एतत् पृष्ठम् अपरिष्कृतम् अस्ति
११ सर्ग:]
73
वतस्तु ते त्रयः रम्यान् आश्रमान् कमशो ययुः
एकादशः सर्गः
[आश्रममण्डलवासः]
[१]
अग्रतः प्रययौ रामः सीता मध्ये सुमध्यमा ।
पृष्ठतस्तु धनुष्पाणि: लक्ष्मणोऽनु जगाम ह ॥ १ ॥
अथ मार्गे माण्डकर्णिकथाश्रवणपूर्व आश्रममण्डलं प्राप्तस्य दशवर्षवासानन्तरं पुनः सुतीक्ष्णं प्राप्य तद्वचनात् अगस्त्यम्रात्रगस्त्या- श्रमसंप्राप्तिः ।अग्रत इत्यादि ॥ १ ॥
तौ पश्यमानौ विविधान् शैलप्रस्थवनानि च ।
नदीच विविधा रम्याः जग्मतुः सह सतिया ॥ २ ॥
सारसांश्चक्रवाकांश्च नदीपुलिनचारिणः ।
सरांसि च सपद्मानि युक्तानि जलजैः खगैः ॥ ३ ॥
जलजाः खगाः- दात्यूहादयः । यूथबन्धान्- यूथतया बन्धः संबन्धः तथा । पृष्ठामिति षष्ठी । विषाणिनः महिषान् इति विशेषणविशेष्यभावेनान्वयः ॥ ४ ॥
- ↑ यद्यप्ययोध्याकाण्डे वनप्रवेशवेलायां 'अग्रतो गच्छ सौमित्रे ! सीता नुगच्छतु ।
पृष्ठतोऽहं गमिष्यामि त्वां च सीतां च पालयन् ॥' (५२ - ९६ ) इत्युक्तम् ।
अत्र तु 'अग्रतः प्रययौ रामः..लक्ष्मणोऽनुजगाम ह' इति वैचित्र्यमस्ति-- परन्तु 'अवश्य रक्षण कार्य अदृष्टे बिजने बने' (५२-९५) इति तत्रस्यं पूर्वतनवाक्यं
जगाम म्याणि तपोवनानि (२०-२२) इति अत्रत्यं पूर्वतनवाक्यं चावधेयम् । अत्र हि शरभङ्गाश्रमप्राप्त मुनिभिराहूतः तैः सह तेषामाश्रमाणि खलु गच्छति
रामः । अत एवानुपदं स्वानुयायिधम भृन्ना नकमुनिना संवाद (श्लो. ८) अतोऽत्र स्वस्यैव पुरतो गमनम् । अधिकं परस्तात् ॥। - ↑ यूथबद्धांच पृषतान्-ङ.
- ↑ द्वमभञ्जकत्वात् तद्वैरित्वं गजानाम् ।