अपरिणायकौ-अन्धयोस्तयोः सञ्चारयितृपुरुषान्तररहितौ ॥
तन्निमित्ताभिः- पुत्रनिमित्ताभिः कथाभिः हेतुभिः अपरिश्रमावासीनौ- पुत्रो जलमानेष्यतीति प्रत्याशया श्रमं सोढ्वा आस्थितावित्यर्थः । मत्कृते-मत्कृतदुष्कर्मनिमित्ततः तामाशां प्रत्यपि हीनौ, अत एव अनाथवत् उदासीनौ-- अनाथावेव सन्तौ स्थितौ इत्यर्थः ॥ ५॥
शोकोपहतचित्तश्च भयसंत्रस्तचेतनः ।
तच्चाश्रमपदं गत्वा भूयः शोकमहं गतः ॥ ६ ॥
तौ दृष्ट्वा शोकोपहतचित्त इति योजना । भूयः -अभ्यधिकम् [४]॥ ६ ॥
पदशब्दं तु मे श्रुत्वा मुनिर्वाक्यमभाषत ।
किं चिरायसि, मे पुत्र ! पानीयं क्षिप्रमानय ॥ ७॥
चिरायसि-'तत्करोति' इति णिच्, किं विलम्बं करोषि ॥ ७ ॥
यन्निमित्तमिदं, तात ! सलिले क्रीडितं त्वया ।
उत्कण्ठिता ते मातेयं प्रविश क्षिप्रमाश्रमम् ॥ ८ ॥
हे तात ! यन्निमित्तं येन हेतुना एतावत्कालं सलिले त्वया इदं क्रीडितम् - भावे निष्ठा, क्रीडनमभूत्, तेनेयं ते माता उत्कण्ठिता- सशोकस्मरणवत्यभूत् ॥ ८ ॥