सामग्री पर जाएँ

पृष्ठम्:ईशानशिवगुरुदेवपद्धतिः (प्रथमः भागः).djvu/१०९

विकिस्रोतः तः
एतत् पृष्ठम् परिष्कृतम् अस्ति

Kriyāpadi 165 मनांसि च प्रसीदन्ति प्रासादास्तेन कीर्तिताः । नानामानविधानत्वाद् विमानं शास्त्रतः कृतम् || Our author frequently uses the term Vimāna which usually stands for Dravidian type of temple as against Prāsāda denoting Nāgara type of shrines. The structures are divided into two classes — those for the gods and those for men. He classifies these edifices as follows: 1. Temples for Siva, Brahmā and Visnu Temples for other gods Residences of Brahmins = 20 2. = 32 3. = 12 4. Residences of kings and rulers 5. Residences for Vaiśyas and Sūdras = 24 = 8 Total = 96 Each of them is known by a separate name and possesses distinguishing characteristics. Often the difference between one type and the other will be small. The enumeration is based on earlier authorities. पितामहेनमुनिभिर्मयेन च यथा पुरा । मुख्यादीनि विमानानि कथितान्यनुपूर्वशः || यानि तान्यत्र कथ्यन्ते देवादीनां समासतः । तत्रेशब्रह्मविष्णूनां मुख्यानां मुख्य विशतिः ॥ जातीतराणि द्वात्रिंशत् सार्वदेवानि तान्यपि । अथ जातिविमानानां द्वादशैव द्विजन्मनाम् ॥ राज्ञां संकृतिसंख्यानि तथाष्ठौ वैश्यशूद्रयोः ॥ Temples of the trinity, viz., Siva, Brahma and Visnu are enumerated as twenty. They are designated as Mukhya pre-eminent. The names of these twenty temples are given as or follows : Nalinaka, Pralinaka, Svastika, Caturmukha, Sarvatobhadra. Hastiprstha, Samujjvala, Srichanda, Vrttabhadra, Srikanta, Sripratisthita, Sivabhadra, Sivacchanda, Aştāñga, Padmākrti, Visnucchanda, Saubhadra, Kailāsacchanda, Rudracchanda and Lalitabhadra.