एतत् पृष्ठम् परिष्कृतम् अस्ति
८१ सर्ग:]
191
ततोऽविशद्राजसभां वसिष्ठो मन्त्रिसत्तमः
तत्सङ्गतम् । सविशेषं - राजनि राजपुत्रे वा अपेक्षितविशेषसहितं
स्तवं जानन्तीति - सविशेषज्ञाः ॥ १ ॥
यामावसानसूचको दुन्दुभिः - यामदुन्दुभिः । उच्चावचस्वरान् वाद्यान्-वाद्यविशेषान् दध्मुरिति शेषः ॥ २ ॥
शोकैः- शोकोत्पादनेन हेतुना अरन्धयत् - 'रघ पाकहिंसयोः', 'रधिजभो:--' इति नुम्; हिनस्ति स्मेति यावत् ॥ ३ ॥
ततः प्रबुद्धो भरतः तं घोषं सन्निवर्त्य च ।
नाहं राजेति चाप्युक्त्वा शत्रुघ्नमिदमब्रवीत् ॥ ४ ॥
पश्य, शत्रुघ्न ! कैकेय्या [६] लोकस्यापकृतं महत् ।
विसृज्य मयि दुःखानि राजा दशरथो गतः ॥ ५ ॥
- ↑ वादनदण्डः -- कोणः ।
- ↑ नादान्-नाद्यन्ते एभिरिति नादाः, काहल्यादयः, तानू- गो. यद्यपि प्रपूर्वसर्ग एव भरतेन स्वाभिषेक: प्रतिषिद्धः; अथापि तत्र ’समेत्य
राजकर्तार:' इत्येव दर्शनात्, तत्र सामान्यै: राज्यनिर्वाहकैरेव भरत: प्रार्थित इति गम्यते,
न तु वसिष्ठेनापि । उत्तरत्रापि तत्सर्गे 'प्रत्युवाच जनः सर्व: ' इत्येव दृश्यते । एवञ्च
सर्वं जानन्नपि वसिष्ठः स्वकर्तव्यत्वेन भरताभिषेकं स्वयं निश्चित्य भरतमाहूयादिदेशेति अत्र
कथ्यत इति न विरोध: । इदमेवाभिप्रेत्यास्मिन् सर्गे 'वसिष्ठो राजधर्मवित्' इत्युक्तमिति
भाति ॥ - ↑ नादांश्चो--ङ.
- ↑ अरन्ध्रयत्-व्यदारयत्-गो.
- ↑ ररन्ध्रयत्, रवर्धयत्, रजृंभवत्-ङ.
- ↑ लोकस्य-सूतमागधादे:, यद्वा जनस्य- गो.