॥ श्री ॥
महाकवि श्री बिल्हण-विरचितं
विक्रमाङ्कदेवचरितम्
सप्तमः सर्गः ।
स सर्वमावर्ज्य रिपुप्रमाथी मनोरथानामथ पूरणेन । |
अन्वयः
अथ रिपुप्रमाथी सः मनोरथाना पूरणेन सर्वम् आवर्ज्य् युद्धकुतूहलेन परिभ्रमन् (सन्) ककुभः दिग्दन्तिशेषाः चकार।
व्याख्या
अथ विक्रमाङ्कदेवस्य राज्याभिषेकानन्तरं रिपूणां शत्रूणा मर्दय स विक्रमाङ्कदेवो मनोरथानामभिलाषाणां पूरणेन सफलीकरणेन सर्व जनसमूहमावर्ज्य वशीकृत्य युद्धस्य समरस्य शुतूहलमुत्कण्ठा तेन परिभ्रमन् परितो विचरन् ककुभो दिश ‘दिशस्तु ककुभ काष्ठा आशाश्च हरितश्च ताः' । दिशा बतिनो दिग्द- न्तिनो दिग्गजा एव शेषा अवशिष्टा यासु ताश्चकार सम्पादितवान् । सकल- गजाहरणाद्दिग्गजा एवाऽवशिष्टा आसन्निति भावः । सर्गेऽस्मिन्निन्द्रवज्ज्राच्छन्द ‘स्यादिन्द्रवज्ज्रा यदितौ जगौगः' इति लक्षणात् ।