"रामायणम्/युद्धकाण्डम्/सर्गः २८" इत्यस्य संस्करणे भेदः
< रामायणम् | युद्धकाण्डम्
Content deleted Content added
(लघु) युद्धकाण्डे अष्टाविंशः सर्गः ॥६-२८॥ इत्येतद् रामायणम्/युद्धकाण्डम्/सर्गः २८ इत्येतद् प्र... |
→बाहरी कडियाँ: काव्य using AWB |
||
पङ्क्तिः १५२: | पङ्क्तिः १५२: | ||
**[[रामायण उत्तरकाण्ड]] |
**[[रामायण उत्तरकाण्ड]] |
||
==बाहरी कडियाँ== |
==बाहरी कडियाँ== |
||
[[वर्गः: |
[[वर्गः:काव्यम्]] |
||
[[वर्गः:Hinduism]] |
[[वर्गः:Hinduism]] |
१२:२१, १६ जनवरी २०१६ इत्यस्य संस्करणं
श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे युद्धकाण्डे अष्टाविंशः सर्गः ॥६-२८॥
सारणस्य वचः श्रुत्वा रावणम् राक्षस अधिपम् । बलम् आलोकयन् सर्वम् शुको वाक्यम् अथ अब्रवीत् ॥६-२८-१॥ स्थितान् पश्यसि यान् एतान् मत्तान् इव महाद्विपान् । न्यग्रोधान् इव गान्गेयान् सालान् हैमवतीन् इव ॥६-२८-२॥ एते दुष्प्रसहा राजन् बलिनः काम रूपिणः । दैत्य दानव सम्काशा युद्धे देव पराक्रमाः ॥६-२८-३॥ एषाम् कोटि सहस्राणि नव पन्च च सप्त च । तथा शन्ख सहस्राणि तथा वृन्द शतानि च ॥६-२८-४॥ एते सुग्रीव सचिवाः किष्किन्धा निलयाः सदा । हरयो देव गन्धर्वैर् उत्पन्नाः काम रूपिणः ॥६-२८-५॥ यौ तौ पश्यसि तिष्ठन्तौ कुमारौ देव रूपिणौ । मैन्दः च द्विविदः च उभौ ताभ्याम् न अस्ति समो युधि ॥६-२८-६॥ ब्रह्मणा समनुज्ञाताव् अमृत प्राशिनाव् उभौ । आशम्सेते युधा लंकाम् एतौ मर्दितुम् ओजसा ॥६-२८-७॥ यम् तु पश्यसि तिष्ठन्तम् प्रभिन्नम् इव कुन्जरम् । यो बलात् क्षोभयेत् क्रुद्धः समुद्रम् अपि वानरः ॥६-२८-८॥ एषो अभिगन्ता लंकाया वैदेह्यास् तव च प्रभो । एनम् पश्य पुरा दृष्टम् वानरम् पुनर् आगतम् ॥६-२८-९॥ ज्येष्ठः केसरिणः पुत्रो वात आत्मज इति श्रुतः । हनूमान् इति विख्यातो लन्घितो येन सागरः ॥६-२८-१०॥ काम रूपी हरि श्रेष्ठो बल रूप समन्वितः । अनिवार्य गतिः चैव यथा सततगः प्रभुः ॥६-२८-११॥ उद्यन्तम् भास्करम् दृष्ट्वा बालः किल पिपासितः । त्रियोजन सहस्रम् तु अध्वानम् अवतीर्य हि ॥६-२८-१२॥ आदित्यम् आहरिष्यामि न मे क्षुत् प्रतियास्यति । इति सम्चिन्त्य मनसा पुरा एष बल दर्पितः ॥६-२८-१३॥ अनाधृष्यतमम् देवम् अपि देव ऋषि दानवैः । अनासाद्य एव पतितो भास्कर उदयने गिरौ ॥६-२८-१४॥ पतितस्य कपेर् अस्य हनुर् एका शिला तले । किम्चिद् भिन्ना दृढ हनोर् हनूमान् एष तेन वै ॥६-२८-१५॥ सत्यम् आगम योगेन मम एष विदितो हरिः । न अस्य शक्यम् बलम् रूपम् प्रभावो वा अनुभाषितुम् ॥६-२८-१६॥ एष आशम्सते लंकाम् एको मर्दितुम् ओजसा । येव जाज्वल्यतेऽसौ वै धूमकेतुस्तवाद्य वै ॥६-२८-१७॥ लंकायाम् निहितश्चापि कथम् विस्मरसे कसिम् । यः च एषो अनन्तरः शूरः श्यामः पद्म निभ ईक्षणः ॥६-२८-१८॥ इक्ष्वाकूणाम् अतिरथो लोके विख्यात पौरुषः । यस्मिन् न चलते धर्मो यो धर्मम् न अतिवर्तते ॥६-२८-१९॥ यो ब्राह्मम् अस्त्रम् वेदामः च वेद वेदविदाम् वरः । यो भिन्द्याद् गगनम् बाणैः पर्वतामः च अपि दारयेत् ॥६-२८-२०॥ यस्य मृत्योर् इव क्रोधः शक्रस्य इव पराक्रमः । यस्य भार्या जन्स्थानात्सीता चापि हृता त्वया ॥६-२८-२१॥ स एष रामस् त्वाम् योद्धुम् राजन् समभिवर्तते । यः च एष दक्षिणे पार्श्वे शुद्ध जाम्बू नद प्रभः ॥६-२८-२२॥ विशाल वक्षास् ताम्र अक्षो नील कुन्चित मूर्धजः । एषो अस्य लक्ष्मणो नाम भ्राता प्राण समः प्रियः ॥६-२८-२३॥ नये युद्धे च कुशलः सर्व शास्त्रभृताम् वरः । अमर्षी दुर्जयो जेता विक्रान्तो बुद्धिमान् बली ॥६-२८-२४॥ रामस्य दक्षिणो बाहुर् नित्यम् प्राणो बहिः चरः । न हि एष राघवस्य अर्थे जीवितम् परिरक्षति ॥६-२८-२५॥ एष एव आशम्सते युद्धे निहन्तुम् सर्व राक्षसान् । यस् तु सव्यम् असौ पक्षम् रामस्य आश्रित्य तिष्ठति ॥६-२८-२६॥ रक्षो गण परिक्षिप्तो राजा हि एष विभीषणः । श्रीमता राज राजेन लंकायाम् अभिषेचितः ॥६-२८-२७॥ त्वाम् एव प्रतिसम्रब्धो युद्धाय एषो अभिवर्तते । यम् तु पश्यसि तिष्ठन्तम् मध्ये गिरिम् इव अचलम् ॥६-२८-२८॥ सर्व शाखा मृग इन्द्राणाम् भर्तारम् अपराजितम् । तेजसा यशसा बुद्ध्या ज्ञानेन अभिजनेन च ॥६-२८-२९॥ यः कपीन् अति बभ्राज हिमवान् इव पर्वतान् । किष्किन्धाम् यः समध्यास्ते गुहाम् सगहन द्रुमाम् ॥६-२८-३०॥ दुर्गाम् पर्वत दुर्गस्थाम् प्रधानैः सह यूथपैः । यस्य एषा कान्चनी माला शोभते शत पुष्करा ॥६-२८-३१॥ कान्ता देव मनुष्याणाम् यस्याम् लक्ष्मीः प्रतिष्ठिता । एताम् च मालाम् ताराम् च कपि राज्यम् च शाश्वतम् ॥६-२८-३२॥ सुग्रीवो वालिनम् हत्वा रामेण प्रतिपादितः । शतम् शतसहस्राणाम् कोटिमाहुर्मनीषिणः ॥६-२८-३३॥ शतम् कोटिसहस्राणाम् शङ्कुरित्यभिधीयते । शतम् शङ्कुसहस्राणाम् महाशङ्कुरिति स्मृतः ॥६-२८-३४॥ महाशङ्क्य्सहस्राणाम् शतम् वृन्दमिहोच्यते । शतम् नृन्दसहस्राणाम् महावृन्दमिति स्मृतम् ॥६-२८-३५॥ महावृन्दसहस्राणाम् शतम् पद्ममिहोच्यते । शतम् पद्मसहस्राणाम् महापद्ममिति स्मृतम् ॥६-२८-३६॥ महापद्मसहस्राणाम् शतम् खर्वमिहोच्यते । शतम् खर्वसहस्राणाम् महाखर्वमिति स्मृतम् ॥६-२८-३७॥ महाखर्वसहस्राणाम् समुद्रमभिधीयते । शतम् समुद्रसाहस्रमोघ इत्यभिधीयते ॥६-२८-३८॥ शतमोघसहस्राणाम् महौघ इति विश्रुतः । एवम् कोटि सहस्रेण शन्कूनाम् च शतेन च ॥६-२८-३९॥ महाशङ्कुसहस्रेण तथा वृन्दशतेन च । महावृन्दसहस्रेण तथा पद्मशतेन च ॥६-२८-४०॥ महापद्मसहस्रेण तथा खर्वशतेन च । समुद्रेण च तेनैव महुघेन तथैव च ॥६-२८-४१॥ एष कोटिमहौघेन समुद्रसदृशेन च । विभीषणेन वीरेण सचिवैः परिवारितः ॥६-२८-४२॥ सुग्रीवो वानर इन्द्रस् त्वाम् युद्ध अर्थम् अभिवर्तते । महाबलवृतो नित्यम् महाबलपराक्रमः ॥६-२८-४३॥ इमाम् महाराज समीक्ष्य वाहिनीम् । उपस्थिताम् प्रज्वलित ग्रह उपमाम् । ततः प्रयत्नः परमो विधीयताम् । यथा जयः स्यान् न परैः पराजयः ॥६-२८-४४॥
इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये युद्धकाण्डे अष्टाविंशः सर्गः ॥६-२८॥