मुक्तिश्रीनगरस्य दुर्जयतर द्वार यदस्यादिमं
तस्य द्वे अररे धन च युवती ताभ्यां पिनद्रं दृढम् ।
कामाख्यार्गलदारुणा बलवता द्वार तदेतत्त्रय
धीरो यस्तु भिनत्ति सोऽर्हति सुख भोक्तु विमुक्तिश्रियः॥८९॥
आरूढस्य विवेकाश्व तीववैराग्यखगिनः ।
तितिक्षावर्मयुक्तस्य प्रतियोगी न दृश्यते ॥ ९० ॥
विवेकजां तीव्रविरक्तिमेव, मुक्तेनिदान निगदन्ति सन्तः |
तस्माद्विवेकी विरतिं मुमुक्षुः सपादयेत्तां प्रथमं प्रयत्नात् ॥२१॥
पुमानजातनिर्वेदो देहबध जिहासितुम् ।
न हि शक्नोति निर्वेदो बधभेदो महानसौ ।। ९२ ।।
वैराग्यरहिता एव यमालय इवालये |
क्लिश्नन्ति त्रिविधैस्तापोहता अपि पडिताः ॥ ९३ ॥
शमो दमस्तितिक्षोपरतिः श्रद्धा ततः परम् ।
समाधानमिति प्रोक्तं षडेवैते शमादयः ।। ९४ ।।
एकवृत्त्यैव मनसः स्वलक्ष्ये नियतस्थितिः ।
शम इत्युच्यते सद्भिः शमलक्षणवेदिभिः ॥ ९५ ॥
उत्तमो मध्यमश्चैव जघन्य इति च त्रिधा ।
निरूपितो विपश्चिद्भि. तत्तल्लक्षणवेदिभिः ।। ९६ ।।
स्वविकारं परित्य य वस्तुमात्रतया स्थितिः ।
मनसः सोत्तमा शांतिब्रह्मनिर्वाणलक्षणा ॥ ९७ ॥
प्रत्यक्प्रत्ययसतानप्रवाहकरण धियः ।
यदेषा मध्यमा शान्तिः शुद्धसत्त्वैकलक्षणा ।। ९८ ॥
विषयव्यापृतिं त्यक्त्वा श्रवणैकमन स्थिति ।
मनसश्चेतरा शान्तिर्मिश्रसत्त्वैकलक्षणा || ९९ ॥
प्रान्योदीच्यांगसद्भावे शमः सिध्यति नान्यथा ।