234 श्रीरामाग्निचिद्वृत्तिसहितधूर्तस्वामिभाष्यभूषिते [खं २०, सू ५.
(भा) ध्रुवावत् ।। ४५३ ॥
( सू) दैवतसौविष्टकृतैडचातुर्धा[१]कारणिकानामुत्तर[२]मुत्तरं ज्यायः । ४ ।। ९३ ॥ ४५४॥
(ख) द्विरभिघार्य न [३] हविः प्रत्यभिघारयति ॥५॥ ९४ ॥ ४५५ ॥
[प्रत्यभिघारणव्यवस्था तत्फलं च]
(भा) प्रत्यभिघारण[४]स्विष्टकृदर्थम् । अतो न सौम्ये । [५]पश्ववदा[६]नेषु च त्र्यङ्गेभ्यस्स्विष्टकृत् ॥ ४५५ ।।
| धृवावदित्यस्यार्थः]
(बृ) धृवावदिति ’-यथा ध्रुवायास्सर्वयज्ञार्थत्वात् ‘द्रव्यस्योपांशुयाजार्थे नावदानमन्त्रः प्रयुज्यते तत्रापि द्रव्यसाधारणत्वमेव मन्त्राभावे हेतुः ।
[प्रत्यभिघारणस्य केवलस्विष्टकृदर्थत्वोपपत्तिः]
प्रत्यभिघारणं स्विष्टकृदर्थमिति ;. प्रत्यभिघारणस्य संस्काररूपत्वात् सस्कृतेन कार्यं कर्तव्ये अनन्तरप्राप्तवास्विष्टकृतः । स्विष्टकृदभिधारणानन्तरं न हावः प्रत्यभिधारयतीति निषेधाच्च केवल स्विष्टकृदर्थता ।
अतो न सौम्ये चरौप्रत्यभिषारणम् । स्विष्टकृदभावात् ।
[पश्ववदानेषु यज्ञे च प्रत्यभिधारणाभावोपपत्तिः]
पश्ववदानेषु चेति-एकादशवदानानां प्रत्येकं हविष्टात् तेभ्यश्च स्विष्टकृदवदानाभावात् न तेषु प्रत्यभिघारणम् ॥
त्रयीभ्यस्स्विष्टकृदितितेषु प्रत्यभिघारणम् प्रदानावदाना-