अध्यायः ५] मन्वर्थमुक्तावलीसंवलिता। २०९
अनुपस्थितावपि पत्यन्तरेण यज्ञनिष्पत्तिः तथा न स्त्रीणां भी विना यज्ञसिद्धिः । नापि भर्तुरनुमतिमन्तरेण व्रतोपवासौ किंतु भर्तृपरिचर्ययैव स्त्री स्वर्गलोके पूज्यते ॥
|
पाणिग्राहस्य साध्वी स्त्री जीवतो वा मृतस्य वा । |
पाणिग्राहस्येति ॥ पत्या सह धर्माचरणेन योऽर्जितः स्वर्गादिलोकः तमिच्छन्ती साध्वी स्त्री जीवतो वा मृतस्य वा भर्तुर्न किंचिदप्रियमर्जयेत् । मृतस्याप्रियं व्यभिचारेण विहितश्राद्धखण्डनेन च ॥ १५६ ॥
|
कामं तु क्षपयेद्देहं पुष्पमूलफलैः शुभैः । |
कामं त्विति ॥ वृत्तिसंभवेऽपि पुष्पमूलफलैः पवित्रैश्च देहं क्षपयेदल्पाहारेण क्षीणं कुर्यात् । नच भर्तरि मृते व्यभिचारधिया परपुरुषस्य नामाप्युच्चारयेत् ॥१७॥
|
आसीतामरणात्क्षान्ता नियता ब्रह्मचारिणी । |
एवं च सति आसीतेति ॥ क्षमायुक्ता नियमवती एकभर्तृकाणां यो धर्मः प्रकृष्टतमस्तमिच्छन्ती मधुमांसमैथुनवर्जनात्मकब्रह्मचर्यशालिनी मरणपर्यन्तं तिष्ठेत् । अपुत्रापि पुत्रार्थ न परपुरुषं सेवेत ॥ १५८ ॥
|
अनेकानि सहस्राणि कुमारब्रह्मचारिणाम् । |
यस्मात् अनेकानीति ॥ बाल्यत एव ब्रह्मचारिणामकृतदाराणां सनकवालखिल्यादीनां ब्राह्मणानां बहूनि सहस्राणि कुलवृद्ध्यर्थं संततिमनुत्पाद्यापि स्वर्ग गतानि ॥
|
मृते भर्तरि साध्वी स्त्री ब्रह्मचर्ये व्यवस्थिता । |
मृते भर्तरीति ॥ साध्वाचारा स्त्री मृते भर्तर्यकृतपुरुषान्तरमैथुना पुत्ररहितापि स्वर्गं गच्छति । यथा ते सनकवालखिल्यादयः पुत्रशून्याः स्वर्गं गताः ॥ १६० ॥
|
अपत्यलोभाद्या तु स्त्री भर्तारमतिवर्तते । |
अपत्यलोभादिति ॥ पुत्रो मे जायतां तेन स्वर्गं प्राप्स्यामीति लोभेन या स्त्री भर्तारमतिक्रम्य वर्तते । व्यभिचरतीत्यर्थः । सेह लोके गर्हां प्राप्नोति । परलोकं च स्वर्ग तेन पुत्रेण न लभते ॥ १६१ ॥ अत्रैव हेतुमाह-
|
नान्योत्पन्ना प्रजास्तीह न चाप्यन्यपरिग्रहे । |
