पृष्ठम्:भोजप्रबन्धः (विद्योतिनीव्याख्योपेतः).djvu/१७५

विकिस्रोतः तः
एतत् पृष्ठम् परिष्कृतम् अस्ति
भोजप्रबन्धः


 तब प्रभात वेला में नगरी की ओर जाते राजा ने अस्ताचल श्रेणी में लटकते चंद्र विम्ब को देखकर कुतुहल पूर्वक सभा में आ उस समय निकटवर्ती कवियों का निरीक्षण करके एक समस्या पढ़ी--'चंद्र बिम्ब लटक गया अस्ताचलभाल में ।'

तदा प्राह भवभूतिः-
 'अरुणकिरणजालैरन्तरिक्षे गतर्क्षे
तो भवभूति ने कहा-
'नभ में रवि किरणों से सितारे मिट जाने पर'
-ततो दण्डी प्राह--
'चलति शिशिरवाते मन्दमन्द प्रभाते।'
तब दंडी ने कहा--
'मंद मंद शीत पवन वहते उषाकाल में ।
ततः कालिदासः प्रांह-
'युवतिजनकदम्बे नाथमुक्तौष्ठबिम्बे चरमगिरिनितम्बे चन्द्रबिम्बं
ललम्बे।।
. तदनंतर कालिदास ने कहा--
'स्वामियों से नारियों के मुक्त होते ओष्ठबिम्ब चंद्रबिम्ब लटक गया
अस्ताचल-भाल में ।'
ततो राजा सर्वानपि संमानितवान् । तत्र कालिदासं विशेषतः
'पूजितवान् ।
तब राजा ने सब कवियों का संमान किया और कालिदास की विशेष
आराधना की।

(३४) रोगीराजा

 अथ कदाचिद्धोजो नगराबहिर्निर्गतो नूतनेन तटाकाम्भसा बाल्यसाधितकपालशोधनादि चकार । तन्मूलेन कश्चन शफरशावः कपाल प्रविष्टो विकटकरोटिकानिकटवटितो विनिर्गतः। ततोराजा स्वपुरीभवाप। -तदारभ्य राज्ञः कपाले वेदना जाता।