|
आमाशयस्थो हत्वाऽग्निं[१] सामो मार्गान्विधाय च । |
जठराग्निप्रवर्तकसामग्री यस्यास्ति तस्य सर्वभोक्तृत्वं वक्तुं शक्यते । चिरायुरपि लभ्यते ।
ननु सर्वेषां रोगाणामामनिवृत्तिरेव तत्र भेषजमिति वक्तव्ये सति ज्वरादावामनिवृत्त्यकरणं दोषहेतुकं भवति । आमनिवृत्तिरपि लङ्घनादेव भाव्येति लङ्घनकरणमप्यावश्यकमिति ब्रह्मणा प्रतिपादितमित्याह--आदीति ।
आदिभूतमाह ब्रह्मा ॥ १० ॥
उभयमपि रोगनिवर्तकप्रतिपादनादामशोषणार्थं लङ्घनकरणमपि परम्पराहेतुभूतमिति ब्रह्मा आहेत्यर्थः । अत्र सूत्रवचनं--
|
[२]लङ्घनं कार्यमामे तु विष्टम्भे स्वेदनं भृशम् । |
इति वचनाल्लङ्घनेन आमनिवृत्तौ सत्यां तेन फलीभूतं किमासीदित्यत आह--तदिति ।
[३]तन्निवृत्तिरनामयम् ॥ ११ ॥
आमनिवृत्तेरेव पुरुषार्थो भूत्वा अरोगवान् भवति ।
|
दोषाः कदाचित्कुप्यन्ति जिता लङ्घनपाचनैः । |
इति लङ्घनपाचनैर्जितदेहस्य व्याधयो न पुनर्भवन्तीत्युक्तम् । तथा सति सर्वविषयात्मकानि पञ्चेन्द्रियाणि । मनस अत्मगोचरत्वं केनोपायेन हेतुना भाव्यमित्यत आह--अनामयीति ।
अनामयी अत्मानं[४] सम्मन्यते ॥ १२ ॥
