देवीपुराणे आहत्यैव नवतिथय इत्युक्तम् । यथा--
|
आश्विने प्रतिपन्मुख्याः पुण्यास्तु तिथयो नव । |
एतेन "दशरात्रमशौचकम्" इत्यादौ दशरात्रशब्दवदेव नवरात्रशब्दोऽपि नवाऽहोरात्रपर इति निरस्तम् । न च तत्रापि तिथिपरताया मानमस्ति । वस्तुतस्तूत्पत्तिवाक्ये कालसम्बन्धो नियतोऽपेक्षितः। यथाग्नेयाद्युत्पत्तिवाक्ये दर्शादिसम्बन्धः । तस्यैव शब्दप्रवृत्तिनिमित्तत्वात् । न तु प्रयोगकालीनस्य । तस्याऽप्रयोजकत्वात् । प्रकृते त्वस्ति नियम एव (?) उत्पत्तिवाक्येऽसौ। उत्पत्तिवाक्यं च नारदीये श्रुतम्--
|
आश्विनस्य सिते पक्षे नवरात्रव्रतं शुभम् । |
कुर्यादिति शेषोऽर्थसिद्ध एव । रुद्रयामलेऽपि--
|
आश्विने मासि सम्प्राप्ते शुक्लपक्षे विधेस्तिथिम् । |
अनयोश्चान्येषां च भविष्यभविष्योत्तरादीनां भूयस्त्वेन "उभयश्रुति" इतिन्यायेनोत्पत्तिरवसेया।
