita; {C}prakrāmati; {C} saṃkrāmati▪ go; go away from▫ {C}move along; move onto; travel; walk along; are brought along; are assembled; come forth; hurl; throw; shoot; cast off/away; reject; move into; set out for

• འགྲོ་བར་འདུ་ཤེས་པས་▫ 'gro bar 'du shes pas▪ {C} gamana-saṃjñin▪ thinking to go/go away▫ {C} with the constant thought of getting away

• འགྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་▫ 'gro bar bya ba'i phyir▪ {L,C} apakramaṇā▪ in order to go/depart▫ {C}to induce to depart; go away

• འགྲོ་བར་བྱེད་པ་▫ 'gro bar byed pa▪ {C}anubandhayati▪ go; cause to go/depart▫ {C}move forward

• འགྲོ་མེད་▫ 'gro med▪ {C}anirgamam; {C}agati▪ not go; not go away/depart▫ {C}not going; without a resort; cannot do anything

• འགྲོ་ཚུལ་▫ 'gro tshul▪ way of going/departing Tenses: future, present, past, imperative

• འགྲོ་ཞིང་▫ 'gro zhing▪ {C}anuvartate▪ {C}last long; pursue; follow after; complies with; imitate; come to; go with; go likewise

• འགྲོ་འོང་▫ 'gro 'ong▪ going and coming

• འགྲོ་ལ་སྙིང་བརྩེར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་▫ 'gro la snying brtser ldan pa'i phyir▪ {C}jagānukampi▪ because of being endowed with compassion for transmigrating beings▫ {C}compassionate for the world

• འགྲོགས་པ་▫ 'grogs pa▪ company with; companying with

• འགྲོགས་པ་མ་ཡིན་▫ 'grogs pa ma yin▪ {C}asamavahita ▪ not accompany▫ {C}they do not meet; do not achieve a synthesis; is not in touch

• འགྲོང་▫ 'grong▪ འགྲོང་། / ། འགྲོངས། གྲོང་། / ། གྲོངས། ▫ 'grong / 'grongs/ grong / grongs/▪ {C}sthita (=vyavasthita)▪ die▫ {C}establish; stood firm; stand (just now); standing; abide; abiding; steadfast; established remains; continuous

• འགྲོངས་▫ 'grongs▪ འགྲོང་། / ། འགྲོངས། གྲོང་། / ། གྲོངས།▫ 'grong / 'grongs/ grong / grongs/▪ die

• འགྲོན་བུ་▫ 'gron bu▪ shell [cowries, that is, small shells used as dice]

• འགྲོལ་བ་▫ 'grol ba▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད།▫ 'grol 'grold grol grold▪ release; liberate; free; loosen

• འགྲོས་▫ 'gros▪ type; extension▫ {PH}progression; motion▫ མདོར་ན་ཁ་ཕྱིར་ལྟས་ཀྱི་འགྲོས་གཉིས་དང་ཁ་ནང་ལྟས་ཀྱི་འགྲོས་གཅིག་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་▫ mdor na kha phyir ltas kyi 'gros gnyis dang kha nang ltas kyi 'gros gcig cig char du skye bar 'dod▫ In short, it is asserted that two types directed outward and one type directed inward are produced at one time.▫ མིག་དེ་འགྲོས་དང་ ལྡན་གྱུར་ན། །ཐག་རིང་ཡུན་རིང་གིས་མཐོང་འགྱུར།▫ If the eye were possessed of motion, it would perceive [visible form] in the distance [only] after a long period of time.▫ {A4C} §13.13ab

• འགྲོས་གསུམ་པར་སྐྱེ་བ་▫ 'gros gsum par skye ba▪ production in three types

• རྒ་▫ rga▪ {LCh}jṛ; {L}jara▪ grow old; age; wear down▫ decay

• རྒ་རྒ་▫ rga rga▪ grow old; age; wear down

• རྒ་ཆེན་པོ་▫ rga chen po▪ {C}udāra▪ {C}sublime; exalted; an uncommon degree of

• རྒ་འཆི་▫ rga 'chi▪ jarāmaraṇa▪ aging and death

• རྒ་བ་▫ rga ba▪ {PH}old age

• རྒ་ཤི་▫ rga shi▪ {LCh,L,MV}jarā-maraṇa▪ aging and death; aging or death

• རྒན་▫ rgan▪ old; teacher▫ {PH}palate

• རྒན་པ་▫ rgan pa▪ old

• རྒན་པ་བརྡ་ལ་བྱང་བ་▫ rgan pa brda la byang ba▪ འབྱང་། འབྱངས། བྱང་། འབྱོངས།▫ 'byang 'byangs byang 'byongs▪ mature person trained in terminology/language

• རྒན་པོ་▫ rgan po▪ {MSA}vṛddha▪ old person

• རྒལ་▫ rgal▪ བརྒལ། རྒོལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgol brgald rgold▪ {LCh}tṛ; dba' rgal = {MSA}augha▪ cross over

• རྒལ་བ་▫ rgal ba▪ leap over

• རྒས་ཤིང་▫ rgas shing▪ {C}jīrṇa▪ {C}(very) aged

• རྒུད་▫ rgud▪ trouble▫ {PH}trouble; misfortune

• རྒུད་ཉམས་▫ rgud nyams▪ {PH}ruin; decline; deterioration

• རྒུད་པ་▫ rgud pa▪ {MSA} vipatti▪ {PH}trouble; misfortune

• རྒོད་▫ rgod▪ {MV}uddhata; {MV}auddhatya▪ wild; excitement; desirous excitement; excited▫ {PH} excitement

• རྒོད་ཅིང་▫ rgod cing▪ {C}uddhata▪ excited▫ {C} puffed up

• རྒོད་པ་▫ rgod pa▪ {MSA,MV}auddhatya; {L,MSA,MV} uddhata;{C}hasan; {C}cala-acala▪ excitement; desirous excitement; wildness▫ {C}raised; elevated; prideful; puffed up; conceited; agitated; laughing; unsteady

• རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་▫ rgod pa dang 'gyod pa▪ Tenses: future, present, past, imperative auddhatyakaukṛtya▪ excitement and contrition; desirous excitement and contrition/regret▫ {PH} excitement and contrition

• རྒོད་པར་▫ rgod par▪ {C}cala-acala▪ {C}unsteady

• རྒོལ་▫ rgol▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ debate; argue; to object

• རྒོལ་བ་▫ rgol ba▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ {C}prativāda; {MSA}pravāda; {MSA}pravādin; {C}paryanuyoga; {MSA}codya; phyir rgol ba = {MSA}pratyarthika▪ opponent; party; debate; argue; arguement; disputant ▫ {C}question; censure; rejection; adversary; contradiction; refusal; answer; fight; reply; rejoinder; defendant; opponent

• རྒོལ་བ་ཁོང་ནས་བསུས་པ་▫ rgol ba khong nas bsus pa▪ hypothetical dispute

• རྒོལ་བ་ངན་པ་▫ rgol ba ngan pa▪ {PH}evil opposition

• རྒོལ་བ་དང་བཅས་པ་▫ rgol ba dang bcas pa▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ susceptible to dispute

• རྒོལ་བ་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀའི་སྐབས་མཆིས་▫ rgol ba gzhan gyi klan ka'i skabs mchis▪ afford an occasion/ opportunity for censure by an opponent

• རྒོལ་བར་བྱེད་པ་▫ rgol bar byed pa▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ codya▪ argue; dispute; debate

• རྒོལ་འཛིང་▫ rgol 'dzing▪ {PH}fighting

• རྒོལྡ་▫ rgold▪ བརྒལ། རྒོལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgol brgald rgold▪ cross over; objection; object; disputation

• རྒྱ་▫ rgya▪ {L}mudra▪ vast; broad; extensive; seal▫ {PH}Chinese; Indian; seal

• རྒྱ་ཁྱོན་▫ rgya khyon▪ {PH}area; extent

• རྒྱ་ཁྱོན་ཆེ་བ་▫ rgya khyon che ba▪ {PH}large extent

• རྒྱ་གར་▫ rgya gar▪ India

• རྒྱ་ཆེ་▫ rgya che▪ {C}vaipulya; {MSA}vipula▪ [extent-big]; vast; broad; extensive▫ {C}Expanded Text(s); abundance; vast

• རྒྱ་ཆེ་གཏིང་ཟབ་▫ rgya che gting zab▪ {PH}vast and profound

• རྒྱ་ཆེ་བ་▫ rgya che ba▪ {LCh,MSA,MV}udāra; {LCh,C,MSA}vipula; {L}prahīyante; {L,MSA} vistīrṇa; {MV}vistīrṇatva; {MSA,MV}audārya; {MSA}viśada▪ [extent-big]; vast; extensive; broad; the vast [i.e., practices of compassion]▫ {C}wide; abundant; expand; expanded; in detail; to explain in detail

• རྒྱ་ཆེན་▫ rgya chen▪ {C}vipula; {C}udāra; {C} pravistṛta; {MSA}viśada; {C}pṛthu▪ [extent-big]; vast; extensive; broad▫ {PH}extensive; broad; great▫ {C}many; all; large; long; very much; sublime; exalted; an uncommon degree of

• རྒྱ་ཆེན་པོ་▫ rgya chen po▪ {MSA}vipula; {C,MSA} dāra; {MSA}audārya; {MSA}viṣada; {MSA}vistīrṇa ▪ [extent-big]; vast; extensive; broad▫ {C} sublime; exalted; an uncommon degree of ·

• རྒྱ་ཆེན་པོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་▫ rgya chen po rgya chen po▪ {C} udārodāra▪ very vast; very extensive▫ {C}very sublime

• རྒྱ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་▫ rgya chen po dpag tu med pa ▪ {MSA}apramāṇa-vistīrṇa▪ immeasurably vast/ extensive/broad

• རྒྱ་ཆེར་▫ rgya cher▪ {C}vipula; {L,C,MV}vistareṇa; {MV}iti vistaraḥ; {C}bhūyasyā mātrayā▪ vast; extensive; broad▫ {C}in detail; expanded; in full; for the most part; more and more; again and again; still more; wide; large; abundant

• རྒྱ་ཆེར་བ་▫ rgya cher ba▪ {L}prahīyante; {L}vistīrṇa▪ vast; extensive; broad▫ expanded; in detail

• རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་▫ rgya cher 'byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་ ། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MV}(iti) vistareṇa; {MV}iti vistaraḥ▪ arise/appear/occur extensively

• རྒྱ་ཆེར་རོལ་པའི་མདོ་▫ rgya cher rol pa'i mdo▪ lalita-vistara-sūtra▪ Lalita-vistara-sūtra (Extensive Tenses: future, present, past, imperative Sport Sūtra), P763, vol. 27

• རྒྱ་རྗེ་འགྲིས་▫ rgya rje 'gris▪ Ling Dynasty [502 - 557 CE] of China

• རྒྱ་རྗེ་ཐང་▫ rgya rje thang▪ T'ang dynasty [618 - 906 CE] of China

• རྒྱ་རྗེ་ཚིན་▫ rgya rje tshin▪ Ch'en Dynasty [557 - 589 CE] of China

• རྒྱ་རྗེ་སོང་▫ rgya rje song▪ Liu Sung Dynasty [420 - 479 ce] of China

• རྒྱ་གདན་▫ rgya gdan▪ India

• རྒྱ་མདུད་▫ rgya mdud▪ {PH}knotted seal

• རྒྱ་ནག་▫ rgya nag▪ {LCh}cīna▪ [vast-black]; China རྒྱ་ནག་འགྲེལ་ཆེན། རྒྱ་ནག་གི་འགྲེལ་ཆེན། འཕགས་པ་ དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་▫ rgya nag 'grel chen; rgya nag gi 'grel chen; 'phags pa dgongs pa nges par 'grel pa'i mdo'i rgya cher 'grel pa▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད། ▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ Chinese Great Commentary; Extensive Commentary on the "Sūtra Unraveling the Thought" [by the Korean scholar-monk Won-ch'uk (612/613-696; Tibetan: rdzogs gsal / wen tshig / wen tshegs / wanydzeg; Chinese: Yüan ts'e); P5517, vol. 116]

• རྒྱ་ནད་▫ rgya nad▪ {PH}syphilis

• རྒྱ་སྤོས་མེ་ཏོག་▫ rgya spos me tog▪ {PH}Chinese incense flower

• རྒྱ་བ་▫ rgya ba▪ enlarge; extend; broaden

• རྒྱ་བྲིས་ཐང་ཀ་▫ rgya bris thang ka▪ {PH}Chinese-style thangka

• རྒྱ་མི་▫ rgya mi▪ Chinese

• རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་▫ rgya mi'i za khang▪ Chinese restaurant

• རྒྱ་དམག་▫ rgya dmag▪ {PH}Chinese army

• རྒྱ་མཚོ་▫ rgya mtsho▪ {L,C,MSA}samudra; {C,MSA} sāgara; {C,MSA}arṇava▪ [vast-lake]; ocean; large lake▫ {C}great flood

• རྒྱ་མཚོ་ཆེ་བ་▫ rgya mtsho che ba▪ {C}mahodadhi▪ great ocean; great lake▫ {C}great ocean

• རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་▫ rgya mtsho chen po▪ {C}mahāsamudra ▪ great ocean; great lake▫ {C} [great] ocean

• རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་▫ rgya mtsho lta bu▪ {C}sāgara-upama (=sarva-guṇa-ratna-ākaratvād)▪ like an ocean/ lake▫ {C}vast like the ocean

• རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བ་▫ rgya mtsho 'dra ba▪ {C}sāgara-samāna ▪ like an ocean/lake▫ {C}ocean-like

• རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན་▫ rgya mtsho sprin▪ Sāgaramegha

• རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་▫ rgya mtsho'i chu▪ {C}sāgara-jala▪ water of an ocean/lake▫ {C}watery ocean

• རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་▫ rgya mtsho'i pha rol 'gro ba▪ {MSA}arṇava-pāraga▪ go to the other side of an ocean; cross an ocean

• རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་▫ rgya mtsho'i pha rol phyin par 'gyur▪ {C}pāra-sthalaṃ prayāti▪ go to the other side of an ocean; cross an ocean▫ {C} travel to the other shore and reach it

• རྒྱ་མཚོའི་རླབས་▫ rgya mtsho'i rlabs▪ ocean wave

• རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པ་▫ rgya mtshor 'jug pa▪ {C}sāmudriya▪ enter an ocean/lake▫ {C}sea-going (?)

• རྒྱ་གཞུང་▫ rgya gzhung▪ Indian text

• རྒྱ་ཡན་པ་▫ rgya yan pa▪ dispersed

• རྒྱ་སེར་▫ rgya ser▪ {PH}Russia

• རྒྱ་སྲན་▫ rgya sran▪ Chinese bean [a reddish or whitish bean with a thick skin, not shaped like a kidney]

• རྒྱགས་▫ rgyags▪ {LCh}mada▪ {PH}haughtiness

• རྒྱགས་པ་▫ rgyags pa▪ {LCh}mada▪ haughtiness

• རྒྱགས་པ་དང་བྲལ་བ་▫ rgyags pa dang bral ba▪ {MSA} mada-vyapetā▪ devoid of/separated from haughtiness

• རྒྱང་ཆད་▫ rgyang chad▪ distant and cut off Tenses: future, present, past, imperative

• རྒྱང་ཆད་▫ rgyang chad▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ distant and cut off

• རྒྱང་ཆད་དུ་སྣང་བ་▫ rgyang chad du snang ba▪ appearing to be distant and cut off

• རྒྱང་▫ rgyang▪ {PH}far away▫ གྲོགས་པོ་རྒྱང་ནས་སླེབས་ན་་་་▫ grogs po rgyang nas slebs na ...▫ When a friend comes from far away, ...▫ {W20222} Confucious 1.1

• རྒྱང་ཕན་པ་▫ rgyang phan pa▪ འཇིག རྟེན། རྒྱང་། ཕན། པ།▫ 'jig rten rgyang phan pa▪ āyata; lokāyata▪ [afar-flung]; nihilist; Annihilationist; Materialist; Lokāyata School

• རྒྱང་འཕན་པ་▫ rgyang 'phan pa▪ lokāyata▪ Lokāyata; Hedonist

• རྒྱང་འཕེན་པ་▫ rgyang 'phen pa▪ འཇིག རྟེན། རྒྱང་། འཕེན། པ།▫ 'jig rten rgyang 'phen pa▪ āyata▪ Flung Afar (Nihilist); Āyata; nihilist; Annihilationist; Materialist; Lokāyata School

• རྒྱང་མ་▫ rgyang ma▪ {PH}distance; far away

• རྒྱང་མ་ནས་▫ rgyang ma nas▪ {C}ārāt▪ {C}from a distance

• རྒྱང་རིང་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་▫ rgyang ring du byed par 'gyur ▪ {C}dūrī-karoti▪ {C}move away from; keep aloof from

• རྒྱང་རིང་པོ་▫ rgyang ring po▪ far away; distant

• རྒྱང་རིང་པོ་ན་▫ rgyang ring po na▪ {C}viprakṛta▪ far away; distant▫ {C}athwart

• རྒྱངས་བཅད་པར་▫ rgyangs bcad par▪ {MSA}dūra▪ distant and cut off

• རྒྱངས་ཆད་▫ rgyangs chad▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ distant and cut off

• རྒྱན་▫ rgyan▪ {LCh,C,L}ālaṃkāra; {LCh,C}bhūṣaṇa; {C}vyūha (=samūhaḥ); {MSA}maṇḍana; vibhūṣaṇa ▪ ornament; adornment▫ {C}mass; (miraculous) harmony; display

• རྒྱན་མཁན་པོ་▫ rgyan mkhan po▪ author of the Ornament Prajñā kara gup ta

• རྒྱན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་▫ rgyan stug po bkod pa'i mdo▪ དགོད། འགོད། བཀོད། འགོད།▫ dgod 'god bkod 'god▪ ghandavyūha-sūtra▪ Sūtra on the Heavily Adorned [ghandavyūha-sūtra, P778, vol. 29]

• རྒྱན་དྲུག་▫ rgyan drug▪ six ornaments (who beautify the teaching of the Buddha—Nāgārjuna, Āryadeva, Asaṅga, Vasubandhu, Dignāga, and Dharmakīrti)

• རྒྱན་སྡུད་▫ rgyan sdud▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས།▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ ornament-conjunction particle [a grammatical particle]▫ ཀྱང་ཡང་འང་གསུམ་རྒྱན་སྡུད་དེ་ ▫ kyang yang 'ang gsum rgyan sdud de▫ the three--kyang, yang, and 'ang--are ornamental inclusion words

• རྒྱན་སྣང་▫ rgyan snang▪ Haribhadra’s Illumination of (Maitreya’s) “Ornament for the Clear Realizations”

• རྒྱན་པ་▫ rgyan pa▪ བརྒྱན། རྒྱན། བརྒྱནད། རྒྱནད།▫ brgyan rgyan brgyand rgyand▪ alaṃkṛta; {MSA}hrī-bhūṣita▪ decorate; ornament; beautify; wear

• རྒྱན་སྤྲས་▫ rgyan spras▪ ornamented; adorned; laid out with ornaments

• རྒྱན་བྱེད་པ་▫ rgyan byed pa▪ making bets

• རྒྱབ་▫ rgyab▪ behind; rear▫ {PH}bottom

• རྒྱབ་སྙེ་▫ rgyab snye▪ {PH}inner backrest རྒྱབ་དང་གཡས་གཡོན་ཤིང་སོགས་ལ་བསྟེན་ཀྱང་མགོ་སྔས་ལ་མི་འཇོག་པའི་ཙོག་པུ་བ་ནི་ཙོག་པུ་བ་ཆུང་ངུ་▫ rgyab dang g.yas g.yon shing sogs la bsten kyang mgo sngas la mi 'jog pa'i tsog pu ba ni tsog pu ba chung ngu▪ small squat-sitting (including sleeping)— the back, left, or right sides resting against wood and so forth but not setting the head on a pillow

• རྒྱབ་ན་▫ rgyab na▪ {PH}behind

• རྒྱབ་འབོལ་▫ rgyab 'bol▪ {PH}back cushion རྒྱབ་ཙམ་ལས་ལོགས་གཞན་གསུམ་མི་བསྟེན་པའི་ཙོག་པུ་བ་འབྲིང་▫ rgyab tsam las logs gzhan gsum mi bsten pa'i tsog pu ba 'bring▪ medium squat-sitting (including sleeping)—except for the back the Tenses: future, present, past, imperative other three sides not resting against anything

• རྒྱབ་རྫི་▫ rgyab rdzi▪ {PH}supervisor

• རྒྱབ་ལོག་▫ rgyab log▪ {PH}behind▫ ཐ་ན་ཀུན་དགའ་རྭ་བའི་ རྒྱབ་ལོག་དང་། གད་སྙིགས་ཚུད་ཆད་ཀྱི་ནང་དུ་ཞིབ་འཚོལ་བྱས།▫ tha na kun dga' rwa ba'i rgyab log dang; gad snyigs tshud chad kyi nang du zhib 'tshol byas;▫ [We] searched carefully even behind his personal altar, and down to and including in the rubbish.▫ {GCG} p. 47/27

• རྒྱལ་▫ rgyal▪ {C}nirjaya▪ king; monarch; victor; conquest; victory▫ {PH}[the Indian month of] Puṣya▫ {C}victory

• རྒྱལ་ཁམས་▫ rgyal khams▪ kingdom▫ བསོད་ནམས་ཆུང་བའི་རྒྱལ་ཁམས་སྨིན་བྱའི་ཕྱིར།▫ bsod nams chung ba'i rgyal khams smin bya'i phyir/▫ in order to ripen the kingdom of those of small merit {GZ 68b.7}

• རྒྱལ་ཁྲིམས་▫ rgyal khrims▪ secular law; royal law ▫ སྤྱིར་རྒྱལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཁྲིམས་བྱུང་སྟེ།▫ spyir rgyal khrims la brten nas chos khrims byung ste/▫ In general, religious law arose in dependence upon secular law {GZ 68a.3}

• རྒྱལ་རྒྱུད་▫ rgyal rgyud▪ {PH}royal lineage

• རྒྱལ་ཆེན་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་▫ rgyal chen rnam thos kyi bu▪ {PH}the great king Vaiśravana

• རྒྱལ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་▫ rgyal chen po bzhi po dag▪ {C} (catvāro) mahārājāni▪ {C}the four Great Kings

• རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་▫ rgyal chen bzhi'i ris▪ {C}(catur) mahārājakāyikā devaputrā▪ {C}the divinities belonging to the four Great Kings

• རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་▫ rgyal chen bzhi'i ris kyi lha rnams▪ {C}catur-mahārāja-kāyikā devā▪ {C} the gods of the Four Great Kings

• རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་▫ rgyal chen rigs bzhi▪ cāturmahārājakāyika▪ four great royal lineages

• རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་▫ rgyal chen rigs bzhi'i lha▪ gods of the Four Great Royal Lineages

• རྒྱལ་ཆེན་རིས་▫ rgyal chen ris▪ {C}(catur) mahārājakāyikā devaputrā▪ {C}the divinities belonging to the four Great Kings

• རྒྱལ་མཆོག་▫ rgyal mchog▪ {LCh}jinavara▪ supreme conqueror

• རྒྱལ་ནས་▫ rgyal nas▪ {C}vyatikrama▪ having conquered▫ {C}transcending

• རྒྱལ་པོ་▫ rgyal po▪ {C}nṛpa; {C,MSA}rāja(n)▪ monarch; king; king spirit▫ འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ ▫ 'khor los bsgyur ba'i rgyal po▫ universal monarch (cakravartin)

• རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ rgyal po lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like monarch རྒྱལ་པོ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་རིགས་དང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གང་རུང་ཡིན་ཞིང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་མ་ཡིན་པ་▫ rgyal po don grub rgyal rigs dang bram ze'i rigs gang rung yin zhing bram ze'i rigs ma yin pa▪ the prince Siddhārtha who is either of the brahman lineage or of the kṣatriya lineage and is not a brahman

• རྒྱལ་པོ་དྲག་པོས་བྱིན་▫ rgyal po drag pos byin▪ {PH} King Ugradatta

• རྒྱལ་པོ་དམག་བརྒྱ་པ་▫ rgyal po dmag brgya pa▪ {Negi} śatānīka▪ {PH}King Śatānīka [a Licchavi]

• རྒྱལ་པོ་དམག་བརྒྱ་བ་▫ rgyal po dmag brgya ba▪ {Negi} śatānīka▪ {PH}King Śatānīka [a Licchavi]

• རྒྱལ་པོ་བརྩེ་བ་མེད་པ་དྲག་པོས་བྱིན་▫ rgyal po brtse ba med pa drag pos byin▪ {PH}the merciless king Ugradatta

• རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་▫ rgyal po gzugs can snying po▪ King Bimbisāra▫ {PH}King Bimbisāra

• རྒྱལ་པོ་ལ་གཏམ་བྱ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་▫ rgyal po la gtam bya ba rin po che'i phreng ba▪ rāja-parikathāratnāvalī▪ [Nagarjuna's] Precious Garland of Advice for the King [P5658, vol. 129]

• རྒྱལ་པོའི་ཁབ་▫ rgyal po'i khab▪ {C}rāja-gṛha▪ Rājagṛha▫ {PH}Rājagṛha▫ {C}name of a town

• གནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་་་་▫ gnas rgyal po'i khab tu ...▫ In the area of Rājagṛha, ...▫ {BJ 29.6}

• རྒྱལ་པོའི་མཐུས་▫ rgyal po'i mthus▪ {C}rājānubhāva▪ by/with the power/force/might of the king▫ {C} Tenses: future, present, past, imperative royal might

• རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་▫ rgyal po'i pho brang 'khor▪ {C} rāja-dhānī▪ {C}capital; royal city

• རྒྱལ་པོའི་བུ་ཞིག་▫ rgyal po'i bu zhig▪ {C}rāja-putra▪ a child of the king; prince▫ {C}prince

• རྒྱལ་དཔོག་པ་▫ rgyal dpog pa▪ {PH}Jaimini

• རྒྱལ་བ་▫ rgyal ba▪ {C}jina▪ conqueror; victor; epithet of Buddha▫ {C}victor

• རྒྱལ་བ་པ་▫ rgyal ba pa▪ jaina▪ Jaina [also known as Nirgrantha I think this is gos med pa (gcer bu pa) School]

• རྒྱལ་བ་རིག་འཛིན་▫ rgyal ba rig 'dzin▪ Conqueror Knowledge-Bearer

• རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་▫ rgyal ba rin po che▪ precious conqueror [i.e., the Dalai Lama]

• རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་▫ rgyal ba'i rgyal tshab▪ {PH}the regent of the Conqueror

• རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་མཆོག་▫ rgyal ba'i bstan pa mchog ▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད།▫ bstan ston bstand stond▪ supreme teaching of the Conqueror

• རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་▫ rgyal ba'i mdzad pa▪ {MSA}jina-kriyā▪ activities of a conqueror

• རྒྱལ་བའི་ཡུམ་▫ rgyal ba'i yum▪ mother of the conquerors/victors [the perfection of wisdom]

• རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་▫ rgyal ba'i yon tan▪ {C}jina-guṇa ▪ qualities of a conqueror/victor▫ {C}victor-qualities

• རྒྱལ་བའི་རིང་བསྲེལ་▫ rgyal ba'i ring bsrel▪ {C}jina-dhātu▪ relics of the conqueror/victor▫ {C}relics of the Jina

• རྒྱལ་བའི་སྲས་▫ rgyal ba'i sras▪ {L}jina-putra▪ Conqueror's child; Conqueror-child [i.e., Bodhisattva]

• རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་▫ rgyal bu rgyal byed▪ {PH}Jetavana

• རྒྱལ་བློན་▫ rgyal blon▪ {PH}king and his ministers

• རྒྱལ་དབང་▫ rgyal dbang▪ {PH}Lord of Conquerors

• རྒྱལ་ཚབ་▫ rgyal tshab▪ {LCh}yuvarāja▪ regent of the Conqueror; regent [sometimes refers to Maitreya]; Gyal-tshab [rgyal tshab dar ma rin chen, 1364-1432, who was one of the two main disciples of Tsong-kha-pa (tsong kha pa), the other being Khay-drub (mkhas grub)]▫ {PH} Maitreya [epithet of]; status as crown prince; royal inheritance; Gyel-tsap Dar-ma-rin-chen (rgyal tshab dar ma rin chen, 1364-1432)▫ མཐར་རྒྱལ་ཚབ་བོར་ནས་དེ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་།▫ In the end, having renounced his status as crown prince, [he] took renunciation in that very same [lineage].▫ {A4C-C}

• རྒྱལ་ཚབ་དམ་པ་▫ rgyal tshab dam pa▪ {PH}sublime regent

• རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན་▫ rgyal tshab dar ma rin chen▪ Gyal-tshab Dar-ma-rin-chen [(1364-1432), one of the two main disciples of Tsong-kha-pa (tsong kha pa), the other being Khay-drub (mkhas grub)]

• རྒྱལ་མཚན་▫ rgyal mtshan▪ {C}hvaja▪ victory banner ▫ {C}banner; ensign; flag

• རྒྱལ་མཚན་དཔལ་▫ rgyal mtshan dpal▪ {C}dvaja-ketu▪ glorious victory banner▫ {C}glorious ensign

• རྒྱལ་ཟླ་▫ rgyal zla▪ {PH}the twelfth month

• རྒྱལ་ཡུམ་▫ rgyal yum▪ Mother of the Victors (the perfection of wisdom)

• རྒྱལ་རབས་▫ rgyal rabs▪ reign; royal succession; dynasty

• རྒྱལ་རིགས་▫ rgyal rigs▪ {L}kṣatriya▪ royal class; royal lineage; royal caste▫ warrior and ruling caste

• རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བ་▫ rgyal rigs che zhing mtho ba▪ {C}kṣatriya-mahāśālala-kula▪ great and high royal lineage/class/caste▫ {C}good warrior family; good families, i.e., nobles

• རྒྱལ་ས་▫ rgyal sa▪ {PH}kingdom; capital city

• རྒྱལ་སྲས་▫ rgyal sras▪ {C,MSA}jina-putra; {MSA} jinātma-ja▪ Victor Children; Conqueror's child; Tenses: future, present, past, imperative Conqueror-child [i.e., Bodhisattva]▫ {C}son of the Jina

• རྒྱལ་སྲས་རྟག་ཏུ་ངུ་▫ rgyal sras rtag tu ngu▪ {PH} [Bodhisattva] Sadaprarudita

• རྒྱལ་སྲས་མ་▫ rgyal sras ma▪ Jinaputra

• རྒྱལ་སྲིད་▫ rgyal srid▪ {C}rājya▪ government; political authority; kingdom▫ {C}kingship

• རྒྱལ་སྲིད་གནས་ནས་▫ rgyal srid gnas nas▪ {C}rājya-sthitu▪ {C}established as the ruler of a kingdom

• རྒྱས་▫ rgyas▪ {L}vipula; {L}vistareṇa; {C}pūrṇa; {L} ṛtaktva; {C}cita; {C}pīna▪ verb: extend; fill; spread; increase; further7 adjective: extensive; broad; wide; full▫ {C}broad; in full; in detail; singleness; compact; well-developed; thick; muscular; full (of); fullness (of); fulfilled; complete; fully developed; large

• རྒྱས་འགྱུར་▫ rgyas 'gyur▪ developmental

• རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་▫ rgyas 'gyur gyi rigs▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ developmental lineage

• རྒྱས་བཏབ་པ་ལྟ་བུར་▫ rgyas btab pa lta bur▪ {C}mudrita ▪ as if sealed; like sealed▫ {C}sealed

• རྒྱས་བསྟན་པ་▫ rgyas bstan pa▪ བསྟན། སྟོན། བསྟནད། སྟོནད། ▫ bstan ston bstand stond▪ extensive indication/ teaching

• རྒྱས་འདེབས་▫ rgyas 'debs▪ གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས།▫ gdab 'debs btab thobs▪ [seal-implant]; affix a seal; seal

• རྒྱས་ལྡན་▫ rgyas ldan▪ {PH}Puṣkaravatī (ancient capital of Gandhāra)

• རྒྱས་པ་▫ rgyas pa▪ {C}ipula; {C}vistareṇa; vaistārika}; utsada (=udgatā); {MV}paripuṣṭi; {MSA}paripuṣṭa; puṣṭi; upacaya; caya; vibuddha; virūḍhi; vṛddhi (e.g.: svabhāva-vṛddhi)▪ verb: extend; fill; spread; increase; further7 adjective: extensive; broad; wide; full▫ {C}(over) crowded; with prominences; in (full) detail; in extenso; in its full breadth; in greater detail; extensive; widespread

• རྒྱས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་▫ rgyas pa byed par 'gyur▪ {C} bṛhṃayati▪ {C}strengthens

• རྒྱས་པའི་▫ rgyas pa'i▪ {C}dhamyate (=dhamyamāne = āpūryamāne)▪ {C}is inflated རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བཀའ་འགྲེལ་ དགོངས་པ་རབ་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་མཁས་པའི་དབང་པོ་ བསོད་ནམས་གྲགས་པས་མཛད་པ་བོལ་གསལ་མཁས་པའི་མགྲིན་རྒྱན་▫ rgyas pa'i bstan bcos tshad ma rnam 'grel gyi bka' 'grel dgongs pa rab gsal zhes bya ba mkhas pa'i dbang po bsod nams grags pas mdzad pa bol gsal mkhas pa'i mgrin rgyan ▪ {GD:846} Paṇ-chen S#ö-nam-drak-b#a's (paṇ chen bsod nams grags pa) The Throat Ornament of Clear-minded Scholars Composed by the Mighty Scholar Sö-nam-drak-ba called Commentary on the Teaching, the Complete Revealer of the Thought of the Extensive Treatise རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་རིགས་པའི་རྒྱ་མཚོ་▫ rgyas pa'i bstan bcos tshad ma rnam 'grel gyi rgya cher bshad pa rigs pa'i rgya mtsho▪ {GD:845} Kay-drup's (mkhas grub) Extensive Explanation of the Extensive Commentary on "Prime Cognition," the Ocean of Reasoning (Collected Works, X) རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ངག་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་▫ rgyas pa'i bstan bcos tshad ma rnam 'grel gyi ngag don rnam par bshad pa kun tu bzang po'i 'od zer▪ {GD:842} Go-ram-pa's (go rams pa bsod nams seng ge) The Perfect Light Explaining the Meaning of the Words of the Extensive Commentary on [Dharmakīrti's] "Valid Cognition" (The Complete Works of the Great Masters of the Sa-sKya Sect, XI) རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་དོན་འགྲེལ་རྒྱལ་ ཚབ་དགོངས་པ་རབ་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ལེའུ་དང་པོའི་ དཀའ་བའི་གནས་ལ་དོགས་པ་གཅོད་པ་འདི་ནི་རྗེ་བཙུན་ ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོའི་གསུང་ལགས་སོ་ ▫ rgyas pa'i bstan bcos tshad ma rnam 'grel gyi don 'grel rgyal tshab dgongs pa rab gsal zhes bya ba le'u dang po'i dka' ba'i gnas la dogs pa gcod pa 'di ni rje btsun chos kyi rgyal mtshan dpal bzang po'i gsung rguyn lags so▪ {GD:844} Jay-d#zün Chö- Tenses: future, present, past, imperative g#yi-gyel-tsen's (rje btsun chos kyi rgyal mtshan) Stream of Sayings of the Noble and Glorious Jay-d#zün Chö-g#yi-gyel-tsan, the Elimination of Qualms with Respect to the Difficult Points of the First Chapter, Called the Complete Re

• རྒྱས་པར་▫ rgyas par▪ {C}vistareṇa▪ extensively; at length; in detail

• རྒྱས་པར་བཀང་▫ rgyas par bkang▪ དགང་། འགེངས། བཀང་ ། འགེངས།▫ dgang 'gengs bkang 'gengs▪ {C}sphurati; {C}sphārati▪ {C}irradiate; radiate (over)

• རྒྱས་པར་དགང་བར་▫ rgyas par dgang bar▪ དགང་། འགེངས། བཀང་། འགེངས།▫ dgang 'gengs bkang 'gengs▪ {C} sphurati; {C}sphārati▪ {C}irradiate; radiate (over)

• རྒྱས་པར་འགེངས་པ་▫ rgyas par 'gengs pa▪ དགང་། འགེངས། བཀང་། འགེངས།▫ dgang 'gengs bkang 'gengs▪ {C} spharaṇatā; {C}sphuraṇa▪ {C}radiation; radiant

• རྒྱས་པར་སྟོན་པ་▫ rgyas par ston pa▪ extensive indication

• རྒྱས་པར་སྤྲོ་ན་▫ rgyas par spro na▪ if [one] elaborates extensively/at length; to elaborate extensively/at length

• རྒྱས་པར་བཤད་པ་▫ rgyas par bshad pa▪ extensive explanation

• རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བ་▫ rgyas shing 'phel ba▪ {L}vṛddhiṃ virūḍhim▪ extending and increasing

• རྒྱས་བཤད་▫ rgyas bshad▪ extensive explanation

• རྒྱུ་▫ rgyu▪ {LCh,L,MSA,MV}hetu; {C,MV}hetutva; {LCh,MSA,MV,C}kāraṇa; {C,MSA,MV}upaniṣad; {C}(=hetu-bhāva); {MSA}anvaya; {MSA,MV} nimitta; {MSA}nimittatva; {C}nidāna; {C}etan-nidānā; {C}kiṃ nidānam; {C}tato nidānam; {C}tan-nidānam; {C}pracāra; {C}pravartate (=pravarta▪ cause; [as verb]: wander; move; go; [following a verb, indicates]: to be done▫ {PH}cause▫ {C} comparison; reason; for the sake of; linked with; foundation; Origins; because; wherefrom and for what reason?; on the strength of that; as a result of; that link; observation; performance; proceeds; takes place; move forward; spread;causality Definitions: མཚན་ཉིད། ༡་སྐྱེད་བྱེད་༢་ཕན་འདོགས་བྱེད་▫ mtshan nyid/ 1 skyed byed/ 2 phan 'dogs byed/▫ Def.: (1) producer; (2) benefitter Divisions: སྒྲས་བརྗོད་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་༡་བྱེད་རྒྱུ་༢་ལྷན་ཅིག་ བྱུང་བའི་རྒྱུ་༣་སྐལ་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་༤་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་༥་ཀུན་འགྲོའི་རྒྱུ་༦་རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་▫ sgras brjod rigs kyi sgo nas dbye ba/ 1 byed rgyu 2 lhan cig byung ba'i rgyu 3 skal mnyam gyi rgyu 4 mtshungs ldan gyi rgyu 5 kun 'gro'i rgyu 6 rnam smin gyi rgyu▫ Terminological Div.: (1) creative cause; (2) co-arisen cause; (3) cause of equal/similar lot; (4) associational cause; (5) omnipresent cause; (6) fruitional cause

• རྒྱུ་རྐྱེན་▫ rgyu rkyen▪ hetu-pratyaya▪ causes and conditions; causal conditions

• རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ་▫ rgyu rkyen gzhan gyi dbang gis byung ba▪ arise through the power of other causes and conditions

• རྒྱུ་ཁྱད་པར་▫ rgyu khyad par▪ asādhāraṇa-kāraṇa▪ particular cause

• རྒྱུ་དངོས་▫ rgyu dngos▪ actual cause

• རྒྱུ་སྔོན་སོང་▫ rgyu sngon song▪ *samanantara-hetu▪ preceding cause

• རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔག་▫ rgyu chos rjes dpag▪ inference of causal attributes རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོ ▫ rgyu chos rjes dpog▪ inference of causal attributes

• རྒྱུ་སྙོམས་འཇུག་▫ rgyu snyoms 'jug▪ *kāraṇasamāpatti▪ causal meditative absorption

• རྒྱུ་མཐུན་▫ rgyu mthun▪ {JH,C,MV}niṣyanda▪ causally concordant▫ {C}outpouring; outcome

• རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་▫ rgyu mthun gyi 'bras bu▪ niṣyanda-phala▪ causally concordant effect▫ Divisions: དབྱེ་བ། ༡་མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་༢་བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་▫ dbye ba/ 1 myong ba rgyu mthun gyi 'bras bu/ 2 byed pa rgyu mthun gyi 'bras bu/ ▫ Div.: (1) causally concordant effect in terms of experience; (2) causally concordant effect in terms of performance

• རྒྱུ་མཐུན་པ་▫ rgyu mthun pa▪ {C,MV,MSA}niṣyanda▪ Tenses: future, present, past, imperative causally concordant; concordant causes▫ {C} outpouring; outcome

• རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་▫ rgyu mthun pa'i 'bras bu▪ {MSA}niṣyanda-phala; {MSA}niḥsyanda-phala▪ causally concordant effect

• རྒྱུ་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་▫ rgyu mthun pa'i sbyor ba▪ སྦྱར། སྦྱོར། སྦྱརད། སྦྱོརད།▫ sbyar sbyor sbyard sbyord▪ causally concordant application

• རྒྱུ་དང་རྐྱེན་▫ rgyu dang rkyen▪ hetupratyaya▪ causes and conditions

• རྒྱུ་དང་འགལ་པའི་རང་བཞིན་▫ rgyu dang 'gal pa'i rang bzhin▪ nature contradictory with a cause

• རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་▫ rgyu dang 'gal ba'i 'bras bu ▪ *hetu-viruddha-kārya▪ effect contradictory with a cause

• རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་▫ rgyu dang 'bras bu▪ {MSA}hetu-phala ▪ cause and effect

• རྒྱུ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་▫ rgyu rdo rje 'dzin pa▪ {PH}causal vajra-holder

• རྒྱུ་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་▫ rgyu nus pa mthu can▪ powerfully capable cause

• རྒྱུ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་▫ rgyu rnam gnyis kyis▪ {C} vikāraṇena▪ {C}for a double reason

• རྒྱུ་པ་མེད་པའི་ཚིག་▫ rgyu pa med pa'i tshig▪ {PH} conventional expression

• རྒྱུ་སྤྱི་▫ rgyu spyi▪ *sāmānya-hetu▪ general cause

• རྒྱུ་ཕྱིར་▫ rgyu phyir▪ {C}nidāna; {C}etan-nidānā; {C} kiṃ nidānam; {C}tato nidānam; tan-nidānam▪ {C} because; wherefrom and for what reason?; on the strength of that; that link

• རྒྱུ་བ་▫ rgyu ba▪ རྒྱུ། རྒྱུ། རྒྱུ། རྒྱུ།▫ rgyu rgyu rgyu rgyu▪ {LCh}car; pracāra; {MSA}cāra; {C}pravartate (=pravartayati); cāraṇa▪ move; movement; the mobile [i.e., living beings]; the animate▫ {C} proceeds; takes place; move forward; spread

• རྒྱུ་བྱེད་ཚུལ་▫ rgyu byed tshul▪ mode of acting as a cause; way of acting as a cause

• རྒྱུ་འབྲས་▫ rgyu 'bras▪ cause and effect

• རྒྱུ་འབྲས་ཆེ་བའི་རྣམ་བཞག་▫ rgyu 'bras che ba'i rnam bzhag▪ greater presentation of cause and effect

• རྒྱུ་འབྲས་མན་ངག་བདུན་▫ rgyu 'bras man ngag bdun▪ seven cause-and-effect quintessential instructions

• རྒྱུ་མ་དམིགས་པ་▫ rgyu ma dmigs pa▪ དམིགས། དམིགས། དམིགས། དམིགས།▫ dmigs dmigs dmigs dmigs▪ nonobservation of a cause

• རྒྱུ་མེད་པ་▫ rgyu med pa▪ {C}ahetuka; {MSA} kāraṇābhāva▪ no cause; without a cause▫ {C} without a cause

• རྒྱུ་མེད་ལས་སྐྱེ་བ་▫ rgyu med las skye ba▪ causeless production; produced causelessly

• རྒྱུ་ཚོགས་▫ rgyu tshogs▪ རྒྱུའི། ཚོགས།▫ rgyu'i tshogs▪ prerequisites▫ ལྷག་མཐོང་གི་རྒྱུ་ཚོགས་▫ lhag mthong gi rgyu tshogs▫ prerequisites for special insight▫ རྒྱུའི་ཚོགས་མེད་དུ་མི་རུང་བ་▫ rgyu'i tshogs med du mi rung ba▫ indispensible prerequisites

• རྒྱུ་ཚོགས་པ་▫ rgyu tshogs pa▪ hetusāmagri; hetusāmagrī▪ causal collection; collection of causes; aggregate of causes▫ {GD:88}causal complex; {GD:153}causal aggregatethis is out of place: the causal nexus which has the fitness to produce its effect, the nature of a thing

• རྒྱུ་མཚན་▫ rgyu mtshan▪ {LCh,MSA,MV}nimitta; {LCh} nibandhana; {MSA}nimittatva; hetu▪ [cause-sign]; reason; cause; factuality; other-powered nature (gzhan dbang, paratantra); the fact; evidence▫ {GD:119} other factorsརྟོགས་སླ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་ལ་▫ rtogs sla ba'i rgyu mtshan gyis yin la▫ is due to the fact that realization [of...] is easier

• རྒྱུ་མཚན་ཉིད་པ་▫ rgyu mtshan nyid pa▪ fully qualified cause; fully endowed cause; cause having all the necessary characteristics

• རྒྱུ་མཚན་ལྟར་སྣང་ལ་བརྟེན་པའི་ཡིད་དཔྱོད་▫ rgyu mtshan ltar snang la brten pa'i yid dpyod▪ nimittābhāsa-manasikāra▪ correct assumption depending upon a pseudo/quasi/counterfeit reason

• རྒྱུ་མཚན་དང་འགལ་བའི་ཡིད་དཔྱོད་▫ rgyu mtshan Tenses: future, present, past, imperative dang 'gal ba'i yid dpyod▪ correct assumption contradictory with a reason

• རྒྱུ་མཚན་མ་གྲུབ་པའི་ཡིད་དཔྱོད་▫ rgyu mtshan ma grub pa'i yid dpyod▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ correct assumption whose reason is not established

• རྒྱུ་མཚན་མ་ངེས་པའི་ཡིད་དཔྱོད་▫ rgyu mtshan ma nges pa'i yid dpyod▪ aniyatanimitta-manasikāra▪ correct assumption in which the reason is not ascertained

• རྒྱུ་མཚན་མང་ཙམ་▫ rgyu mtshan mang tsam▪ quite a number of reasons

• རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཡིད་དཔྱོད་▫ rgyu mtshan med pa'i yid dpyod▪ animitta-manasikāra▪ correct assumption lacking a reason

• རྒྱུ་མཚན་གཞན་ནི་ཡོད་པ་▫ rgyu mtshan gzhan ni yod pa ▪ {GD:119}śabdasyānimittānāṃ▪ get from Anne's book

• རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་▫ rgyu mtshan yang dag▪ samyaṅ-nimitta▪ correct reason/evidence

• རྒྱུ་མཚན་ཡོད་ཀྱང་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པའི་ཡིད་དཔྱོད་▫ rgyu mtshan yod kyang gtan la ma phebs pa'i yid dpyod ▪ correct assumption for which one has a reason but has not ascertained it

• རྒྱུ་ཞིང་སོང་▫ rgyu zhing song▪ སོང་། སོང་། སོང་། སོང་།▫ song song song song▪ {C,L}anucaṃkrāmati ▪ wander and go▫ {C}'wanders along'; understanding

• རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་▫ rgyu la skur pa 'debs pa▪ གདབ། འདེབས། བཏབ། ཐོབས།▫ gdab 'debs btab thobs▪ {MV} hetv-apavāda▪ deprecate the cause

• རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པ་▫ rgyu la sgrib pa▪ {MV}hetv-āvaraṇa▪ obstruct the cause

• རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་▫ rgyu la brten pa▪ {MSA}hetu-saṃniśritā ▪ depend on a cause

• རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་▫ rgyu las skye ba▪ {MSA}hetuta upattiḥ▪ generate from a cause

• རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་▫ rgyu las byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {C,MSA}hetuka; {MV}anvaya; {MV}hetutva▪ arisen from causes; caused▫ {C}because of; the cause of

• རྒྱུག་▫ rgyug▪ {C}dhāvati▪ {C}flow towards; rubs off (?)

• རྒྱུད་▫ rgyud▪ {L,MSA,MV}saṃtāna; {MSA}saṃtati; tantra; prabandha; {C}jāti; {C}vaṃśa; {MSA} anvaya▪ continuum; mental continuum; life continuum; tantra▫ {PH}lineage; tantra ▫ {C}birth; species; kind; different varieties; lineage;{GD:515} indirect (as opposed to direct, dngos)

• རྒྱུད་འགལ་▫ rgyud 'gal▪ pāraṃparyavirodha▪ indirectly contradictory; indirect contradictories ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། དངོས་སུ་གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ཞིང་གཞི་མི་མཐུན་པར་མེད་པ་▫ mtshan nyid/ dngos su gnod bya gnod byed ma yin zhing / gzhi mi mthun par med pa ▫ Def.: Those which are not explicitly harmed and harmer and of which a common locus does not exist check Perdue

• རྒྱུད་ཐ་དད་པ་▫ rgyud tha dad pa▪ {MSA}saṃtāna-bheda ▪ different/individual continuums

• རྒྱུད་དྲུག་▫ rgyud drug▪ six transmigrations/tantras/ continuums

• རྒྱུད་སྡེ་▫ rgyud sde▪ {LCh}tantra-piṭaka▪ [tantra-section]; tantra set; tantra

• རྒྱུད་སྡེ་འོག་མ་གསུམ་▫ rgyud sde 'og ma gsum▪ the three lower tantra sets

• རྒྱུད་ནས་སྐྱེ་བྱེད་▫ rgyud nas skye byed▪ indirect producer

• རྒྱུད་པ་▫ rgyud pa▪ paraṃparā; {L}vyasana▪ continuation; tradition; lineage▫ ruin; fall(ing) away from

• རྒྱུད་པར་རྒོལ་▫ rgyud par rgol▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད། ▫ brgal rgal brgald rgold▪ {C}jalpā-jalpi▪ {C} disputations and talk རྒྱུད་བླ། རྒྱུད་བླ་མ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་▫ rgyud bla; rgyud bla ma; theg pa chen Tenses: future, present, past, imperative po rgyud bla ma'i bstan bcos▪ uttaratantra; mahāyānottaratantraśāstra▪ [Maitreya's] Great Vehicle Treatise on the Sublime Continuum / Treatise on the Later Scriptures of the Great Vehicle [P5525, vol. 108]

• རྒྱུད་བླ་ཏཱིཀ་ཆེན▫ rgyud bla tīk chen▪ Gyel-tsap's (rgyal tshab) Great Commentary on (Maitreya's) "Great Vehicle Treatise on the Sublime Continuum" རྒྱུད་བླ་མ། རྒྱུད་བླ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་ ▫ rgyud bla ma; rgyud bla; theg pa chen po rgyud bla ma'i bstan bcos▪ mahāyānottaratantraśāstra; uttaratantra▪ [Maitreya's] Great Vehicle Treatise on the Sublime Continuum / Treatise on the Later Scriptures of the Great Vehicle [P5525, vol. 108]

• རྒྱུད་བླའི་འགྲེལ་པ་▫ rgyud bla'i 'grel pa▪ བཀྲལ། འགྲེལ། བཀྲལད། འགྲེལད།▫ bkral 'grel bkrald 'greld▪ mahāynottaratantraśāstravyākhya▪ [Asaṅga's] Commentary on (Maitreya's) "Great Vehicle Treatise on the Sublime Continuum" [theg pa chen po'i rgyud bla ma'i bstan bcos kyi rnam par bshad pa; P5526, vol. 108]

• རྒྱུད་མར་▫ rgyud mar▪ successively

• རྒྱུད་སྨྲད་གྲྭ་ཚང་▫ rgyud smrad grwa tshang▪ Gyü-may; Tantric College of Lower Hla-sa རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ། རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་▫ rgyud gzhan grub pa; rgyud gzhan grub pa zhes bya ba'i rab tu byed pa▪ saṃtānāntarasiddhināmaprakaraṇa▪ [Dharmakīrti's] Proof of Other Continuums [P5716, vol. 130] རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ། རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ་▫ rgyud gzhan grub pa zhes bya ba'i rab tu byed pa; rgyud gzhan grub pa▪ saṃtānāntara-siddhi-nāma-prakaraṇa▪ [Dharmakīrti's] Proof of Other Continuums [P5716, vol. 130]

• རྒྱུད་བཞི་▫ rgyud bzhi▪ Four [Medical] Tantras▫ Divisions: ༡་རྩ་བའི་རྒྱུད་༢་བཤད་པའི་རྒྱུད་༣་མན་ངག་གི་རྒྱུད་༤་ཕྱི་མའི་རྒྱུད་▫ 1 rtsa ba'i rgyud/ 2 bshad pa'i rgyud/ 3 man ngag gi rgyud/ 4 phyi ma'i rgyud/▫ Enumeration: 1) Root Tantra, 2) Explanatory Tantra, 3) Oral Tradition Tantra, 4) Last Tantra

• རྒྱུད་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ལྕི་བ་▫ rgyud lung rtogs kyi yon tan gyis lci ba▪ mental continuum weighty with good qualities of scripture and realization

• རྒྱུད་ལེགས་པར་འབྲེལ་▫ rgyud legs par 'brel▪ {C} suśliṣṭha▪ {C}tightly knit

• རྒྱུན་▫ rgyun▪ {LCh,L,MSA}saṃtāna; {LCh,MSA} saṃtati; {LCh,L,MSA}srotas; {L}srota; {L}sarit; {MSA,MV}prabandha; {MSA}pravāha; {MSA} satata▪ continuation; continuum; mental continuum; life continuum; stream; continuity ▫ {PH}continuum; continuation; stream; current; line▫ ཀུན་གཞིའི་རྫས་རྒྱུན་▫ kun gzhi'i rdzas rgyun▫ the substantial continuation of the basis-of-all▫ Definitions: མཚན་ཉིད། སྐད་ཅིག་དུ་མ་ཆ་ཤས་སུ་ལྡན་པའི་དུས་▫ mtshan nyid/ skad cig du ma cha shas su ldan pa'i dus▫ Def.: [Ke-drup (mkhas grub)]: a time which possesses multiple moments as its parts

• རྒྱུན་གྱི་ཡི་དམ་▫ rgyun gyi yi dam▪ {PH}personal tutelary deity

• རྒྱུན་གྱིས་འགྲོ་▫ rgyun gyis 'gro▪ {MSA}prabandhena gacchati▪ going/moving continuously

• རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་▫ rgyun gyis 'jug pa▪ {MSA} prabandhena hi vṛttiḥ▪ continuous engagement

• རྒྱུན་གཅོད་▫ rgyun gcod▪ {C}ucchoṣayati▪ severance of the continuum; interrupt; sever/cut off the continuum▫ {C}abolish; shrivel up རྒྱུན་བཅད་བྱ་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་མཐུན་པར་གནས་པ་ ▫ rgyun bcad bya gcod byed kyi sgo nas mi mthun par gnas pa▪ those which abide discordantly from the viewpoint of the one acting to sever the continuum [of the other], the object to be cut

• རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་དངོས་པོ་▫ rgyun bcas kyi dngos po▪ thing which has a [further] continuum

• རྒྱུན་ཆགས་▫ rgyun chags▪ {L}prabandhana; {MSA} aritā; {MSA}sātata; {MSA}prabandhatas▪ continuous Tenses: future, present, past, imperative

• རྒྱུན་ཆགས་པ་▫ rgyun chags pa▪ continuous

• རྒྱུན་ཆགས་མེད་པ་▫ rgyun chags med pa▪ not continuous

• རྒྱུན་ཆགས་ཡིན་པ་▫ rgyun chags yin pa▪ {C} prābandhikatva▪ continuous▫ {C}making a continuous series

• རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་▫ rgyun chad par 'gyur▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ {C}ucchidyate▪ continuum is severed▫ {C}forget; is annihilated; is cut off

• རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་▫ rgyun chad med par▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ [continuum-cut-not]; without interruption; continuously

• རྒྱུན་ཏུ་གནས་པ་▫ rgyun tu gnas pa▪ continually abide

• རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་▫ rgyun tu zhugs pa▪ ཞུག འཇུག ཞུགས། ཞུགས།▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ śrota-āpanna▪ Stream Enterer

• རྒྱུན་མཐའ་▫ rgyun mtha'▪ end of the continuum (as a sentient being just prior to Buddhahood); end/ limit of a continuum

• རྒྱུན་མཐའ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བ་▫ rgyun mtha' kho nar skye ba▪ production only at the end of a continuum

• རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་▫ rgyun mtha'i bar chad med lam▪ {PH}the uninterrupted path of the end of the continuum

• རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་▫ rgyun mtha'i ye shes▪ pristine wisdom at the end of the continuum

• རྒྱུན་མཐར་སྐྱེ་བ་▫ rgyun mthar skye ba▪ production at the end of a continuum

• རྒྱུན་དང་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་▫ rgyun dang skad cig gis 'jig pa'i mi rtag pa▪ impermanence that is disintegration of continuum and momentary disintegration

• རྒྱུན་དུ་▫ rgyun du▪ {MSA}nirantara; {MSA}saṃtatyā; {MV}abhīkṣṇaṃ▪ continually; continuous; continuously

• རྒྱུན་དུ་སྒྲོག་པ་▫ rgyun du sgrog pa▪ continuously proclaiming

• རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ་▫ rgyun du 'jog pa▪ samsthāpana; saṃsthāpana▪ continuous setting

• རྒྱུན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་▫ rgyun du yid la byed pa▪ {MSA} nirantara-manaskāra▪ continuous taking to mind; continuous mental contemplation/attention

• རྒྱུན་ནི་མ་བཅད་པས་▫ rgyun ni ma bcad pas▪ {MSA} saṃtater anucchedāt▪ through not severing the continuum; due to not interrupting

• རྒྱུན་ཕྱི་མ་▫ rgyun phyi ma▪ {PH}subsequent continuation

• རྒྱུན་མ་ཆད་པ་▫ rgyun ma chad pa▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ {C}(avicchinnam-) aviṣṭhita; {MSA}prabandhānupacchinnatva▪ continuously; without interruption▫ {C}not unfixed; not discontinous; the same confusion at

• རྒྱུན་མི་གཅོད་▫ rgyun mi gcod▪ {MSA}accheda; {MSA} aviccheda; {MSA}sātatya▪ continuously; without interruption

• རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་▫ rgyun mi gcod pa▪ {MV}aprasrabdhi; {MSA}accheda; {MSA}aviccheda; {MSA}sātatya▪ continuously; without interruption

• རྒྱུན་མི་ཆད་པ་▫ rgyun mi chad pa▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ {L}samita; {L} anupaccheda; {C}anucchinnam; {C}satataṃ samitamx; {C}(=satatam); {C}avyavacchedya ▪ continuously; without interruption▫ {C} assembly; joined; same; like; promise; agree; complete; measure; mete out; commensurate; always; uninterrupted; constant(ly and always); always; non-interruption

• རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་ཕྱིར་▫ rgyun mi chad pa'i phyir▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ {C} avyavacchedya▪ because of non-interruption; in order not to interrupt

• རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བྱ་བ་▫ rgyun mi chad par bya ba▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ {C} anupaccheda▪ continuously; without interruption ▫ {C}non-interruption Tenses: future, present, past, imperative

• རྒྱུན་མི་འཆད་▫ rgyun mi 'chad▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ {L}samita; {C} samucchinnam; satataṃ samitam; {MV} anuparama; nairantarya; saṃdhāna; {MSA} anupaccheda; apratiprasrabdha; avicchinna; aviccheda; avyavaccheda; asraṃsana; satata; samita▪ continuously; without interruption

• རྒྱུན་མི་འཆད་པ་▫ rgyun mi 'chad pa▪ འཆད། འཆད། ཆད། ཆད།▫ 'chad 'chad chad chad▪ {L}samita; {C} anucchinnam; satataṃ samitam▪ continuously; without interruption

• རྒྱུན་ཞུགས་▫ rgyun zhugs▪ རྒྱུན། ཏུ། ཞུགས། པ།▫ rgyun tu zhugs pa▪ {LCh}śrota-āpanna; śrotāpanna▪ Stream Enterer

• རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་▫ rgyun zhugs 'bras gnas▪ ཞུག འཇུག ཞུགས། ཞུགས།▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ Abider in the Fruit of Stream Enterer

• རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པ་▫ rgyun zhugs zhugs pa▪ ཞུག འཇུག ཞུགས། ཞུགས།▫ zhug 'jug zhugs zhugs▪ Approacher to Stream Enterer

• རྒྱུན་རིང་▫ rgyun ring▪ {PH}long time; long duration

• རྒྱུན་རིང་པོ་▫ rgyun ring po▪ {PH}(for) a long time

• རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་▫ rgyu'i kun nas nyon mongs pa▪ {MV}hetu-saṃkleśa▪ causal affliction; causal afflictive emotion

• རྒྱུའི་ཀུན་སློང་▫ rgyu'i kun slong▪ བསླང་། སླང་ / སློང་། བསླངས། སློངས།▫ bslang slang /slong bslangs slongs▪ causal motivation

• རྒྱུའི་ཆོས་▫ rgyu'i chos▪ causal practice

• རྒྱུའི་ཐེག་པ་▫ rgyu'i theg pa▪ hetuyāna▪ Cause Vehicle རྒྱུའི་ཚོགས། རྒྱུ་ཚོགས་▫ rgyu'i tshogs; rgyu tshogs▪ prerequisite▫ རྒྱུའི་ཚོགས་མེད་དུ་མི་རུང་བ་▫ rgyu'i tshogs med du mi rung ba▫ indispensible prerequisites ▫ ལྷག་མཐོང་གི་རྒྱུ་ཚོགས་▫ lhag mthong gi rgyu tshogs▫ indispensible prerequisites

• རྒྱུས་▫ rgyus▪ {C}nidāna; {C}etan-nidānā; {C}kim nidānam; {C}tan-nidānam▪ familiar; familiar with▫ {PH}familiar▫ {C}linked with; foundation; for the sake of; Origins; because; wherefrom; and for what reason?; that link; as a result ofསུ་ལ་ཡང་རྒྱུས་མེད་པའི་དཔེ་རིང་ཞིག་གོས་ཐུམ་དགུ་ཙམ་གྱིས་དྲིལ་ནས་འདུག▫ su la yang rgyus med pa'i dpe ring zhig gos thum dgu tsam gyis dril nas 'dug,▫ There was a long text that was unfamiliar to everyone, having been wrapped in nine layers of cloth.▫ {GCG} p. 17

• རྒྱུས་འབྲས་བུ་མཚོན་པ་▫ rgyus 'bras bu mtshon pa▪ characterization of an effect by a cause

• རྒྱུས་མེད་▫ rgyus med▪ having no knowledge; having no familiarity▫ སྒྱུ་མའི་རྒྱུས་མེད་པའི་ལྟད་མོ་བ་▫ sgyu ma'i rgyus med pa'i ltad mo ba▫ member of the audience who is unfamiliar with magic

• རྒྱུས་ཤེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་▫ rgyus shes bya ba'i phyir▪ {C} jānanāya▪ {C}so as to get acquainted with

• སྒ་▫ sga▪ ginger

• སྒ་སྐྱ་▫ sga skya▪ ginger

• སྒ་སྨུག་▫ sga smug▪ ginger; brown ginger

• སྒང་▫ sgang▪ {PH}period▫ དེ་དུས་ཙ་ན་བོད་པ་མང་པོ་བི་ཀྲ་མ་ཤི་ལར་འགྲོའི་སྒང་ཡིན།▫ de dus tsa na bod pa mang po bi kra ma shi lar 'gro'i sgang yin;▫ At that time, it was a period when many Tibetans were going to Vikramaśīla.▫ {GCG} p.21

• སྒང་ལ་▫ sgang la▪ on top (of)

• སྒང་ཤོངས་▫ sgang shongs▪ {PH}ridges and valleys

• སྒལ་གཞུང་▫ sgal gzhung▪ {PH}backbone; spine

• སྒུར་པོ་▫ sgur po▪ {C}kubja▪ {C}hunch-backed སྒེག་རྡོར། སྒེག་པའི་རྡོ་རྗེ་▫ sgeg rdor, sgeg pa'i rdo rje▪ Vilāsavajra/ Līlāvajra▪ Vilāsavajra/ Līlāvajra

• སྒེག་པ་▫ sgeg pa▪ {PH}playful; charming

• སྒེག་པ་▫ sgeg pa▪ {PH}mesmerizing (one of nine moods of dance) སྒེག་པའི་རྡོ་རྗེ། སྒེག་རྡོར་▫ sgeg pa'i rdo rje, sgeg rdor▪ Vilāsavajra/ Līlāvajra▪ Vilāsavajra/ Līlāvajra སྒེག་མོ། སྒེག་མོ་མ་▫ sgeg mo, sgeg mo ma▪ [Vajra] lāsyā, offering goddess of dance Tenses: future, present, past, imperative སྒེག་མོ་མ། སྒེག་མོ་▫ sgeg mo ma, sgeg mo▪ lāsyā▪ [Vajra]lāsyā, offering goddess of dance

• སྒེགས་▫ sgegs▪ {VM} obstructor

• སྒེའུ་ཁུང་▫ sge'u khung▪ window

• སྒོ་▫ sgo▪ བསྒོ། སྒོ། བསྒོས། སྒོས།▫ bsgo sgo bsgos sgos▪ {C,L,MSA}mukha; {L,C,MV}dvāra; {C}nirhāra; {MSA}puṭa▪ approach; door; mode; gate; infuse; deposit; order▫ {PH}door▫ {C}face; calling forth; consummation; emissionཁྱབ་པ་སྒོ་བརྒྱད་▫ khyab pa sgo brgyad▫ eight doors of pervasion▫ རིགས་པའི་སྒོ་དུ་མ་ནས་▫ rigs pa'i sgo du ma nas▫ through many doors of reasoning

• སྒོ་ཁྱིམ་▫ sgo khyim▪ {PH}arched niche

• སྒོ་ང་▫ sgo nga▪ aṇḍa▪ egg; gonad

• སྒོ་ང་ནས་སྐྱེ་བ་▫ sgo nga nas skye ba▪ {L}aṇḍaja▪ [egg-from-born]; egg-born [i.e. bird]

• སྒོ་ང་ཕྱེད་ཚལ་པ་▫ sgo nga phyed tshal pa▪ Half-Eggists; Half-Eggist School

• སྒོ་གཉེར་▫ sgo gnyer▪ {PH}responsibilities▫ སྒོ་གཉེར་སོ་སོར་བླང་།▫ [Each person should] look after their own individual responsibilities.▫ {GCG}

• སྒོ་དྲུང་དུ་▫ sgo drung du▪ {PH}at/to the gate▫ དཔལ་ནཱ་ལྡྲེའི་སྒོ་དྲུང་དུ་སོང་།▫ {Bu-ston; chos-'byung}▫ [He] came to the gate of Nālanda.

• སྒོ་ནས་▫ sgo nas▪ {LCh}dvāreṇa▪ [door-from]; from the point of view; from the viewpoint; from the approach of; through; by way of▫ {PH}from the point of view (of); through; by way of▫ དེའི་སྒོ་ནས་▫ de'i sgo nas▫ from that point of view▫ {BJ 12.3}

• སྒོ་བ་▫ sgo ba▪ བསྒོ། སྒོ། བསྒོས། སྒོས།▫ bsgo sgo bsgos sgos ▪ pari-bhu▪ infuse; deposit; order▫ བག་ཆགས་སྒོ་བ་▫ bag chags sgo ba▫ infusing predispositions/ latencies

• སྒོ་བ་ཡབ་ཡུམ་▫ sgo ba yab yum▪ {PH}gate keepers and consorts

• སྒོ་མང་▫ sgo mang▪ many doors; Go-mang ("Many Doors") College [of Dre-pung Monastic University]

• སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་▫ sgo mang grwa tshang▪ Go-mang College [of Dre-pung Monastic University]

• སྒོ་གསུམ་▫ sgo gsum▪ three doors▫ Comment: body, speech, and mind

• སྒོག་སྐྱ་▫ sgog skya▪ white garlic

• སྒོག་སྔོན་▫ sgog sngon▪ blue garlic

• སྒོམ་▫ sgom▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {LCh}bhāvayati▪ meditate; meditation; cultivate; cultivation

• སྒོམ་པ་▫ sgom pa▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {L}bhāvayati; {C,MV,MSA} bhāvanā; {MSA,MV}bhāvana (e.g.: {MSA}cintana-bhāvana); {MSA}abhyāsa▪ meditate; meditation; meditating; cultivate; cultivation▫ {C}progress; development

• སྒོམ་པ་བགྱིད་▫ sgom pa bgyid▪ {L}bhāvayati; {C} bhāvanā▪ meditate; meditation; cultivate; cultivation; cause to meditate/cultivate

• སྒོམ་པ་མེད་▫ sgom pa med▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {C}abhāvanā▪ not cultivated/meditated; non-cultivation/meditation ▫ {C}non-development

• སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་▫ sgom pa zhes bya ba▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms ▪ {C}bhāvanā-ākhya▪ meditation▫ {C}path of development; one speaks of meditational development

• སྒོམ་པའི་འཁོར་གསུམ་▫ sgom pa'i 'khor gsum▪ three spheres of meditation; (agent, action, and object of meditation)

• སྒོམ་པའི་རིམ་པ་▫ sgom pa'i rim pa▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ bhāvanā-krama▪ [Kamalaśīla's] Stages of Meditation (bhāvanā-krama) [P5310-5312, vol. 102]

• སྒོམ་སྤང་▫ sgom spang▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs▪ {LCh}bhāvanāheya▪ that which is abandoned by the path of meditation; object of abandonment by a path of meditation Tenses: future, present, past, imperative

• སྒོམ་སྤང་སྐོར་དགུ་▫ sgom spang skor dgu▪ nine cycles of objects of abandonment by the path of meditation

• སྒོམ་སྤང་སྐོར་བཅུ་གཅིག་▫ sgom spang skor bcu gcig ▪ {PH}the eleven cycles of the objects to be abandoned by the path of meditation

• སྒོམ་སྤང་ཉོན་མོངས་▫ sgom spang nyon mongs▪ {PH} the afflictions that are to be abandoned by the path of meditation

• སྒོམ་སྤང་ཉོན་མོངས་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་▫ sgom spang nyon mongs chen po'i chen po▪ {PH}the great of the great afflictions that are to be abandoned by the path of meditation

• སྒོམ་སྤང་བདེན་འཛིན་▫ sgom spang bden 'dzin▪ སྤང་ ། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs▪ conception of true existence which is abandoned by the path of meditation སྒོམ་སྤང་གཟུང་འཛིན་རྣམ་རྟོག་བཞིའི་གཉེན་པོ་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་▫ sgom spang gzung 'dzin rnam rtog bzhi'i gnyen po sgom lam rtse sbyor▪ path of meditation peak trainings which are the antidotes to the four conceptions of apprehended-object and apprehending-subject abandoned by the path of meditation

• སྒོམ་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་▫ sgom spang shes sgrib▪ {PH} the obstructions to omniscience that are to be abandoned by the path of meditation

• སྒོམ་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་▫ sgom spang shes sgrib chen po'i chen po▪ {PH}the great of the great obstructions to omniscience that are to be abandoned by the path of meditation

• སྒོམ་སྤང་ཉོན་སྒྲིབ་▫ sgom spang nyon sgrib▪ {PH}the afflictive obstructions that are to be abandoned by the path of meditation

• སྒོམ་བྱ་▫ sgom bya▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ object of meditation

• སྒོམ་བྱ་གཙོ་བོ་▫ sgom bya gtso bo▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ principal object of meditation

• སྒོམ་བྱུང་▫ sgom byung▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ bhāvanāmayī▪ arisen from meditation; [experience] arisen from meditation

• སྒོམ་བྱུང་གི་རྟོགས་པ་▫ sgom byung gi rtogs pa ▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ realization which is a state arisen from meditation

• སྒོམ་བྱུང་གི་མྱོང་བ་▫ sgom byung gi myong ba▪ {PH} experience that is a state arisen from meditation

• སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་▫ sgom byung gi shes rab▪ འབྱུང་ ། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung ▪ bhāvanāmayīprajñā▪ wisdom arisen from meditation

• སྒོམ་རིམ་▫ sgom rim▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ bhāvanākrama▪ [Kamalaśīla's] Stages of Meditation (bhāvanā-krama) [P5310-5312, vol. 102]

• སྒོམ་རིམ་ཐ་མ་▫ sgom rim tha ma▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ the final [or third] of [Kamalaśīla's] three works on the Stages of Meditation (bhāvanā-krama) [P5310-5312, vol. 102]

• སྒོམ་རིམ་དང་པོ་▫ sgom rim dang po▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ the first of [Kamalaśīla's] three works on the Stages of Meditation (bhāvanā-krama) [P5310-5312, vol. 102]

• སྒོམ་རིམ་བར་པ་▫ sgom rim bar pa▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ the middle [or second] of [Kamalaśīla's] three works on the Stages of Meditation (bhāvanā-krama) [P5310-5312, vol. 102]

• སྒོམ་ལམ་▫ sgom lam▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {C,MSA}bhāvanā-mārga; {C} bhāvanā-patha▪ path of meditation▫ {C}path of development Definitions: མཚན་ཉིད། རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་▫ mtshan nyid/ rjes la mngon rtogs▫ Def.: subsequent clear realizer Divisions: དོན་གཅིག་སྒོམ་ལམ་པའི་མཁྱེན་པ་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་▫ don gcig sgom lam pa'i mkhyen pa/ rjes la mngon Tenses: future, present, past, imperative rtogs/▫ Syn.: exalted knower of one on the path of meditation; subsequent clear realizer

• སྒོམ་ལམ་སྐོར་དགུ་▫ sgom lam skor dgu▪ {PH}nine cycles of the path of meditation

• སྒོམ་ལམ་གྱི་བྱེད་པ་▫ sgom lam gyi byed pa▪ bhāvanāmārgasya kāritraṃ▪ function of a [Great Vehicle] path of meditation

• སྒོམ་ལམ་པའི་མཁྱེན་པ་▫ sgom lam pa'i mkhyen pa▪ མཁྱེན། མཁྱེན། མཁྱེནད། མཁྱེནད།▫ mkhyen mkhyen mkhyend mkhyend▪ exalted knower of one on the path of meditation▫ Definitions: དོན་གཅིག་སྒོམ་ལམ་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་▫ don gcig sgom lam/ rjes la mngon rtogs/▫ Syn.: path of meditation; subsequent clear realizer

• སྒོམ་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་བཅུ་གཅིག་▫ sgom lam bar chad med lam bcu gcig▪ {PH}the eleven uninterrupted paths of the path of meditation

• སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་▫ sgom lam rtse sbyor▪ bhāvanāmārgamūrdhaprayogaḥ▪ path-of-meditation peak training/ peak training of the path of meditation

• སྒོམས་▫ sgoms▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ bhāvayati▪ meditate; meditation; cultivate; cultivation

• སྒོམས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རིག་མ་▫ sgoms pa'i ye shes kyi rig ma▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ meditated wisdom knowledge woman

• སྒོས་▫ sgos▪ བསྒོ། སྒོ། བསྒོས། སྒོས།▫ bsgo sgo bsgos sgos ▪ pari-bhu▪ infuse; deposit; order; private; especially; particularly▫ བག་ཆགས་བསྒོ་གཞི། ▫ bag chags bsgo gzhi/▫ basis of infusion of predispositions▫ སྒོས་ཆོས།▫ sgos chos/▫ private phenomena

• སྒོས་ཆོས་▫ sgos chos▪ private phenomena

• སྒྱིད་ལུག་པའི་ལེ་ལོ་▫ sgyid lug pa'i le lo▪ laziness of losing affinity

• སྒྱིད་ལུགས་པའི་ལེ་ལོ་▫ sgyid lugs pa'i le lo▪ laziness of inadequacy; laziness of low self-esteem

• སྒྱུ་▫ sgyu▪ {C,L}māyā; {C}śaṭhu▪ deceit; magic; illusion▫ {C}artfulness སྒྱུ་འཕྲུལ། སྒྱུ་མའི་འཕྲུལ་པ་▫ sgyu 'phrul, sgyu ma'i 'phrul pa▪ magical emanation; illusory emanation

• སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ།▫ sgyu 'phrul dra ba▪ magical emanation net; illusory emanation net▫ འཇམ་དཔལ་གྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བའི་རྒྱུད་▫ 'jam dpal gyi sgyu 'phrul drwa ba'i rgyud▫ Mañjushrī's Magical Emanation Net Tantra (Mañjuśrī-māyā-jāla-tantra)

• སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་▫ sgyu 'phrul drwa ba▪ magical emanation net; illusory emanation net▫ {PH} net of illusory emanations▫ འཇམ་དཔལ་གྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བའི་རྒྱུད་▫ 'jam dpal gyi sgyu 'phrul drwa ba'i rgyud ▫ Mañjushrī's Magical Emanation Net Tantra (Mañjuśrī-māyā-jāla-tantra)

• དྲྭ་བ་▫ drwa ba▪ {PH}net; network▫ འཇམ་དཔལ་གྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བའི་རྒྱུད་▫ Mañjushrī's Magical Emanation Net Tantra▫ {Mañjuśrī-māyā-jāla-tantra}; Tx / P y; vol.

• སྒྱུ་འཕྲུལ་གར་▫ sgyu 'phrul gar▪ {PH}illusory drama; magical drama

• སྒྱུ་འཕྲུལ་རྭ་བའི་གར་▫ sgyu 'phrul rwa ba'i gar▪ {PH} the web of magical display

• སྒྱུ་མ་▫ sgyu ma▪ {C,MSA}māyā; {C}kṛtrima▪ magician's illusion; illusion [especially those created by magicians]▫ {PH}illusory; magical; magician's illusion▫ {C}magic; magical illusion(s); deception; mock show; artificialཀུན་རྫོབ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྟོང་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་▫ kun rdzob sgyu ma lta bu'i stong pa mngon sum du rtogs pa'i ye shes▫ exalted wisdom directly realizing conventionalities as empty, like illusions▫ {PGP-73}

• སྒྱུ་མ་མཁན་▫ sgyu ma mkhan▪ {C,MV,MSA}māyā-kāra; {L}āyā-kṛta; {C}veṇu-kāra▪ magician▫ {C} juggler; bamboo worker

• སྒྱུ་མ་སྒྲུབ་ཤེས་སྒྱུ་མ་འདྲར་▫ sgyu ma sgrub shes sgyu ma 'drar▪ {C}māyā-vidhi-jñā-paramo▪ {C}perfect in knowing the various forms of magical illusion

• སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་▫ sgyu ma lta bu▪ {C}māyasadṛśo; {C,MSA} māyopama▪ illusion-like; like a magician's illusion▫ {C}like illusion; magical image; like (an) illusion; similar to a mock show Tenses: future, present, past, imperative

• སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་▫ sgyu ma lta bu gnyis su med par smra ba▪ māyopamādvayavādin▪ Proponent of Illusory-Like Non-Dualism

• སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་▫ sgyu ma lta bu'i ting nge 'dzin ▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs ▪ {C}māyopama-samādhi▪ illusion-like meditative stabilization▫ {C}concentration on (everything as an) illusion

• སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་▫ sgyu ma lta bu'i snang ba▪ སྣང་ ། སྣང་། སྣང་། སྣང་།▫ snang snang snang snang▪ appearance that is like an illusion; illusion-like appearance

• སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་▫ sgyu ma lta bur▪ {C}māyaja▪ illusion-like; like a magician's illusion; illusory▫ {C} born of illusion

• སྒྱུ་མ་ལྟར་▫ sgyu ma ltar▪ {C}māyopama; māyāvat▪ illusion-like; like a magician's illusion; illusory

• སྒྱུ་མ་མཐོང་བ་▫ sgyu ma mthong ba▪ {C}māyā-darśana ▪ see an illusion▫ {C}seen as illusion

• སྒྱུ་མ་དང་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་▫ sgyu ma dang sprul pa lta bu▪ {C}nirmita; (=māyā-nirmita-sadṛśa = manomaya = {C}nirmāṇa)▪ like an illusion and emanation ▫ {C}fictitious; magically created; magical creation; conjured up by; illusory magical creation; apparition

• སྒྱུ་མ་འདྲར་▫ sgyu ma 'drar▪ {C}māyakalpa; {C} māyopama▪ illusion-like; illusory▫ {C}like an illusion; like illusion; similar to a mock show

• སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་མཁན་པ་▫ sgyu ma sprul mkhan pa▪ magician

• སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་མཁས་པ་▫ sgyu ma byed pa mkhas pa▪ {PH}a master magician

• སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་མཁས་པ་ཉེ་གནས་▫ sgyu ma byed pa nye gnas▪ {PH}an apprentice magician

• སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་▫ sgyu ma bzhin du▪ {C}māya-tulya▪ like a magician's illusion▫ {C}like an illusion

• སྒྱུ་མ་རིགས་གྲུབ་པ་▫ sgyu ma rigs grub pa▪ འགྲུབ། འགྲུབ། འགྲུབས་ / གྲུབ། གྲུབས།▫ 'grub 'grub 'grubs/grub grubs▪ Reason-Established Illusionist

• སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་▫ sgyu ma'i skyes bu▪ {C}māyo(kara)-puruṣa▪ {C}magically created person

• སྒྱུ་མའི་རྒྱུས་མེད་པའི་ལྟད་མོ་བ་▫ sgyu ma'i rgyus med pa'i ltad mo ba▪ member of the audience who is unfamiliar with magic

• སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ན་▫ sgyu ma'i chos nyid nye bar bzung na▪ {C}māyā-dharmatām upādāya▪ if/ when the illusory final nature/reality/noumenon is apprehended▫ {C}seeing that their nature is illusory

• སྒྱུ་མའི་ཏིང་འཛིན་▫ sgyu ma'i ting 'dzin▪ {PH}samādhi of illusion; samādhi [that perceives all as an] illusion

• སྒྱུ་མའི་རྡེའུ་ཤིང་རྟ་གླང་དུ་མེད་▫ sgyu ma'i rde'u shing rta glang du med▪ pebbles and sticks of a magicial display do not exist as horses and elephants [but appear as such]

• སྒྱུ་མའི་ནོར་▫ sgyu ma'i nor▪ {PH}illusory wealth

• སྒྱུ་རྩལ་ཆོ་ག་ཤེས་▫ sgyu rtsal cho ga shes▪ {C}kalā-vidhi-jño▪ {C}instructed in many arts

• སྒྱུ་རྩལ་འཇིག་རྟེན་པ་▫ sgyu rtsal 'jig rten pa▪ {PH}the [sixty-four] worldy arts

• སྒྱུ་ལུས་▫ sgyu lus▪ māyā-kāya; māyādeha▪ illusory body

• སྒྱུར་▫ sgyur▪ བསྒྱུར། སྒྱུར། བསྒྱུརད། སྒྱུརད།▫ bsgyur sgyur bsgyurd sgyurd▪ change; transform; affect; control▫ གྲུབ་མཐས་བློ་བསྒྱུར་བ་▫ grub mthas blo bsgyur ba▫ those whose minds have been affected by tenets▫ གླིང་བཞི་དབང་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་▫ gling bzhi dbang bsgyur ba'i rgyal po▫ monarch who controls the four continents▫ འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་▫ 'khor los bsgyur ba'i rgyal po▫ universal monarch [monarch who controls by means of a wheel]

• སྒྱུར་བ་▫ sgyur ba▪ བསྒྱུར། སྒྱུར། བསྒྱུརད། སྒྱུརད།▫ bsgyur sgyur bsgyurd sgyurd▪ {MSA}pariṇāmikatva; {MV} pariṇati; {MV}vartin; {MV}vartana▪ change; transform; affect; control Tenses: future, present, past, imperative

• སྒྱུར་བར་བྱེད་པ་▫ sgyur bar byed pa▪ transform

• སྒྱོགས་རྡོ་▫ sgyogs rdo▪ {PH}boulder

• སྒྲ་▫ sgra▪ {C,MSA,MV,GD}śabda; {MSA}ghoṣa; {MSA}svara; {C,MSA,MV}ruta; {C}āyatana▪ sound; term; roar▫ {PH}grammar▫ {C}voice; message; sense-field; occasion for; source; voice; meaningful sound; sounds; language; vocal sounds; speech; {GD:681} verbal testimonyསྒྲ་ཆོས་ཅན་མི་རྟག་སྟེ་བྱས་པའི་ཕྱིར་▫ sgra chos can mi rtag ste byas pa'i phyir▫ the subject, sound, is impermanent because of being a product

• སྒྲ་སྒྲོགས་པ་▫ sgra sgrogs pa▪ བསྒྲག སྒྲོག བསྒྲགས། སྒྲོགས།▫ bsgrag sgrog bsgrags/ sgrogs/▪ proclaim; call out; roar

• སྒྲ་སྒྲོགས་པར་▫ sgra sgrogs par▪ {C}nadati; {C}nadate▪ proclaim; call out; roar▫ {C}roars

• སྒྲ་གཅན་▫ sgra gcan▪ rāhu▪ Rāhu [in Indian astronomy, the name of a "planet"]▫ ཉི་ཟླ་གཅན་གསུམ་▫ nyi zla gcan gsum▫ the three: sun, moon, and rāhu

• སྒྲ་གཅན་གཟའ་བྲལ་▫ sgra gcan gza' bral▪ {C}rāhu-graha-mukto▪ {C}released from the planet Rāhu

• སྒྲ་ཆེན་པོ་▫ sgra chen po▪ mahānāda; mahārāva▪ {PH}Mahānāda; Mahārāva

• སྒྲ་ཇི་བཞིན་▫ sgra ji bzhin▪ {L,C,MSA}yathā-ruta; {C} yathāvaj-jñāna▪ literal; literally; literal meaning ▫ {C}according to the letter; the cognition of what really is

• སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་▫ sgra ji bzhin gyi don gyi rjes su 'brangs nas▪ {MSA}yathā-rutārthānusāreṇa▪ following the literal meaning

• སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་▫ sgra ji bzhin du▪ literal; literally▫ {PH}literally▫ སྒྲས་ཟིན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ཁས་ལེན་དུ་མི་རུང་བའི་མདོ་▫ sgras zin sgra ji bzhin du khas len du mi rung ba'i mdo▫ sūtra of which it is unsuitable to accept literally the literal meaning▫ {DASI 572.4}

• སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་▫ sgra ji bzhin pa▪ yathāruta▪ literal; literality▫ སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་བཟུང་བས་ཆོག་ཀྱང་▫ sgra ji bzhin par bzung bas chog kyang▫ although it is suitable/fit to be taken literally

• སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་མིན་པར་བཤད་པ་▫ sgra ji bzhin pa min par bshad pa▪ set forth non-literally

• སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་ཞེན་པ་▫ sgra ji bzhin par zhen pa▪ adhering to...as literal

• སྒྲ་འཇུག་▫ sgra 'jug▪ usage of a term; affix a term

• སྒྲ་འཇུག་གཞི་▫ sgra 'jug gzhi▪ {PH}basis of application of terms

• སྒྲ་ཉིད་▫ sgra nyid▪ {C}ghoṣatā▪ {C}voice

• སྒྲ་སྙན་▫ sgra snyan▪ {C}ānandokti▪ pleasant sound▫ {C}pleasant sound

• སྒྲ་སྙན་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ sgra snyan lta bu'i sems bskyed▪ mind-generation like guitar

• སྒྲ་བརྙན་▫ sgra brnyan▪ {C}pratiśrutkāx▪ echo▫ {C} echo

• སྒྲ་རྟག་གམ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་▫ sgra rtag gam snyam pa'i the tshom▪ a doubting consciousness that thinks, "Is sound permanent?" [or, "Sound is probably permanent."]

• སྒྲ་རྟག་གམ་མི་རྟག་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་▫ sgra rtag gam mi rtag snyam pa'i the tshom▪ A doubting consciousness that thinks, "Is sound permanent or impermanent?"

• སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་▫ sgra rtag 'dzin rtog pa▪ གཟུང་ ། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ conceptual conciousness apprehending sound as permanent སྒྲ་རྟོག་གིས་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་རང་མཚན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་▫ sgra rtog gis btags pa tsam yin gyi rang mtshan du ma grub pa'i chos▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ a phenomenon that is merely impued by terms or thought and is not established by way of its own character

• སྒྲ་རྟོག་གིས་བཏགས་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་གྲུབ་པ་▫ sgra rtog gis btags pa la ma ltos par grub pa▪ establishment without depending on imputation by terms and conceptual consciousnesses Tenses: future, present, past, imperative སྒྲ་རྟོག་གིས་བཏགས་པའི་ངོ་བོར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་▫ sgra rtog gis btags pa'i ngo bor rang gi mtshan nyid kyis grub pa▪ establishment by way of its own character as an entity for imputation by terms and conceptual consciousnesses སྒྲ་རྟོག་གིས་བཏགས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཡུལ་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྡོད་ལུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་▫ sgra rtog gis btags tsam ma yin par yul rang gi thun mong ma yin pa'i sdod lugs kyi ngos nas grub pa▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/ brtags thogs▪ that which, not merely imputed by terms or thought, is established from the side of the object's own uncommon mode of subsistence སྒྲ་རྟོག་གིས་བཏགས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་▫ sgra rtog gis btags tsam ma yin par rang gi mtshan nyid gyis grub pa'i chos▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/ brtags thogs▪ phenomenon which, not merely imputed by terms or thought, is established by way of its own character

• སྒྲ་མཐར་ཐར་པ་▫ sgra mthar thar pa▪ liberation at the end of sound

• སྒྲ་མཐར་ཐར་པ་སྟེར་བའི་བསམ་གཏན་▫ sgra mthar thar pa ster ba'i bsam gtan▪ concentration bestowing liberation at the end of sound སྒྲ་དང་སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྒྲ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་མཚུངས་▫ sgra dang sgra mi rtag pa sgra 'dzin mngon sum gyi snang yul du mtshungs▪ sound and sound's impermanence are similar in being appearing objects of a direct perception apprehending sound

• སྒྲ་དོག་འཇུག་▫ sgra dog 'jug▪ strict usage of a term▫ {GD:109} strictly

• སྒྲ་དོན་▫ sgra don▪ meaning of a term; term and meaning▫ {PH}object [indicated by] words▫ object [indicated by] words {GD:248}

• སྒྲ་དོན་འདྲེས་རུང་དུ་འཛིན་པ་▫ sgra don 'dres rung du 'dzin pa▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ śabdārtha-saṃsarga-yogyatograhaṇa▪ apprehending sound and meaning [generalities] as suitable to be associated/mixed

• སྒྲ་དོན་འདྲེས་རུང་དུ་འཛིན་པའི་ཞེན་རིག་▫ sgra don 'dres rung du 'dzin pa'i zhen rig▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས། ▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ śabdārtha-saṃsarga-yogyatograhaṇa-adhyavasāya-saṃvedana▪ determinative knower that apprehends a sound [generality] and a meaning [generality] as suitable to be associated/mixed

• སྒྲ་དོན་འདྲེས་རུང་དུ་འཛིན་པའི་ཞེན་རིག་དང་བྲལ་བ་▫ sgra don 'dres rung du 'dzin pa'i zhen rig dang bral ba ▪ free from being a determinative knower that apprehends a sound [generality] and a meaning [generality] as suitable to be associated/mixed སྒྲ་དོན་འདྲེས་རུང་དུ་འཛིན་པའི་ཞེན་རིག་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་▫ sgra don 'dres rung du 'dzin pa'i zhen rig dang bral ba'i rig pa▪ awareness free from being a determinative knower that apprehends a sound [generality] and a meaning [generality] as suitable to be associated/mixed

• སྒྲ་མདོ་▫ sgra mdo▪ {PH}grammar treatise

• སྒྲ་གནས་ཀྱི་བསམ་གཏན་▫ sgra gnas kyi bsam gtan▪ concentration of abiding in sound

• སྒྲ་སྤྱི་▫ sgra spyi▪ śabdasāmānya▪ term-generality; sound-generality▫ {GD:436}term-universal

• སྒྲ་སྤྱི་ཁོ་ན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་▫ sgra spyi kho na 'dzin pa'i rtog pa▪ གཟུང་། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ conceptual consciousness that only apprehends a meaning generality

• སྒྲ་ཕྱུང་བ་▫ sgra phyung ba▪ དབྱུང་། འབྱིན། ཕྱུང་། ཕྱུངས།▫ dbyung 'byin phyung phyungs▪ {C}anubhāṣate▪ {C}pronounce སྒྲ་བྱས་པ་དང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཚད་མས་མ་ངེས་པར་བྱས་རྟགས་ལས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་བློ་▫ sgra byas pa dang byas na mi rtag pas khyab pa tshad mas ma nges par byas rtags las sgra mi rtag par 'dzin pa'i blo▪ awareness apprehending sound as impermanent through the sign of [its being] a product without ascertaining by valid cognition that sound is a product and that whatever is a product is necessarily impermanent Tenses: future, present, past, imperative

• སྒྲ་བྱུང་གྲགས་པ་▫ sgra byung grags pa▪ linguistically established; terminological suitability; terminological suitability to call any object by any name

• སྒྲ་དབྱངས་▫ sgra dbyangs▪ {C}gīrghoṣa▪ melody; melodious▫ {C}melody

• སྒྲ་མི་ཉན་▫ sgra mi nyan▪ Unpleasant Sound

• སྒྲ་མི་སྙན་▫ sgra mi snyan▪ kuru; uttarakuru▪ unpleasant sound; Kurava▫ {PH}unpleasant sound

• སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་ཟླ་▫ sgra mi snyan gyi zla▪ Kaurava

• སྒྲ་མི་སྙན་པའི་མི་▫ sgra mi snyan pa'i mi▪ {PH}people of Uttarakuru (northern continent)

• སྒྲ་མི་རྟག་གམ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་▫ sgra mi rtag gam snyam pa'i the tshom▪ a doubting consciousness that thinks, "Is sound impermanent?" [or, "Sound is probably impermanent."] སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་པའི་ངག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་བློ་▫ sgra mi rtag ces pa'i ngag tsam la brten nas sgra mi rtag par 'dzin pa'i blo▪ གཟུང་ ། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ awareness apprehending sound as impermanent in dependence upon merely hearing, "Sound is impermanent"

• སྒྲ་མི་རྟག་རྟོགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་▫ sgra mi rtag rtogs kyi rjes dpag▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs▪ inference realizing that sound is impermanent

• སྒྲ་མི་རྟག་རྟོགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་སྐད་གཅིག་གཉིས་པ་▫ sgra mi rtag rtogs kyi rjes dpag skad gcig gnyis pa ▪ རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས། རྟོགས།▫ rtogs rtogs rtogs rtogs ▪ second moment of an inference realizing that sound is impermanent

• སྒྲ་མི་རྟག་པ་▫ sgra mi rtag pa▪ impermanence of sound; impermanent sound

• སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན་▫ sgra mi rtag pa chos can▪ {PH} the subject — sound's [being] impermanent

• སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་▫ sgra mi rtag par sgrub pa'i rtags▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ sign/reason proving that sound is impermanent

• སྒྲ་མེད་▫ sgra med▪ {C}aśabda▪ without a sound; without terms/words▫ {C}no word; without words

• སྒྲ་འཛིན་དབང་མངོན་▫ sgra 'dzin dbang mngon▪ གཟུང་ ། འཛིན། བཟུང་། ཟུངས།▫ gzung 'dzin bzung zungs▪ sense direct perception apprehending sound▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ རྣ་དབང་དང་དམིགས་རྐྱེན་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་▫ mtshan nyid/ rang gi thun mong ma yin pa'i bdag rkyen rna dbang dang / dmigs rkyen sgra la brten nas skyes pa'i rtog pa dang bral zhing ma 'khrul ba'i rig pa/▫ Def.: a non-mistaken non-conceptual knower produced in dependence upon its own uncommon proprietary/empowering condition, the ear sense power, and observed object condition, a sound

• སྒྲ་གཞི་▫ sgra gzhi▪ {PH}referent basis; basis of the term

• སྒྲ་རིག་པ་▫ sgra rig pa▪ {MSA}śabda-vidyā▪ science of grammar; science of grammar and philology▫ དེས་གཞོན་ནུའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ལྷའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང།རྒྱལ་རིགས་ཉི་མའི་བློ་གྲོས་ལ་སྒྲ་རིག་པ་བརླབ་སྟེ།▫ des gzhon nu'i tshe bram ze lha'i dbang po zhes bya ba dang / rgyal rigs nyi ma'i blo gros la sgra rig pa brlab ste/▫ during his youth, [Mañjushrīkīrti] studied the science of grammar and philology with the brahmin Devendriya and the kṣhatriya Sūryamati {GZ 66a.6}

• སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་▫ sgra las byung ba▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}ghoṣācārā; {GD:692} śābda▪ {GD:692} verbal testimony

• སྒྲ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་▫ sgra shes par bya ba la mkhas pa▪ {C}ruta-jñāna-kauśalya▪ {C}skill in the cognition of words

• སྒྲ་བཤད་▫ sgra bshad▪ etymology

• སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་▫ sgra'i skye mched▪ śabda-āyatana▪ sound sense-sphere▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རྣ་ཤེས་ཀྱི་ཉན་བྱ་▫ mtshan nyid/ rna shes kyi nyan bya▫ Def.: Tenses: future, present, past, imperative object heard by an ear consciousness

• སྒྲའི་ཁམས་▫ sgra'i khams▪ śabda-dhātu▪ sound-constituent

• སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བོད་བྱ་▫ sgra'i dngos kyi bod bya▪ {C} skill in the cognition of words;{GD:420} direct object signified by words

• སྒྲའི་འཇུག་གཞི་▫ sgra'i 'jug gzhi▪ referent of a term; basis of engagement of a term

• སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་▫ sgra'i brjod bya▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ object expressed/verbalized by a term

• སྒྲའི་སྙན་པ་▫ sgra'i snyan pa▪ {L}śabda-prīya▪ melodious; well-sounding

• སྒྲའི་མི་རྟག་པ་▫ sgra'i mi rtag pa▪ impermanence of sound

• སྒྲའི་གཞན་སེལ་▫ sgra'i gzhan sel▪ བསལ། སེལ། བསལད། སེལད།▫ bsal sel bsald seld▪ verbal other-exclusion ▫ {GD:406}verbal exclusion

• སྒྲའི་གཞི་▫ sgra'i gzhi▪ basis of a term

• སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་▫ sgra'i yul ma yin▪ śabdasyāviśayaḥ ▪ not an object of a term▫ {GD:119} not directly denotable by language

• སྒྲའི་ཤུགས་▫ sgra'i shugs▪ {MSA}svara-vegā▪ force of a term/word

• སྒྲའི་ལྷ་▫ sgra'i lha▪ sound deity

• སྒྲས་བརྗོད་ཀྱིས་▫ sgras brjod kyis▪ terminologically

• སྒྲས་བརྗོད་པ་ཙམ་▫ sgras brjod pa tsam▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ merely expressed/ verbalized by a term

• སྒྲས་བརྗོད་རིགས་▫ sgras brjod rigs▪ {PH}terminology

• སྒྲས་བརྗོད་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་▫ sgras brjod rigs kyi sgo nas ▪ terminologically

• སྒྲས་བརྗོད་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་▫ sgras brjod rigs kyi sgo nas dbye ba▪ བརྗོད། རྗོད། བརྗོད། རྗོད།▫ brjod rjod brjod rjod▪ terminological division▫ {GD:176} metaphorical division

• སྒྲས་ཟིན་▫ sgras zin▪ literal reading; literal level; literality

• སྒྲས་ཟིན་ཀྱི་དགོངས་པ་▫ sgras zin kyi dgongs pa▪ thought of the literal rendering

• སྒྲས་ཟིན་གྱི་དོན་▫ sgras zin gyi don▪ meaning of the literal reading

• སྒྲས་ཟིན་ལྟར་ན་▫ sgras zin ltar na▪ if taken literally

• སྒྲས་ཟིན་ཚོད་▫ sgras zin tshod▪ measure of the literal reading

• སྒྲས་ཟིན་ལ་མ་བསྟན་▫ sgras zin la ma bstan▪ not taught on the literal level; not indicated in the literal rendering

• སྒྲས་ཟིན་སོགས་ཀྱིས་གསལ་བར་མཚོན་པ་▫ sgras zin sogs kyis gsal bar mtshon pa▪ clearly characterized/ make known by the literal term and so forth▫ {GD:515}clearly indicated by words

• སྒྲིག་▫ sgrig▪ {PH}alignment; accord

• སྒྲིན་▫ sgrin▪ competition▫ །བོད་ཀྱི་མི་ནི་སྒྲིན་ལ་ཚོར་རྐྱེན་ཏེ།▫ / bod kyi mi ni sgrin la tshor rkyen te/▫ The Tibetan people, having a keen sense of competition, {GZ/ BG 69a.5}

• སྒྲིབ་▫ sgrib▪ བསྒྲིབ། སྒྲིབ། བསྒྲིབས། སྒྲིབས།▫ bsgrib/ sgrib/ bsgribs/ sgribs/▪ ni-√vṛ; ā-√vṛ; {C} dhvānta; āvarana▪ obstruct; defile; obstruction; defilement▫ {C}darkness

• སྒྲིབ་གྱོགས་▫ sgrib gyogs▪ {PH}[smoke-] screen སྒྲིབ་གཉིས་ཟད་པར་སྤངས་པའི་མཐར་ཐུག་གི་མཁྱེན་པ་ ▫ sgrib gnyis zad par spangs pa'i mthar thug gi mkhyen pa▪ སྤང་། སྤོང་། སྤངས། སྤོངས།▫ spang spong spangs spongs▪ final exalted knower that involves a state of having exhaustively abandoned the two obstructions

• སྒྲིབ་པ་▫ sgrib pa▪ བསྒྲིབ། སྒྲིབ། བསྒྲིབས། སྒྲིབས།▫ bsgrib/ sgrib/ bsgribs/ sgribs/▪ {LCh,MSA,MV} āvaraṇa;{LCh,MV,L}nīvaraṇa; {MV}nivaraṇa; {LCh}vṛti; {C,MSA,MV}āvṛti; {C}dhvānta; {MV} chādana; āvṛtī▪ obstruction; obstruction, defilement▫ {C}obscuration; covering; veil; Tenses: future, present, past, imperative hindranceཤེས་སྒྲིབ་▫ shes sgrib▫ obstructions to omniscience▫ ཉོན་སྒྲིབ་▫ nyon sgrib▫ afflictive obstructions [obstructions to liberation]

• སྒྲིབ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོ་▫ sgrib pa brgyad kyi gnyen po ▪ {MSA}aṣṭāvaraṇa-pratipakṣa▪ antidote to the eight obstructions

• སྒྲིབ་པ་ལྔ་▫ sgrib pa lnga▪ five obstructions▫ Comment: aspiration to desire, harmful intent, sleepiness and lethargy, excitement and contrition, and doubt ('dun pa gnod sems gnyid rmugs rgod 'gyod the tshom)

• སྒྲིབ་པ་ཉོན་མོངས་▫ sgrib pa nyon mongs▪ {C}āvaraṇa-kleśa▪ afflictive obstructions; obstructions to liberation▫ {C}obscurations of the afflictions

• སྒྲིབ་པ་གཉིས་▫ sgrib pa gnyis▪ {MSA}āvaraṇa-dvaya▪ the two obstructions [namely, afflictive obstructions and obstructions to omniscience]

• སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པ་▫ sgrib pa thams cad zhi bar byed pa▪ pacify all obstructions

• སྒྲིབ་པ་ནང་ན་ཡོད་པ་▫ sgrib pa nang na yod pa▪ those whose obstruction is internal

• སྒྲིབ་པ་ནང་ན་ཡོད་པའི་ཡི་དྭགས་▫ sgrib pa nang na yod pa'i yi dwags▪ hungry ghost having internal obstructions

• སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་ལྔ་▫ sgrib pa rnam pa lnga▪ five aspects of obstructions▫ Comment: aspiration to desire, harmful intent, sleepiness and lethargy, excitement and contrition, and doubt

• སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་▫ sgrib pa rnam pa gsum▪ three aspects of obstructions▫ Comment: 1. thorough obscuration about the methods for removing the obstructions to generating exalted-knowers-of-all-aspects (rnam mkhyen skyed pa'i sgrib pa sel ba'i thabs la kun tu rmongs pa), 2. thorough obscuration about the methods for removing the obstructions to generating knowers of paths (lam shes skyed pa'i sgrib pa sel ba'i thabs la kun tu rmongs pa), 3. thorough obscuration about the methods for removing the obstructions to generating knowers of bases (gzhi shes skyed pa'i sgrib pa sel ba'i thabs la kun tu rmongs pa)

• སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་▫ sgrib pa spangs pa'i sems bskyed▪ mind-generation of one who has abandoned the obstructions

• སྒྲིབ་པ་ཕྱི་ན་ཡོད་པ་▫ sgrib pa phyi na yod pa▪ those whose obstruction is external

• སྒྲིབ་པ་ཕྱི་ན་ཡོད་པའི་ཡི་དྭགས་▫ sgrib pa phyi na yod pa'i yi dwags▪ hungry ghost having external obstructions

• སྒྲིབ་པ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་▫ sgrib pa phyi nang gnyis ka yod pa▪ those whose obstructions are both external and internal

• སྒྲིབ་པ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ཡོད་པའི་ཡི་དྭགས་▫ sgrib pa phyi nang gnyis ka yod pa'i yi dwags▪ hungry ghost having both external and internal obstructions

• སྒྲིབ་པ་ཕྲ་▫ sgrib pa phra▪ {MSA}sūkṣma ... āvaraṇa▪ subtle obstruction

• སྒྲིབ་པ་སྦྱང་བ་▫ sgrib pa sbyang ba▪ སྦྱང་། སྦྱོང་། སྦྱངས། སྦྱོངས།▫ sbyang sbyong sbyangs sbyongs▪ purify obstructions

• སྒྲིབ་པ་མེད་▫ sgrib pa med▪ {MV}anāvaraṇa; {MV} anāvṛti; {MV}nirāvaraṇa▪ unobstructed; undefiled

• སྒྲིབ་པ་མེད་པ་▫ sgrib pa med pa▪ {C}vivṛta; {MSA,MV} nirāvaraṇa; {MV}anāvaraṇa; {MV}anāvṛti▪ unobstructed; undefiled▫ {C}uncovered

• སྒྲིབ་པ་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་▫ sgrib pa las nges par grol ba▪ འགྲོལ། འགྲོལད། གྲོལ། གྲོལད།▫ 'grol 'grold grol grold▪ {MSA}āvaraṇa-nirmukta▪ definite release from obstructions

• སྒྲིབ་པ་ལས་ཐར་པ་▫ sgrib pa las thar pa▪ {MSA} āvaraṇa-nirmokṣa▪ liberation from obstructions

• སྒྲིབ་པའི་མུན་སྟུག་▫ sgrib pa'i mun stug▪ {PH}dense darkness of obscuration

• སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་▫ sgrib pa'i sa bon▪ seeds of obstructions

• སྒྲིབ་བྱེད་▫ sgrib byed▪ obstructor; that which obstructs Tenses: future, present, past, imperative

• སྒྲིབས་▫ sgribs▪ བསྒྲིབ། སྒྲིབ། བསྒྲིབས། སྒྲིབས།▫ bsgrib/ sgrib/ bsgribs/ sgribs/▪ obstruction; defilement; obstruct; defile

• སྒྲིབས་པ་ལྔ་▫ sgribs pa lnga▪ {PH}five obstructions

• སྒྲིམ་སྒྲིམ་པོ་▫ sgrim sgrim po▪ {PH}fixed tight

• སྒྲིམ་སྟེ་འཇུག་པ་▫ sgrim ste 'jug pa▪ balavāhana▪ forcibly engaging; forcible engagement

• སྒྲུང་པ་▫ sgrung pa▪ {PH}story teller

• སྒྲུང་ཡིག་▫ sgrung yig▪ {PH}folk tale; folkstory

• སྒྲུབ་▫ sgrub▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ niṣ-pad; {C}niṣpādayati (=pariniṣpadayati); prati-pad; {MSA}pratipatti; {C}pratipadyate; sidh; {MSA}siddhi; {C} nirhāra; {C}samudānaya; {MSA}(√sādh): sādhayati▪ achieve; attain; accomplish; prove; complete; practice▫ {C}calling forth; emission; consummation; door; progress; hasten towards; promise; behave; full attainment; accomplishes; creates; perfects; achieves

• སྒྲུབ་ངག་▫ sgrub ngag▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ proof statement; statement of proof

• སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་▫ sgrub ngag yang dag▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ correct proof statement

• སྒྲུབ་འཇུག་▫ sgrub 'jug▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ vidhipravṛtti▪ collective/complete/holistic/full engagement/ engager▫ Divisions: དབྱེ་བ། རྗེ་བཙུན་པ། ༡ རྟོག་མེད་ཚད་མ། ༢ སྒྲུབ་འཇུག་གི་གང་ཟག▫ dbye ba/ rje btsun pa: 1 rtog med tshad ma 2 sgrub 'jug gi gang zag▫ Div.: According to Jay-tsün-pa: (1) non-conceptual prime/valid cognition; (2) person who is a collective/complete/ holistic engager

• སྒྲུབ་འཇུག་གི་གང་ཟག་▫ sgrub 'jug gi gang zag▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ person who is a collective/complete/holistic engager

• སྒྲུབ་འཇུག་གི་བློ་▫ sgrub 'jug gi blo▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ awareness that is a collective/complete/holistic engager▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་ཡུལ་ལ་དངོས་དབང་གིས་འཇུག་པའི་རིག་པ་▫ mtshan nyid/ rang yul la dngos dbang gis 'jug pa'i rig pa▫ Def.: an awareness engaging its object by the power of the thing

• སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་▫ sgrub rtags yang dag▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ correct sign of a positive phenomenon

• སྒྲུབ་ཐབས་▫ sgrub thabs▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས། ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {LCh}sādhana ▪ means of achievement▫ {PH}means of achievement

• སྒྲུབ་པ་▫ sgrub pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {LCh}vidhi; siddhi; {LCh,MSA,C}niṣpatti; {LCh,MSA,MV,L}pratipatti; {C}(=pariniṣpatti = pariniṣpadyante); pratipad (=mārga); {MV}prapatti; prapannatā; {C,MSA} nirhāra (e.g.: {MSA}saṃpādana; śubha-nirhāra); āhāra; upasaṃhāra (e.g.: niḥkleśatopasaṃhāra); anuṣ▪ positive; positive phenomenon; achievement; achieving; proof; practice▫ {C} progress; progressive (path); accomplishment; (reach) consummation; creation; path; practices; (bound to) progress towards Definitions: མཚན་ ཉིད། རང་འཛིན་རྟོག་པས་རང་གི་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བཅད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་▫ mtshan nyid/ rang 'dzin rtog pas rang gi dgag bya dngos su bcad pa'i tshul gyis rtogs par bya ba ma yin pa'i chos▫ Def. of positive phenomenon: a phenomenon which is not an object of comprehension by the conceptual consciousness apprehending it through explicitly eliminating its object of negation སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་མ་ཞེན་པ་ལ་འདོམས་པ་▫ sgrub pa khyad par du 'gro ba'i rgyu yongs su ma zhen pa la 'doms pa▪ guidance concerning thorough nonattachment which is a cause of enhancing achieving

• སྒྲུབ་པ་སྒོམ་ལམ་▫ sgrub pa sgom lam▪ abhinirhārasvabhāvo bhāvanāmārgaḥ▪ [Great Vehicle] path of meditation of achieving Tenses: future, present, past, imperative

• སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་▫ sgrub pa chen po nyid▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ {MSA}pratipatti-mahattva▪ greatness of achievement

• སྒྲུབ་པ་གཉིས་▫ sgrub pa gnyis▪ {MSA} pratipatterdvayostathā▪ {PH}the two achievements

• སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་▫ sgrub pa don dam▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ practice-ultimate [i.e., exalted wisdom of meditative equipoise (mnyam gzhag ye shes)]

• སྒྲུབ་པ་པོ་▫ sgrub pa po▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}pratipattṛ▪ achiever; practitioner; accomplisher

• སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་▫ sgrub pa phun sum tshogs pa dang ldan pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས། ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}pratipatti-sampanna▪ possesses/endowed with the marvel of achievement/accomplishment▫ {C}able to substantiate his claims

• སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་▫ sgrub pa bla na med pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}siddhi ... anuttama▪ highest/unsurpassed achievement/accomplishment སྒྲུབ་པ་མི་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་འདོམས་པ་▫ sgrub pa mi nyams pa'i rgyu theg chen gyi lam yongs su 'dzin pa la 'doms pa▪ guidance concerning thoroughly maintaining Great Vehicle paths which is a cause of nondegeneration from achieving

• སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་▫ sgrub pa'i khyad par▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}pratipatti-viśeṣa▪ feature of achievement/ accomplishment

• སྒྲུབ་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་▫ sgrub pa'i che ba nyid▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ {MSA}pratipatti-māhātmya▪ greatness of achievement/accomplishment

• སྒྲུབ་པའི་ཆོས་▫ sgrub pa'i chos▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས། ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}pratipatti-dharma▪ doctrine of practice; practice; positive phenomenon

• སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་▫ sgrub pa'i nus pa▪ {PH}capacity for achieving

• སྒྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་▫ sgrub pa'i spyod pa▪ performance of achieving

• སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་▫ sgrub pa'i mtshan nyid▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs ▪ {MSA}pratipatti-lakṣaṇa▪ characteristic/ definition/qualifications of achievement/ accomplishment

• སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་མི་བརྗོད་པ་▫ sgrub pa'i yan lag mi brjod pa▪ {VN} asādhanāṅgavacana▪ {PH}stating what is not the element of a means of proof; stating what is not the factor of proof; stating what does not have proof as the factor; not stating the factor of proof; not stating the element of a means of proof

• སྒྲུབ་པར་▫ sgrub par▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}āharaka; {C}sādhana▪ {C}bring about; which effect

• སྒྲུབ་པར་དཀའ་▫ sgrub par dka'▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA} duḥsādha▪ difficult to achieve

• སྒྲུབ་པར་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་རིགས་གཅིག་པ་▫ sgrub par gyur pa'i ldog pa rigs gcig pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ positive phenomena which are the same isolate type

• སྒྲུབ་པར་བགྱིད་▫ sgrub par bgyid▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}āhartrī ▪ prove; achieve; accomplish; establish▫ {C}as productive of; brings about

• སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་▫ sgrub par 'gyur ro▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}sampādayati▪ prove; achieve; accomplish; establish▫ {C}perfect (oneself); progressively train in

• སྒྲུབ་པར་བྱེད་▫ sgrub par byed▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས། ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ sādhana; sādhaka; {MSA}(prati√pad): pratipadyate; {MV}prapadyate; yang dag sgrub par byed - {MSA}(sam-ud-ā√nī)▪ Tenses: future, present, past, imperative prove; achieve; accomplish; establish; cause to prove

• སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཀྱི་▫ sgrub par byed kyi▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}dadāti▪ {C}gives; give over to; permit

• སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་▫ sgrub par byed pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {LCh} sādhana; {LCh,MSA}sādhaka; {C}prasādhaka; prasādhayati; {MV}prapadyate; {C}āhārika ▪ proof; probans; establish; prove; achieve; accomplish; cause to prove▫ {C}nourisher; nurse; nourishes; that which feeds; one who accomplishes

• སྒྲུབ་པར་མཛད་▫ sgrub par mdzad▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ prove; achieve; accomplish; establish; cause to prove; taken as established

• སྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་▫ sgrub bya'i chos▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ sādhyadharma▪ predicate of the probandum; predicate being proven▫ {GD:275}property of the probandum, one of the four terms of an argument (sbyor ba)

• སྒྲུབ་བྱེད་▫ sgrub byed▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {L}sādhaka; {L} siddha; sādhana▪ proof; establish; establisher▫ that which accomplishes/succeeds/proves; proof;

• སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་▫ sgrub byed dam pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ sādhakam-matam▪ {GD:626}constitutive factor; epistemic establisher

• སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་▫ sgrub byed 'phen pa'i thal 'gyur yang dag▪ correct consequence which implies a proof check Med for five types?? ▫ Definitions: མཚན་ཉིད། ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གང་ཞིག་བཟློག་དོན་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་▫ mtshan nyid/ thal 'gyur yang dag gang zhig bzlog don tshul gsum tshang ba▫ Def.: that which (1) is a correct consequence and (2) implies its opposite meaning

• སྒྲུབ་བྱེད་མི་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་▫ sgrub byed mi 'phen pa'i thal 'gyur yang dag▪ correct consequence which does not imply a proof check Med for five types??

• སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་དམ་བཅའ་ཙམ་དུ་ཟད་▫ sgrub byed med pa'i dam bca' tsam du zad▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས། ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ exhausted as a mere thesis lacking a proof

• སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་▫ sgrub byed yang dag▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ samyak-sādhana▪ correct proof

• སྒྲུབ་ཚུལ་▫ sgrub tshul▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ mode of proof

• སྒྲུབས་▫ sgrubs▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ achieve; attain; accomplish; prove; complete

• སྒྲེང་▫ sgreng▪ བསྒྲེང་། སྒྲེང་། བསྒྲེངས། སྒྲེངས།▫ bsgreng sgreng bsgrengs sgrengs▪ raise

• སྒྲེངས▫ sgrengs▪ བསྒྲེང་། སྒྲེང་། བསྒྲེངས། སྒྲེངས།▫ bsgreng sgreng bsgrengs sgrengs▪ raise

• སྒྲོ་སྐུར་▫ sgro skur▪ སྒྲོ། འདོགས། དང་། སྐུར། འདེབས།▫ sgro 'dogs dang skur 'debs/▪ superimposition and depreciation

• སྒྲོ་བཏགས་▫ sgro btags▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ samāropa; āropa; {L}āropayati; āropita▪ superimposed; reified; exaggerated; superimposition; reification; exaggeration

• སྒྲོ་བཏགས་ཀྱི་ཆ་གཞན་བཀག་ནས་▫ sgro btags kyi cha gzhan bkag nas▪ having refuted other superimposed factors

• སྒྲོ་བཏགས་པ་▫ sgro btags pa▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ samāropya▪ superimposed; exaggerated; reified

• སྒྲོ་འདོགས་▫ sgro 'dogs▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ {LCh,L,MV}samāropa; {LCh,L,MV}āropa; {MSA} adhi (=adhyāropa); āropita▪ superimposition; exaggeration; reification; overestimation; that which superimposes/exaggerates/ reifies/ overestimates▫ Definitions: མཚན་ཉིད། རང་གི་དམིགས་ཡུལ་གྱི་དོན་དེ་ལས་ལྷག་པར་ལྟ་བའི་བློ་▫ mtshan nyid/ rang Tenses: future, present, past, imperative gi dmigs yul gyi don de las lhag par lta ba'i blo▫ Def.: an awareness viewing that object which is its object of observation as more than it [is]

• སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་▫ sgro 'dogs pa dang skur pa 'debs pa▪ {MSA}ādhyāropa ... apavāda; {MSA}samāropāpavāda▪ superimposition and depreciation

• སྒྲོ་བ་▫ sgro ba▪ debate; discuss

• སྒྲོ་མ་བརྟགས་པའི་ཡུལ་▫ sgro ma brtags pa'i yul▪ གདགས། འདོགས། བཏགས་ / བརྟགས། ཐོགས།▫ gdags 'dogs btags/brtags thogs▪ non-reified object

• སྒྲོག་▫ sgrog▪ བསྒྲག སྒྲོག བསྒྲགས། སྒྲོགས།▫ bsgrag sgrog bsgrags/ sgrogs/▪ {LCh}ghuṣ; {LCh}ava-ghuṣ▪ proclaim; declare; shout forth

• སྒྲོག་བཞིན་▫ sgrog bzhin▪ constant/continuing reverberation

• སྒྲོགས་▫ sgrogs▪ བསྒྲག སྒྲོག བསྒྲགས། སྒྲོགས།▫ bsgrag sgrog bsgrags/ sgrogs/▪ to proclaim; declare; shout forth

• སྒྲོགས་པ་▫ sgrogs pa▪ བསྒྲག སྒྲོག བསྒྲགས། སྒྲོགས།▫ bsgrag sgrog bsgrags/ sgrogs/▪ {C}nadati; {C}nadate; {C} nadanatā▪ proclaim; declare; shout forth▫ {C} roars; roaring; resounding declaration

• སྒྲོགས་པར་བྱེད་▫ sgrogs par byed▪ {C}niśāmayātī▪ proclaim; declare; shout forth▫ {C}preach སྒྲོན་མ། སྒྲོན་མེ་▫ sgron ma, sgron me▪ {C}pradīpa; {MSA}dīpa; {C}ulka▪ lamp; light▫ {C}torch; meteor སྒྲོན་མ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། སྒྲོན་གསལ་▫ sgron ma gsal bar byed pa zhes bya ba'i rgya cher bshad pa, sgron gsal▪ [Candrakīrti's] Brilliant Lamp: Extensive Commentary [on the "Guhyasamāja Tantra"] [P2650, vol. 60] སྒྲོན་མེ། སྒྲོན་མ་▫ sgron me, sgron ma▪ pradīpa; dīpa▪ lamp; light སྒྲོན་གསལ། སྒྲོན་མ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་▫ sgron gsal, sgron ma gsal bar byed pa zhes bya ba'i rgya cher bshad pa▪ [Candrakīrti's] Brilliant Lamp: Extensive Commentary [on the "Guhyasamāja Tantra"] [P2650, vol. 60]

• སྒྲོལ་▫ sgrol▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ {LCh}tṛ▪ liberate; save; free; release

• སྒྲོལ་བ་▫ sgrol ba▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ {C}nistārayitṛ; {MSA} uttāraṇa▪ liberate; save; free; release▫ {C}one who has finished with

• སྒྲོལ་མ་▫ sgrol ma▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ tārā▪ Tārā; liberatrix

• སྒྲོལ་མཛད་▫ sgrol mdzad▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ liberate; save; free; release; untie; one who liberates/saves/frees/ releases/unties

• སྒྲོལྡ་▫ sgrold▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ liberate; save; free; release

• བརྒལ་▫ brgal▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ cross over; objection; object; disputation▫ controversy; disputation; cross

• བརྒལ་དཀའ་བའི་ཟམ་པ་▫ brgal dka' ba'i zam pa▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ {C} durgasaṃkrama▪ bridge difficult to cross▫ {C} bridge leading to inaccessible places

• བརྒལ་ནས་▫ brgal nas▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ {C}tīrṇa▪ having crossed over; having objected/debated▫ {C}(I have) crossed; having crossed over; surpassing

• བརྒལ་བ་▫ brgal ba▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ {C}tīrṇa; {C}uttīrṇa; {MSA} ākṣipta; {MSA}plava▪ cross over; objection; object; disputation▫ {C}(I have) crossed; having crossed over; surpassing; escaped from; (definitely) crossed over

• བརྒལ་བ་དང་ལན་▫ brgal ba dang lan▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ {MV}codya-parihāra▪ objections and answers

• བརྒལ་ལན་▫ brgal lan▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ answers to objections; Tenses: future, present, past, imperative objections and answers

• བརྒལད་▫ brgald▪ བརྒལ། རྒལ། བརྒལད། རྒོལད།▫ brgal rgal brgald rgold▪ cross over; object; controversy; objection

• བརྒྱ་▫ brgya▪ {LCh,L}śata▪ hundred

• བརྒྱ་འགྱུར་གྱིས་ལྷག་པ་ཡིན་པས་▫ brgya 'gyur gyis lhag pa yin pas▪ འགྱུར། འགྱུརད། གྱུར། གྱུརད།▫ 'gyur 'gyurd gyur gyurd▪ since it is a hundredfold greater than

• བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་▫ brgya phrag bcu gnyis▪ {MSA} dvādaśa-śata▪ twelve hundred

• བརྒྱ་བྱིན་▫ brgya byin▪ {C}śakra▪ śakra; Shakra [a name for Indra, the king of the gods in Hindu mythology]

• བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་▫ brgya byin la sogs pa▪ {MSA} śakrādi▪ Śakra and so forth

• བརྒྱ་ལམ་▫ brgya lam▪ {PH}rare

• བརྒྱ་ལམ་▫ brgya lam na▪ {PH}rarely; occasionally

• བརྒྱད་▫ brgyad▪ aṣṭa▪ eight

• བརྒྱད་ཀ་▫ brgyad ka▪ {PH}all eight

• བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་▫ brgyad cu rtsa gcig▪ {PH}eighty-one

• བརྒྱད་སྟོང་དོན་བསྡུས་▫ brgyad stong don bsdus▪ བསྡུ། སྡུད། བསྡུས། སྡུས།▫ bsdu sdud bsdus sdus▪ prajñāpāramitāpiṇḍārtha▪ [Dignāga's] Summary Meanings of the Eight Thousand Stanza Perfection of Wisdom Sūtra [prajñāpāramitāpiṇḍārtha / prajñāpāramitāsaṃgrahakārikā, brgyad stong don bsdus / shes rab kyi pha rol tu phyin ma bsdus pa'i tshig le'ur byas pa; P5207, vol. 94]

• བརྒྱད་པ་▫ brgyad pa▪ {MV}aṣṭama; {MV}aṣṭamīx▪ eighth

• བརྒྱད་པ་ས་▫ brgyad pa sa▪ aṣṭamakabhūmi▪ ground of the eighth

• བརྒྱད་པའི་ས་▫ brgyad pa'i sa▪ {LCh,C}aṣṭamaka-bhūmi ▪ eighth ground; level of the eighth▫ {C}eighth-lowest stage

• བརྒྱན་པ་▫ brgyan pa▪ བརྒྱན། རྒྱན། བརྒྱནད། རྒྱནད།▫ brgyan rgyan brgyand rgyand▪ alaṃkṛta; {MSA}hrī-bhūṣita▪ adorned; decorate; ornament; beautify; wear

• བརྒྱར་བཞགས་པ་▫ brgyar bzhags pa▪ {C}śatadhā-bhinna▪ {C}split a hundredfold

• བརྒྱལ་བ་▫ brgyal ba▪ བརྒྱལ། རྒྱལ། བརྒྱལད། རྒྱལད།▫ brgyal rgyal brgyald rgyald▪ {LCh}mūrccha▪ faint

• བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་▫ brgyal ba la sogs pa'i skabs▪ བརྒྱལ། རྒྱལ། བརྒྱལད། རྒྱལད།▫ brgyal rgyal brgyald rgyald▪ occasion/time of fainting and so forth

• བརྒྱལ་བར་འགྱུར་▫ brgyal bar 'gyur▪ {C}pātyate▪ {C}is struck down

• བརྒྱུད་ཀྱི་ཉེར་ལེན་▫ brgyud kyi nyer len▪ indirect substantial cause

• བརྒྱུད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་▫ brgyud kyi lhan cig byed rkyen▪ indirect cooperative condition

• བརྒྱུད་ཀྱིས་དག་པ་▫ brgyud kyis dag pa▪ {C}mātṛ-śuddha▪ {C}of pure race

• བརྒྱུད་འགལ་▫ brgyud 'gal▪ pāraṃparyavirodha▪ indirect contraction/contradictories

• བརྒྱུད་རྒྱུ་▫ brgyud rgyu▪ paraṃparyakāraṇa; pāraṃparyakāraṇa▪ indirect cause▫ Definitions: མཚན་ཉིད། བརྒྱུད་ནས་སྐྱེད་བྱེད་▫ mtshan nyid/ brgyud nas skyed byed▫ Def.: indirect producer

• བརྒྱུད་ལྡན་▫ brgyud ldan▪ [lineage-possessing]; lineaged

• བརྒྱུད་ལྡན་མཁས་པའི་དེད་དཔོན་བསྟེན་▫ brgyud ldan mkhas pa'i ded dpon bsten▪ བསྟེན། སྟེན། བསྟེནད། སྟེནད། ▫ bsten sten bstend stend▪ relied on captains who are scholars possessing the transmission

• བརྒྱུད་ནས་སྐྱེད་བྱ་▫ brgyud nas skyed bya▪ {PH}that which is indirectly produced

• བརྒྱུད་ནས་སྐྱེད་བྱེད་▫ brgyud nas skyed byed▪ བསྐྱེད། སྐྱེད། བསྐྱེད། སྐྱེད།▫ bskyed skyed bskyed skyed▪ indirect producer Tenses: future, present, past, imperative

• བརྒྱུད་པ་▫ brgyud pa▪ {LCh,MSA}paraṃparā; {LCh} pāramparya; {MSA}pāraṃparā▪ indirect; lineaged

• བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་▫ brgyud pa'i byin rlabs▪ {PH}the blessings of the lineage

• བརྒྱུད་འབྲས་▫ brgyud 'bras▪ paraṃparya-phala▪ indirect effect

• བརྒྱུད་མར་▫ brgyud mar▪ {C}paramparā▪ indirect; lineaged; successive▫ {C}regular succession

• བརྒྱུད་འཛིན་ཆོས་བདག་▫ brgyud 'dzin chos bdag▪ {PH} master who holds the lineage transmission

• བསྒོ་▫ bsgo▪ བསྒོ། སྒོ། བསྒོས། སྒོས།▫ bsgo sgo bsgos sgos▪ pari-bhu▪ infuse; deposit; order

• བསྒོ་བ་▫ bsgo ba▪ {PH}command; order

• བསྒོ་བར་▫ bsgo bar▪ བསྒོ། སྒོ། བསྒོས། སྒོས།▫ bsgo sgo bsgos sgos▪ {C}adhīṣṭa (=adhyeṣita)▪ infuse; deposit; order▫ {C}asked about; bidden (to come); requested

• བསྒོ་བར་བྱེད་▫ bsgo bar byed▪ བསྒོ། སྒོ། བསྒོས། སྒོས།▫ bsgo sgo bsgos sgos▪ {C}ādiśati▪ infuse; deposit; order; cause to infuse, etc.▫ {C}announce; tell

• བསྒོ་གཞི་▫ bsgo gzhi▪ basis of infusion/depositing

• བསྒོམ་▫ bsgom▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MV}( √bhū): bhāvayanti▪ meditate; meditatively cultivate▫ cultivation

• བསྒོམ་པ་▫ bsgom pa▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {L,MSA,MV}bhāvanā; {MV} bhāvana▪ meditate; meditatively cultivate▫ cultivation; development; practice

• བསྒོམ་པ་ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་▫ bsgom pa thabs la brten pa ▪ {MSA}upāya-saṃniśritā bhāvanā▪ meditation/ cultivation relying upon method

• བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་▫ bsgom pa las byung▪ འབྱུང་། འབྱུང་ ། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA} bhāvanā-mayā▪ arisen from meditation

• བསྒོམ་པའི་ལམ་▫ bsgom pa'i lam▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {L,MV} bhāvanā-mārga; {C}bhāvanā-patha▪ path of meditation▫ {C}path of development

• བསྒོམ་པར་རྣམ་པ་འཇིག་པ་▫ bsgom par rnam pa 'jig pa▪ {C}vibhāvanā (=niṣṭhā-mārgaḥ kṣaya-anutpāda-jñānam)▪ {C}annihilation; undone; clear understanding; undevelopment

• བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་▫ bsgom par bya ba ma yin pa ▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {C}abhāvya▪ not to be cultivated in meditation▫ {C}not to be developed

• བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་▫ bsgom pas spang bar bya ba▪ {MV}bhāvanā-heya▪ that which is to be abandoned by meditation; object of abandonment by meditation

• བསྒོམས་▫ bsgoms▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {C}vibhāvayanto▪ meditate; meditatively cultivate▫ {C}development; practice; having meditated

• བསྒོམས་པ་▫ bsgoms pa▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MSA,MV}bhāvanā; {MV}( √bhū): bhāvayati; {L}bhāva▪ meditate; meditatively cultivate▫ {C}being

• བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་▫ bsgoms pa las byung ba▪ འབྱུང་ ། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {MSA}bhāvanāmaya; {L}bhāvanāmayī▪ arisen from meditation

• བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་▫ bsgoms pa las byung ba'i shes rab▪ འབྱུང་། འབྱུང་། བྱུང་། བྱུང་།▫ 'byung 'byung byung byung▪ {LCh}bhāvanāmayī-prajñā▪ wisdom arisen from meditation

• བསྒོམས་པའི་ཉམས་ཡིད་ལ་འཆར་བ་▫ bsgoms pa'i nyams yid la 'char ba▪ a dawning to mind of meditative experience; a dawning to mind of spiritual experience from meditation

• བསྒོམས་པའི་སྟོབས་▫ bsgoms pa'i stobs▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ power of meditation; power of having cultivated

• བསྒོམས་པར་བྱ་▫ bsgoms par bya▪ བསྒོམ། སྒོམ། བསྒོམས། སྒོམས།▫ bsgom sgom bsgoms sgoms▪ {MSA} bhāvayitavya▪ to be cultivated; to be meditated Tenses: future, present, past, imperative on; that which is to be cultivated/to be meditated on

• བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་ལམ་▫ bsgoms pas thob pa'i lam▪ ཐོབ་ / འཐོབ། འཐོབ། ཐོབ། འཐོབས།▫ thob/'thob 'thob thob 'thobs▪ {MSA}paribhāvita-pratilabdha-mārga▪ path attained through meditation

• བསྒོས་▫ bsgos▪ བསྒོ། སྒོ། བསྒོས། སྒོས།▫ bsgo sgo bsgos sgos▪ pari-bhu; {L}vāsita▪ infuse; deposit; order ▫ abide in

• བསྒོས་པ་▫ bsgos pa▪ བསྒོ། སྒོ། བསྒོས། སྒོས།▫ bsgo sgo bsgos sgos▪ {L}vāsita; {MSA}bhāvanā; {MV} bhāvita▪ infuse; deposit; order▫ abide in

• བསྒྱུར་▫ bsgyur▪ བསྒྱུར། སྒྱུར། བསྒྱུརད། སྒྱུརད།▫ bsgyur sgyur bsgyurd sgyurd▪ {MSA}pariṇati▪ transform; change; affect; control; form

• བསྒྱུར་བཅོས་▫ bsgyur bcos▪ {PH}correction; corrected translation▫ འདུལ་བའི་སྐོར་དང་ཉིས་ཁྲི་སོགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་མང་པོ་མཛད།▫ 'dul ba'i skor dang nyis khri sogs la bsgyur bcos mang po mdzad;▫ He made many corrections to the translations of the vinaya [texts] and [Perfection of Wisdom in] Twenty Thousand Lines.▫ {GCG} p.21

• བསྒྱུར་བ་▫ bsgyur ba▪ བསྒྱུར། སྒྱུར། བསྒྱུརད། སྒྱུརད།▫ bsgyur sgyur bsgyurd sgyurd▪ {MSA}pariṇāmana; {MSA}pariṇāmikī; {MSA}vartaka; {MSA}vartin▪ transform; change; affect; control; form

• བསྒྲག་▫ bsgrag▪ བསྒྲག སྒྲོག བསྒྲགས། སྒྲོགས།▫ bsgrag sgrog bsgrags/ sgrogs/▪ proclaim; declare; shout forth

• བསྒྲགས་▫ bsgrags▪ བསྒྲག སྒྲོག བསྒྲགས། སྒྲོགས།▫ bsgrag sgrog bsgrags/ sgrogs/▪ yongs su bsgrags = {MSA} parikīrtita▪ proclaim; declare; shout forth

• བསྒྲགས་པ་▫ bsgrags pa▪ བསྒྲག སྒྲོག བསྒྲགས། སྒྲོགས།▫ bsgrag sgrog bsgrags/ sgrogs/▪ {C}kīrtana; {C} kīrtita; {MSA}ravita (e.g.: brahma-svara-ruta-ravita; yang dag (par) bsgrags pa = {MSA} saṃśrāvaṇa)▪ proclaim; declare; shout forth▫ {C}renown; fame; proclaimed

• བསྒྲལ་▫ bsgral▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ {MSA}uttaraṇa▪ liberate; save; free

• བསྒྲལ་བ་▫ bsgral ba▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ {L}uttarati; {L}tarai▪ liberate; save; free▫ cross over; rise above; boat

• བསྒྲལ་བ་བྱ་བ་▫ bsgral ba bya ba▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ {L}uttarati; {L} tarai▪ liberate; save; free▫ cross over; rise above; boat

• བསྒྲལ་བར་བྱའོ་▫ bsgral bar bya'o▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ {C} parimocayitavya▪ should/will liberate/free/save▫ {C}I should liberate

• བསྒྲལ་▫ bsgrald▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ liberate; save; free

• བསྒྲིབ་▫ bsgrib▪ བསྒྲིབ། སྒྲིབ། བསྒྲིབས། སྒྲིབས།▫ bsgrib/ sgrib/ bsgribs/ sgribs/▪ obstruction; defilement; obstruct; defile

• བསྒྲིབ་པར་འགྱུར་རོ་▫ bsgrib par 'gyur ro▪ {C}āvṛṇoti▪ will obstruct/defile▫ {C}obscures

• བསྒྲིབས་▫ bsgribs▪ བསྒྲིབ། སྒྲིབ། བསྒྲིབས། སྒྲིབས།▫ bsgrib/ sgrib/ bsgribs/ sgribs/▪ {MSA}āvaraṇa; {MSA}āvṛti ▪ obstruct; defile

• བསྒྲིབས་ན་▫ bsgribs na▪ {C}āvṛta▪ if/when obstructed/defiled▫ {C}covered; covered with

• བསྒྲིབས་པ་▫ bsgribs pa▪ {MSA}āvṛta; {MSA}vṛta (e.g.: tamo-vṛta)▪ obstruction; defilement; obstruct; defile

• བསྒྲུན་▫ bsgrun▪ བསྒྲུནད། སྒྲུན། བསྒྲུན། སྒྲུནད།▫ bsgrund sgrun bsgrun sgrund▪ compete; vie with

• བསྒྲུབ་▫ bsgrub▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MV}abhinirhāra; {MV} sādhya; {C}niṣpādayati (=pariniṣpādayati)▪ achieve; attain; accomplish; prove; complete▫ {C}accomplishes; creates; perfects; achieves

• བསྒྲུབ་ཅིང་▫ bsgrub cing▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}pratipadyamāna ▪ achieve; attain; accomplish; prove; complete▫ {C}when he progresses

• བསྒྲུབ་ནས་▫ bsgrub nas▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ Tenses: future, present, past, imperative bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}pratipadyate▪ having achieved/attained/accomplished/proved/ completed▫ {C}progress; hasten towards; promise; behave

• བསྒྲུབ་པ་▫ bsgrub pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {L,MV,MSA}pratipatti; {C} pratipad; {C}pratipadyate; {C}mārga; {C}āhartrī; {C}upanāyaka; {C}viṭhapana; {MSA}anuṣṭhāna; {MSA}sādhana (e.g.: artha-kriyā-sādhana); {MV} nirhāra▪ achieve; attain; accomplish; complete; establish; prove▫ {C}progress; progressive path; as productive of; brings about; lead to; path; practices; (bound to) progress towards; fabricated appearance ·

• བསྒྲུབ་པའི་ས་▫ bsgrub pa'i sa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས། ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}pratipatti-bhūmi▪ ground of achievement▫ {C}progressive stages

• བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་▫ bsgrub par 'gyur▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C} samudāgacchati (=samudagacchati)▪ will achieve/ attain/accomplish▫ {C}arrive at; result in; gain; full knowledge; attain enlightenment; rise up together; reach the fullness of perfection

• བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་▫ bsgrub par bya ba▪ {MSA} pratipattavya; pratipatti; sādhya▪ {PH}that which is to be proven (probandum); thesis

• བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མཆོག་ཉིད་▫ bsgrub par bya ba mchog nyid▪ supreme object of achievement

• བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་▫ bsgrub par bya'o▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}āharati ▪ will/should achieve/attain/accomplish▫ {C} brings; brings about

• བསྒྲུབ་བྱེད་▫ bsgrub bya▪ sādhana▪ probans; proof; means of proof▫ {PH}that which is to be proven (probandum); thesis

• བསྒྲུབ་བྱ་▫ bsgrub bya▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {LCh}sādhya▪ probandum; proposition; proven; that which is to be proven; object being proven; thesis▫ {PH} that which is to be proven (probandum); thesis

• བསྒྲུབ་བྱ་མཐར་ཐུག་གྲུབ་པ་ལ་▫ bsgrub bya mthar thug grub pa la▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ in order to achieve the final object of achievement

• བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་▫ bsgrub bya'i chos▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {LCh} sādhya-dharma▪ predicate of the probandum; quality/predicate to be proved▫ {GD:783} property of the probandum

• བསྒྲུབས་▫ bsgrubs▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {MSA}sampadita▪ achieve; attain; accomplish; prove; complete

• བསྒྲུབས་ནས་▫ bsgrubs nas▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས། ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}samāsādhya ▪ having achieved/attained/accomplish/proven/ completed▫ {C}having met with

• བསྒྲུབས་པ་▫ bsgrubs pa▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས། ▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C}upahāra; {C,MSA}sādhita; {MSA}saṃpādanā (e.g.: adhiprajñā-saṃpādanā; yang dag par bsgrubs pa = {MSA}samudānīta)▪ achieve; attain; accomplish; prove; complete▫ {C}achievement; achieved

• བསྒྲུབས་བྱས་ཤིང་▫ bsgrubs byas shing▪ བསྒྲུབ། སྒྲུབ། བསྒྲུབས། སྒྲུབས།▫ bsgrub sgrub bsgrubs sgrubs▪ {C} samudānayati (=anuprāpnoti = samudānayanatā) ▪ {C}to procure

• བསྒྲེང་▫ bsgreng▪ བསྒྲེང་། སྒྲེང་། བསྒྲེངས། སྒྲེངས།▫ bsgreng sgreng bsgrengs sgrengs▪ raise▫ མཐེ་བོ་གཉིས་རྡོ་རྗེ་སྟེ།མི་ཕྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཤིབས་ཏེ་བསྒྲེང་བས་▫ mthe bo gnyis rdo rje ste/ mi phyed pa'i tshul gyis gshibs te bsgreng bas▫ align and raise the two thumbs in the manner of a vajra, that is to say, inseparably{Dor 26a.5/235.5}

• བསྒྲེངས་▫ bsgrengs▪ བསྒྲེང་། སྒྲེང་། བསྒྲེངས། སྒྲེངས།▫ bsgreng sgreng bsgrengs sgrengs▪ raise

• བསྒྲོལ་ཏེ་▫ bsgrol te▪ བསྒྲལ། སྒྲོལ། བསྒྲལད། སྒྲོལད།▫ bsgral sgrol bsgrald sgrold▪ {C}uttārayitavya▪ liberate; save; free; release▫ {C}should be rescued