१५ शब्दापशब्दविवेके
११. कान्तः सर्वगुणोपेतो बाले ! दुःखेन लभ्यते।
१२. गृहाण भो तात मदीयभावम् ।
१३. मुनित्रयं नमःकृत्य व्याकरणं नित्यमामनेत् ।।
१४. जीवितं हि नाम जन्मवतां चतुःपञ्चान्यहानि (दशकु०)।
१५. अयं पयस्कामः । अयं परमपयःकामः । किंहेतुक: साहितिको
विशेषः ।
१६. अयःपात्रमायसं पात्रमुच्यते तद्धितवृत्त्या ।
११. दुःखेनेत्यत्र इदुदुपधस्य चाप्रत्ययस्येति विसर्जनीयस्य षत्वमभि-
शङ्कन्ते। तत्र सुख दुःख तत्क्रियायामिति विसर्जनीयोपधो धातु:
पठ्यते, तस्येदं रूपमित्येवं शरणदेवः समाधिं ब्रूते दुर्घटवृत्तौ ।
१२. भोस्तातेति प्रयोगः । रोविसर्जनीये विसर्जनीयस्य सः इति
सकारः।
१३. नमस्पुरसोर्गत्योरिति गतिसंज्ञस्य नमःशब्दस्य नित्यं विसर्जनी-
यस्य सः । साक्षात्प्रभृतीनि चेति वैकल्पिकी सत्यपि गतिसंज्ञे-
हाश्रिता, क्त्वो ल्यपो विधानात् ।
१४. चतुष्पञ्चान्यहानीति वक्तव्यम् । इदुदुपधस्येति षत्वेन भवित-
व्यम् । चत्वारि वा पञ्च वेति विग्रहे बहुव्रीहौ संख्येये डजबहु-
गणादिति डचि रूपम् ।
१५. पयस्काम इत्यत्र अतः कृकमिकंसेत्यादिना विसर्जनीयस्य सकारः ।
परमपयःकाम इत्यत्र पय इत्युत्तरपदम् । नित्यं समासेऽनुत्तर-
पदस्थस्येति निषेधात्सत्वं न ।
१६. अयस्पात्रमित्येव युक्तम् ।
अतः कृकमिकंसेत्यादिना नित्यं
सत्वम् ।
इति विसर्गसन्धिविवेचनम्
१. अभ्यस्येत् । म्ना अभ्यासे ।
