8225 क्षयस्स्थानं वृद्धिरित्युदयाः । तस्य मानुषं नयापनयोौ ॥
{{gap}दैवमानुषं हि कर्म लोकं पावति[१]। अदृष्टकारितं दैवं, तस्मिन्नष्टेन फलेन योगोऽयः[२] ।
दृष्टकारितं मानुष, तस्मिन् योगक्षेमनिष्पत्तिर्नयः । विपत्तिरफ्नयः । तच्चिन्त्यम् । अचिन्त्यं दैवमिति ।
राजा आत्मद्रव्यप्रकृतिसम्पन्नो नयस्याधिष्टानं विजिगीषुः । तख्य समन्ततो मण्डलीभूता भूम्यन्तरा[३] अरिप्रकृतिः । तथैव भूम्येकान्तरा मित्रप्रकृतिः।
अरिसम्पद्युक्तः सामन्तः शत्रुः ।
व्यसनी यातव्य अनपाश्रयो दुर्बलाश्रयो वोच्छेदनीयः । विपर्यये पीडनीयः कर्शनीयो वा ।
3231 इत्याविशेषाः ।
तस्मान्मित्रमरिमित्रं मित्रमित्रं अरिमित्रमित्रं चानन्तर्येण भूमीनां प्रसज्यते पुरस्तात् ।
पश्चात्पार्ष्णिग्राह आक्रन्दः पार्ष्णिग्राहासार आक्रन्दासार इति ॥
भूम्यनन्तरं प्रकृत्यमित्रः तुल्याभिजनस्सहजः । विरुद्धो चिरोधयिता वा कृत्रिमः।
भूम्येकान्तरं प्रकृतिमित्रं मातापितृसम्बन्धं[४] सहज, धन-
जीवितहेतोराश्रितं कृत्रिममिति ।