एतत् पृष्ठम् अपरिष्कृतम् अस्ति
१८ सर्गः
137
रमस्तु
|
अष्टादशः सर्गः |
|
[शूर्पणखाविरूपणम् ] |
ततः शूर्पणखां रामः कामपाशावपाशिताम् ।
स्वच्छया लक्ष्णया वाचा स्मितपूर्वमथाब्रवीत् ॥ १ ॥
अथ कामपरवशायाः शूर्पणखायाः विरूपकरणम् । तत इत्यादि । कामपाशेन अवपाशितां - संजातपाशबन्धाम् ॥ १ ॥
कृतदारोऽसि, भवति ! भार्येयं दयिता मम ।
त्वद्विधानां तु नारीणां सुदुःखा [१].संसपत्नता ॥२॥
भवतीति संबुद्धिः । ससपलतेलि सपलीसहिता ससपत्नी,
तस्या भावः ससपत्नता, ' त्वतलोर्गुणवचनस्य' इति पुंवद्भावः । ननु
शुक्लाया भावः शुक्लता इतिवत् अविवादगुणवचनत्वाभावात् कथं
पुंस्त्वम् उच्यते गुणशब्देन कर्ध्या भावः कर्त्रीत्वमित्यादिद्रव्य-
व्यावृत्तिः । अत्र च सपत्नीसाहित्यलक्षणधर्मप्रधानोऽयं शब्दः ।
मत एवमादौ भवति ॥ २ ॥
- ↑ ससपत्नता-सशत्रुता, आर्षः पुंवद्भाव:-ति
- ↑ अकृतदार:-असहकृतदार इत्यर्थः । 'न वितथा परिहासकथास्वपि' इत्युक्त:,
'अनृतं नोक्तपूर्वे मे न च मध्ये कदाचन' इत्युक्तेश्च अकृतदार इति नार्थ:-गो.
न कृता:-बने स्वीकृताः दारा: बेन- रा. परिहामादौ मिथ्याभाषणे न दोष:-ति.
अत एव उत्तरत्र 'विशालाक्षि','मरारोहे' इत्यादिकमपि स्वरसतः संगच्छते । - ↑ अपूर्वभार्यया चार्थी, अपूर्वभावो भार्यार्थी-कु
