"ऋग्वेदः सूक्तं ४.९" इत्यस्य संस्करणे भेदः
No edit summary |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः ८: | पङ्क्तिः ८: | ||
| notes = दे. अग्निः। गायत्री |
| notes = दे. अग्निः। गायत्री |
||
}} |
}} |
||
<poem><span style="font-size: 14pt; line-height:200%"> |
|||
<div class="verse"> |
|||
<pre> |
|||
अग्ने मृळ महाँ असि य ईमा देवयुं जनम् । |
अग्ने मृळ महाँ असि य ईमा देवयुं जनम् । |
||
इयेथ बर्हिरासदम् ॥१॥ |
इयेथ बर्हिरासदम् ॥१॥ |
||
पङ्क्तिः २९: | पङ्क्तिः २६: | ||
येन रक्षसि दाशुषः ॥८॥ |
येन रक्षसि दाशुषः ॥८॥ |
||
</ |
</span></poem> |
||
</div> |
|||
{{सायणभाष्यम्| |
|||
अग्ने॑ मृ॒ळ म॒हाँ अ॑सि॒ य ई॒मा दे॑व॒युं जन॑म् । |
|||
इ॒येथ॑ ब॒र्हिरा॒सद॑म् ॥१ |
|||
अग्ने॑ । मृ॒ळ । म॒हान् । अ॒सि॒ । यः । ई॒म् । आ । दे॒व॒ऽयुम् । जन॑म् । |
|||
इ॒येथ॑ । ब॒र्हिः । आ॒ऽसद॑म् ॥१ |
|||
अग्ने । मृळ । महान् । असि । यः । ईम् । आ । देवऽयुम् । जनम् । |
|||
इयेथ । बर्हिः । आऽसदम् ॥१ |
|||
स मानु॑षीषु दू॒ळभो॑ वि॒क्षु प्रा॒वीरम॑र्त्यः । |
|||
दू॒तो विश्वे॑षां भुवत् ॥२ |
|||
सः । मानु॑षीषु । दुः॒ऽदभः॑ । वि॒क्षु । प्र॒ऽअ॒वीः । अम॑र्त्यः । |
|||
दू॒तः । विश्वे॑षाम् । भु॒व॒त् ॥२ |
|||
सः । मानुषीषु । दुःऽदभः । विक्षु । प्रऽअवीः । अमर्त्यः । |
|||
दूतः । विश्वेषाम् । भुवत् ॥२ |
|||
स सद्म॒ परि॑ णीयते॒ होता॑ म॒न्द्रो दिवि॑ष्टिषु । |
|||
उ॒त पोता॒ नि षी॑दति ॥३ |
|||
सः । सद्म॑ । परि॑ । नी॒य॒ते॒ । होता॑ । म॒न्द्रः । दिवि॑ष्टिषु । |
|||
उ॒त । पोता॑ । नि । सी॒द॒ति॒ ॥३ |
|||
सः । सद्म । परि । नीयते । होता । मन्द्रः । दिविष्टिषु । |
|||
उत । पोता । नि । सीदति ॥३ |
|||
उ॒त ग्ना अ॒ग्निर॑ध्व॒र उ॒तो गृ॒हप॑ति॒र्दमे॑ । |
|||
उ॒त ब्र॒ह्मा नि षी॑दति ॥४ |
|||
उ॒त । ग्नाः । अ॒ग्निः । अ॒ध्व॒रे । उ॒तो इति॑ । गृ॒हऽप॑तिः । दमे॑ । |
|||
उ॒त । ब्र॒ह्मा । नि । सी॒द॒ति॒ ॥४ |
|||
उत । ग्नाः । अग्निः । अध्वरे । उतो इति । गृहऽपतिः । दमे । |
|||
उत । ब्रह्मा । नि । सीदति ॥४ |
|||
वेषि॒ ह्य॑ध्वरीय॒तामु॑पव॒क्ता जना॑नाम् । |
|||
ह॒व्या च॒ मानु॑षाणाम् ॥५ |
|||
वेषि॑ । हि । अ॒ध्व॒रि॒ऽय॒ताम् । उ॒प॒ऽव॒क्ता । जना॑नाम् । |
|||
ह॒व्या । च॒ । मानु॑षाणाम् ॥५ |
|||
वेषि । हि । अध्वरिऽयताम् । उपऽवक्ता । जनानाम् । |
|||
हव्या । च । मानुषाणाम् ॥५ |
|||
वेषीद्व॑स्य दू॒त्यं१॒॑ यस्य॒ जुजो॑षो अध्व॒रम् । |
|||
ह॒व्यं मर्त॑स्य॒ वोळ्ह॑वे ॥६ |
|||
वेषि॑ । इत् । ऊं॒ इति॑ । अ॒स्य॒ । दू॒त्य॑म् । यस्य॑ । जुजो॑षः । अ॒ध्व॒रम् । |
|||
ह॒व्यम् । मर्त॑स्य । वोळ्ह॑वे ॥६ |
|||
वेषि । इत् । ऊं इति । अस्य । दूत्यम् । यस्य । जुजोषः । अध्वरम् । |
|||
हव्यम् । मर्तस्य । वोळ्हवे ॥६ |
|||
अ॒स्माकं॑ जोष्यध्व॒रम॒स्माकं॑ य॒ज्ञम॑ङ्गिरः । |
|||
अ॒स्माकं॑ शृणुधी॒ हव॑म् ॥७ |
|||
अ॒स्माक॑म् । जो॒षि॒ । अ॒ध्व॒रम् । अ॒स्माक॑म् । य॒ज्ञम् । अ॒ङ्गि॒रः॒ । |
|||
अ॒स्माक॑म् । शृ॒णु॒धि॒ । हव॑म् ॥७ |
|||
अस्माकम् । जोषि । अध्वरम् । अस्माकम् । यज्ञम् । अङ्गिरः । |
|||
अस्माकम् । शृणुधि । हवम् ॥७ |
|||
परि॑ ते दू॒ळभो॒ रथो॒ऽस्माँ अ॑श्नोतु वि॒श्वत॑ः । |
|||
येन॒ रक्ष॑सि दा॒शुष॑ः ॥८ |
|||
परि॑ । ते॒ । दुः॒ऽदभः॑ । रथः॑ । अ॒स्मान् । अ॒श्नो॒तु॒ । वि॒श्वतः॑ । |
|||
येन॑ । रक्ष॑सि । दा॒शुषः॑ ॥८ |
|||
परि । ते । दुःऽदभः । रथः । अस्मान् । अश्नोतु । विश्वतः । |
|||
येन । रक्षसि । दाशुषः ॥८ |
|||
}} |
|||
{{ऋग्वेदः मण्डल ४}} |
{{ऋग्वेदः मण्डल ४}} |
०२:५८, ३ एप्रिल् २०१९ इत्यस्य संस्करणं
← सूक्तं ४.८ | ऋग्वेदः - मण्डल ४ सूक्तं ४.९ वामदेवो गौतमः |
सूक्तं ४.१० → |
दे. अग्निः। गायत्री |
अग्ने मृळ महाँ असि य ईमा देवयुं जनम् ।
इयेथ बर्हिरासदम् ॥१॥
स मानुषीषु दूळभो विक्षु प्रावीरमर्त्यः ।
दूतो विश्वेषां भुवत् ॥२॥
स सद्म परि णीयते होता मन्द्रो दिविष्टिषु ।
उत पोता नि षीदति ॥३॥
उत ग्ना अग्निरध्वर उतो गृहपतिर्दमे ।
उत ब्रह्मा नि षीदति ॥४॥
वेषि ह्यध्वरीयतामुपवक्ता जनानाम् ।
हव्या च मानुषाणाम् ॥५॥
वेषीद्वस्य दूत्यं यस्य जुजोषो अध्वरम् ।
हव्यं मर्तस्य वोळ्हवे ॥६॥
अस्माकं जोष्यध्वरमस्माकं यज्ञमङ्गिरः ।
अस्माकं शृणुधी हवम् ॥७॥
परि ते दूळभो रथोऽस्माँ अश्नोतु विश्वतः ।
येन रक्षसि दाशुषः ॥८॥
सायणभाष्यम्
अग्ने॑ मृ॒ळ म॒हाँ अ॑सि॒ य ई॒मा दे॑व॒युं जन॑म् ।
इ॒येथ॑ ब॒र्हिरा॒सद॑म् ॥१
अग्ने॑ । मृ॒ळ । म॒हान् । अ॒सि॒ । यः । ई॒म् । आ । दे॒व॒ऽयुम् । जन॑म् ।
इ॒येथ॑ । ब॒र्हिः । आ॒ऽसद॑म् ॥१
अग्ने । मृळ । महान् । असि । यः । ईम् । आ । देवऽयुम् । जनम् ।
इयेथ । बर्हिः । आऽसदम् ॥१
स मानु॑षीषु दू॒ळभो॑ वि॒क्षु प्रा॒वीरम॑र्त्यः ।
दू॒तो विश्वे॑षां भुवत् ॥२
सः । मानु॑षीषु । दुः॒ऽदभः॑ । वि॒क्षु । प्र॒ऽअ॒वीः । अम॑र्त्यः ।
दू॒तः । विश्वे॑षाम् । भु॒व॒त् ॥२
सः । मानुषीषु । दुःऽदभः । विक्षु । प्रऽअवीः । अमर्त्यः ।
दूतः । विश्वेषाम् । भुवत् ॥२
स सद्म॒ परि॑ णीयते॒ होता॑ म॒न्द्रो दिवि॑ष्टिषु ।
उ॒त पोता॒ नि षी॑दति ॥३
सः । सद्म॑ । परि॑ । नी॒य॒ते॒ । होता॑ । म॒न्द्रः । दिवि॑ष्टिषु ।
उ॒त । पोता॑ । नि । सी॒द॒ति॒ ॥३
सः । सद्म । परि । नीयते । होता । मन्द्रः । दिविष्टिषु ।
उत । पोता । नि । सीदति ॥३
उ॒त ग्ना अ॒ग्निर॑ध्व॒र उ॒तो गृ॒हप॑ति॒र्दमे॑ ।
उ॒त ब्र॒ह्मा नि षी॑दति ॥४
उ॒त । ग्नाः । अ॒ग्निः । अ॒ध्व॒रे । उ॒तो इति॑ । गृ॒हऽप॑तिः । दमे॑ ।
उ॒त । ब्र॒ह्मा । नि । सी॒द॒ति॒ ॥४
उत । ग्नाः । अग्निः । अध्वरे । उतो इति । गृहऽपतिः । दमे ।
उत । ब्रह्मा । नि । सीदति ॥४
वेषि॒ ह्य॑ध्वरीय॒तामु॑पव॒क्ता जना॑नाम् ।
ह॒व्या च॒ मानु॑षाणाम् ॥५
वेषि॑ । हि । अ॒ध्व॒रि॒ऽय॒ताम् । उ॒प॒ऽव॒क्ता । जना॑नाम् ।
ह॒व्या । च॒ । मानु॑षाणाम् ॥५
वेषि । हि । अध्वरिऽयताम् । उपऽवक्ता । जनानाम् ।
हव्या । च । मानुषाणाम् ॥५
वेषीद्व॑स्य दू॒त्यं१॒॑ यस्य॒ जुजो॑षो अध्व॒रम् ।
ह॒व्यं मर्त॑स्य॒ वोळ्ह॑वे ॥६
वेषि॑ । इत् । ऊं॒ इति॑ । अ॒स्य॒ । दू॒त्य॑म् । यस्य॑ । जुजो॑षः । अ॒ध्व॒रम् ।
ह॒व्यम् । मर्त॑स्य । वोळ्ह॑वे ॥६
वेषि । इत् । ऊं इति । अस्य । दूत्यम् । यस्य । जुजोषः । अध्वरम् ।
हव्यम् । मर्तस्य । वोळ्हवे ॥६
अ॒स्माकं॑ जोष्यध्व॒रम॒स्माकं॑ य॒ज्ञम॑ङ्गिरः ।
अ॒स्माकं॑ शृणुधी॒ हव॑म् ॥७
अ॒स्माक॑म् । जो॒षि॒ । अ॒ध्व॒रम् । अ॒स्माक॑म् । य॒ज्ञम् । अ॒ङ्गि॒रः॒ ।
अ॒स्माक॑म् । शृ॒णु॒धि॒ । हव॑म् ॥७
अस्माकम् । जोषि । अध्वरम् । अस्माकम् । यज्ञम् । अङ्गिरः ।
अस्माकम् । शृणुधि । हवम् ॥७
परि॑ ते दू॒ळभो॒ रथो॒ऽस्माँ अ॑श्नोतु वि॒श्वत॑ः ।
येन॒ रक्ष॑सि दा॒शुष॑ः ॥८
परि॑ । ते॒ । दुः॒ऽदभः॑ । रथः॑ । अ॒स्मान् । अ॒श्नो॒तु॒ । वि॒श्वतः॑ ।
येन॑ । रक्ष॑सि । दा॒शुषः॑ ॥८
परि । ते । दुःऽदभः । रथः । अस्मान् । अश्नोतु । विश्वतः ।
येन । रक्षसि । दाशुषः ॥८
मण्डल ४ | |
---|---|
|